Skolecyt
Skolecyt (ang. scolecite) – pospolity minerał z grupy krzemianów zaliczany do zeolitów, uwodniony glinokrzemian wapnia o wzorze chemicznym Ca[Al2Si3O10] x 3 H2O. Nazwa pochodzi od greckiego słowa skoleks - robak, co nawiązuje do zachowania się minerału pod płomieniem, w którym się krzywi, wykręca, co może przypominać robaka[2][3].
Skolecyt, powellit, lokalizacja: Maharasztra, Indie | |
Właściwości chemiczne i fizyczne | |
Skład chemiczny |
Ca[Al2Si3O10] x 3 H2O |
---|---|
Twardość w skali Mohsa |
5-5,5 |
Przełam |
nierówny, muszlowy |
Łupliwość |
wyraźna do bardzo dobrej[1] |
Pokrój kryształu |
kryształy o pokroju słupkowym, pręcikowym, igiełkowym, włoskowym, często zbliźniaczone, wykazują prążkowanie[2] |
Układ krystalograficzny | |
Gęstość minerału |
2,2–2,3[2] g/cm³ |
Właściwości optyczne | |
Barwa |
biała, szara, żółta, brunatna, różowa, bezbarwny |
Rysa |
biała |
Połysk |
szklisty na ścianach kryształów, połysk perłowy na powierzchni przełamu, jedwabisty w skupieniach włóknistych |
Właściwości
edytujSkolecyt tworzy kryształy o pokroju słupkowym, pręcikowym, igiełkowym, włoskowym, często zbliźniaczone, wykazują prążkowanie zgodne z przebiegiem słupa. Występuje w skupieniach zbitych, włóknistych, promienistych, wachlarzowatych i sferolitycznych[2]. Kryształy w układzie jednoskośnym. Barwy białej, szarej, żółtej, brunatnej, różowej, może być bezbarwny[1]. Przezroczysty do przeświecającego[3]. Rysa skolecytu jest biała. Wykazuje połysk szklisty na ścianach kryształów, połysk perłowy na powierzchni przełamu oraz jedwabisty w skupieniach włóknistych[2].
Występowanie
edytujSkolecyt powstaje w wyniku niskotemperaturowych procesach hydrotermalnych. Występuje w pustkach skał magmowych, zwykle w bazaltach, melafirach, rzadziej w granitach, pegmatytach, sjenitach. Może występować w szczelinach łupków krystalicznych oraz w kawernach przeobrażonych kontaktowo wapieni[2]. Współwystępuje z apofyllitem, heulandytem, stilbitem.
Skolecyt występuje w Islandii, Wyspach Owczych, Indiach (Poona), Brazylii (Rio Grande do Sul, Santa Catarina), USA (Kolorado, New Jersey), Szkocji, Szwajcarii (Arvigo, Biasca), Austrii, Włoszech (okolice Wezuwiusza, Val di Fassa, Trydent, Miage, Val d’Aosta)[2].
W Polsce występuje w okolicach Strzegomia, (Żółkiewka, Czernicy, Zimnika, Graniczna), w amfibolitach w okolicach Siedlęcina, również w Dolinie Wielickiej (Tatry)[2].
Zastosowanie
edytujSkolecyt jest cenionym kamieniem kolekcjonerskim.
Przypisy
edytujBibliografia
edytuj- Jerzy Żaba: Ilustrowany słownik skał i minerałów. Katowice: Videograf II, 2003, s. 408. ISBN 83-7183-174-9.