PL107991B1 - Sposob wytwarzania nowych merkaptoacylowych pochodmethod of producing new mercaptoacyl derivatives of aminoacids nych aminokwasow - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarza¬ nia nowych merkaptoacylowych pochodnym ami¬ nokwasów, stosowanych do redukowania lub la¬ godzenia nadcisnienia zaleznego u ssaków od an¬ giotensyny.Angiotensyna II jest czynnikiem silnie zweza¬ jacym naczynia, który, jaik to wykazano, jest glów¬ nym czynnikiem przyczynowym w etiologii nad¬ cisnienia naczyniowo-nerkowego. Angiotensyna II powstaje z angiotensyny I w wyniku oddzialy¬ wania enzymu przeksztalcajacego angiotensyne. An¬ giotensyna" I stanowi biologicznie obojetny dzie- sieciopeptyd powstajacy w wyniku odszczepienia z angiotensynogenu, bedacego bialkiem krwi, pod wplywem enzymu reniny [Opar.il i wsp., New En- gland J. of Mad. 291, 389^457 (1974]. Angioten- synogen i renina takze sa biologicznie obojetne.Enzym przeksztalcajacy angiotensyne jest takze odipoiwiiedzialny na inaiktywacje bradykininy, czyn¬ nika rozszerzajacego naczynia, który, jak wykaza¬ no bierze udzial w regulacji czynnosci nerek [Er- dos, Ciroulation Research, 36, 247 (1975)].Czynniki hamujace aktywnosc enzymu przeksz¬ talcajacego angiotensyny moga przez to przeciw¬ dzialac podnoszeniu sie cisnienia krwi pod wply¬ wem angiotensyny, poniewaz wplyw ten zalezy wylacznie od przeksztalcania sie jej w angiotensy¬ ne II. Czynniki te mozna stosowac w leczeniu nadcisnienia naczyniowo-nerkowego i zlosliwego oraz innych postaci nadcisnienia zaleznego od an- 10 15 25 giotensyny. [Gavras i wsp. New England J. of Med., 291, 817 (1974)].Wedlug wyzej wspomnianej puiblKkacji Opariia angiotensyna II odgrywa zasadnicza role w utrzy¬ maniu homeostazy krazenia zwierzecia z niedobo¬ rem sodu, ale zwierzeciu pobierajacemu normalna ilosc soli angiotensyna II nie jest niezbedna do uitrzyimania cisnienia krwi na scisle kontrolowa¬ nym poziomie. W rozmaitych warunkach wywo¬ lujacych stres uikladu rengina — angiotensyna, pod¬ dawanie w scisle dobranych dawkach inhibitora enzymu przeksztalcajacego angiotensyne lub blo- kera angiotensyny II obniza cisnienie krwi, a tak¬ ze powoduje wzrost aktywnosci reniny w, oso¬ czu.W literaturze fachowej opisano pewne merkap- toacylowe pochodne aminokwasów. W opisie pa¬ tentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 3 246 025 oraz w opisie patentowym RFN nr 2 349 707 opisano pochodne menkaptopropionydowe glicyny, uzyteczne przy wzmacnianiu czynnosci watroby oraz jako odtrutki w przypadku zatrucia takimi substancjami toksycznymi jak zwiazki rte¬ ci i organiczne zwiazki arsenu. W opisie paten¬ towym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 3 897 480 opisano N-/ ne przy zapobieganiu i leczeniu zaburzen meta¬ bolicznych, takich jak zatrucie metalem ciezkim, zaburzenia powstale w wyniku napromieniowa¬ nia, cukrzyca lufo zapalenie watroby. W opisie 1079913 patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 3 867 9151 opisano zastosowanie 2-imerkaptopropio- nyloglicyny i jej* soli z metalami alkalicznymi w leczeniii chorób ukladu oddechowego. iPodano, ze dozylne wstrzykniecie znieczulonym ^zczurom,. wykazujacym normalne cisnienie krwi. 2-merkaptopropioTiylo^licyny, znanej jako czynnik ochrony watroby, powoduje obnizenie sie cisnienia krwi [Schulze, Arznein Forsch.., 22, 1433 1972)].Jdst to jednak model niepewny [Schwarts, Methods in Bharmacoaogy, t. 1, 125 (197.1); Berger, Selected ,Pnaxmacolpgicail Testing Methods, t. 3, 171, 194 (1908J. Natomiast inni badacze donosza o braku wyrazanego wplywu na: cisnienie krwi, [Ifluijiimura i wsp. Nippon Yagurigaku Zaschi, 60, 278—92 -(1964)]. Takze Ripa w Proc. Int. Symp. Thiola, Osaka, Japonia, 1970, str. 226—230 podal, ze u szczurów wykazujacych normalne cisnienie krwi ct-imerkaptopropionylogicyna podnosi pozioni an^io-. tensynogenu i obniza poziom reniny we krwi w oparciu o homeostatyczny mechanizm sprzezenia zwrotnego.Obecnie stwierdzono, ze .pewne merka-ptoacylo- we pochodne aminokwasów sa inhibitorami enzy¬ mu przeksztalcajacego angiotensyne i po podaniu ssakom z nadcisnieniem redukuja lub lagodza nad¬ cisnienie zalezne od angiotensyny.Niniejszy wynalazek dotyczy nowych merkapto- acylowych pochodnych aminokwasów o ogólnym wzorze 1, W" którym n jest równe O, Ri oznacza rodnilk hydirofasy-inisikoalikilenowy, hydroiksyifenyilo- niskoalkilenowy, amino-niskoalkilenowy, guanidy¬ no-ni-siko-allrillenowy, imidazolilo-niskoalkilenowy, indoliloHliskdalltilenowy, merkapto-niskoalkileno¬ wy, niskoallkilo-merkaipto-riiskoialkilenowy, karba- moilonisko-a'lkilenowy lub' karboksy-niskoalkilowy, Ri, Ri i R4 niezaleznie oznaczaja atom wodoru, rodnik niskoalkilowy lub fenyloniskoalfcilenowy, R5 oznacza atom wodoru, rodnik nisko-alkanoilo- wy, benzoillowy lufo ugrupowanie o wzorze 2 i ich * sole, zwiazki o wzorze 1, w którym n jest równe 1, Ri oznacza rodnilk niskoalikilowy, fenylo-nisko- %-aikilenowy, hydroksy-niskoalkilenowy, hydroksy- fenyfo-niskoalikilenowy, amino-niskoalkilenowy, guanidyno^niskoallkilenowy, imida-zolilo-niskoaiki- lenowy, • indclilo-niskoalkilenowy, merkapto-nisko- alkdlenowy, niskoalkilomerkapto-niskoalkilenowy, karbamoilo-niskoalkiilenowy lufo karboksy-niskoal- kilenowy, Rj i Rt niezaleznie oznaczaja atom wo¬ doru, rodnik niskoalkilowy lub fenylo-niskoaHkile- nowy, R4 oznacza atom wodoru a R6 ma wyzej podane znaczenie, i .ich sole oraz awiazlki o wzo¬ rze 1, w -którym n jest równe 2, Ri oznacza rod¬ nik' ntekoalkiiowy, fenylo-niskoalkilenowy, hydro- ksy-ndskóalkiienowy, hydroksyfenylo-niskoalkile- nowy, amino-niskoalkilenowy, guanidyno-niskoal- kilenowy, imidazolilo-niskoalkilenowy, indolilo-nis- koalkillenowy, merkapto-niskoalkilenowy, niskóal- kMomerkapto-niskoailkilenowy, karbamoilo-nisko- aUkilenowy lub karboiksy-nisikoaTkilowy, R2, R8 i R4 niezaleznie oznaczaja atom wodoru, rodnik nisko¬ alkilowy, fenylo-niskoalkilenowy, a R5 ma wyzej podane znaczenie, i ich soli. We wzorze 1 gwazd- kami oznaczono centra asymetrii.Stosowanie zwiazków wedlug wynalazku redu- 7991 / '4 kuje lufo lagodzi nadcisnienie zalezne od ukladu renina — angiotensyna u ssaków, takich jaik szczu¬ ry, psy i inne. Postaciami nadcisnienia zaleznego od ukladu renina — angiotensyna sa na przyklad 5 nadcisnienie naczyniowo-nerkowe i nadcisnienie zlosliwe. Ssakom cierpiacym na nadcisnienie za¬ lezne od ukladu renina — angiotensyna podaje sie skuteczna ilosc inhibitora enzymu przeksztalcaja¬ cego angiotensyne, nalezacego do klasy zwiazków 10 o wyzej okreslonym wzorze 1.Odpowiednimi grupami niskoalkilowymi sa rod¬ niki weglowodorowe o lancuchu prostym" lub roz¬ galezionym, o nie wiecej niz 7 atomach wegla, takie jak rodnik metylowy, etylowy, propylowy, , 15 izopropylowy, butylowy, izofoutylowy,7 