PL182972B1 - Maszyna do układania toru - Google Patents

Abstract

1. Maszyna do ukladania toru, utworzonego z szyn i podkladów, zawierajaca rame skladajaca sie z dwóch czesci usytuowanych jedna za druga w odniesieniu do wzdluznego kierunku pracy maszyny, polaczonych ze soba wzajemnie za pomoca przegubu i wspartych na jezdnych podwoziach szynowych, przy czym druga czesc ramy. usytuowana nad pierwsza czescia ramy w obszarze prze- gubu, jest skonstruowana przesuwnie wzgledem wspo- mnianej pierwszej czesci ramy w kierunku wzdluznym maszyny i zawiera podwozie nie wymagajace toru jezdne- go na swobodnym koncu polozonym dalej od przegubu, oraz ponadto zawiera urzadzenie przeznaczone do ciagle- go transportu podkladów w kierunku wzdluznym maszy- ny, wyposazone w jezdny dzwig mogacy przemieszczac sie na pierwszej czesci ramy po jezdnym torze szynowym, znamienna tym, ze zawiera przegub (9) wykonany jako rozlaczalny, natomiast na drugiej czesci (4) ramy w obsza- rze tego przegubu (9) jest przyporzadkowane pomocnicze jezdne podwozie szynowe (34) przestawne w pionie za pomoca napedu (38) i mogace sie toczyc po jezdnym torze szynowym (23) pierwszej czesci (3) ramy. PL PL PL

Description

Wynalazek dotyczy maszyny do ciągłego układania toru, utworzonego z szyn i podkładów, zawierającej ramę składającą się z dwóch części usytuowanych jedna za drugą w odniesieniu do wzdłużnego kierunku pracy maszyny, połączonych ze sobą wzajemnie za pomocą przegubu i wspartych na jezdnych podwoziach szynowych. Druga część ramy, usytuowana nad pierwszą częścią ramy w obszarze przegubu jest skonstruowana przesuwnie względem wspomnianej pierwszej części ramy w kierunku wzdłużnym maszyny i zawiera podwozie nie wymagające toru jezdnego na swobodnym końcu położonym dalej od przegubu. Ponadto zawiera urządzenie przeznaczone do ciągłego transportu podkładów w kierunku wzdłużnym maszyny, wyposażone w jezdny dźwig mogący przemieszczać się na pierwszej części ramy po jezdnym torze szynowym.

Tego rodzaju maszyna jest już znana z amerykańskiego opisu patentowego nr 3 604 358 i jest używana do ciągłego układania podkładów toru na podsypce z tłucznia, względnie w zależności od wyboru również do podnoszenia starych podkładów, jeżeli maszyna jedzie w przeciwnym kierunku. Maszyna ta zawiera ramę maszyny składającą się z dwóch części, z których jedna część ramy jest ułożyskowana na jezdnych podwoziach szynowych. Podwozia te toczą się po szynach toru, które są podnoszone w obszarze miejsca układania toru w celu zapewnienia przestrzeni roboczej i które są połączone śrubami do nowo ułożonych podkładów przed jezdnym podwoziem szynowym. Druga część ramy, również rozciągająca się w kierunku wzdłużnym maszyny jest przegubowo ułożyskowana jednym ze swoich końców na pierwszej części ramy, natomiast drugi, swobodny koniec wyposażony jest w podwozie nie wymagające toru, toczące się w czasie prowadzenia robót po podsypce z tłucznia, na której jeszcze nie położono podkładów. Dwie części ramy które są umieszczone jedna za drugą w kierunku wzdłużnym maszyny podczas prowadzenia robót, są połączone poprzez przegub za pomocą którego druga część ramy jest zamocowana zawiasowo do ramy pośredniej, ułożyskowanej przesuwnie na pierwszej części ramy za pomocą rolek, w kierunku wzdłużnym maszyny. Do miejsca prowadzenia robót podkłady są dostarczane za pomocą urządzenia transportowego zawierającego dźwig, mogący poruszać się na pierwszej ramie i przekazywać podkłady do urządzenia transportowego w pobliżu przegubu. Urządzenie transportowe wyposażone jest w przenośnik taśmowy umieszczony na drugiej części ramy, który dalej transportuje podkłady w kierunku wzdłużnym maszyny do urządzenia układającego szyny, usytuowanego w rejonie podwozia nie wymagającego szyn.

