NL8301498A - Werkwijze en inrichting voor de bekleding van glasachtige platen of banden. - Google Patents

Description

* -% N/31.3 83-Kp/Pf/cs

Werkwijze en inrichting voor de bekleding van glasachtige platen of banden.

De onderhavige uitvinding heeft betrekking op een werkwijze voor de vorming van een bekleding uit metaal of metaalverbinding op een vlak van een heet glasachtig substraat in plaat- of handvorm door continue voortschuiving 5 van het substraat in een gegeven richting (in het vervolg als "stroomafwaartse richting" aangeduid) langs een baan door een bekledingszone, uitstoting van druppels vloeibaar bekledings-uitgangsmateriaal in de stroomafwaartse richting zodat dit materiaal in contact komt met het substraat in de bekledings-10 zone, continue onttrekking van dampen uit de bekledingszone in de stroomafwaartse richting, en daarna langzame afkoeling van het substraat.

Werkwijzen van de voorgaande soort worden gebruikt als bijvoorbeeld beschreven in het Britse octrooischrift No.

15 1.516.032 voor de vorming van oppervlaktebekledingen welke de schijnbare kleur van het glas veranderen en/of welke enige andere vereiste eigenschap met betrekking tot invallende straling verlenen, bijvoorbeeld een infra-rood-weerkaatsende eigenschap.

20 Het bekledingsuitgangsmateriaal wordt toegepast in de vloeistoffase, bijvoorbeeld in oplossing als beschreven in het' Britse octrooischrift No. 1.523.991.

Bij sommige werkwijzen van de bovenaangeduide soort is het uitgestoten bekledingsuitgangsmateriaal een enkele uit-25 gangsstof en in andere van dergelijke werkwijzen omvat het meer dan ëën bekledingsuitgangsstof, bijvoorbeeld een uitgangsstof voor het hoofdbestanddeel van de bekleding en een uitgangsstof voor een bekledingsadditief. Wanneer meer dan één van dergelijke uitgangsstoffen op het substraat worden uitge-30 stoten, kunnen deze in mengsel of gescheiden worden uitgestoten zoals bijvoorbeeld aangegeven in de Britse octrooiaanvrage No. 81 18 611 van de BFG Glassgroup (publicatie No.

GB 2.078.213A).

De betrokken werkwijzen zijn bijzonder bruikbaar 35 voor de vorming van metaaloxidebekledingen op banden uit glas 8301498 Λ > \ - 2 - gedurende hun transport van een vlakglas „vormende installatie, bijvoorbeeld een trekmachine of een floattank.

Het is niet gemakkelijk bekledingen te vormen, die voldoen aan de hoge kwaliteitseisen die de markt soms stelt.

5 Een belangrijk probleem dat daarbij optreedt is de ongelijkmatigheid van de hechting van de bekleding aan het glas. Een ander probleem is de ongelijkmatigheid van de interne structuur van de gevormde bekleding. Gevonden is, dat de moeilijkheden, die zich in verband met deze problemen voor-10 doen, toenemen bij een toename van de mate van aanbrenging van het bekledingsuitgangsmateriaal, op grond waarvan zij bijzonder ernstig zijn wanneer dikke bekledingen worden aangebracht en/of wanneer het substraat snel door de bekledings-zone wordt voortgeschoven, bijvoorbeeld wanneer een versge-15 vormde band uit floatglas wordt bekleed.

Het is een doel van de onderhavige uitvinding de gelijkmatigheid van hechting en de gelijkmatigheid van structuur van bekledingen, die met een werkwijze van de genoemde soort worden gevormd, te verbeteren.

20 Overeenkomstig de onderhavige uitvinding wordt een werkwijze verschaft voor de vorming van een bekleding uit metaal of metaalverbinding op een vlak van een heet glasachtig substraat in plaat- of handvorm door continue voortschuiving van het substraat in een gegeven richting (in het vervolg als 25 "stroomafwaartse richting" aangeduid) door een bekledingszone, uitstoting van druppels vloeibaar bekledingsuitgangsmateriaal in de stroomafwaartse richting zodat dit materiaal met het substraat in contact komt in de bekledingszone, continue onttrekking van dampen uit de bekledingszone in de stroomaf-30 waartse richting en daarna langzame afkoeling van het substraat, met het kenmerk, dat het hete beklede substraat uit de bekledingszone naar een koeloven wordt geleid via een her-verhittingszone waarin voldoende stralingshitter-energie wordt verschaft aan het hete beklede substraat om de temperatuur of 3.5 de gemiddelde temperatuur van zijn beklede oppervlak in deze zone over een bepaald temperatuurgebied te doen stijgen, waarbij tenminste de bovengrens van dat gebied niet lager ligt dan bij een temperatuur die 100°C ligt beneden de temperatuur of de gemiddelde temperatuur van het oppervlak onmiddellijk 8301498 < * - 3 - voor zijn contact met het bekledingsuitgangsmateriaal.

