Przedmiotem wynalazku jest urzadzenie do ha¬ mowania kola pojazdu, którego piasta jest zmon¬ towana obrotowo na zwroitmicy mostu pojazdu i które jest wprawiane w ruch za posrednictwem walka napedowego konczacego sie przy wodnym koncu zwrotnicy, puzy czym na walku napedowym zaklinowane jest kolo planetarne rediukrtora obrotów o przekladni epicykloidalnej, którego kola satelitarne wspólipracuja z zebata korona mufy zaklinowanej na zwrotnicy, a kola satelitarne za¬ montowane sa na walkach osadzcnych w dnie obudowy urzadzenia zlaczonej z piasta kola i za¬ mykajacej przekladnie redukcyjna obrotów.W pojazdach ciezarowych luib terenowych, któ¬ rych mechanizmy mostów maja podwójna reduk¬ cje obrotów z zestawami planetarnymi epicyklo- idalinymi, wystepuja duze trudnosci przy zakla¬ daniu urzadzen hamujacych tak, ze obecnie aby dokonac ich konserwacja lub naprawy musza byc demontowane kola, a niekiedy nawet cale reduk¬ tory.Urzadzenia hamujace sa ponadto narazone na uszkodzenia i na szybkie zniszczenie co prowadzi do czestych unieruchomien pojazdów, które nie moga byc wiiec maksymalnie wykorzystywane.Niniejszy wynalazek ma na celu zapobiezenie tym niedogodnosciom.Urzadzenie do hamowania kola pojazdu, wedlug wynalazku, jest zamocowane na stronie zewne¬ trznej piasty kola pojazdu i posiada szczelna po- 10 15 25 krywe zakrywajaca co najmniej jedna tarcze cierna, która obraca sie razem z kolem planetar¬ nym, jak równiez plaski pierscien sluzacy do osiowego przemieszczania tarczy ciernej az do oparcia sie jej o co najmniej jedna wewnetrzna powierzchnie cierna, przy azym ten plaski piers¬ cien sam jest przesuwny osiowo w kierunku tarczy ciernej pod dzialaniem srodków steruja¬ cych umieszczonych wewnatrz obudowy urzadze¬ nia.Czynna czesc urzadzenia do hamowania kola pojazdu jest wedlug wynalazku umiesizczona na zewnatrz kola co czyni ja latwo dostepna i przy dokonywaniu konserwacji pozwala na unikniecie demontazu calego kola, co bylo dotychczas ko¬ nieczne. Ponadto dzieki szczelnej pokrywie, która zakrywa urzadzenie jest cno zabezpieczone od zewnetrznych oddzialywan i jest dosfccnale chro¬ nione przed zgnieceniem craz innymi uszkodze¬ niami.WedLug wynalazku, urzadzenie do hamowania kola pojazdów charakteryzuje sie zwlaszcza tym, ze jego srodki sterujace obejmuja prety-popycha- cze umiejscowione w walkach kól satelitarnych, prety te opieraja sie jednym koncem na plaskim pierscieniu, a drugiimi koncami sa osadzone w pierscieniu usytuowanym wewnatrz Jwify niosa¬ cej zebata korone; srodki sterujace ^urzadzeniem obejmuja ponadto pierscien oporowy niecibroto- wy, który jest dociskany do pierscienia usytuo- 114 5823 114 582 4 warnego wewnatrz mufy aiby go przemiescic ku tarczy ciernej w kierunku przeciwnym do dzia¬ lania wywieranego przez sprezyste elementy po¬ wrotne, srodki te oibejimu|ja równiez wantowe dzwignie dla przemieszczania pierscienia oporowe¬ go oraz elementy do uruchomienia wahliwych dzwigni. ^ Dzieki temu uikladowd, urzadzenie do hamowa¬ nia kola pojazdu ma strulkfare zwarta i jest do¬ skonale zespolone z reduktorem obrotów mecha¬ nizmu mostu.Nalezy zauwazyc, ze nieobrotowy pierscien opo¬ rowy opierajac sie o pierscien umieszczony we¬ wnatrz mufy zlaczonej z piasta kola wywiera na kolo sile hamujaca która dodaje sie do sily ha¬ mujacej powstajacej na skutek zetkniecia sie tarczy ciernej z plaszczyzna cierna wewnatrz po¬ krywy. , ...Powrotne elementy sprezyste sa korzystnie Titworzone przez sprezyny opierajace sie kazda o