Dla przestawczej jazdy maszyny, druga część ramy może się przesuwać w stosunku do pierwszej części w kierunku wzdłużnym tej maszyny względnie może być częściowo wciągana do czołowego bocznego obszaru pierwszej części ramy tworząc wagon transportowy, przy czym końcowy odcinek drugiej części ramy, mający urządzenie do układania szyn, wystaje z wagonu w kierunku wzdłużnym maszyny.

Kolejna maszyna, znana z amerykańskiego opisu patentowego nr 5 357 867 zawiera również dwie części ramy, połączone ze sobą wzajemnie za pomocą przegubu, przy czym jedna część ramy jest ułożyskowana nad drugą w punkcie ułożyskowania, a obydwie części są umieszczone na jezdnych podwoziach szynowych. Opisana maszyna jest przeznaczona do układania nowego toru przy jednoczesnej rozbiórce starego toru. W tym celu, część ramy stanowiąca konstrukcję nośną dla agregatów roboczych, jest wyposażona na swym końcu odległym od przegubu, oprócz szynowego podwozia jezdnego, w pionowo przesławne podwozie nje wymagające toru, toczące się na odkrytym podłożu z tłucznia pomiędzy urządzeniem do podnoszenia starych podkładów a urządzeniem do układania nowych podkładów. Żuraw bramowy mogący jeździć na ramie maszyny w jej kierunku wzdłużnym przeznaczony jest do dostawy i odstawy podkładów we współpracy ze wzdłużnym przenośnikiem taśmowym. Przesławny w pionie pomocniczy pojazd szynowy jest przeznaczony do tymczasowego podparcia jednej części ramy w obszarze podwozia, nie wymagającego toru, po zakończeniu operacji roboczej.

Amerykański opis patentowy nr 4 979 247 przedstawia pociąg do przebudowy toru, którego rama składa się z dwóch części ramy wzajemnie przestawialnych w stosunku do sie

182 972 bie w kierunku wzdłużnym maszyny. Jedna część ramy jest wsparta na jezdnych podwoziach szynowych (lub, podczas prowadzenia robót jest wsparta jednym końcem na podwoziu gąsienicowym), podczas gdy druga część ramy tworzy jednostkę do układania podkładów, która dla jazdy przestawiania, w całości jest ładowana na pierwszą część ramy. W czasie pracy jeden koniec drugiej części ramy spoczywa na pierwszej części ramy a koniec swobodny spoczywa na nowo położonym torze poprzez przestawne w pionie jezdne podwozie szynowe.

Celem niniejszego wynalazku jest opracowanie maszyny typu opisanego na wstępie, która może być szybko przezbrajana z jazdy przestawczej na operacje robocze oraz odwrotnie, przy minimum prac przygotowawczych lub nastawczych.

Cel ten zgodnie z wynalazkiem został osiągnięty za pomocą maszyny określonego wyżej typu, w której przegub jest wykonany jako rozłączalny, natomiast drugiej części ramy w rejonie tego przegubu jest przyporządkowane pomocnicze jezdne podwozie szynowe przestawne w pionie za pomocą napędu i mogące się toczyć po jezdnym torze szynowym pierwszej części ramy. Maszyna w jej wzdłużnym kierunku zawiera przestawialne w pionie dodatkowe pomocnicze jezdne podwozie szynowe połączone z drugą częścią ramy, po obydwóch stronach podwozia. Pomocnicze podwozie umiejscowione w obszarze przegubu jest zamocowane przegubowo do drugiej części ramy wokół osi przebiegającej poziomo i pionowo do kierunku wzdłużnego maszyny. Druga część ramy na jej odcinku przylegającym do przegubu zawiera jezdny tor szynowy, który w trakcie prowadzenia robót jest przeznaczony do przedłużenia jezdnego toru szynowego przyporządkowanemu pierwszej części ramy dla zapewnienia przejezdności dźwigu.

Zgodnie z wynalazkiem, tego rodzaju rozwiązanie umożliwia przy wykorzystaniu już istniejącego toru jezdnego, bezpieczne prowadzenie drugiej części ramy dla szybkiego przestawienia w położenie ładowania lub położenie robocze. Ponieważ dzięki pomocniczemu jezdnemu podwoziu szynowemu wymagane jest tylko minimum dodatkowego wyposażenia, w żadnym przypadku nie występuje ujemne oddziaływanie na cykle transportowe podkładów i szyn, mające miejsce pomiędzy obydwoma częściami ramy podczas prowadzenia robót. Stąd też nie ma potrzeby prowadzenia robót nastawczych lub przezbrajających.