De toepassing van warmte op het bekledingssubstraat overeenkomstig de uitvinding bleek te leiden tot een verbeterde hechting van de bekleding aan het substraat, hetgeen 5 een verbeterde weerstand tegen verwering met zich meebracht en bleek tevens een gelijkmatigere structuur te verlenen aan de bekleding. De gelijkmatigere bekledingsstructuur wordt aangetoond door een verbeterde optische eigenschap, in het bijzonder een verminderde lichtdiffunderende eigenschap. Aan-10 genomen wordt, dat dit bereikt wordt omdat de verhitting herstructurering van bekledingskristallen toelaat en/of aanleiding geeft tot gunstiger kristalgroeivoorwaarden, en hieruit wordt afgeleid, dat de absorptie van hitte-energie, welke in het algemeen plaatsvindt wanneer het bekledingsuitgangsmate-15 riaal op het substraat reageert, een invloed heeft op de manier waarop de bekledingskristallen groeien en aan het substraat hechten.

De uitvinding verschaft bijzonder belangrijke voordelen wanneer het bekledingsuitgangsmateriaal op het sub-20 straat in oplossing wordt gesproeid, zoals de voorkeur verdient. Dit is waarschijnlijk het gevolg van de grote hoeveelheden warmte-energie, die het substraat ontnomen worden voor verhitting en verdamping van het gebruikte oplosmiddel. Een specifiek voorbeeld is de vorming van een tinoxidebekleding 25 door besproeiing van een oplossing van een tinchloride met of zonder andere bestanddelen.

De uitvinding is bijzonder gunstig in uitvoeringsvormen, waarin het bekledingsuitgangsmateriaal een metaalverbinding (bij voorkeur een tinchloride) omvat, waaruit een 30 metaaloxidebekleding in situ wordt gevormd door chemische reactie of ontleding, bijvoorbeeld door pyrolyse, bij contact met de hete band. Glas, dat metaaloxidebekledingen draagt, wordt in grote hoeveelheden gebruikt als infra-rood-straling afschermende beglazingen en voor andere doeleinden. 'Voor veel 35 doeleinden is het gewenst, dat dergelijke oxidebekledingen een dikte hebben van enige honderden nanometers. Bij de vorming van een metaaloxidebekleding verdient het de voorkeur een niet-reducerende atmosfeer in contact met de bekleding in stand te houden in de herverhittingszone. Zeer doelmatig wordt 8301498 - 4 - lucht of een andere oxiderende atmosfeer in deze zone in stand gehouden omdat het gunstig is wanneer er een overmaat zuurstof aanwezig is.

De uitvinding is in het bijzonder waardevol voor de 5 vorming van dikke bekledingen uit metaal of metaalverbinding. In voorkeursuitvoeringsvormen heeft de gevormde bekleding een dikte van tenminste de vijfde interferentiële orde. De reeds besproken moeilijkheid van het vormen van gelijkmatige bekledingen treedt in het bijzonder naar voren bij de vorming 10 van bekledingen met een dergelijke dikte.

De bekledingssnelheid kan in verhouding hoog zijn, zodat de werkwijze zeer geschikt is voor toepassing bij de bekleding van substraten, die nogal snel voortbewegen, bijvoorbeeld continu bewegende banden uit versgevormd vlakglas» 15 Bij werkwijzen volgens de uitvinding, die de voorkeur verdienen, wordt het substraat door de bekledingszone voortgeschoven met een snelheid van tenminste 2m/min. Het is zeer voordelig de uitvinding toe te passen voor de vorming van een bekleding met een dikte van tenminste de vijfde interferen-20 tiële orde op een substraat, dat met die snelheid of nog sneller voortbeweegt.