dno wybrania wykonanego w wewnetrznej stro¬ nie dna obudowy, a z drugiej strony opierajace w otaczajacym je kielichu który tworzy kolnierz umieszczony na pierscieniu znajdujacym sie w mufie, przy czym kolnierz ten wchodzi v stozkowo- -slizgowo do tych wybran w dnie obudowy. Te kolnierze prowadzace otaczajace sprezyny powrot¬ ne wspóldzialaja z pretami-popychaczaimi w prze¬ suwaniu pierscienia i powoduja to, ze obraca sie on razem z obudowa podtrzymujaca satelity.W przykladzie wykonania szczególnie nieskom¬ plikowanym, dzwignie wahliwe sa zamontowane wychylnie na lapach pierscienia oporowego i na pierscieniu tym opieraja sie za posrednictwem girzibietów krzywek ponadlto jednym z konców swych ramion dzwignie waMiwe opieraja sie na sciance wybrania wykonanego w mufie niosacej korone zebata.Odnosnie srodków uruchamiajacych wahliwe wychylne dzwignie to stanowia je: zamontowany przesuwnie na zwrotnicy pierscien majacy prety- popychacze których swobodne konce opieraja sie kazdy na ramieniu dzwigni, jaik równiez pierscie¬ niowy cylinder silownika hydra/ulicznego zaklino¬ wanego na zwrotnicy, a którego tlok opiera sie o pierscien przeciwstawiajac sie dzialaniu powrot¬ nego elastycznego elementu, korzystnie sprezyny.Korzystnie prety-popychaoze pierscienia miesz¬ cza sie w wybraniach przelotowych wykonanych w tylnej czesci mufy majacej zebata korone.Dzieki temu ukladowi prety-popychacze sa do¬ skonale prowadzone i chronione. Urzadzenie ha¬ mulcowe w, ten sposób wraz ze swymi srodkami sterujacymi ma bardzo zwarta konstrukcje.Zgodnie z dalsza cecha wynalazku tlok cy¬ lindra hydraiulicznego jest sterowany strumieniem plynu, który doplywa do cylindra kanalami wy¬ konanymi w kolnierzu na którym osadzone jest lozysko, za posrednictwem którego piasta kola jest zamontowana obrotowo na zwrotnicy.Przedmiot wynalazku przedstawiany jest w przy¬ kladzie wykonania na rysunku który przedstawia w przekroju urzadzenie do hamowania kola po¬ jazdu.Urzadzenie wedlug wynalazku jest przeznaczone do hamowania kola pojazdu którego mechanizm napedowy posiada podwójna przekladnie redukcji obrotów o zespolach planetarnych epicykloidal- nych. Mechanizm czesciowo pokazany na rysunku, zawiera miedzy innymi walek napedowy 1 umieszczony w zwrotnicy 2 i klasyczna przeklad¬ nie obrotów majaca kolo planetarne 3 zaklinowa¬ ne na swobodnym koncu walka napedowego oraz zestaw kól satelitarnych 4 (z których tylko' jedno jest na rysunku pokazane) wspólpracujacych z korona zebata 5 osadzona na mufie 6 zaklinowanej na zwrotnicy 2. Kola satelitarne zmontowane sa na walkach 7 osadzonych w dnie obudowy 8 która wiruje razem z piasta 9 kola, piasta 9 jest zmontowana obrotowo na zwrotnicy 2 za posred¬ nictwem dwu lozysk tocznych 10 i 11.Urzadzenie hamujace wedlug wynalazku jest umocowane na stronie zewnetrznej piasty 9, w ten sposób znajduje sie na 'stronie zewnetrznej ko¬ la' pojazdu. Urzadzenie posiada szczelna pokrywe 12 zakrywajaca tarcze cierna 13, która obraca sie ra¬ zem z kolem planetarnym 3 i plaskim pierscie¬ niem 14, który przemieszcza tarcze cierna osiowo az do oparcia sie jej na wewnetrznej powierzchni ciernej 15, przy czym ten plaski pierscien 14 jest sam przemieszczalny osiowo w kierunku tarczy pod dzialaniem srodków sterujacych umieszczo¬ nych w obudowie 8.Oczywiste jest, ze pokrywa 12 moze zawierac kilka tarcz ciernych zaklinowanych pomiedzy we¬ wnetrznymi powierzchniami tracymi, a nie tylko jedna tarcze jak pokazano na rysunku dla jego jasnosci.Srodki, sterujace