Przedmiot wynalazku jest szczegółowiej wyjaśniony według przykładów wykonania uwidocznionych na lysunku, na którym fig. 1 przedstawia częściowy widok z boku maszyny według wynalazku do układania toru, fig. 2 - pokazuje widok z góry maszyny zgodnej z fig. 1, mocno uproszczony dla zapewnienia przejrzystości, a fig. 3 do 7 - przedstawiają maszynę w schematycznych widokach z boku w zmniejszonej skali, ilustrujących chronologicznie różne położenia przezbrajania na początku operacji roboczych.

Jak wynika z fig. 1 oraz fig. 2 maszyna 1 zawierająca ramę 2 składającą się z dwóch części 3 i 4 jest przeznaczona do ciągłego układania toru 7, utworzonego z szyn 5 oraz podkładów 6, w odniesieniu do kierunku roboczego wskazanego przez strzałkę 8. Jak pokazano na rysunku obydwie części 3, 4 ramy są w czasie prowadzenia robót umieszczone jedna za drugą w kierunku wzdłużnym maszyny i są wzajemnie ze sobą połączone za pomocą mogącego się rozłączać przegubu 9. Pierwsza część ramy 3 usytuowana w kierunku roboczym, a widoczna jedynie tylko częściowo, jest wsparta na jezdnych podwoziach szynowych 10 i tworzy wagon - platformę 11. sprzężony z innymi podobnymi wagonami, stanowiącymi skład pociągu. W pokazanym położeniu roboczym, druga część 4 ramy jest ułożyskowana względnie usytuowana nad pierwszą częścią 3 w obszarze przegubu 9, natomiast podwozie 13 nie wymagające szynowego toru z napędem jezdnym 14 jest zamocowane na swobodnym końcu 12 drugiej części 4 ramy, oddalonym od przegubu 9, przy czym podwozie 13 nie wymagające szynowego toru może toczyć się po odkrytym tłuczniowym podłożu 15 toru 7 i jest uruchamiane silnikiem 16.

Maszyna 1 jest wyposażona w urządzenie 17 do transportu podkładów, zwłaszcza do ciągłego transportu podkładów 6 w kierunku wzdłużnym tej maszyny, które składa się zasadniczo z jezdnego dźwigu 18 oraz z taśmowego przenośnika 19. Ten ostatni jest usytuowany idąc w kierunku wzdłużnym maszyny, na drugiej części 4 ramy i swoim tylnym odcinkiem 25 w kierunku roboczym, tworzy stanowisko 20 do przekazywania podkładów, które jest umieszczone nad płaszczyzną 21 utworzoną poprzez drugą część 4 ramy. Przedni koniec, w

182 972 stosunku do kierunku transportu przenośnika taśmowego 19 jest przyporządkowany urządzeniu 22 do układania podkładów, które znajduje się w obszarze drugiej części 4 ramy przylegającej do podwozia 13 nie wymagającego szynowego toru i jest przewidziane do układania podkładów 6 na tłuczniowym podłożu 15.

Jezdny dźwig 18 zaprojektowany jako żuraw bramowy, ma jezdne krążki 24 i może się poruszać na maszynie 1 w kierunku wzdłużnym za pomocą jezdnego toru szynowego 23 przebiegającego wzdłuż pierwszej części 3 ramy lub wagonu-platformy 11 a także wzdłuż wagonów z nim sprzęgniętych. W rejonie stanowiska 20 do przekazywania podkładów, druga część 4 ramy na jej odcinku 25, przylegającym do przegubu 9, jest również wyposażona w jezdny tor szynowy 26 który, w położeniu roboczym maszyny 1, przebiega na tym samym poziomie co jezdny tor szynowy 23 pierwszej części 3 ramy i może być łączony z nim bezstykowo za pomocą elementów łączących 27. W ten sposób jezdny dźwig 18 może poruszać się bez przeszkód wzdłuż składu pociągu pomiędzy wagonami transportującymi podkłady nie uwidocznionymi na rysunku, a stanowiskiem 20 do przekazywania podkładów.