De temperatuur of de gemiddelde temperatuur van het. substraat op een plaats langs de substraatbaan juist voor die waarbij het substraat in contact wordt gebracht met het be-25 kledingsuitgangsmateriaal, bedraagt bij voorkeur 550-650°C.

In het algemeen is dit temperatuursgebied het meest geschikt voor de vorming van bekledingen met goede optische kwaliteit, en in het bijzonder metaaloxidebekledingen, door pyrolyse.

Binnen het bovengespecificeerde herverhittingsgebied 30 hebben de uit de herverhittingstrap resulterende verbeteringen in het algemeen de neiging groter te zijn naarmate de her-verhittingstemperatuur de substraatoppervlaktemperatuur benaderen juist voor zijn contact met het bekledingsuitgangs-materiaal, onder voorwaarde dat de laatstgenoemde temperatuur 35 zo gunstig mogelijk is voor de afzetting van een zeer goede bekleding in de bekledingszone. Het temperatuursgebied waarover de temperatuur of de gemiddelde temperatuur van het beklede substraatoppervlak wordt verhoogd in de herverhittings-zone, is bij voorkeur zodanig dat tenminste de bovengrens van 8301498 « «.

- 5 - die temperatuur niet minder dan 50°C lager ligt dan de temperatuur of de gemiddelde temperatuur van dit oppervlak juist voor zijn contact met het bekledingsuitgangsmateriaal. Deze omstandigheden worden aanbevolen voor het bereiken van de 5 beste resultaten wat betreft de gelijkmatigheid van de bekleding en zijn hechting aan het substraat. De bovengrens van het reeds genoemde herverhittingstemperatuursgebied kan in feite boven de genoemde pre-contacttemperatuur liggen, maar in het algemeen is herverhitting in die mate niet noodzake-10 lijk.

Ter bevordering van de beste resultaten verdient het de voorkeur, dat de bovengrens van het herverhittingstempera-tuursgebied een temperatuur is, waarbij het materiaal van het substraat een gemiddelde viscositeit heeft in het gebied van 15 10^-1011 Pa.s. Deze voorwaarde is gunstig, omdat in dat vis-cositeitsgebied eventueel achtergebleven interne mechanische spanningen in het substraat gemakkelijk kunnen worden opgeheven voorafgaande aan de geregelde langzame koeling.

Aanbevolen wordt het beklede substraat in de herver-20 hittingszone opnieuw te verhitten door middel van een of meer hittestralers, die straling uitzenden bij een zwart-lichaam-temperatuur van 900-1600°C. Dat is een gunstige voorwaarde vanuit het standpunt van doelmatige verhitting. De metaalver-bindingsbekledingen, welke in de eerste plaats van belang 25 zijn, in het bijzonder infrarood weerkaatsende metaaloxide-bekledingen, hebben een relatief laag emissievermogen en door toepassing van een of meer hittestralers die straling uitzenden in het genoemde zwart-lichaamtemperatuursgebied kan worden verzekerd dat de straling, die op de bekleding valt, niet 30 of althans niet in overwegende mate door de bekleding wordt weerkaatst.

Het verdient in het bijzonder de voorkeur, dat in de verhittingszone warmte wordt verschaft om aan het beklede substraat een voorafbepaald temperatuursprofiel over zijn breedte 35 te verlenen. Het glasachtige substraat kan daardoor in een optimale conditie worden gebracht voor een volgende behandeling. Deze facultatieve voorkeursmaatregel is bijzonder gunstig in geval dat het substraat een versgevormde band uit glas is, die voorafgaande aan de langzame koeling wordt bekleed.

8301498

« V

V

- 6 -

Wanneer een glasband langzaam wordt gekoeld, is het bijzonder gewenst, dat het glas een glad temperatuursprofiel over zijn breedte heeft. Het zal duidelijk zijn dat het feitelijk optimale temperatuursprofiel afhankelijk van de glassamenstelling 5 kan variëren en zelfs met de methode, waarmee de band is gevormd. Wanneer bijvoorbeeld een versgevormde band uit getrokken plaatglas een koeloven binnentreedt, is dikwijls een glad afgevlakt temperatuursprofiel gewenst, waarbij het midden van de band tot aan 50°C heter is dan de randen. In het geval van 10 een floatglasband van eendere samenstelling is een lagere temperatuurdifferentiaal gewoonlijk gewenst.

