Przedmiotem wynalazku jest uklad nadzorowania jakosci stanu zajetosci urzadzen, a zwlaszcza przekazników, zespo¬ lów przekaznikowych, rejestrów w systemach telekomuni¬ kacyjnych, a dotyczacy stosunku liczby prawidlowych stanów zajetosci do calkowitej liczby stanów zajetosci. 5 Dla celów statystycznych nalezy wziac pod uwage wplyw róznych zdarzen na dzialanie róznych typów urzadzen.Na przyklad w systemach telekomunikacyjnych bada sie zachowanie róznego rodzaju urzadzen, a takze zespolów urzadzen. Takimi urzadzeniami i zespolami sa na przyklad 10 przekazniki, zespoly przekazników, rejestry, nadajniki kodu, odbiorniki kodu, cechowniki, procesory perferyjne i inne.Znany dotychczas uklad nadzorowania zawiera po dwa liczniki zliczajace stany zajetosci dla kazdego nadzorowanego urzadzenia. Kazdemu urzadzeniu nadzorowanemu odpo- 15 wiada jeden obwód rozdzielajacy. Wyjscia poszczególnych pierwszych i drugich liczników polaczone sa odpowiednio z dwoma obwodami sumujacymi, które polaczone sa z obwodem porównujacym.W znanych rozwiazaniach, na przyklad jak przedstawiono 20 w publikacyjnym opisie RFN nr 2 315 262, liczba stanów zajetosci nadzorowanych urzadzen jest zliczana, po czym konieczne jest stosowanie dalszych zabiegów. W opisie wylozeniowym RFN nr 1 166 287 opisana jest metoda nadzorowania urzadzen, w której tworzony jest iloraz 25 z dwóch róznych zdarzen w urzadzeniu. Takze i ta metoda wymaga istotnych dalszych zabiegów.Uklad nadzorowania jakosci stanu zajetosci urzadzen, zwlaszcza przekazników, zespolów przekaznikowych, re¬ jestrów w systemach telekomunikacyjnych, odnosnie 30 stosunku calkowitej liczby stanów zajetosci zarejestrowanych w pierwszych licznikach, z których kazdy odpowiada jednemu z nadzorowanych urzadzen do liczby prawidlo¬ wych stanów zajetosci zarejestrowanych w drugich liczni¬ kach, z których kazdy odpowiada jednemu z nadzorowa¬ nych urzadzen, który to uklad zawiera pierwszy i drugi obwód sumujacy dolaczone odpowiednio do pierwszego i drugiego licznika, obwody rozdzielajace, z których kazdy odpowiada jednemu z pierwszych liczników i jednemu z drugich liczników oraz obwód porównujacy, wedlug wynalazku charakteryzuje sie tym, ze zawiera dodatkowy obwód rozdzielajacy, którego jedno wejscie jest polaczone z pierwszym obwodem sumujacym, a drugie wejscie jest polaczone z drugim obwodem sumujacym. Wyjscie dodatko¬ wego obwodu rozdzielajacego polaczone jest z pierwszym wejsciem obwodu porównujacego.Uklad ponadto zawiera obwód analizujacy, którego wejscia dolaczone sa do obwodów rozdzielajacych, a którego wyjscie jest polaczone z drugim wejsciem obwodu porów¬ nujacego oraz zawiera sterujaca bramke logiczna, której kazde wejscie jest polaczone z jednym z pierwszych liczni¬ ków. Wyjscie bramki logicznej polaczone jest z dodatko¬ wym obwodem rozdzielajacym oraz sterujacym wejsciem obwodu analizujacego.Rozwiazanie wedlug wynalazku zapewnia bardziej efek¬ tywny nadzór nad jakoscia stanu zajetosci róznych urzadzen w stosunku do dotychczas znanych rozwiazan.Rozwiazanie wedlug wynalazku dotyczy nadzoru nad ukladami dla telefonii w systemie telekomunikacyjnym, gdzie bledy w ukladzie powodowane sa nieprawidlowosciami 118 796118 796 3 spowodowanymi nieprawidlowa manipulacja abonenta do¬ laczonego do systemu.Przedmiot wynalazku jest blizej objasniony w przykla¬ dzie wykonania na rysunku, który przedstawia schemat blokowy ukladu nadzorowania.Urzadzenia podlegajace kontroli oznaczone sa na rysunku jako Dl - Dn i stanowia pojedyncze urzadzenia nalezace do grupy urzadzen. Grupa urzadzenjest na przyklad centrala abonencka zawierajaca 150—200 urzadzen. Kazde urzadze¬ nie Dl - Dn wyposazone jest w pierwszy licznik Cli - Cln zliczajacy calkowita liczbe stanów zajetosci danego urzadze¬ nia. Do kazdego urzadzenia Dl - Dn dolaczony jest równiez drugi licznik C2i - C2n, który