Dalej na maszynie 1 lub częściach 3 oraz 4 ramy, przewidziane są urządzenia 28 do transportu szyn oddalone wzajemnie od siebie w kierunku wzdłużnym maszyny, rolki prowadnicze 29 oraz urządzenie trakcyjne 30. które jest przeznaczone do ciągłego transportu szyn 5 w kierunku wzdłużnym maszyny. Pojedyncze odcinki szyny są w trakcie tego transportu wzajemnie łączone łubkami tak, aby utworzyć ciągłą długą szynę która w trakcie układania toru może być przesunięta tak daleko, aż połączenie łubkami znajdzie się w obszarze końca 12 drugiej części 4 ramy. Za pomocą urządzenia obniżania toru nie pokazanego na rysunku, przedni odcinek 45 szyny w kierunku transportu jest potem obniżany po poluzowaniu łubka i łączony za pomocą łubka 46 ze swobodnym końcem szyny 5, która jest właśnie układana na nowo położone podkłady 6. W celu położenia i połączenia śrubami szyn 5 do podkładów 6, są zamontowane na drugiej części 4 ramy szynowe elementy prowadzące 31 z możliwością przestawy pionowej i bocznej, poprzez napędy 32.

Na końcu 12 drugiej części 4 ramy odległej od przegubu 9, urządzeniu 22 do układania podkładów jest przyporządkowana kabina 33 dla operatora i obsługi, przewidziana dla obserwacji pracy tego urządzenia.

Druga część 4 ramy, która podczas prowadzenia robót jest tymczasowo połączona z pierwszą częścią 3 ramy za pomocą przegubu 9, jest skonstruowana przesuwnie w stosunku do wspomnianej pierwszej części ramy w kierunku wzdłużnym maszyny i w tym celu zawiera pomocnicze jezdne podwozie szynowe 34 w obszarze przegubu 9, składające się zasadniczo z dwóch kołnierzowych rolek 35 odległych od siebie wzajemnie w kierunku poprzecznym maszyny, przeznaczone do toczenia się po jezdnym torze szynowym 23. Kołnierzowe rolki 35 są zamocowane na drugiej części 4 ramy 2 maszyny za pomocą odchylnych ramion 36 zapewniających obrót wokół poziomej i pionowej osi 37 przebiegającej w kierunku wzdłużnym maszyny oraz są połączone z napędem odchylania 38. Kolejny napęd 39 jest przeznaczony do przestawiania kołnierzowych rolek 35 wzajemnie w stosunku do siebie w kierunku poprzecznym maszyny. Na wolnym końcu 12 drugiej części 4 ramy przewidziane są dodatkowo dwa pomocnicze jezdne podwozia szynowe 40 i 41, które są usytuowane po każdej ze stron podwozia 13 nie wymagającego szynowego toru, w stosunku do kierunku wzdłużnego maszyny i sąprzestawialne w pionie za pomocą napędów 42. Prześwit toru tych pomocniczych jezdnych podwozi szynowych 40 i 41 odpowiada prześwitowi jezdnych podwozi szynowych 10 i pozwala na wsparcie drugiej części 4 ramy również na torze 7. Pomocniczemu jezdnemu podwoziu szynowemu 40 jest przyporządkowany ponadto napęd jezdny 43.

Na podstawie fig. 3 do 7 zostanie niżej przedstawiony przebieg przezbrajania czy też przygotowania maszyny 1 do stanu gotowości prowadzenia robót.

Podczas jazdy przestawczej maszyny 1 na miejsce pracy, druga część 4 ramy w całości znajduje się na wagonie-platformie 11 utworzonej przez pierwszą część 3 ramy, co pokazuje fig. 3 oraz jest wsparta przy tym poprzez podwozie 13, nie wymagające szynowego toru, na powierzchni załadowczej 44 tego wagonu-platformy, podczas gdy przeciwległy koniec części 4 ramy jest wsparty na jezdnym torze szynowym 23 za pomocą obniżonego pomocniczego jezdnego podwozia szynowego 34. Pomocnicze, jezdne szynowe podwozia 40 i 41 są w stanie

182 972 wyłączenia z eksploatacji podniesione do góry. W wybranym tutaj przykładzie, miejsce robocze składa się ze wstępnie przygotowanego tłuczniowego podłoża 15 przylegającego do już ułożonego toru 7, po którym jeździ maszyna 1.

