Przedmiotem wynalazku jest elektroluminescen¬ cyjne zródlo promieniowania nadfioletowego o ma¬ lym poborze\c\ocy.Znane sa zjawiska wystepujace podczas wyla¬ dowan elektrycznych w rozrzedzonych gazach, a takze w gazach znajdujacych sie pod cisnieniem atmosferycznym lub wyzszym od atmosferycznego.Wyladowania w gazach rozrzedzonych maja cha¬ rakter jarzeniowy. Mechanizm ten jest wykorzy¬ stany w swietlówkach badz neonówkach. Nato-^. miast w lampach rteciowych, wodorowych, kseno- nowych, sodowych, helowych i innych, w których substancja emitujaca promieniowanie znajduje sie pod cisnieniem wyzszym od atmosferycznego, wy¬ ladowanie ma charakter lukowy. Od dluzszego czasu prowadzone sa badania podstawowe zjawisk przebicia dielektryków o róznych stanach skupie¬ nia. Miedzy innymi z materialów Trzeciej Mie¬ dzynarodowej Konferencji w Londynie w 1974 r. wiadomo, iz przy cisnieniu atmosferycznym i wyz¬ szym od atmosferycznego wystepuje wyladowanie o charakterze lukowym, zas swiecenie jarzeniowe wystepuje w gazie o cisnieniu nizszym ód atmosfer rycznego. Wyladowaniom lukowym towarzyszy e- misja energii cieplnej, prowadzaca do silnego na¬ grzewania sie elektrod. Z tego wzgledu korzyst¬ niejszy jest mechanizm jarzeniowy wyladowan w gazach, jednakze nie jest on osiagalny przy uzyciu dotychczas znanych urzadzen, w których gaz znajduje sie pod cisnieniem atmosferycznym 10 15 20 25 lub wyzszym od niego. Widmo, emitowane przez znane zródla promieniowania obejmuje oprócz nadfioletu równiez zakres widzialny, a nawet podczerwien. Wada znanych zródel promieniowa¬ nia jest duzy pobór mocy dochodzacy do kilowa¬ tów, a takze koniecznosc instalowania zasilaczy,. zuzywajacych czesc pobieranej mocy.Celem wynalazku jest opracowanie urzadzenia stanowiacego zródlo promieniowania nadfioletowe¬ go, praktycznie bez udzialu promieniowania wi¬ dzialnego, charakteryzujace sie malym poborem mocy i jarzeniowym charakterem swiecenia, bez wyladowan lukowych.Zródlem promieniowania nadfioletowego wedlug wynalazku jest urzadzenie majace dwie elektrody i umieszczona miedzy nimi warstwe stalego die¬ lektryka, która oddzielona jest od jednej lub od obu elektrod warstwa substancji gazowej. Co naj¬ mniej jedna elektroda jest calkowicie lub czescio¬ wo przezroczysta dla promieniowania nadfioletom wegc.Istotna zaleta rozwiazania wedlug wynalazku jest uzyskanie wyladowan o charakterze jarze¬ niowym w gazie znajdujacym sie pod cisnieniem atmosferycznym. Efekt ten uzyskuje sie dzieki warstwie dielektryka umieszczonej miedzy elektro¬ dami, zapobiegajacej wystapieniu wyladowan lu¬ kowych i zwiazanej z tym emisji energii cieplnej.Odstep miedzy elektrodami moze byc stosunkowo maly, dzieki czemu zródlo promieniowania po- 108 870108 870 biera niewielka moc, nie przekraczajaca kilku wa¬ tów, a widmo emisyjne tego zródla promienio¬ wania obejmuje praktycznie tylko nadfiolet i fio¬ let. Substancja gazowa miedzy elektrodami moze znajdowac sie pod cisnieniem atmosferycznym, co upraszcza konstrukcje, a takze moze znajdowac sie pod cisnieniem róznym od atmosferycznego.Przedmiot wynalazku przedstawiony jest sche¬ matycznie w przykladzie wykonania na rysunku.Zródlo promieniowania nadfioletowego ma me¬ talowa elektrode 1, do której przylega warstwa milki 2 o grubosci 0,02 mm, oddzielona warstwa powietrza 3 o grubosci 0,03 mm od przezroczystej elektrody 4 wykonanej ze szkla kwarcowego prze¬ wodzacego powierzchniowo lub objetosciowo. Ele¬ ktrody 1 i 4 polaczone sa ze zródlem pradu zmien¬ nego. Obudowy urzadzenia nie uwidoczniono na rysunku.Po przylozeniu do elektrod 1 i 4 napiecia zmien¬ nego z sieci 220 V lub wyzszego, warstwa substan¬ cji gazowej 3 emituje promieniowanie w takt zmian biegunowosci przylozonego napiecia — dwa impulsy promieniowania na jeden okres napiecia.Promieniowanie emitowane jest na zewnatrz zród¬ la przez przezroczysta elektrode 4. Przechodzi ono takze przez warstwe miki 2 i ulega odbiciu od metalowej elektrody 1. Natezenie promieniowania mozna regulowac wysokoscia napiecia przylezcne- go do elektrod 1, 4.Poza opisanym przyikladem wykonania urzadze¬ nie moze miec inny ksztalt, na przyklad cylin¬ dryczny lub kulisty. Powierzchnia kazdej elektro¬ dy ,moze wynosic od kilkudziesieciu centymetrów 5 kwadratowych do wymiarów punktowego zródla pro-mieniowania. Ze zródla wedlug wynalazku u-, zyskuje sie promieniowanie o natezeniu mniej¬ szym, niz w znanych lampach UV.Zródlo promieniowania wedlug wynalazku moze io znalezc zastosowanie w przetwornikach i wzmac¬ niaczach promieniowania elektromagnetycznego pracujacych w oparciu o zjawisko fotolumines- cencji i elektroluminescencji. Moze równiez wspól¬ dzialac z pólprzewodnikami, a takze z detektc- 15 rami nadfioletu w ukladach sygnalizacyjnych lub sterujacych.Zastrzezenia patentowe 1. Zródlo promieniowania nadfioletowego, maja- 20 ce dwie elektrody oddzielone substancja gazowa, znamienne tym, ze miedzy elektrodami (1, 4) u- mieszczona jest warstwa stalego dielektryka (2) oddzielona warstwa gazowej substancji (3) cd co najmniej jednej elektrody (4), przy czym co naj- 25 mniej jedna elektroda (4) jest calkowicie lub cze¬ sciowo przezroczysta dla promieniowania nadfio¬ letowego. 2. Zródlo promieniowania wedlug zastrz. 