Het verdient de voorkeur dat het substraat van de herverhittingszone via een temperatuursstabiliseringruimte wordt geleid om geregelde verandering van de thermische tem-15 peratuurgradiënten binnen het substraat mogelijk te maken.

Met voordeel zijn de verplaatsingssnelheid van het substraat en de lengte van deze temperatuursstabiliserings-ruimte zodanig dat ieder gedeelte van het substraat gedurende 10-40 s binnen deze ruimte blijft. Dit biedt voldoende tijd 20 voor een te bereiken en stabiliseren mate van temperatuurge-lijkmaking.

Bij voorkeur zijn de verplaatsingssnelheid van het substraat en de lengte van de herverhittingszone zodanig, dat ieder gedeelte van het substraat gedurende 5-20 s binnen de 25 herverhittingszone blijft. Gebleken is, dat herverhitting gedurende een tijdsduur binnen dat gebied zeer goede resultaten oplevert. Korter dan 5 s is niet werkelijk voldoende om volledig profijt te trekken van de uitvinding en meer dan 20 s maakt een zeer lange herverhittingszone nodig of beperkt in 30 ongewenste mate de verplaatsingssnelheid van het substraat.

Bij sommige voorkeursuitvoeringsvormen van de uitvinding worden aan beide zijden van de substraatbaan in de herverhittingszone vlammengordijnen verschaft.

Een werkwijze volgens de uitvinding kan natuurlijk 35 worden gebruikt voor de bekleding van platen uit glas, maar deze is van bijzondere waarde, wanneer het substraat een versgevormde band uit heet glas is. In het bijzonder kan float-glas bekleed worden met behulp van een werkwijze volgens de uitvinding.

83 0 1 49 8 * ...* - 7 -

De uitvinding omvat een inrichting, die geschikt is voor de uitvoering van de bovenuiteengezette werkwijze en verschaft dienovereenkomstig een inrichting voor de vorming van een bekleding uit metaal of metaalverbinding op een vlak van 5 een heet glasachtig substraat in plaat- of handvorm, welke inrichting omvat een bekledingszone, middelen voor continue voortschuiving van het substraat in een gegeven richting (in het vervolg als "stroomafwaartse richting" aangeduid) langs een baan door de bekledingszone en door een koeloven, afgifte-10 middelen voor uitstoting van druppels vloeibaar bekledingsuit-gangsmateriaal in een stroomafwaartse richting teneinde een substraat in de bekledingszone daarmee in contact te brengen, en middelen voor continue onttrekking van dampen uit de bekledingszone in stroomafwaartse richting, met het kenmerk, 15 dat op een punt tussen de bekledingszone en de koeloven zich een ruimte bevindt die van de bekledingszone is afgescheiden door tenminste êên begrenzingswand, welke ruimte (in het vervolg als "herverhittingsruimte" aangeduid) is voorzien van hitte-stralingsmiddelen voor verhitting van het substraat naarmate 20 dit deze ruimte doorloopt.

Dit is een eenvoudige en handige inrichting voor de uitvoering van de werkwijze volgens de uitvinding.

Bij voorkeur is er een aantal onafhankelijk regelbare hittestralers in deze herverhittingszone, die naast el-25 kaar over de breedte van de substraatbaan zijn opgesteld. Bij voorkeur is of zijn deze hittestraler(s) wat betreft hun hoogte boven de substraatbaan te regelen. Regeling van de hoogte van de hittestralers vormt een zeer eenvoudige manier van regeling van de herverhitting van het substraat.

30 Met voordeel wordt een temperatuursstabiliserings- ruimte verschaft stroomafwaarts van de herverhittingsruimte om geregelde wijziging van thermische gradiënten binnen het substraat mogelijk te maken.

In een bepaalde uitvoeringsvorm van de inrichting 35 volgens de uitvinding wordt gebruik gemaakt van een of meer van de volgende maatregelen, waarvan de voordelen duidelijk zullen zijn uit wat bovenstaand reeds is vermeld met betrekking tot de overeenkomstige facultatieve werkwijzemaatregelen: - middelen worden verschaft voor het teweegbrengen 8301498 - 8 - van vlamgordijnen aan beide zijden van de substraatbaan binnen de herverhittingsruimte; - transportmiddelen worden verschaft voor het transport van het hete glasachtige substraat direct uit een glas- 5 bandvormende inrichting naar de bekledingszone; - de bandvormende inrichting is een floatglasvormen-de inrichting? - de bekledings- en herverhittingszones bevinden zich tussen een dergelijke bandvormende inrichting en een 10 koeloven.