przemieszczeniem plaskiego pierscienia 14 stanowia popychacze 16 umieszczo¬ ne w walkach 7 kól satelitarnych. Popychacze te jednym swym koncem opieraja sie na plaskim pierscieniu 14, a na drugim koncu sa zanitowane w pierscieniu 18 usytuowanym w mufie 6 pod¬ trzymujacej i niosacej, korone zebata.Srodki sterujace zawieraja ponadto': nieobroto- wy pierscien oporowy 19 usytuowany za pierscie¬ niem 18, o który moze sie opierac i przesuwac go w kierunku przeciwnym do dzialania wywie¬ ranego przez sprezyny powrotne 20, wahliwe dzwignie popychajace 21 (z których pokazana jest tylko jedna) przeznaczone do przemieszczania pierscienia oporowego 19 oraz elementy urucha¬ miajace dzwignie popychajace 21.Kazda ze sprezyn 20 opiera sie na dnie wybra¬ nia 22 wykonanego w wewnetrznej stronie dna obudowy 8 i na pierscieniu 18 wyposazonym w kolnierze 23 w ksztalcie kielicha wchodzace sliz¬ gowo w wybrania 22.Dzwignie wahliwe 21 sa zamontowane wychyl¬ nie na lapach pierscienia oporowego 19 i opieraja sie na nim za posrednictwem krzywek 24, dzwig¬ nie 21 opieraja sie ponadto jednym ze swych ramion na sciance wybrania 25 wykonanego' w mufie 6 niosacej korone zebata.Ilosc dzwigni wahliwych nie musi byc koniecz¬ nie równa ilosci satelitów, korzystnie równa jest trzem ze wzgledu na stabilnosc ukladu.Elementy uruchamiajace dzwignie wahliwe 21 skladaja sie z zamontowanego przesuwnie na 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 00114 582 5 6 zwrotnicy 2 pierscienia 26, majacego- prety popy¬ chajace 27, których swobodne konce opieraja sie kazdy na ramieniu dzwigni 21 przeciwnym do ramienia opierajacego sde o sciainike wybrania 25 w mufie 6, posiadaja równiez zaklinowany na zwrotnicy 2 pierscieniowy cylinder 28 silownika hydraulicznego, którego tlok 29 dziala przeciw sile wywieranej przez sprezyne powrotna 30 dla przemieszczenia pierscienia 26 w kierunku dzwig¬ ni wychylnych 21.Jalk pokazano na rysunku, prety-popychacze 27 przemieszczaja sie w wyltoraniach przelotowych wykonanych w odsadzeniu w tylnej czesci miufy 6, na której spoczywa lozysko toczne 11 podczas gdy tlok 29 przemieszcza sie pod dzialaniem czyn¬ nika hydraulicznego doplywajacego do cylindra 28 przez kanaly 31 wykonane w kolnierzu 32 niosacym lozysko 10.W przedstawionym przykladzie wykonania, za¬ silanie hydrauliczne dokonywane jest przez otwór 33 wykonany w tylnej czesci kolnierza 32 podczas gdy wyplyw plynu hamulcowego^ odfbywa sie przez kanal (nie pokazany) umieszczony w górnej czesci cylindra 28.Urzadzenie do hamowania kola pojazdu zawiera ponadto dwie uszczelki 34 i 35, dzieki którym jego czesc aiktywna usytuowana w pokrywie 12 pracuje na sucho. Jednak oczywiste jest, ze obie uszczelki moglyby byc usuniete, talk, ze czyn¬ na czesc urzadzenia hamujacego pracowalaby w oleju przekladni redukcyjnej.Urzadzenie hamujace, zgodnie z wynalazkiem, dziala w nastepujacy sposób.Gdy kierowca pojazdu nacisnie pedal hamulca plyn hydrauliczny podawany kanalami 31 wchodzi do cylindra 28 i wypycha tlok: 29 w kierunku przesuwnego pierscienia 26, który przemieszcza sie w kierunku strzalki F, a jego prety ^popycha¬ jace 27 wychylaja dzwignie przechylne 21 dooko¬ la ich punktów podparcia w wybraniach 25 moify 8 niosacej korone zebata. Równoczesnie dzwignie 21 za posrednictwem swych krzywek 24 popychaja pierscien oponowy 19 az do 'jego oparcia sie o pierscien 18, który przesuwa popychacz 16 w kierunku strzalki F i dociska go do plaskiego pierscienia 14, który z kolei opiera sie na