IH-rzed. bu¬ tylowy, pentylowy, izopentylowy, heksylowy, hep- tylowy itp. Tego samego rodzaju sa grupy nisko- alikidenowe. Korzystnymi grupami sa grupy nisko- alkilowe o, 1—4'" atomach wegla i grupy niskoal- ™ kiilenowe o 1—4 atomach wegla, a zwlaszcza grupy • niskoalkilowe o .1—2 atomach wegla i grupy nis- koalkilenowe o 1—2 atomach wegla. Do grup fe- nyloniskoaikilenowych naleza wyzej omówione grupy niskoalkilenowe z4 przylaczona grupa feny- 25 Iowa. Szczególnie korzystnymi grupami sa rodni¬ ki benzylowy i fenetylowy, a zwlaszcza benzy¬ lowy.Odpowiednimi grupami niskoalkanoilowymi sa rodniki acylowe nizszych kwasów tluszczowych, 30 takie jak rodnik acetylowy, propionylowy, butyry- lowy itp. Korzystnymi rodnikami sa rodniki o 2—4 • atomach wegla.Korzystnymi zwiazkami o ogólnym wzorze 1, sa zwiazki pochodzace od, lub zawierajace strukture 36 nastepujacych aminokwasów: alaniny, leucyny, fe- nyloalaniny, argininy, sarkozyny, seryny, aspara- giny, lizyny, glutaminy, histydyny, trypitofanu, cysteiny, metioniny, treoniny, tyrozyny, leucyny. waliny, lub kwasu asparaginowego, a szczególnie 40 korzystnie argininy, alaniny, fenyloalaniny i leu¬ cyny. Korzystnie R5 oznacza atom wodoru.Doswiadczalnie udowodniono, ze sposród tych zwiazków najsilniejsze dzialanie wywieraja N-a- -/3imerkapto-i2jmetylopropionylo/-(L-arginina, N-a- 45 -i/3-merkaptopropionylo/-L-arginina, N-/3-merkap- topropiony!o/-L-(fenyloalanina i N-/3-merkaptopró- pionylo/HL-leucyna. Zwiazki te stanowia szczegól¬ nie korzystna grupe zwiazków wedlug wynalazku o szczególnie korzystnym zastosowaniu . 50 Wynalazek obejmuje swym zakresem takze spo¬ sób wytwarzania soli zwiazków o ogólnym wzo¬ rze 1, z róznymi zasadami nieorganicznymi lub organicznymi. Do soli tych naleza sole amonowe, sole metali alkalicznych, takie ( jak * sól sodowa 55 i potasowa, sole metali ziem alkalicznych, takie jak sól wapniowa i magnezowa, sole z zasadami organicznymi, takimi jak dwucykloheksyloamina, foenzatyna, hydrafoamina i N-metylo-D-glukamina.W przypadku, gdy podstawniki oznaczone sym- 00 bolami Rtl R8 i R4 nie oznaczaja atomu wodoru, • zwiazki wedlug wynalazku zawieraja jeden, dwa lufo trzy asymetryczne atomy wegla. W wyzej 0- ^kreslonym wzorze 1 atomy te oznaczono gwiazdka.To tezN ziwiaaki te wystepuja w postaci diastereo- 65 izomerów lufo mieszanin racemicznych. Wynalazek f5 107991 6 obejmuje swym zakresem wszystkie te postacie powyzszych zwiazków.Stwierdzono, ze dla osiagniecia wyzszego pozio¬ mu aktywnosci biologicznej, asymetryczny atom wegla, z którym zwiazany jest rodnik o symbolu Ri, powinien posiadac konfiguracje L, a wiec ten rodzaj stereospecyficznosci, który nie wydawal sie oczywisty w dotychczasowych doniesieniach doty¬ czacych zastosowan pochodnych merkaptoacylo- wych aminokwasów. Zwiazki tego rodzaju sa ko¬ rzystne.Stopien zahamowania aktywnosci enzymu prze¬ ksztalcajacego angiotensyne przez zwiazki o. wzo¬ rze 1, mozna mierzyc in vitro przy uzyciu enzy¬ mu przeksztalcajacego angiotensyne wyizolowane¬ go z pluc królika metoda opisana przez Cushmana i Cheunga w Biocjpn. Pharmacol., 20, 1637 (1971) i za pomoca izolowanego preparatu miesni glad¬ kich [E. 0'Keefe i wsp., Federatipn Proc. 3l, 511 (1972)]. W próbach tych zwiazki wedlug* wyna¬ lazku silnie hamuja, skurcz powodowany przez an¬ giotensyne I i pobudzaja skurcz powodowany przez bfadykinine.Po podaniu srodka zawierajacego jeden lub^kil¬ ka inhibitorów enzymu przeksztalcajacego angio¬ tensyne lub ich fizjologicznie dozwolone sole, ssa¬ kowi cierpiacemu na nadcisnienie zalezne od an- giotensyny, zwiazek ten wlacza sie w sekwencje renina -? ansgiotensyna I -? angiotensyna II, re¬ dukujac lufo lagodzac objawy chorobowe.Do zredukowania podwyzszonego cisnienia krwi zaleznego od angiotensyny odpowiednia jest dawka pojedyncza lub, korzystnie, podzielona na 2—4 dziennie, wynoszaca okolo 1—1000 mg./kg/dzien, ko¬ rzystnie okolo 10—f 00 mg/kg/tizien, a zwlaszcza 30—300 mg/kg/dzien. Wzorem zastosowania pozy¬ tecznego modelu zwierzecego do tego rodzaju- ba¬ dan sa doswiadczenia opisane przez S. L. Engela, T. R. Schaefera, M. H. Waugha i R. Rufoina w Proc. Soc. Exp. Bid. Med.„ 143, 483 (1973). Ko¬ rzystnie srodek podaje sie doustnie, ale mozna takze wykorzystac inne drogi wprowadzania, ta¬ kie jak podawanie pozajelitowe, podskórne, do^ miesniowe, dozylne lub dootrzewnowe.Zwiazki o ogólnym wzorze 1 mozna wytwarzac róznymi metodami. Zwiazek o ogólnym wzorze 7, w którym X oznacza atom chlorowca, a Ri,-Ri, R« i R4 maja powyzsze znaczenie, poddaje sie reakcji z anionem tiokwasu o wzorze R6COSH, w którym R6 oznacza rodnik niskoalkilowy lub fenylowy, otrzymujac zwiazek o wzorze 1, w którym R5 oznacza rodnik niskoalkanoilowy lufo benzoilowy, który nastepnie mozna przekszta&ic droga amo^ nolizy w zwiazek, w którym R5 oznacza atom wo¬ doru, po czym otrzymany zwiazek mozna prze¬ ksztalcic droga utlenienia alkoholowym roztwo¬ rem jodu w zwiazek, w którym R6 oznacza ugru¬ powanie o wzorze 2.Jedna z metod wytwarzania polega na tym, ze sprzega sie aminokwas o wzorze 3 z kwasem chlo¬ rowcoalkanokarboiksylowym o wzorze 6, w którym X oznacza atom chlorowca, korzystnie chloru lub bromu, w dowolny, znany sposób obejmujacy ak¬ tywacje kwasu o wzorze 6, przed poddaniem go reakcji z aminokwasem o wzorze 3, z otrzymaniem mieszanego bezwodnika, symetrycznego bezwodni¬ ka, chlorku kwasowego, aktywnego estru itp. Tak otrzymany zwiazek o wzorze 7 poddaje sie reakcji podstawienia anionem tiokwasu* o wzorze R^COSH, 5 otrzymujac zwiazek o wzorze 4.W przypadku gdy we wzorze 1 R5 oznacza ugru¬ powanie o wzorze 2, zwiazek ten stanowi dimer o wzorze 8, otrzymywany za pomoca utlenienia zwiazku o wzorze 5 alkoholowym roztworem jo- 10 du. Zwiazek ten mozna takze wytworzyc poddajac chlorowcopochodna o wzorze 7 reakcji z dwu¬ siarczkiem sodowym.Zwiazki o wzorze 1 wykorzystuje sie w celu lagodzenia nadcisnienia zaleznego od angiotensyny ii przez wytworzenie srodka w postaci tabletki, kap¬ sulki lub eliksiru do podawania doustnego. Do podawania pozajelitowego mozna Uzyc jalowych roztworów lub zawiesin. Okolo 10—500 mg zwiaz¬ ku lub mieszaniny zwiazków o wzorze 1, lub fi- *0 zjologicznie dozwolonej soli tego zwiazku, laczy sie z farmaceutycznie dozwolonym nosnikiem, za- róbka, lepiszczem, czynnikiem konserwujacym, sta- ^ bilizatorem, substancja zapachowo-smakowa itp., nadajac postac dawki jednostkowej w sposób przy- 35 jety w praktyce farmaceutycznej. Stosuje sie ta¬ ka ilosc substancji czynnej w srodku farmaceu¬ tycznym, ktera zapewnia otrzymanie dawki we wskazanym zakresie. ; ¦ i Przykladami adiuwentów, które mozna wlaczyc 30 w sklad tabletek, kapsulek itp, sa lepiszcze, takie jak guma tragakantowa, guma arabska, skrobia kukurydziana lub