De onderhavige uitvinding zal thans nader worden toegelicht aan de hand van de bijgaande tekening, welke een schematisch weggesneden aanzicht van een inrichting voor de uitvoering van de onderhavige uitvinding laat zien.

15 In de tekening wordt een band uit versgevormd glas 1 voortverplaatst door transportrollen 2 in de richting van pijl A vanuit een (niet getoonde) bandvormende installatie, welke bijvoorbeeld van het Libbey-Owens-type kan zijn voor de productie van plaatglas of van het float-type. De band 1 wordt » 20 door een tunnelachtige structuur gevormd, waarin zich een bekledingszone 3, een herverhittingsruimte 4 en een stabilise-ringsruimte 5 bevinden, gevolgd door een koeloven 6.

De bekledingszone 3 is op bekende wijze van de bandvormende installatie afgesloten door een scherm 7. Bekledings-25 uitgangsstoffen worden door een spuitpistool 8, dat heen en . weer in een richting dwars op de baan van de band beweegt, opgebracht. Het spuitpistool stoot de uitgangsstoffen in voorwaartse richting (dat wil zeggen in de met pijl A aangegeven stroomafwaartse richting) eri neerwaartse richting naar de 30 glasband uit, zoals aangegeven met de de sproeibaan weergevende streeplijnen. Dampen worden afgezogen door afzuigers 9 met ingangsopeningen, die zich over de volledige breedte van de bandbaan uitstrekken, zodat de dampen de gevormde bekleding niet bederven. Vanwege warmteverlies naar de zijden van de 35 kamers waardoor de band is gepasseerd, zullen in het algemeen de randgebieden koeler zijn dan het middengedeelte en de gehele band zal verder worden gekoeld door endotherme reacties op de band gedurende de vorming van de bekleding. Indien de bekledingsuitgangsstoffen in oplossing worden versproeid, 8301498 - 9 - zal het duidelijk zijn, dat de band verder warmte zal worden ontnomen in de mate die noodzakelijk is voor verdamping van het oplosmiddel. De latente verdampingswarmte van het oplosmiddel zal ook een koelend effect op de band hebben. Als ge-5 volg van deze factoren kan de temperatuur of de gemiddelde temperatuur van de band gebracht worden beneden de minimale waarde die vereist is voor het vormen van een zeer goede bekleding met goede hechting aan de glasband, en ook tot een temperatuur die ongewenst laag is met betrekking tot de nog 10 volgende langzame koeling. De mate, waarin dit optreedt, zal natuurlijk groter zijn naarmate de hoeveelheid op de band versproeid oplosmiddel groter is, welke hoeveelheid in het algemeen samenhang met de hoeveelheid opgelost materiaal en de dikte van de bekleding die op de band moet worden gevormd.

15 Overeenkomstig de onderhavige uitvinding komt de beklede band van de bekledingszone in een herverhittingszone 4, waarin de band wordt verhit door een of meer hittestralers 10, waarachter tegen de dakwand 12 van de tunnelachtige structuur bevestigde reflectoren 11 zich bevinden. De herverhit-20 tingsruimte heeft boven- en benedenstroomse begrenzingswanden 13, 14, waarvan de eerste de ruimte van de bekledingszone 3 afscheidt. De herverhittingsruimte 4 kan desgewenst onderverdeeld zijn in een aantal naast elkaar gelegen afdelingen door middel van schermen zoals 15, waarbij iedere van dergelijke 25 afdelingen een of meer hittestralers en reflectoren 10, 11 heeft. Dit maakt een geregelde afwisseling van de stralings-hitte-energietoevoer over de breedte van de band mogelijk, waardoor een voorafbepaald temperatuursdwarsprofiel aan de beklede band kan worden verleend.

30 Een dergelijke herverhittingsregeling kan worden uitgevoerd afhankelijk van temperatuursmetingen van gedeelten van het bandoppervlak tussen de bekledings- en herverhittings-zones. Dergelijke metingen kunnen eenvoudig worden uitgevoerd onder toepassing van thermokoppels. De herverhittingsregeling 35 kan worden uitgevoerd door onafhankelijke regeling van de afgifte van stralingshitte door de verschillende hittestralers of door deze stralers te laten stijgen of dalen.