zlicza liczbe stanów zajetosci przekraczajaca okreslone minimum czasowe t. Do kazdego urzadzenia TC-DH jest takze dolaczony zespól TM1- TMn sluzacy otrzymania odpowiedzi,; za nim wspomniany minimalny czaa^ .z^tutosiagniety. Podczas kazdego stanu zajetosci o dhiESzjrotezMie trwania niz t sekund, odpowiedni drugi licznik: "C2i-~C2n~ zalicza plus jeden. Przy zwolnieniu urzadzenia zostaje zatrzymany pomiar czasu. Polaczenie telefoniczne, to znaczy stan zajetosci urzadzen, o krótszym czasie trwania niz t sekund nie jest rejestrowane przez drugie liczniki C2i - C2n. Jednakze pierwsze liczniki stanu zaje¬ tosci Cli - Cln rejestruja kazdy stan, nawet taki. który trwa krócej niz t sekund.Uklad zawiera takze dwa obwody sumujace 2X1 i 2X2.Pierwszy obwód sumujacy 2X1 sumuje wszystkie stany zajetosci liczone przez pierwsze liczniki Cl a - Cln w calej grupie urzadzen. Drugi obwód sumujacy ZC1 sumuje wszystkie stany zajetosci liczone przez drugie liczniki C2i - C2n w calej grupie urzadzen. Obwody rozdzielajace ql- qn stanowia liczniki ilorazowe sluzace do periodycz¬ nego obliczania ilorazu wskazan liczników C2 i Cl dla kaz¬ dego pojedynczego urzadzenia. Wyjscia obwodów sumuja¬ cych 2X1 i 2X2 sa polaczone z wejsciami dodatkowego obwodu rozdzielajacego Q. Obwód ten reprezentuje licznik ilorazowy sluzacy do periodycznego obliczania ilorazu skladajacego sie z liczby stanów zajetosci zliczonej przez Wszystkie liczniki Cl i C2, a wiec w calej grupie urzadzen to jest ilorazu miedzy wartosciami wskazywanymi przez obwody sumujace 2X2 i 2X1. W ten sposób uzyskuje sie przecietna wartosc ilorazu dotyczaca calej grupy urzadzen.W obwodzie porównujacym CO dokonuje sie porównania systematycznie uaktualnianego ilorazu uzyskanego w do¬ datkowym obwodzie rozdzielajacym Q i w kolejnosci ilorazów uzyskanych w obwodach rozdzielajacych ql - qbn dla poszczególnych urzadzen. Zadaniem obwodu analizuja¬ cego SEjest rozpoczecie porównywania z chwila otrzymania sygnalu z bramki logicznej G i laczenia kolejno ilorazów ql - qn do obwodu porównujacego CO, gdzie dokonuje sie porównania z sygnalem wyjsciowym dodatkowego obwodu rozdzielajacego Q, który jest takze polaczony z obwodem porównujacym CO. Jezeli róznica miedzy ilo¬ razami q i Q przekroczy okreslony próg K, odpowiedni sygnal wyzwala obwód alarmowy LE, który z kolei —w za¬ leznosci od wielkosci róznicy, spowoduje generacje sygnalu alarmowego, lub sygnalu alarmowego oraz sygnalu blo¬ kujacego dla uszkodzonego urzadzenia.Okres nadzoru w tym szczególnym przypadku odpowiada 256 stanom zajetosci zliczanym przez pierwszy licznik Cl nalezacy do danego urzadzenia. W przypadku gdy pierwszy licznik Cl danego urzadzenia osiagnal maksymalna wartosc, zostaje wyslany sygnal do drugiego licznika C2 tego urza¬ dzenia, przy czym wartosci wskazan liczników Cl i C2 4 przekazywane sa do odpowiedniego obwodu rozdzielaja¬ cego q, który jest takze polaczony z dartym urzadzeniem dlaobliczania ilorazu miedzy wskazaniami dwóch wspomnia¬ nych liczników. Bramka logiczna G posiada jedno wejscie 5 polaczone z kazdym pierwszym licznikiem Cl nalezacym do danego urzadzenia. W przypadku kiedy jeden ze wspom¬ nianych liczników naliczyl 256 stanów zajetosci, wyslany zostaje sygnal od licznika do odpowiedniego wejscia bramki logicznej G. Z chwila powstania sygnalu na jednym z wejsc, io bramka logiczna G wytworzy sygnal wyjsciowy, który wyzwoli obwód analizujacy SE polaczony ze wspom¬ nianym wyjsciem, na skutek czego zostanie wyzwolony obwód porównujacy.Kazdy pierwszy licznik Cl nalezacy do danego urzadzenia 15 generuje podczas okresu nadzorowania sygnaly dla perio¬ dycznego uaktualniania pierwszego obwodu sumujacego 2X1. Kazdy drugi licznik C2 nalezacy do danego urzadzenia, generuje podczas okresu nadzorowania sygnaly dla perio¬ dycznego uaktualniania drugiego obwodu sumujacego 2X2. 