zelatyna, zarobki, takie jak jed¬ nowodorofosforan wapniowy, czymndlki rozpecznfótja- ce, takie jak skrobia kukurydziana, skrobia ziem¬ niaczana, kwas alginowy, itp. srodki* poslizgowe, takie jak stearynian magnezowy, srodki slodzace, takie jak sacharoza, lektoza lub sacharyna, sub¬ stancje zapachowoHsmakowej takie jak mieta, ole¬ jek z gaulterii rozeslanej lub wisniowy. / padku, gdy postacia dawki jednostkowej jest kap¬ sulka, moze ona poza tym zawierac ciekly nosnik, taki jak olej jadalny. Rozmaitych innych. substan¬ cji mozna uzyc jako substancji powlekajacych lub fcwlepszajacych wyglad preparatu. Np. tabletki moz¬ na pokryc warstwa szelaku, cukru itp* Syrop lub eliksir moze zawierac zwiazek czynny, sacharoze Jako srodek slodzacy, parabanian metylu lub ety¬ lu jako czynnik konserwujacy oraz barwnik i sub¬ stancje zapachowoHsmakowa, taka jak aromat wis- 50. * niowy lub pomaranczowy. \ l Srodki do wstrzykiwania w postaci jalowej moz¬ na wytwarzac zgodnie ze zwylkfta praktyka farma¬ ceutyczna, rozpuszczajac lub zawieszajac skladnik czynny w zwyklym nosniku, takim jak woda do 55 iniekcji, naturalny olej roslinny, taki jak olej se- zaihowy, kokosowy, olej arachidowy,- olej z na¬ sion bawelny itd.^ lub syntetycznym nosniku t&use-r czowym, takim Jak oleinian etylu lub temu po¬ dobne. W przypadku koniecznosci mozna; w sklad 60 srodka wlaczyc bufory, czynniki 1 konserwujace, przeciwutlendacze itp.Wynailazek objasniaja nastepujace przyklady, v w których temperature podano w °C.Przyklad I. N-/34)enzoilotiopropionylo/-L^ 85 -alanina.7 107991 8 4,45 g L-alaniny rozpuszczono w 50 ml 1-nor- malnego wodnego roztworu wodorotlenku sodo¬ wego i otrzymany roztwór mieszajac oziebiono na lazni z lodem. Nastepnie kolejno dodano 27 ml 2 normalnego roztworu wodorotlenku sodowego i 8,5 g chlorku 34)romopiropionyiu, po czyim otrzymana mieszanine zdjeto z lazni z lodem i mieszano w temperaturze pokojowej w ciagu 31-/2 £o Nastepnie dodano mieszanine 7,5 g kwasu tioben- zoesowego i 4,8 g weglanu potasowego w 50 ml wody i calosc mieszano w temperaturze pokojo¬ wej przez noc. Otrzymany wodny roztwór zakwa¬ szono stezonym kwasem solnym i poddano eks¬ trakcji octanem etylu, po czym faze organiczna przemyto woda i zatezono do sucha. Otrzymano 14,9 g pozostalosci, która poddano krystalizacji z eteru, otrzymujac 7,1 g NV3-be.nzoilotiopropionylo/- -L-alaniny o temperaturze topnienia 99—-nlO09C /Przyklad II. N-/3-merkaptopropionylo/-L- -adanina. 4,2 g N-/3-benzoi'lotiopropionylo/-L-alaniny roz¬ puszczono w mieszaninie 7,5 ml wody i 6 ml ste¬ zonego roztworu wodorotlenku amonowego. Po u- plyjwie 1 godziny otrzjjmana imieszankie rozcien¬ czono woda i przesaczono, po czym przesacz pod¬ dano ekstrakcji octanem etylu. Faze wodna za¬ kwaszono stezonym kwasem solnym i poddano ekstrakcji octanem etylu. Faze organiczna prze¬ myto woda, oszuszono i zatezono do sucha pod zmniejOTonym cisnieniem.Otrzyimana pozostalosc poddano krystalizacji z mieszaniny, octanu etylu i heksanu, otrzymujac l|Wt g N^-lmerkapitopropionylo/nL-aflaniny o tem¬ peraturze topnienia 79—81aC. - lP t z y k l a d III. N-/i3-foenzoilotiopropionylo/-L.- -leucyna.Proces wprowadzono w sposób jak opisano w przykladzie I, z ta róznica, ze zamiast L-alaniny uzyto 0*56 g L4eucyny, otrzymujac 16,7 g surowej N-/3-benzoilotiopropionylo/-IL4eucyny,, która roz¬ puszczono w mieszaninie 200 ml octanu etylu i diwucykloihetesyloa sól odsaczono i wysuszono, otrzymujac 19,5 g zwiazku o temperaturze topnienia 178—180°C.Otrzymana sól dwucykloheksyloamoniowa zada¬ no mieszanina 200 ml octanu etylu i 50 ml lOtye wodnego roztworu wodorosiarczanu potasowego.Faze organiczna osuszono siarczanenr magnezo¬ wym, zatezono do sucha pod zmniejszonym cisnie¬ niem i (pozostailosc poddano krystalizacji z mie¬ szaniny octanu etylu i heksanu, otrzymujac 8,8 g czystej N-^-foenzoilotiopropioilylo/^L4eucyny o temperaturze topnienia 99—li01°C.Przyklad IV. N-/3-merkaptopropionyilo/JL- -fleucyna.Proces prowadzono w sposób jak opisano w przykladzie II, z ta róznica, ze zamiast N-/3-foen- zoflotiopropionyló/-iL-alaniny uzyto 6,46 g N/-/3- *foenzoilotiopropionylo/-L-leucyny, otrzymujac 2,75 g ^-/3-merkapitopropionylo/HL-leucyny o tempera¬ turze topnienia 131—132°C. Otrzymany zwiazek poddano krystalizacji z acefconiforyilu.P r zy k 1 a d V. N-/3nbenzoilotiopropionylo/-L-fe- nyloalanina.Proces prowadzono w sposób jak opisano w przykladzie I, z ta róznica, ze zamiast L-alaniny uzyto 8,25 g L-fenyloalaniny, otrzymujac 18,8 g surowej , N-/3-benzoilotiopropiony(lo/-»L-ifeny:Ioalani- ,ny. Otrzymany zwiazek poddano krystalizacji z 5 acetonitrylu otrzymujac 11,1 g zadanego zwiazku o temperaturze topnienia 123—124°C.Przyklad VI. N-t/3-merkaptopropionylo/-L- ^fenyloalanina. 1,78 g N-/3-lbenzoilotiopropionylo/^L-fenyloalani- 10 ny rozpuszczono w mieszaninie 20 ml wody i 5,5 ml 1 normalnego roztworu wodorotlenku sodowe¬ go. Do otrzymanego roztworu dodano 20 ml stezo¬ nego roztworu wodorotlenku amonowego, a na¬ stepnie 20 ml wody. Po uplywie 3 godzin mie- 15 szanine reakcyjna poddano ekstrakcji octanem ety¬ lu, zaikwaiszono stezonym kwasem solnym i ponow¬ nie poddano ekstrakcji ocitaraem etylu. Drugi ekstrakt octanowy przemyto woda, osuszono siarczanem magnezowym i zatezono do sucha pod 20 zmniejszonym cisnieniem.Pozostalosc poddano chroma/togiraifii na kolumnie wypelnionej zelem krzemionikowym prizy uzyciu mieszaniny benzenu i kwasu octowego, otrzymujac 0,47 g N-/3-merkaptopropionylo/^L-fenyloalaniny o 25 temperaturze topnienia 106—107°C.Przyklad VII. N-a-/3-benzoilotiopropionylo/- ^L-arginina. 8,7 g L-argininy rozpuszczono w 50 ml 1 nor- 30 malnego wodnego roztworu wodorotlenku sodowe¬ go i otrzymany roztwór mieszajac oziebiono na lazni z lodem. Nastepnie kolejno dodano 25 ml 2 normalnego roztworu wodorotlenku sodowego i 8,5 ml chlorku 3-toroimopropioinyllu, po czyim otrzymana 35 mieszanine zdjeto z lazni z lodem i mieszano w temperaturze pokojowej w ciagu 2 godzin.Nastepnie dodano mieszanine 7,5 g kwasu tio- benzoesowego i 2,4 g weglanu potasowego w 10 ml wody i calosc mieszano w temperaturze pokojo- ^ wej przez noc, po czym dodano 100 ml zywicy jonowymiennej, stanowiacej sulfonowany polimer styrenu, Dowex 50 (Mikes, Laboratory Handbook of Chromatographic Methods, Van Nostrarid, 1961, str. 256) i zawiesine naniesiono na kolumne za- , 45 wieraijaca 300 ml ten samej zywicy.Po odmyciu wotta substancji o charakterze kwa¬ sowym, N-a^/3-benzoilo!tiopropionylo/-iL^arginine wymyto buforem skladajacym sie iz pirydyny, kwa¬ su octowego i wody o pH 6,5. Frakcje zawiera¬ ja jace zadany zwiazek polaczono, zatezono do su¬ cha i pozostalosc roztarto z eterem, otrzymujac 7 g zadanego zwiazku o temperaturze topnienia 345°C (z rozkladem).Przyklad VIII. N^a-/3-merkaptopropionylo/- w ^L-arginina. » 1 g N^a-/34enaoilotiopropionylo/jL-aTgininy roz¬ puszczono, energicznie mieszajac, w mieszaninie 5 mi wody i 5 ml stezonego roztworu wodorotlenku amonowego. Po uplywie 1 godziny otrzymany roz- •o twór poddano ekstrakcji octanem etylu i zatezono do sucha pod zmniejszonym cisnieniem. Pozosta¬ losc poddamo chromatografii na kolumnie zawiera¬ jacej 85 ml DEAE Sephadex, zywicy amonitowej pochodzacej od dekstranu (Mikes, Laiboratory Hand- W book of Ohromatographic .Metihods, Van Nos$rand;9 1961, str. 328), przy uzyciu buforu stanowiacego 0,005 molowy roztwór wodoroweglanu amonowego.Frakcje, w których wykazano obecnosc N-ct-/3- -merkaptopropionylo/^L-^rgininy na podstawie do¬ datniego wyniku reakcji tiolowej i Sakaguchi, po¬ laczono ^ poddano liofilizacji w celu usuniecia wo¬ doroweglanu amonowego, otrzymujac 200 mg za¬ danego zwiazku o temperaturze topnienia 230°C (poczatek rozkladu w temperaturze 200°C).Przyklad IX. N-1/3-toenzoilotiopropionylo/-sar- kozyna.Proces prowadzono w sposób jak opisano w przy¬ kladzie I, z ta róznica, ze zamiast L-alaniny uzy¬ to 4,45 g sarkozyny, otrzymujac 7,9 g N-/3-benzo- ilotiopropionylo/sarkozyny o temperaturze topnie¬ nia 13©—140°C.Przyklad X. N-/3-merkaptopropionylo/sarko- zyna.Proces prowadzono w sposób jak opisano w przy¬ kladzie II, z ta równica, ze zamiast N-/34)©nzoilo7 , tioprcpionyio/-L-alarriny uzyto 2,8 g N-*/3-benzoiio- tiopropionylo/-sarkozynyi Otrzymany zwiazek prze¬ ksztalcono w sól dwucykloheksyfloaimomowa, otrzy¬ mujac 2,7 g tej soli o temperaturze topnienia 157—»158°C, po czym oczyszczona sól przeksztalco¬ no w wolny kwas, poddajac ja ekstrakcji mie¬ szanina octanu etylu i lOtyo roztworu wodorosiar¬ czanu potasowego.Przyklad XI. N-/3-merkaptopropionylo/-L.- ( ^seryna.Proces prowadzono w sposób jak opisano w przy¬ kladzie I, z ta róznica, ze zamiast L-alaniny uzy¬ to L-seryny, po czym otrzymany zwiazek poddano obróbce w sposób jak opisano w przykladzie II, otrzymujac N-/3-benzoilotiopropionylo/-L-seryne i N-./3-meTkaptopropionylo/^L-seryne.Przyklad XII. N-/3-merkaptopropionylo/-iL- asparagina.Proces prowadzono w sposób jak opisano w przy¬ kladzie I, z ta róznica, ze zamiast L-alaniny uizy- to L-asparaginy, Tpo czym otrzymany zwiazek pod¬ dano obróbce w sposób jak opisano w przykla¬ dzie II, otrzymujac N-/3-benzoilotiopropionylo/-L^ -asparagine i Nn/S-merkaptopropionylo/HL-aspara- gine.P r z y k l a d XIII. N- -L-lizyna.Proces prowadzony w sposób jak opisano w przy¬ kladzie I, z ta róznica, ze zamiast L-alaniny uzyto N- e -JII. - rzed. butyloksykarbonylo *-L- lizyny [R. Schwyzer i W. Rfttel, Helv. Chi/m. Acta, 44, 1)59 (1961)], po czyim otrzymany zwiazek poddano obróbce w sposób jak opisano w przykladzie II, otrzymujac N-a-/34enzoiloticpTÓpionylo/-N-€-IiII- -rzed.-foutyloksykarbonyloJL-lizyne i Nna-/3-mer- kaptopropionylo/jN-eHni-Tzeti.^bu -*L-Tizyne. Otrzymane zwiazki poddano w tempe¬ raturze pokojowej w ciagu 15 minoit reakcji z kwa¬ sem trójtflliuoroootoiwyim, otrzymujac N-a-/3-benzo- ilotiopropionyloZ-L-lizyne i NHa-i/3-merkaptopropio- nylo/^L-lizyne.Przyklad XIV. NHa-/3-merkaptopropionylo/- -L-ihistydyna.Proces prowadzono w sposób jaik opisano w przyjdzie I, z ta róznica, ze zamiast L-aiandny 10 uzyto L-histydyny, po czym otrzymany zwiazek poddano obróbce w sposób jak opisano w przykla¬ dzie II, otrzymujac N-a-AJ^benzoilotiopropionylo/- "^ -L-histydyne i N- 0 5 dyne.Przyklad XV. N-/3-merkaptopropdonylo/-L- -tryptofan.Proces prowadzono w sposób jak opisano w przy¬ kladzie I, z ta róznica, ze zamiast L-alaniny uzyto m L-tryptofanu, po czym otrzymany zwiazek poddano obróbce w sposób* jak opisano w przykladzie II, otrzymujac N-/3-benzoilotiopropionylo/^L-tryptofan i Nn/13-merkaptopropionylo/^L-tryptofan. 7 Przyklad XVI. N-^3-imerkaptopropionylo/-L- 15 -cysteina.Proces prowadzono w sposób jak opisano w przy¬ kladzie I, z ta róznica, ze zamiast L-alaniny uzyto L-cysteiny, po czym otrzymany zwiazek poddano obróbce w sposób jak opisano w przykladzie II, 20 otrzymujac N-/3-benzoi(lotiopropionylo/HL-cysteine i N-/3-imerkaptopropionyloy-L-cyisteine.- Przyklad XVII N^/S-(merkaptopropiónylo/-L- -metionina. t Proces prowadzono w sposób jak opisano w » przykladzie I, z ta róznica, ze zamiast L-alaniny uzyto L-metoniny, po czym otrzymany zwiazek poddano obróbce w sposób jak opisano w przy¬ kladzie II, otrzymujac N-^-benzoilotiopropionylk)/- -L-metionine i N-/3-merkaptópropionyló/-Ljmetio- 30 nine.Przyklad XVIII. N-/3-merkaptopropioriylo/- -N-metytonL-leucyfra..Proces prowadzony w sposób jak opisano w przykladzie I, z ta róznica, ze zamiast L-alaniny 35 uzyto N-metylo-L-leucyny, pó czym otrzymany zwiazek poddano obróbce w sposób jak opisano w przykladzie II, otrzymujac Nt/B-benzoilotiopropio- nylo/nNHinetylo-L-leucyne i ^n/S-merkaptopropio- nylo/- 40 Przyklad XIX. N-a-/3^merkapto-fi-metylopro- pionyIo/-L-arginina. 1 g N^a-/3-acetylotio-2-metylopropionyló/j«L-ar- gininy rozpuszczono w mieszaninie 5 mil wódy i 5 ml stezonego roztworu wodorotlenku amonowego. 45 po uplywie 1 godziny w temperaturze pokojowej, trzymany roztwór zatezono do objetosci 3 ml pod zmniejszonym cisnieniem bez ogrzewania i doda¬ no do niego zywice jonowymienna AG 50 W, az do uzyskania pH okolo 4. • ' W Otrzymana zawiesine naniesiono na kolumne za¬ wierajaca te sama zywice i buforem zawieraja¬ cym pirydyne i octan o' pH 6,5 wymyto N-ct-/3- -«merkapto-(2-metylopropionylo/^L-arginine. Nastep¬ nie usunieto rozpuszczalnik pod zmniejszonym «is- M nieniem i pozostalosc poddano liofilizacji, otrzy¬ mujac 0,86 g zadanego zwiazku o temperaturze topnienia 100°C.Przyklad XX. N-/3-merkapto-fl-metyiopropio- nyio/^L-walina. oo 00 g N-/3-acetylotio-2-metylopropiónylo/-iL-»wali- ny rozpuszczono w mieszaninie 46 ml wody i 31 ml stezonego r%z*woriu wodorotlenku amonowego.