De glasband verlaat de herverhittingsruimte 4 onder de benedenstroomse begrenzingswand 14 ervan en treedt de tem- .......... ^ 8301498 - 10 - peratuursstabiliseringsruimte 5 binnen, die zich bevindt tussen de benedenstroomse begrenzingswand 14 van de herverhit-tingsruimte en een volgende dwarswand 16. Deze stabiliserings-ruimte is warmte-geïsoleerd en is lang genoeg om warmtegelei-5 ding van het oppervlak van de band 1 naar het binnenste ervan toe te laten. Bovendien blijkt de temperatuursstabiliserings-periode dikwijls verder gunstige kristalstructuurvorming te bevorderen in de bekleding en tevens een gunstige temperatuur s verdeling over de band voor een daaropvolgende koelings-10 trap te bevorderen. Na het passeren onder de benedenstroomse wand 16 treedt de band de koeloven 6 binnen, welke van een bekend type is.

Desgewenst kunnen vlamgordijnen teweeg worden gebracht langs de randen van de baan, die door de band in de 15 herverhittingsruimte wordt gevolgd teneinde warmteverlies van de band aan de zijwanden te verminderen.

Onderstaand volgt een voorbeeld van een werkwijze volgens de uitvinding, die werd uitgevoerd in een inrichting als bovenbeschreven en getoond in de bijgaande tekening: 20

Voorbeeld

Het substraat 1 was een band uit versgevormd float-glas, dat direct uit de floattank naar de bekledingszone 3 werd gevoerd. De snelheid van de band bedroeg 9 m/min. De 25 glasband had een breedte van 2,5 m. Op de plaats langs de bandbaan, welke samenvalt met het scherm 7, dat wil zeggen de plaats waar de band de bekledingszone binnentreedt, bedroeg de bovenoppervlaktemperatuur van de glasband in het middengedeelte van de bandbreedte 600°C en 590°C bij zijn 30 randen.

Het spuitpistool 8 was met zijn mondstuk 25 cm boven het bovenoppervlak van de glasband opgesteld en zo gericht dat de as van de sproeiconus een hoek van 30° met de band maakte. Het spuitpistool werd continu heen en weer be-35 wogen dwars over de bandbaan met 10 omlopen per minuut, waarbij de lengte van de dwarsbaan van heen en weer beweging zodanig was dat de sproeiconus uit het mondstuk de volle breedte van de band trof. In de zone langs de bandbaan, waar deze kruist met de sproeikegel, had het bovenoppervlak van de 8301498 - 11 - glasband een temperatuur van 600°C in het middengedeelte van de bandbreedte en een temperatuur van 590°C bij zijn randen.

Het spuitpistool, dat van een gebruikelijk type was, werd gevoed met een waterige oplossing van tinchloride die 5 was verkregen door in water 375 g/1 gehydrateerd tinchloride (SnCl2.2H20) op te lossen en 55 g/1 NH^HF2 toe te voegen.

Het spuitpistool werd bij een lucht(ventiel)druk van ca.

o 10 kg/cm bediend. De afgiftesnelheid van de bekledingsoplos-sing werd zodanig geregeld, dat een tinoxidebekleding die 10 met fluorionen was gedoped en een dikte had van 750 nm op de glasband werd gevormd.

Gedurende het bekledingsproces werden continu zuigkrachten in stand gehouden in de afzuigers 9 door middel van pompmiddelen (niet getoond), zodat dampen die zich anders 15 zouden ophopen boven de vers aangebrachte bekleding, continu werden weggevoerd.

De lengte van de bekledingszone tussen de schermen 7 en 13 bedroeg 4 m. Op de plaats langs de bandbaan, die samenvalt met het scherm 13, dat wil zeggen de plaats waar 20 de beklede band de herverhittingsruimte 4 binnentreedt, had het beklede glasoppervlak een temperatuur van 580°C in het middengedeelte van de bandbreedte en een temperatuur van 565°C bij zijn randen.