tarczy ciernej 13, która wówczas zostaje docisnieta do powierzchni tracej15. * Kolo pojazdu zostaje zahamowane, przy czym reakcja hamowania jest przejmowana przez ze¬ bata korone 5, która przenosi ja na zwrotnice poprzez niosaca zebata korone mufe 6.Calkowite hamowanie jest równiez rezultatem dzialania hamujacego wywieranego pomiedzy pierscieniem 18, a pierscieniem oporowym 19.Zastrzezenia patentowe 1. Urzadzenie do- hamowania kola pojazdu, któ¬ rego piasta jest zmontowana obrotowo na zwrot¬ nicy mostu pojazdu i które jest wprawiane w ruch za posrednictwem walka napedowego kon¬ czacego sie przy wolnym koncu zwrotnicy, przy czym na waliku napedowym zaklinowane jest kolo planetarne reduktora obrotów o przekladni epi- cykloidalnej, którego kola satelitarne wspólpra¬ cujace z zebata korona mufy zaklinowanej na zwrotnicy sa zmontowane na walkach osadzonych w dnie obudowy urzadzenia zlaczonej z piasta i zamykajacej przekladnie rediufccyjna obrotów, urzadzenie zamocowane na stronie zewnetrznej piasty posiada szczelna pokrywe zakrywajaca co najmniej jedna tarcze cierna obracajaca sie ra¬ zem z walikieim napedowym jak równiez plaski pierscien przesuwny osiowo, znamienne tym, ze srod/ki sterujace urzadzeniem oibejmiuja prety- -ipopychacze. (16) umiejscowione w walkach sa¬ telitów (7), przy czym popychacze te opieraja sie jednym koncem na plasfkim pierscieniu (14), a drugimi koncami sa osadzone w pierscieniu (18) usytuowanym wewnatrz mufy (6) niosacej zebata korone (5), obejmuja ponadto pierscien oporowy (19) nieoibrotowy majacy moznosc docisniecia do pierscienia (18) umiesizczonego w miufie (6) prze- imieszczainy ku sprezystemu elementowi powrot¬ nemu (20) w kierunku do tarczy ciernej, wahliwe dzwignie (21) przemieszczajace pierscien oporowy (19) oraz srodki uruchamiajace dzwignie wahliwe (21) stanowiace zmontowany przesuwnie na zwrot¬ nicy (2) pierscien (26) majacy prejty-popychacze (27), których swobodne konce opieraja sie kazdy na wahliwej dzwigni (21) jak równiez hydraulicz¬ ny pierscieniowy cylinder (28) zaklinowany na zwrotnicy (2), a którego tlok (29) opiera sie o pierscien (26) przeciwstawiajac sie dzialaniu spre¬ zystego powrotnego elementu (30). 2. Urzadzenie wedlug zastriz. 1, znamienne tym, ze elementy elastycznie powrotne sa utworzone przez sprezyny (20) opierajace sie kazda o dno wybrania (22) wykonanego w wewnetrznej stro¬ nie dna obudowy i z drugiej strony o dno kieli¬ cha (23), który tworzy otaczajacy sprezyny (20) kolnierz wchodzacy slizgowo w wybranie (22). 3. Urzadzenie wedlug zastrz, 1, znamienne tym, ze wahliwe dzwignie 21 sa zamontowane wycny 1- nie na lapach pierscienia oporowego (19), na któ¬ rym opieraja sie za posrednictwem grzbietów krzywek (24), a ponadto wahliwe dzwignie (21) jednym koncem ramienia opieraja sie na sciance wybrania (25) wykonanego w mufie (6) niosacej korone zebata (5). 4. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze prety-popychacze (27) pierscienia (26) mieszcza sie w przelotowych wybraniach wytkonanydh w tylnej czesci mufy (6) niosacej korone zebata. 5. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze w kolnierzu (32) na którym osadzone jest lo¬ zysko (10) za posrednictwem którego piasta kola (9) jest zamontowana obrotowo na zwrotnicy (2) wyfkomane sa kanaly (31, 33) którymi doplywa plyn sterujacy tlok (29) cylindra (28) silownika hydraulicznego. 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55114 582 PZGraf. Koszalin D-302 100 A-4 Cena 100 zl PL PL PL