- Po uplywie I godziny w temperaturze pokojowej otrzymana mieszanine reakcyjna poddano etostrak- 05 cji octanem etylu, po czym faze wodna zakwaszo-11 107991 12 no stezonym kwasem solnym i poddano ekstrakcji octanem etylu.Nastepnie faze organiczna osuszono siarczanem magnezowym i zatezono do sucha pod zmniejszo¬ nym cisnieniem, otrzymujac 19 g N-/3-merkapto-2- -metylopropionylo/-L-waliny.Przyklad XXI. Chlorek kwasu 3-acetylotio- -Enbenzylopropionowego. ' 8,1 g kwasu 2-benzyloakrylowego zmieszano z 5,3 g kwasu tiooctowego i calosc ogrzewano na lazini parowej w ciagu 1 godziny', a nastepnie ozie¬ biono _da temperatury pokojowej i dodano 9,75 g chlorku tionylu, po czym otrzymana mieszanine pozostawiono przez noc w temperaturze pokojo¬ wej.Nastepnie usunieto pod zmniejszonymi cisnieniem nadmiar chlorku tionylu, a pozostalosc poddano destylacji otrzymujac chlorek kwasu 3-acetyIotio- -2-benzylopropionowego o temperaturze wrzenia (i0,06) 120-h122°C.Przyklad XXII. N-a-/3Hmerkapto-2-benzylo- propionylo/-L-argiTiina*'* Proces prowadzono w sposób jak opisano w przykladzie XIX, z ta róznica, ze zamiast N- -acetylotio-ji-metylopropionylo/-L-argininy uzyto N-a-ZS^acetylotio-aitoenzylopropionylo/HL-arginiiny, otrzymujac N^a-/3-merkapto-2-benzylopropionylo/- -L^rgimne o temperaturze topnienia 136°C./Przyklady XXIII—XXXV. Proces prowadzo¬ no w sposób jak opisano w przykladzie I, z ta róznica, ^ze zamiast L-alaniny uzyto aminokwasów wyszczególnionych w kolumnie I, a zamiast chlor¬ ku 3-foffomopropionyki uzyto chlorku cMoroacetylu, Tablica I Przyklad XXIII 3fXIV xxV XXVI XXVII XXVIII XXIX xxx XXXI xxxii XXXIII XXXIV XXXV r J L-alanina L-walina L-leucyna L-seryna L-asparagina *\ ' N-e-butyloksy- -korboriylo-L- ¦4izyna L-histydyna L-ienyloalani- na | L-tryptofan L-cysteina Lnmetionina Sarkozyna % N-»metylo-L- -leucyna | II N-i2^merkaptoacetylo- ^L-alanina N-.2-merkaptoacetylo- -L-walina N-2-merkaptoacetylo- iL-leucyna N-<2Mmerkaptoacetylo- ^L-seryna N-2-merkaptoacetylo- -L-asparagina N^aH2-merkaptoaicetylo- -N-e-butyloksykarbo- f nylo-L-lizyna N-E-Tnerkaptoacetylo- -L-histydyna N-2Hmerkaptoacetylo- -L-ifenyloaiainina N-.2-merkaptoacetylo- -L-tryptofan N-2-onerkaptoacetylo- -L-cysteina N-2-merkaptoacetylo- ^L-metionina N-2-imerkaptoacetyilo- sarkozyna N-2-onerkaptoacetylo- -N-metylo-L-leucyna 10 15 25 45 55 po czym otrzymane zwiazki poddano obróbce w sposób jak opisano w przykladzie II, otrzymujac zwiazki wyszczególnione w kolumnie II tablicy I.Przyklad XXXVI. N^Hmerkaptoacetylo-L-li- zyna.N- -L-lizyne poddano w temperaturze pokojowej w ciagu 15 minut reakcji z kwasem trójifluoroocto- wym, otrzymujac N-a-2-merkaptoacetylo^L-flizyne.Przyklad XXXVII. NN-«-2-merkaiptoacetylo-L- -arginina.Proces prowadzono w sposób jak opisano w przykladzie VII, z ta róznica, ze zamiast chlorku 3-bromopropionylu uzyto chlorku chloroacetylu^ po czym otrzymany zwiazek poddano obróbce w spo¬ sób jak wyzej opisano w przykladzie VIII, otrzy¬ mujac N-a-2-benzoilotioacetylo-L-arginine i N-cm2- -imerkalptoacetylo^L-airginine.Przyklady XXXVIII—L. Proces prowadzono w sposób jak opisano w przykladzie I, z ta róz¬ nica, ze zamiast L-alaniny uzyto aminokwasów wyszczególnionych w kolumnie I, a zamiast chlor¬ ku 3-brolnopropionylu chlorek 2-bromopropionylu, Tablica II Przyklad |XXXVIII| ( XXXIX Y XL XLI XLII XLIII XLIV XLV XLVI XLVIII XLVII XLIX L L-alanina L-walina L-leucyna L-seryna LHgl-utamina N-€-ibutyloksy- Hkarbonylo^L- -Jlizyna , L^histydyna L-fenyloalani- na L-tryptofan L-cysteina Lnmetionina Sarkozyna N^metylo-L- fenylo^alanina KI N^2-merkaptopropio- nylo-L-alanina N-2-merkaptopropio- nylo-L-walina N-2-merkaptopropio- nylo-L-leucyria N-2-merkaptopropio- nylo/-L-seryna N-E^merkaptopropio- nylo-L-glutamina N-a-2-merkaptopropio- nylo-N^e-butyloksy- karbonylo-lizyna N-2^merkaptopropio- nyio-L-hiistydyna N-S^merkaptopropio- nylOrtL-fenyloalanina N-2-merkaptopropio- nylo-L-tryptofan Nn2-imerfcaptopropio- nylo-L-cysteina N-2^merkaptopropio- nylo-Lnmetionina N-2-tmerkaptopropio- nylosarkozyna N^2--merkaptopropio- nylo-N^netylofenylo- alanina po czym otrzymane zwiazki poddano obróbce w sposób jak opisano w przykladzie II, otrzymujac zwiazki wyszczególniono w kolumnie II tablicy II: Przyklad LI. N-a-2-merkaptopropionylo-L- -lizyna. \ NHa-2-merkaptopropionylo-N-£Hbutyloksykarbo- nylo-L-lizyne poddano w temperaturze pokojowej13 107991 14 w ciagu 15 minut reakcji z kwasem trójfluorooc- towym, otrzymujac N-a-2-merkaptopropionylo-L- -lizyne.Przy !k lad LII. Nna-S^merkapitopiropionylo-L- -argimina.Proces prowadzono w sposób jak opisano w przykladzie VII, z ta róznica, ze zamiast chlorku 34)romopropionylu uzyto chlorku 2rbromopropio- nylu, po czym otrzymany zwiazek poddano obrób¬ ce w sposób jak opisano w przykladzie VIII, otrzy¬ mujac N-a^-(beaiizO'iiotioiprojpionylo--L%irgiiniine i N- -a-2^mei1ka(p1topro(pdonylo-L-arigiinine.P r z y k l a»d LIII. NHa^^merkaptobutyrylo-L-air- ginina.Proces prowadzono w sposób jak opisano w przykladzie VII, z ta róznica, ze zamiast chlorku 3-bromopropionyilu uzyto chlorek 4-chlorobutyrylu, po czym otrzymany zwiazek poddano obróbce w sposób jak opisano w przykladzie VIII, otrzymujac N-«-4-benzoilotio(bu'tyrylo-/l-a!rginine i N-a-4-mer- kapfofouityirylo^L-arginine.Zwiazki koncowe otrzymywane w kazdym z po¬ wyzszych przykladów (Wytworzono w postaci race- micznej uzywajac jako zwiazków wyjsciowych DL-aminokwasów zamiast L-aminokwasów. Po¬ dobnie zadane D-zwiazki wytworzono uzywajac jar ko zwiazków wyjsciowych D-aminokwasów zamiast L-aiminokwasów. ^ Przyklad LIV. N-<*, N^a^dwutio-S^^bis^- - iNHa-/3^merkapto-2-metylopropionylo/-L-argininQ rozpuszczono w wodzlie i pH otrzymanego roztwo¬ ru doprowadzono do 7 za pomoca 1 normalnego roztworu wodorotlenku sodowego. Nastepnie wkro- plono 0,5 molowy roztwór jodu w 95°/o etanolu, utrzymujac pH w zakresie 6—7 przez ostrozne do¬ dawanie 1 normalnego roztworu wodorotlenku so¬ dowego.Gdy mieszanina reakcyjna przybrala trwale zól¬ te zabarwienia (5 minut), przerwano dodawanie roatworu jodu, mieszanine realkcyjna odbarwiono za pomoca dodania tiosiarczanu sodowego, po czym roztwór zageszczono pod zimmiejszonyim cisnieniem do 1/10 objetosci pierwotnej. Otrzymany roztwór .naniesiono na kolumne zawierajaca zywice jonowy¬ mienna Dowex 50 i N^a, N^a' [dw!Uitio-3,3'^bils/2Hme- tyilopropionylo/]-bds^L-arganine wymyto buforem za- zawierajacym pirydyne i octan o pH 6,(5.Przyklad LV. N,N'-(dwutio-3,3^bis/2^metylo- propionylo/]4)is-L-wailina.? (N-(/3-merkapto^2-fnetylopropionylo/-L-waline roz¬ puszczono w wodzie i pH otrzymanego roztworu doprowadzono do 7 za- pomoca 1 normalnego roz¬ tworu wodorotlenku sodowego. Nastepnie wkroplo- no 0,6 molowy roztwór jodu w ft9Vi etanolu, utrzy¬ mujac pH w zakresie 6—7 za pomoca ostroznego dodawania 1 normalnego roztworu wodorotlenku sodowego. , Gdy mieszanina reakcyjna przybrala trwale zól¬ te zabarwienie (5 minut), przerwano dodawanie roztworu ijodu i mieszanine reakcyjna pozbawiono zóltego zabarwienia przez dodanie tiosiarczanu so¬ dowego. Otrzymany roztwór wodnoalkoholowy za¬ kwaszono 1 normalnym kwasem solnymi i podda¬ no ekstrakcji octanem etylu, otrzymujac N,N'-f- dwutio-3,3'-bis-/2Hmetylopropionylo/]-bis-L-waJine.Przyklad LVI. N-^3^merkaptopropionylo/-N- -benzyloglicyna.Proces prowadzono w sposób jak opisano w 5 przykladzie I, z ta róznica, ze zamiast L-alaniny uzyto N-benzyiloglkyne, po czyim otrzymany zwia¬ zek poddano obróbce w sposób jak opisano w przy¬ kladzie II, otrzymujac N-/3-benzoilotiopropionylo/- ^N-foenzyloglicyne i* N-./3-merkaptopropionylo/-N- !0 -foenzyloglicyne.Przyklad LVII. Kwas N-./3-merikaptopropio- nylo/-LN4enzyllo-L-leuicyna.Proces prowadzono w sposób jak opisano w