1, zna¬ mienne tym, ze dielektrykiem stalym (2) jest two- 30 rzywo calkowicie lub czesciowo przezroczyste.N N "•¦SI RSW Z.G. W-wa, Srebrna 16, z. 416-80/O —105 + 20 Cena 45 zl PLThe subject of the invention is an electroluminescent source of ultraviolet radiation with low power consumption. There are known phenomena occurring during electric discharges in diluted gases, as well as in gases under atmospheric pressure or above atmospheric pressure. they are fluorescent in nature. This mechanism is used in fluorescent or neon lamps. Nato- ^. Instead of mercury, hydrogen, xenon, sodium, helium and other lamps, in which the substance emitting radiation is under pressure above atmospheric, the discharge is arc-shaped. Fundamental studies of the breakdown of dielectrics with various states of aggregation have been carried out for a long time. It is known, inter alia, from the materials of the Third International Conference in London in 1974, that at atmospheric pressure and above atmospheric pressure there is an arc discharge, and that fluorescent lighting occurs in a gas with a pressure lower than the atmospheric pressure. The arc discharges are accompanied by the emission of thermal energy, which leads to a strong heating of the electrodes. For this reason, a gas discharge glow mechanism is more advantageous, however, it is not achievable with prior art devices in which the gas is at or above atmospheric pressure. The spectrum emitted by known sources of radiation covers, in addition to ultraviolet, also the visible and even infrared range. The disadvantage of the known radiation sources is the high power consumption of up to kilowatts, and the need to install power supplies. The aim of the invention is to develop a device constituting a source of ultraviolet radiation, practically without the participation of visible radiation, characterized by low power consumption and the fluorescent nature of lighting, without arc discharges. According to the invention, the source of ultraviolet radiation is a device having two electrodes and between them there is a layer of solid dielectric, which is separated from one or both of the electrodes by a layer of gaseous substance. At least one electrode is completely or partially transparent to ultraviolet radiation to the radiation. A significant advantage of the present invention is the achievement of a glow discharge in a gas under atmospheric pressure. This effect is achieved thanks to the dielectric layer placed between the electrodes, preventing the occurrence of arcing and the associated heat emission. The gap between the electrodes can be relatively small, so that the radiation source 108 870 108 870 absorbs a small power, not exceeding few watts, and the emission spectrum of this source of radiation practically covers only ultraviolet and violet. The gaseous substance between the electrodes may be under atmospheric pressure, which simplifies the construction, and may also be under a pressure different from the atmosphere. The subject of the invention is schematically shown in the example of the drawing. The source of ultraviolet radiation has a metal electrode 1, to to which there is a silica layer 2 with a thickness of 0.02 mm, a separated air layer 3 with a thickness of 0.03 mm from a transparent electrode 4 made of surface or volumetric conducting quartz glass. Electrodes 1 and 4 are connected to an alternating current source. The casing of the device is not shown in the drawing. After applying an alternating voltage from 220 V or higher to electrodes 1 and 4, the layer of gaseous substance 3 emits radiation at the time of changing the polarity of the applied voltage - two radiation pulses for one voltage period. is outside the source through a transparent electrode 4. It also passes through the mica layer 2 and is reflected from the metal electrode 1. The radiation intensity can be adjusted by the voltage adjacent to the electrodes 1, 4. Except for the example described, the device cannot have another shape, for example cylindrical or spherical. The area of each electrode may be from several tens of square centimeters to the dimensions of the point radiation source. From the source according to the invention, the radiation obtained is lower than in known UV lamps. The source of radiation according to the invention can also find application in electromagnetic radiation converters and amplifiers operating on the basis of the phenomena of photoluminescence and electroluminescence. It can also work with semiconductors, as well as with ultraviolet detectors in signaling or control systems. Patent claims 1. Ultraviolet radiation source having two electrodes separated by a gaseous substance, characterized in that between the electrodes (1, 4 ) there is a layer of solid dielectric (2) separated by a layer of gaseous substance (3) cd of at least one electrode (4), at least one electrode (4) being completely or partially transparent to ultraviolet radiation summer. 2. The radiation source according to claim 1, characterized by the fact that the solid dielectric (2) is a completely or partially transparent material. NN "• ¦SI RSW ZG W-wa, Srebrna 16, z. 416-80 / O —105 + 20 Price 45 zl PL