Druga część 4, ramy po przestawieniu na miejsce robocze jest przesuwana do przodu w kierunku roboczym, przez uruchomienie napędu jezdnego 14, aż pomocnicze jezdne podwozie szynowe 41 będzie wystawać poza koniec pierwszej części 4 ramy lub wagonuplatformy 11 co wynika z fig. 4. Poprzez obniżenie pomocniczego jezdnego podwozia szynowego 41 za pomocą napędu 42, uzyskuje się wsparcie drugiej części 4 ramy na torze 7 w bezpośrednim sąsiedztwie obszaru roboczego oraz jednocześnie podniesienie podwozia 13 z powierzchni załadowczej 44. Tylny koniec drugiej części 4 ramy wsparty jest dalej za pomocą pomocniczego jezdnego podwozia szynowego 34 na jezdnym torze szynowym 23. Następnie, jak wynika z fig. 5 - rusza skład pociągu w kierunku przeciwnym niż ten wskazywany przez strzałkę 8, przez co wagon-platforma 11 jest prawie w całości wyciągana spod drugiej części 4 ramy, która pozostaje w stanie stacjonarnym. Pomocnicze jezdne podwozie szynowe 41 poprzez odpowiednie środki, jak na przykład hamulec, ulega stałemu zablokowaniu na torze 7, podczas gdy pomocnicze jezdne podwozie 34 toczy się po jezdnym torze szynowym 23.

W dalszej kolejności pomocnicze, jezdne podwozie szynowe 40 jest obniżane na tor 7, po czym pozostałe końcowe pomocnicze podwozie szynowe 41 jest podnoszone w położenie wyłączenia z eksploatacji. Dzięki uruchomieniu napędu jezdnego 43, druga część 4 ramy jest przesuwana w kierunku miejsca roboczego (przy pozostającym w stanie stacjonarnym wagonie-platformie 11 lub pierwszej części 3 ramy) tak, aż podwozie 13 nie wymagającego szynowego toru, znajdzie się nad obszarem bez torów to jest nad tłuczniowym podłożem 15, co zaznaczono na fig. 6. Jednocześnie, nachodzące na siebie odcinki dwóch części 3 oraz 4 ramy są przesuwane wzajemnie względem siebie tak, aż mogą zostać połączone ze sobą za pomocą przegubu 9. Odbywa się to poprzez obniżenie drugiej części 4 ramy na pierwszą część 3 ramy za pośrednictwem napędu odchylania 38 pomocniczego jezdnego podwozia szynowego 34. przy użyciu którego kołnierzowe rolki 35 unoszone są przegubowo do góry, do drugiej części 4 ramy.

Jak pokazuje w końcu fig. 7, swobodny koniec 12 drugiej części 4 ramy jest obniżany do tłuczniowego podłoża 15 poprzez podniesienie pomocniczego jezdnego podwozia szynowego 40 aż do wsparcia na tym podłożu podwozia 13 nie wymagającego toru. Jezdne tory szynowe 23 oraz 26 zostały ze sobą wzajemnie połączone za pomocą pośredniczących elementów łączących 27 tak, aby utworzyć ciągły tor. Ponadto, kołnierzowe rolki 35 pomocniczego jezdnego podwozia szynowego 34 są połączone przegubowo, z możliwością ruchów poprzecznych, za pomocą napędów 39, w położenie pokazane na fig. 2 przy użyciu linii kresko wo-punktowej tak, ażeby umożliwić jezdnemu dźwigowi 18 niczym nie zakłócony przejazd po torze szynowym 23, 26. Teraz można rozpocząć układanie torów 5 i podkładów 6 na tłuczniowym podłożu 15.

Proces ładowania drugiej części 4 ramy na pierwszą część 3 ramy po zakończeniu prowadzenia robót, jest zapoczątkowany poprzez odłączenie przegubu 9 oraz obniżenie kołnierzowych rolek 35 pomocniczego jezdnego podwozia szynowego 34 na tor szynowy 23. Dalsze cykle robocze przebiegają analogicznie w odwrotnej kolejności, w porównaniu z opisanym wyżej przestawianiem w położenie robocze.