przykladzie I, z ta-róznica, ze zairmiast L-alaniny 15 uzyto N-benzylo-L-leuicyny, po czym otrzymany zwiazek poddano obróbce w sposób jak opisano w przykladzie II, otrzymujac N^S^benzoilotiopropio- nylo/-N-benzylo-L-leucyne i N-/3-merkaptopropio- nylo/^N^benzylo-L-leucy[he. 20 Przyklad LVIII. Kwas Nn/3-merkaptopropio- nylo/-L-asparaginowy. " Proces prowadzono w sposób jak opisano w przy¬ kladzie I, z ta róznica, ze zamiast L-alaniny uzyto kwasu L-asparaginowego, po czym otrzymany 25 zwiazek poddano obróbce w sposób jak opisano w przykladzie II, otrzymujac kwas N-/3-toenzoilotio- propionylo/-L-asparaginowy i kwas N-/3-merkapto- propionylo/-L-asparaginowy.Przyklad LIX. Aczkolwiek przeksztalcenie 30 angiotensyny I w angiotensyne II jest prawdopo¬ dobnie w patologii nadcisnienia najwazniejsza re¬ akcja powodowana przez enzym przeksztalcajacy angiotensyne, to aktywnosc izolowanego enzymu dogodniej i dokladniej oznacza sie przez pomiar 35 szybkosci rozczepiania mniej skomplikowanego sub- stratu peptydowego, a mianowicie hipurylo-L^hi- stydylo-L-leucyny. W celu okreslenia wartosci I50 ((stezenie badanego zwiazku wyrazone w pg/ml, w którym powoduje on zahamowanie aktywnosci en- 40 zymu przeksztalcajacego angiotensyne w 5QP/o) do probówek 13X100 mm dodawano kazdy z bada¬ nych zwiazków, w róznych stezeniach, a nastep¬ nie nizej w^imienone skladniki, w takich steze¬ niach, aby ich stezenia koncowe, w koncowej ob- 45 jetosci 0,25 ml, byly równe wskazanym stezeniom: 100 mM bufor zawierajacy fosforan potasowy, pH 8,3, 300 rraM chlorek sodowy, 5 mM hipurylo-L- nhiistydylo-L-leucyna, oraz 5 milijednostek enzy¬ mu przeksztalcajacego angiotensyne z pluc kró- w lika.Próby kontrolne nie zawierajace inhibitora od¬ powiadaly 100*/o aktywnosci, a podobnie przygoto¬ wane próby kontrolne zakwaszone przed dodaniem enzymu odpowiadaly 0f/« aktywnosci. Wszystkie w reakcje enzymatyczne rozpoczynaly sie w chwili dodania skladnika enzymatycznego. Probówki in- kubowano w ciagu 30 minut w 3"7°C. Zakonczenie reakcji nastepowalo po dodaniu 0,25 ml 1 normal¬ nego roztworu kwasu solnego. 60 Wytworzony z hipurylo^L-ihistydylo-L-leucyny wskutek dzialania enzymu przeksztalcajacego an¬ giotensyne kwas hipurowy ekstrahowano octanem etylu, odparowywano do sucha i rozpuszczano w wodzie, po czym mierzono absorbaincje przy 228 65 nm. Procent zaihamowania aktywnosci dla kazdego15 107991 16 stezenia badanego zwiazku obliczono przez po¬ równanie z próbami kontrolnymi o 0 i 10'0*/o ak¬ tywnosci. W tablicy Ul uwidoczniono stezenia re¬ prezentatywnych zwiazków, w których hamowaly one aktywnosc enzymu przeksztalcajacego angio- tensyne w 50°/o.Tablica III Zwiazek wytworzony sposobem opisanym w przykladzie II iv VI VIII . . X • 1 Ij, (ng/ml) 1,2 1 1,8 0,86 0,17 1/8 Prayklad LX. Postepowanie przy ocenie za¬ hamowania aktywnosci enzymu przeksztalcajacego angiotensyne I, przy uzyciu wyizolowanego jelita swinki morskiej bylo nastepujace: do plynu Krebsa stanowiacego kapiel o temperaturze 37°C, w któ¬ rej umieszczono wyizolowane jelito swinki mor- sMej, dodano zwiazek badany w róznych steze¬ niach. Do kapieli tej wprowadzono mieszanine skradajaca sie z 96#/o Oj i 5*/o CO£. Po uplywie 2 minut dodano angiotensyne I (25 fig/ml) i doko¬ nywano pomiaru izotonicznego skurczu.W tablicy IV uwidoczniono stezenia reprezenta/- tywnyeh zwiazków wyitwainzanych sposobem wedlug wynaHazItou, w których hamowaly one s/kurczowa aktywnosc angiotensyny I w 50^/i (IC50.Tablica IV Zwiazek wytworzony 1 sposobem opisanym w przykladzie II IV VI VIII X XXII IM dig/ml) 0,94 2,0 . . 0,52 , 0,9. 0,94' 4,1 Zastrzezenia- patentowe 1. Sposób wytwarzania nowych merkaptoacylo- wych pochodnych aminokwasów o wzorze ogólnym 1, w którym n oznacza wartosc liczbowa 0, 1 lub 2, i w przypadku gdy n jest równe 2 Ri oznacza rodnik niskoalkilowy, fenylo-niskoadkilenowy, hy¬ droksy-niskoalkllenowy, hydroksyifenylo-niskoaiki- lenowy, amino-niskoalkilenowy, guanodynoniskoal- fcillenowy, iniddazolMoHnisikoaillkiiilenowy, indoiilo- niskoalkilenowy, merkapto-niskoalkiienowy, nisko- alkilo-merkaptoniskoalfcilenowy, karbamoilo-nisko- ad-kilenowy lub karboksy-niskoalkilowy, Ri, Rj, i R4 niezaleznie oznaczaja atom wodoru, rodnik niskoalkilowy lub fenylo-niskoalkilenowy, R5 ozna¬ cza rodnik niskoadkanpilowy lub benzoilowy, w przypadku gdy n jest równe 1 Ri oznacza rodnik niskoalkilowy, fenylo-niskoalkilenowy, hydroksy- -niskoalkilenowy, # hydroksyfenylonniskoalkilenowy, amino-niskoalkilenowy, guanidyno-niskoalkilenowy, 5 imidazolilo-niskoaikilenowy, indolilo-niskoalkileno- wy, merkapto-niskoalkiienowy, niskoalkilo-merkap- toniskoalkiienowy, karbamoilo-niskoalkilenowy lub karboksy-niskoalkilowy, Rj i Rf niezaleznie ozna¬ czaja atom wodoru, rodnik niskoalkilowy lub fe- io nylo-niskoalkilenowy, R4 oznacza atom wodoru a R5 ma wyzeT podane znaczenie, w przypadku^ gdy n jest równe 0, Ri oznacza rodnik hydroksy-nisko- aLkilenowy, hydroksyfenylo-niskoaikilenowy, ami¬ no-niskoalkilenowy, guanidynoniskoalkiienowy, i- 15 midaizolilo-niskoalkilenowy, indolilo-niskoalkileno- wy, merkaptoniskoalkilenowy, niskOalkilo-mer- kaptoniskoalkdlenowy, karbamoilo-niskoaikllenowy, lub karboksy-niskoalkilowy, Ra, Rg i -R4 niezalez¬ nie oznaczaja atom wodoru, rodnik niskoalkilowy ao lub fenylo-niskoalkilenowy a RK ma wyzej podane znaczenie, lub ich soli, znamienny tym, ze zwia¬ zek o wzorze ogólnym 7, w którym X oznacza atom chlorowca a nu Ra, R8, R4 i n maja wyzej podane znaczenie, poddaje sie reakcji z anionem 25 tiokwasu o wzorze R«COSH, w którym R6 oznacza rodnik niskoalkilowy lub fenylowy i ewentualnie otrzymany zwiazek przeprowadza sie w sól. 2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze stosuje sie substraty, w których Rj, oznacza rod- 30 nik guanidynopropylowy, aminopropylowy, amino- butylowy, fenylometylowy lub izobutyiowy, a Ri, R8, R4 i R6 maja znaczenie podane w zastrz. 1. 3. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze stosuje sie substrat, w którym Rx oznacza rodnik 35 fenylometylowy, R, oznacza atom wodoru, a pozo¬ stale podstawniki maja znaczenie podane w zastrz. 1. 4. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze stosuje sie substrat, w którym Rt oznacza rodnik 40 izobutyiowy, R, oznacza atom wodoru, a pozostaje podstawniki maja znaczenie podane w zastrz.' 1. 5. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze stosuje sie substrat, w którym Ri oznacza rodnik guanidynopropylowy, R3 oznacza,atom wodoru, a 45 pozostale podstawniki maja znaczenie podane w zastrz. 1. 