De herverhittingsruimte 4 had een lengte van 1,5 m 25 zodat ieder gedeelte van de glasband 10 s in deze ruimte doorbracht. Langs de zijwanden van deze ruimte bevonden zich vlamgordijnen die dienden ter isolering van deze ruimte. De ruimte was verdeeld in negen naast elkaar gelegen afdelingen door middel van schermen zoals 15. In ieder van deze afdelin-30 gen bevonden zich vier evenwijdige hittestralers met reflectoren zoals getoond in de tekening, waarbij de stralers en reflectoren zich dwars over de breedte van de afdeling uitstrekten. Ieder van de stralers was ingesteld op het uitzen-den van straling bij een zwart-lichaamstraling van 900-35 1600°C. Het effect van de hittestralers was de gemiddelde temperatuur van het beklede bandoppervlak te verhogen gedurende de doorgang door de herverhittingsruimte. Op het punt langs de bandbaan dat samenvalt met scherm 14, dat de be-nedenstroomse begrenzingewand van de herverhittingsruimte is, 8301498 - 12 - had het beklede oppervlak van het glas een temperatuur van 585°C in het middengedeelte van de bandbreedte en een temperatuur van 575°C bij de randen van de band. De glastempera- tuur van 575°C bij de randen van de bandbreedte komt overeen 10 5 5 met een glasviscositeit van 10 ' Pa.s.

De temperatuursstabiliseringsruimte 5 had een lengte van 3 m. Het doel van deze ruimte, welke gescheiden is van de koeloven 6 door het scherm 16, is boven de band een ruimte te verschaffen, waarin thermische gradiënten zodanig beperkt 10 worden, dat het beklede bandoppervlak gedurende een zekere tijdsduur (ca. 20 s) zonder wezenlijke temperatuursdaling wordt gehouden. In feite bedroeg bij de feitelijk beschreven werkwijze de temperatuur van het glas, die ter plaatse van het scherm 16 werd gemeten, 580°C in het middengedeelte van 15 de bandbreedte en 575°C bij de randen van de band.

De bekleding op de band uit tinoxide had een hoge optische kwaliteit, zoals werd vastgesteld door het aandeel aan doorgelaten invallend licht, dat gediffundeerd was door de coating en troebeling veroorzaakt. Dit aandeel was 20 zeer klein.

Het effect van de herverhittingstrap ter verandering van de structuur van een bekleding werd bevestigd door twee vergelijkende proeven. In de eerste proef werd een werkwijze volgens het voorgaande voorbeeld uitgevoerd, waarbij echter 25 het spuitpistool druppels uitstootte, die over een breed groottebereik, met inbegrip van druppels groter dan 100 ym waren verspreid. In de tweede proef waren de omstandigheden dezelfde als in de eerste met dien verstande, dat de hitte-stralers in de herverhittingsruimte 4 waren uitgeschakeld.

30 De in de tweede proef gevormde bekleding, dat wil zeggen zonder de herverhittingstrap, vertoonden talloze gebreken in de vorm van vlekken die waren veroorzaakt door de aanraking van grote druppels. De in de eerste proef gevormde bekleding, dat wil zeggen met behulp van de herverhittingstrap, bleek 35 vrijwel vrij van dergelijke gebreken te zijn. Deze bekleding bleek bovendien een betere hechting aan het substraat te vertonen dan de zonder de herverhittingstrap gevormde bekleding.

In bovengenoemd voorbeeld van de uitvinding bracht * de herverhitting in de ruimte 4 de gemiddelde temperatuur van \ 8301498 - 13 - het beklede oppervlak tot binnen 20°C verwijderd van zijn temperatuur bij binnentreden van de bekledingszone. Bij verlaging van de herverhittingstemperatuur hebben de voordelen van de herverhittingstrap de neiging minder markant te wor-5 den, maar ze blijven significant binnen het volgens de uitvinding in acht te nemen herverhittingsgebied.