Claims (10)

1. Maszyna do układania toru, utworzonego z szyn i podkładów, zawierająca ramę składającą się z dwóch części usytuowanych jedna za drugą w odniesieniu do wzdłużnego kierunku pracy maszyny, połączonych ze sobą wzajemnie za pomocą przegubu i wspartych na jezdnych podwoziach szynowych, przy czym druga część ramy, usytuowana nad pierwszą częścią ramy w obszarze przegubu, jest skonstruowana przesuwnie względem wspomnianej pierwszej części ramy w kierunku wzdłużnym maszyny i zawiera podwozie nie wymagające toru jezdnego na swobodnym końcu położonym dalej od przegubu, oraz ponadto zawiera urządzenie przeznaczone do ciągłego transportu podkładów w kierunku wzdłużnym maszyny, wyposażone w jezdny dźwig mogący przemieszczać się na pierwszej części ramy po jezdnym torze szynowym, znamienna tym, że zawiera przegub (9) wykonany jako rozłączalny, natomiast na drugiej części (4) ramy w obszarze tego przegubu (9) jest przyporządkowane pomocnicze jezdne podwozie szynowe (34) przestawne w pionie za pomocą napędu (38) i mogące się toczyć po jezdnym torze szynowym (23) pierwszej części (3) ramy.

2. Maszyna według zastrz. 1, znamienna tym, że w kierunku wzdłużnym maszyny zawiera przestawialne w pionie dodatkowe pomocnicze jezdne podwozie szynowe (40, 41) połączone z drugą częścią (4) ramy, po obydwóch stronach podwozia (13) nie wymagającego szynowego toru i jest przeznaczone do toczenia się po szynach (5) toru (7).

3. Maszyna według zastrz. 1 albo 2, znamienna tym, że ma pomocnicze jezdne podwozie szynowe (34) umiejscowione w obszarze przegubu (9), które jest zamocowane przegubowo na drugiej części (4) ramy, wokół osi (37), przebiegającej poziomo i pionowo do kierunku wzdłużnego maszyny i połączonej z napędem (38) skonstruowanym jako napęd odchylania.

4. Maszyna według zastrz. 1 albo 2, albo 3, znamienna tym, że co najmniej jednemu pomocniczemu jezdnemu podwoziu szynowemu (40) przyporządkowany jest jeden napęd jezdny (43).

5. Maszyna według zastrz. 1, znamienna tym, że druga część (4) ramy na jej odcinku (25) przylegającym do przegubu (9) zawiera jezdny tor szynowy (26), który w trakcie prowadzenia robót przez maszynę (1) przeznaczony jest do przedłużenia jezdnego toru szynowego (23), przyporządkowanemu pierwszej części (3) ramy, dla zapewnienia przejezdności dźwigu (18).

6. Maszyna według zastrz. 1, znamienna tym, że w rejonie drugiej części ramy (4) zawiera urządzenie (17) do transportu podkładów, z taśmowym przenośnikiem (19) przebiegającym w kierunku wzdłużnym maszyny.

7. Maszyna według zastrz. 6, znamienna tym, że taśmowy przenośnik (19), który tworzy urządzenie (17) do transportu podkładów na drugiej części (4) ramy, jest usytuowany nad poziomą płaszczyzną ramy (21), utworzoną przez drugą część (4) ramy w obszarze toru szynowego (26) tak, aby utworzyć stanowisko (20) do przekazywania podkładów.

8. Maszyna według zastrz. 1, znamienna tym, że druga część (4) ramy w obszarze podwozia (13) niewymagającego szynowego toru, ma urządzenie (22) do układania podkładów (6) na tłuczniowym podłożu (15), przy czym urządzeniu (22) do układania podkładów przyporządkowany jest jeden przedni koniec taśmowego przenośnika (19) urządzenia (17) do transportu podkładów.

9. Maszyna według zastrz. 1, znamienna tym, że pierwszej i drugiej części (3, 4) ramy jest przyporządkowane odpowiednio urządzenie (28) do transportu szyn, zwłaszcza dla ciągłego transportu szyn (5) w kierunku wzdłużnym maszyny.

10. Maszyna według zastrz. 1, znamienna tym, że na drugiej części (4) ramy oddalonej dalej od przegubu (9) umieszczona jest kabina (33) dla operatora i obsługi.