6. Sposób wytwarzania nowych merkaptoacylo- wych pochodnych aminokwasów o wzorze ogólnym 1, w którym n oznacza wartosc liczbowa 0, 1, lub 50 2, i w przypadku gdy n jest równe 2 Ri oznacza rodnik niskoalkilowy, fenylo-niskoalkilenowy, hy- droksyniskoalkilenowy, hydroksyfenylo-niskoalkile¬ nowy, amino-niskoalkilenowy, guanidynoniskoalki- lenowy, imidazolilo-niskoalkilenowy, indolilo-nisko- 55 alkilenowy, merkapto-niskoalkiienowy, niskoalkilo- nmeirkaptondsikoailikilLenowy, kajibamoiloHniisfcoafLkile- nojwy lub kairbioiksy-nisfeoalkllowy, Ri, R, i R4 nieza¬ leznie oznaczaja atom wodru, rodnik niskoalkilowy lub fenylo-niskoaikilenowy, RB oznacza atom wodo- •0 ru, w przypadku gdy n jest równe 1 Ri oznacza rodnik niskoalkilowy, fenylo-niskoalkilenowy, hy- droksy-niskoaikilenowy, hydroksyfenylo-niskoalkile¬ nowy, amino-niskoalkilenowy, guanidyno-niskoal- kilenowy, imidaizolilloHniskoallkilenowy, indoflilo-nis- M koalkilenowy, merkapto-niskoalkiienowy, niskoal*17 107991 18 kilo-merkaptoniiskoalkilenowy, karbanioilo-niskoal- kilenowy lub karboksy-niskoalkilowy, R2 i R3 nie¬ zaleznie oznaczaja atom wodoru, rodnik niskoal¬ kilowy lub fenylo-niiskoalkilenowy; R4 oznacza a- tom wodoru a R5 ma wyzej podane znaczenie, w 5 przypadku, gdy n jest równe 0 Ri oznacza rodnik hydroksyniskoalkilenowy, hydroksyfenylo-niskoalki- lenowy, aminoniskoalkilenowy, guanidynoniskoalki- lenowy, imidazoliloniskoalkilenowy, indolilo-nisko- alkilenowy, merkaptoniskoalkilenowy, niskoaikilo- 10 -merkaptoniskoalkilenowy, karbamoilo-niskoalkile¬ nowy, lub karbofcsy-niisikoallkilowy, R2, R8 i R4 niezaleznie oznaczaija atom wodoru, rodnik nisko¬ alkilowy lub fenylo-niskoalkilenowy a R5 ma wy¬ zej podane znaczenie, lub ich soli, znamienny tym, 15 ze zwiazek o wzorze ogólnym 7, w którym X ozmaioza atom chlorowca a Ri, R2, R8, R4 i n maja wyzej podane znaczenie, poddaije sie reakcji z anionem ttitakwaisu o wzJarzie ReCOSH, w któryim R6 oznacza rodnik niskoalkilowy lub fenylowy i o- 20 trzymany zwiazek o wzorze 1, w którym R5 ozna¬ cza rodnik niskoalkanoilowy lub'benzoilowy prze¬ ksztalca sie na drodze amonolizy w zwiazek, w którym R5 oznacza atom wodoru i ewentualnie otrzymany zwiazek przeprowadza sie w sól. 25* l.t Sposób wytwarzania nowych merkaiptpacylo- wych pochodnych aminokwasów o wzorze ogól¬ nym 1, w którym n oznacza wartosc liczbowa 0, 1 lub 2, i w przypadku gdy na jest równe 2, Ri oznacza rodnik niskoalkilowy, fenylo-niskoalkile- 30 nowy, hydroksy-niskoalkilenowy, hydroksyfenylo- -niskoallkilenowy, ammo-nisikoallkilenowy, guanidy- noniskoalkilenowy, iiiiidazolilo-niskoaikilenowy, in- dolilo-niskoalkilenowy, merkapto-niskoalkilenowy, nisikoallkilonmerlkaiptoniiisikoalikillenowy, karbamoilo- 35 niiskoalikilenówy lub kaortboJksy-nisfcoaJlkilowy, R2, R, i R4 niezaleznie oznaczaja atom wodoru, rodnik nlsikoallkilowy lub fenylo-nislkoalikileno¬ wy, R5 oznacza ugrupowanie o wzorze 2, w przypadku gdy n jest równe 1 Rx oznacza rodnik niskoalkilowy, fenylo-niskoalkilenowy, hydroksy- -niskoalkilenowy, hydroksyfenylo-niskoalkilenowy, amino-niskoalkilenowy, guanidyno-niskoalkilenowy, imidazolilo-niskoalkiienowy, indolilo-niskoaikileno- wy, merkapto-niskoalkilenowy, niskoailkilo-mer- kaiptoniskoalkilenowy, karbamioilo-niskoalkilenowy lub karboksy-niskoalkilowy, R2 i R3 niezaleznie o- znaczaja atom wodoru, rodnik niskoalkilowy lub fenylo-niskoalkilenowy, R4 oznacza atom wodoru a R5 ma wyzej .podane znaczenie, w przypadku, gdy n jest równe 0 Ri oznacza rodnik hydroksy- -niskoalkilenowy, hydroksyfenylo-niskoalkilenowy, amino-niskoalkilenowy, guanidynoniskoalkilenowy, imidazolilo-niskoalkilenowy, indolilo-niskoalkileno- wy, merkapto-niskoalkilenowy, niskoalkilo-merkap- toniskoalkilenowy, karbamoilo-niskoalkilenowy, lub ikairboiksy-nisikoaHkiiloiwy, R3, R3 i R4 nieizaileznie ozmacizaja atom wodoru, rodnik niskoalkilowy lub feinylo-nisikoalkilenowy a R6 ma wyzej podane zna¬ czenie, lub ich soli, znamienny tym, ze zwiazek o wzorze ogólnym 7, w którym X oznacza atom chlo¬ rowca a Ri, R2, R3, R4 i n maja wyzej podane znaczenie, poddaje sie reakcji z anionem tiokwaisu o wzorze ReCOSH, w którym R6 oznacza rodnik niskoalkilowy lub fenylowy i otrzymany zwiazek o wzorze 1, w którym R5 oznacza rodnik niskoal¬ kanoilowy lub benzoilowy przeksztalca sie na dro¬ dze amonolizy w zwiazek, w którym R6 oznacza atom wodoru i otrzymany zwiazek przeksztalca sie na drodze utleniania alkoholowym roztworem jodu w zwiazek o wzorze 1, w którym R5 oznacza u- grupowanie o wzorze 2 i ewentualnie otrzymany zwiazek przeprowadza sie w sól.107991 R4 R3 R2 fj?i R5-S-(CH)n-CH-C0-N-CH-C00H * * * Wzór / R4 p3 R2 p, -S-(CH)n-CH-C0-N-CH -C00H Wzór 2 R2 R HN-CH-C00H Wzór 3 R3 R2 R1 ReCO-S-CHz-CH-CO-N-CH-COOH Wzór 4 R3 R2 R1 HS-CH2-CH-C0-N-CH-C00H Wzór 5 FU R5 X-(CH)n-CH-C00H FU R3 R2 Ffi X-(CH)n-CH-C0-N-CH-C00H Wzór 7 • ?4 F3 ?2 ?1 [s-(CH)n-CH-CO-N-CH-COOHj ^rór 8 Drukarnia Narodowa, Zaklad Nr 6 zam. 284/80 Cena 45 zl PL

Claims (6)

1. Zastrzezenia- patentowe 1. Sposób wytwarzania nowych merkaptoacylo- wych pochodnych aminokwasów o wzorze ogólnym 1, w którym n oznacza wartosc liczbowa 0, 1 lub 2, i w przypadku gdy n jest równe 2 Ri oznacza rodnik niskoalkilowy, fenylo-niskoadkilenowy, hy¬ droksy-niskoalkllenowy, hydroksyifenylo-niskoaiki- lenowy, amino-niskoalkilenowy, guanodynoniskoal- fcillenowy, iniddazolMoHnisikoaillkiiilenowy, indoiilo- niskoalkilenowy, merkapto-niskoalkiienowy, nisko- alkilo-merkaptoniskoalfcilenowy, karbamoilo-nisko- ad-kilenowy lub karboksy-niskoalkilowy, Ri, Rj, i R4 niezaleznie oznaczaja atom wodoru, rodnik niskoalkilowy lub fenylo-niskoalkilenowy, R5 ozna¬ cza rodnik niskoadkanpilowy lub benzoilowy, w przypadku gdy n jest równe 1 Ri oznacza rodnik niskoalkilowy, fenylo-niskoalkilenowy, hydroksy- -niskoalkilenowy, # hydroksyfenylonniskoalkilenowy, amino-niskoalkilenowy, guanidyno-niskoalkilenowy, 5 imidazolilo-niskoaikilenowy, indolilo-niskoalkileno- wy, merkapto-niskoalkiienowy, niskoalkilo-merkap- toniskoalkiienowy, karbamoilo-niskoalkilenowy lub karboksy-niskoalkilowy, Rj i Rf niezaleznie ozna¬ czaja atom wodoru, rodnik niskoalkilowy lub fe- io nylo-niskoalkilenowy, R4 oznacza atom wodoru a R5 ma wyzeT podane znaczenie, w przypadku^ gdy n jest równe 0, Ri oznacza rodnik hydroksy-nisko- aLkilenowy, hydroksyfenylo-niskoaikilenowy, ami¬ no-niskoalkilenowy, guanidynoniskoalkiienowy, i- 15 midaizolilo-niskoalkilenowy, indolilo-niskoalkileno- wy, merkaptoniskoalkilenowy, niskOalkilo-mer- kaptoniskoalkdlenowy, karbamoilo-niskoaikllenowy, lub karboksy-niskoalkilowy, Ra, Rg i -R4 niezalez¬ nie oznaczaja atom wodoru, rodnik niskoalkilowy ao lub fenylo-niskoalkilenowy a RK ma wyzej podane znaczenie, lub ich soli, znamienny tym, ze zwia¬ zek o wzorze ogólnym 7, w którym X oznacza atom chlorowca a nu Ra, R8, R4 i n maja wyzej podane znaczenie, poddaje sie reakcji z anionem 25 tiokwasu o wzorze R«COSH, w którym R6 oznacza rodnik niskoalkilowy lub fenylowy i ewentualnie otrzymany zwiazek przeprowadza sie w sól.