20 Iloraz wytwarzany przez dodatkowy obwód rozdzielajacy Q wynikajacy z podzielenia wskazan obydwu obwodów sumujacych, jest systematycznie uaktualniany i to z szybkos¬ cia narastania wskazan w licznikach Cl i C2. Sygnal po¬ chodzacy z wyjscia bramki logicznej G podawany jest do 25 dodatkowego obwodu rozdzielajacego Q stanowiacego licznik ilorazowy. Sygnal ten przyspiesza zadzialanie tego licznika ilorazowego, zas rezultat przekazywany jest do obwodu porównujacego CO. Po kazdym oszacowaniu, liczniki Cl i C2, które podlaczone sa do nadzorowanego 30 urzadzenia, sprowadzane sa do zera, po czym rozpoczyna sie nowy okres nadzorowania. Przyklad ten wskazuje, jak sterowane jest nadzorowanie przy pomocy pewnej liczby stanów zajetosci w pierwszych licznikach Cli - Cln.W miejsce zastosowania wyników wskazan liczników dl a 35 okreslenia czasu porównania, mozna oczywiscie osiagna podobny skutek przy zastosowaniu okreslonych odstepów czasowych. Metoda ta umozliwia wykrycie uszkodzonego urzadzenia poprzez nadzór podczas pracy w ruchu, to jest przy normalnym obciazeniu. 40 Poprzez systematyczne uaktualnianie ilorazu zespolu urzadzen osiaga sie z omawianego juz porównania wzgledny sygnal alarmowy — w odróznieniu od sygnalu nastawiania skokowo, stosowanego w dotychczas znanych rozwiazaniach.Zaleta syngalu wzglednego jest wykrywanie bledów z zaw- 45 sze takim samym prawdopodobienstwem, niezaleznie od poziomu szumów sieci. Zastosowana dla takich okreslen metoda obniza prawdopodobienstwo wystapienia falszy¬ wych alarmów spowodowanych szumem sieci.Poprzez zastosowanie ukladu wedlug niniejszego wyna¬ lazku, wykrywalne sa nastepujace uszkodzenia w nadzoro¬ wanym podzespole —w tym przypadku w liniowych zespolach przekazników: uplywnosc napiecia, przerwa w kablu, zwarcie w kablu, plus na kablu uszkodzenie cc w liniowych obwodach wybierajacych, uszkodzenie w prze- 55 kazniku sygnalu zgloszenia, uszkodzenie w przekazniku zestawiajacym polaczenie, uszkodzenie w detektorze obwo¬ dów dzwonienia, uszkodzenie w przekazniku dzwonienia, a ponadto brak sygnalu dzwonienia lub sygnalu zgloszenia, blad transmisji rozpoznany przez abonenta.Opisana metoda kontroli znajduje równiez zastosowanie w nadzorze wylacznie czestotliwosci wystepowania stanów zajetosci urzadzen. W takim przypadku wykorzystywane zostaja tylko pierwsze liczniki Cli-Cln oraz pierwszy 65 obwód sumujacy 2X1.118 796 Zastrzezenie patentowe Uklad nadzorowania jakosci stanu zajetosci urzadzen, zwlaszcza przekazników, zespolów przekaznikowych, re¬ jestrów, w systemach telekomunikacyjnych, odnosnie stosunku calkowitej liczby stanów zajetosci zarejestrowanych w pierwszych licznikach, z których kazdy odpowiada jed¬ nemu z nadzorowanych urzadzen do liczby prawidlowych stanów zajetosci zarejestrowanych w drugich licznikach, z których kazdy odpowiada jednemu z nadzorowanych urzadzen, który to uklad zawiera pierwszy i drugi obwód sumujacy dolaczone odpowiednio do pierwszego i drugiego licznika, obwody rozdzielajace, z których kazdy odpowiada jednemu z pierwszych liczników i jednemu z drugich 6 liczników oraz obwód porównujacy, znamienny tym, ze uklad ten zawiera dodatkowy obwód rozdzielajacy (Q), którego jedno wejscie jest polaczone z pierwszym obwodem sumujacym (iTCl), drugie wejscie jest polaczone z drugim obwodem sumujacym CTC2), a jego wyjscie polaczone jest z pierwszym wejsciem obwodu porównujacego (CO), ponadto zawiera obwód analizujacy (SE), którego wejscia dolaczone sa do obwodów rozdzielajacych (ql-qn), a którego wyjscie polaczone jest z drugim wejsciem obwodu porównujacego (CO) oraz sterujaca bramke logiczna (G), której kazde wejscie jest polaczone z jednym z pierwszych liczników (Cli-Cln), a której wyjscie polaczone jest z dodatkowym obwodem rozdzielajacym (Q) oraz ze ste¬ rujacym wejsciem obwodu analizujacego (SE). PL