2. 2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze stosuje sie substraty, w których Rj, oznacza rod- 30 nik guanidynopropylowy, aminopropylowy, amino- butylowy, fenylometylowy lub izobutyiowy, a Ri, R8, R4 i R6 maja znaczenie podane w zastrz. 1.
3. 3. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze stosuje sie substrat, w którym Rx oznacza rodnik 35 fenylometylowy, R, oznacza atom wodoru, a pozo¬ stale podstawniki maja znaczenie podane w zastrz. 1.
4. 4. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze stosuje sie substrat, w którym Rt oznacza rodnik 40 izobutyiowy, R, oznacza atom wodoru, a pozostaje podstawniki maja znaczenie podane w zastrz.' 1.
5. 5. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze stosuje sie substrat, w którym Ri oznacza rodnik guanidynopropylowy, R3 oznacza,atom wodoru, a 45 pozostale podstawniki maja znaczenie podane w zastrz. 1.
6. 6. Sposób wytwarzania nowych merkaptoacylo- wych pochodnych aminokwasów o wzorze ogólnym 1, w którym n oznacza wartosc liczbowa 0, 1, lub 50 2, i w przypadku gdy n jest równe 2 Ri oznacza rodnik niskoalkilowy, fenylo-niskoalkilenowy, hy- droksyniskoalkilenowy, hydroksyfenylo-niskoalkile¬ nowy, amino-niskoalkilenowy, guanidynoniskoalki- lenowy, imidazolilo-niskoalkilenowy, indolilo-nisko- 55 alkilenowy, merkapto-niskoalkiienowy, niskoalkilo- nmeirkaptondsikoailikilLenowy, kajibamoiloHniisfcoafLkile- nojwy lub kairbioiksy-nisfeoalkllowy, Ri, R, i R4 nieza¬ leznie oznaczaja atom wodru, rodnik niskoalkilowy lub fenylo-niskoaikilenowy, RB oznacza atom wodo- •0 ru, w przypadku gdy n jest równe 1 Ri oznacza rodnik niskoalkilowy, fenylo-niskoalkilenowy, hy- droksy-niskoaikilenowy, hydroksyfenylo-niskoalkile¬ nowy, amino-niskoalkilenowy, guanidyno-niskoal- kilenowy, imidaizolilloHniskoallkilenowy, indoflilo-nis- M koalkilenowy, merkapto-niskoalkiienowy, niskoal*17 107991 18 kilo-merkaptoniiskoalkilenowy, karbanioilo-niskoal- kilenowy lub karboksy-niskoalkilowy, R2 i R3 nie¬ zaleznie oznaczaja atom wodoru, rodnik niskoal¬ kilowy lub fenylo-niiskoalkilenowy; R4 oznacza a- tom wodoru a R5 ma wyzej podane znaczenie, w 5 przypadku, gdy n jest równe 0 Ri oznacza rodnik hydroksyniskoalkilenowy, hydroksyfenylo-niskoalki- lenowy, aminoniskoalkilenowy, guanidynoniskoalki- lenowy, imidazoliloniskoalkilenowy, indolilo-nisko- alkilenowy, merkaptoniskoalkilenowy, niskoaikilo- 10 -merkaptoniskoalkilenowy, karbamoilo-niskoalkile¬ nowy, lub karbofcsy-niisikoallkilowy, R2, R8 i R4 niezaleznie oznaczaija atom wodoru, rodnik nisko¬ alkilowy lub fenylo-niskoalkilenowy a R5 ma wy¬ zej podane znaczenie, lub ich soli, znamienny tym, 15 ze zwiazek o wzorze ogólnym 7, w którym X ozmaioza atom chlorowca a Ri, R2, R8, R4 i n maja wyzej podane znaczenie, poddaije sie reakcji z anionem ttitakwaisu o wzJarzie ReCOSH, w któryim R6 oznacza rodnik niskoalkilowy lub fenylowy i o- 20 trzymany zwiazek o wzorze 1, w którym R5 ozna¬ cza rodnik niskoalkanoilowy lub'benzoilowy prze¬ ksztalca sie na drodze amonolizy w zwiazek, w którym R5 oznacza atom wodoru i ewentualnie otrzymany zwiazek przeprowadza sie w sól. 25* l.t Sposób wytwarzania nowych merkaiptpacylo- wych pochodnych aminokwasów o wzorze ogól¬ nym 1, w którym n oznacza wartosc liczbowa 0, 1 lub 2, i w przypadku gdy na jest równe 2, Ri oznacza rodnik niskoalkilowy, fenylo-niskoalkile- 30 nowy, hydroksy-niskoalkilenowy, hydroksyfenylo- -niskoallkilenowy, ammo-nisikoallkilenowy, guanidy- noniskoalkilenowy, iiiiidazolilo-niskoaikilenowy, in- dolilo-niskoalkilenowy, merkapto-niskoalkilenowy, nisikoallkilonmerlkaiptoniiisikoalikillenowy, karbamoilo- 35 niiskoalikilenówy lub kaortboJksy-nisfcoaJlkilowy, R2, R, i R4 niezaleznie oznaczaja atom wodoru, rodnik nlsikoallkilowy lub fenylo-nislkoalikileno¬ wy, R5 oznacza ugrupowanie o wzorze 2, w przypadku gdy n jest równe 1 Rx oznacza rodnik niskoalkilowy, fenylo-niskoalkilenowy, hydroksy- -niskoalkilenowy, hydroksyfenylo-niskoalkilenowy, amino-niskoalkilenowy, guanidyno-niskoalkilenowy, imidazolilo-niskoalkiienowy, indolilo-niskoaikileno- wy, merkapto-niskoalkilenowy, niskoailkilo-mer- kaiptoniskoalkilenowy, karbamioilo-niskoalkilenowy lub karboksy-niskoalkilowy, R2 i R3 niezaleznie o- znaczaja atom wodoru, rodnik niskoalkilowy lub fenylo-niskoalkilenowy, R4 oznacza atom wodoru a R5 ma wyzej .podane znaczenie, w przypadku, gdy n jest równe 0 Ri oznacza rodnik hydroksy- -niskoalkilenowy, hydroksyfenylo-niskoalkilenowy, amino-niskoalkilenowy, guanidynoniskoalkilenowy, imidazolilo-niskoalkilenowy, indolilo-niskoalkileno- wy, merkapto-niskoalkilenowy, niskoalkilo-merkap- toniskoalkilenowy, karbamoilo-niskoalkilenowy, lub ikairboiksy-nisikoaHkiiloiwy, R3, R3 i R4 nieizaileznie ozmacizaja atom wodoru, rodnik niskoalkilowy lub feinylo-nisikoalkilenowy a R6 ma wyzej podane zna¬ czenie, lub ich soli, znamienny tym, ze zwiazek o wzorze ogólnym 7, w którym X oznacza atom chlo¬ rowca a Ri, R2, R3, R4 i n maja wyzej podane znaczenie, poddaje sie reakcji z anionem tiokwaisu o wzorze ReCOSH, w którym R6 oznacza rodnik niskoalkilowy lub fenylowy i otrzymany zwiazek o wzorze 1, w którym R5 oznacza rodnik niskoal¬ kanoilowy lub benzoilowy przeksztalca sie na dro¬ dze amonolizy w zwiazek, w którym R6 oznacza atom wodoru i otrzymany zwiazek przeksztalca sie na drodze utleniania alkoholowym roztworem jodu w zwiazek o wzorze 1, w którym R5 oznacza u- grupowanie o wzorze 2 i ewentualnie otrzymany zwiazek przeprowadza sie w sól.107991 R4 R3 R2 fj?i R5-S-(CH)n-CH-C0-N-CH-C00H PL