Λ 8301498

Claims (25)

1. Werkwijze voor de vorming van een bekleding uit metaal of metaalverbinding op een vlak van een heet glasachtig substraat in plaat- of handvorm door continue voortschuiving van het substraat in een gegeven richting ( in het vervolg 5 als "stroomafwaartse richting" aangeduid) langs een baan door een bekledingszone, uitstoting van druppels vloeibaar bekle-dingsuitgangsmateriaal in de stroomafwaartse richting zodat dit materiaal in contact komt met het substraat in de bekledingszone, continue onttrekking van dampen uit de bekledings-10 zone in de stroomafwaartse richting, en daarna langzame koeling van het substraat, met het kenmerk, dat het hetebeklede substraat (1) uit de bekledingszone (3) naar een koeloven (6) wordt geleid via een herverhittingszone (4), waarin voldoende stralingswarmte-energie wordt verschaft aan 15 het hete beklede substraat (1) om de temperatuur of de gemiddelde temperatuur van zijn beklede oppervlak in deze zone over een bepaald temperatuursgebied te doen stijgen, waarbij tenminste de bovengrens van dit gebied niet lager is dan een temperatuur die 100°C beneden de temperatuur of de gemiddelde 20 temperatuur van het oppervlak juist voor het contact ervan met het bekledingsuitgangsmateriaal ligt.

2. Werkwijze volgens conclusie 1, met het ken merk, dat het bekledingsuitgangsmateriaal in de vorm van een oplossing op het substraat (1) wordt versproeid.

3. Werkwijze volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk, dat het bekledingsuitgangsmateriaal een metaalverbinding bevat voor de vorming door pyrolyse van een bekleding welke een oxide van het metaal bevat.

4. Werkwijze volgens conclusie 3, met het ken- 30 merk, dat de metaalverbinding een tinchloride is.

5. Werkwijze volgens conclusie 3 of 4, met het kenmerk, dat de bekleding op het substraat (1) in de herverhittingszone (4) wordt blootgesteld aan een niet-redu-cerende atmosfeer.

6. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat deze wordt uitgevoerd voor de vorming van een bekleding uit het metaal of de metaalverbinding met een dikte van tenminste de.·, vijfde interferen- 8301498 - 15 - tiële orde.

7. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de verplaatsingssnelheid van het substraat door de bekledings- (3) en herverhittings- 5 (4) zones tenminste 2 m/min bedraagt.

8. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de temperatuur of de gemiddelde temperatuur van het te bekleden substraatoppervlak 550-650°C bedraagt bij een plaats langs de substraatbaan 10 juist voor die, waarbij het substraat (1) in contact komt met het bekledingsuitgangsmateriaal.

9. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat tenminste de bovengrens van het temperatuursgebied, waarboven de temperatuur of de gemid- 15 delde temperatuur van het beklede substraatoppervlak wordt verhoogd in de herverhittingszone (4) niet lager is dan een temperatuur die 50°C beneden de temperatuur of de gemiddelde temperatuur van dit oppervlak juist voor zijn contact met het bekledingsuitgangsmateriaal ligt.

10. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmer k, dat bij de bovengrens van het herverhittingstemperatuurgebied het materiaal van het substraat een gemiddelde viscositeit in het gebied van lO1^-1011 Pa.s heeft.

11. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmer k, dat in de herverhittingszone (4) het beklede substraat wordt verhit door een of meer hitte-stralers (10), die straling uitzenden bij een zwart-lichaam-temperatuur van 900-1600°C.

12. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, met het kenme rk, dat de in de herverhittingszone (4) toegevoerde warmte een voorafbepaald temperatuurprofiel verschaft aan het beklede substraat (1) over zijn breedte.

13. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat het substraat (1) uit de herverhittingszone (4) door een temperatuursstabiliserings-ruimte (5) wordt geleid om geregelde wijziging van de thermische gradiënten binnen het substraat mogelijk te maken. ----- 8301498 > - 16 -

14. Werkwijze volgens conclusie 13, met het kenmerk, dat de verplaatsingssnelheid van het substraat (1) en de lengte van de temperatuursstabiliseringsruimte (5) zodanig zijn dat ieder gedeelte van het substraat 10-40 s binnen 5 deze 'ruimte doorbrengt.

15. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de verplaatsingssnelheid van het substraat (1) en de lengte van de herverhittingszone (4) zodanig zijn, dat ieder gedeelte van het substraat gedurende 10 5-20 s binnen deze zone verblijft.

16. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat aan beide zijden van de sub-straatbaan vlammengordijnen worden verschaft in de herverhittingszone . 15 17. . Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat het substraat (1) een vers-gevormde band uit heet glas is.

18. Werkwijze volgens conclusie 17, met het ken- m e r k, dat het substraat floatglas is.

19. Inrichting voor de vorming van een bekleding uit metaal of metaalverbinding op een vlak van een heet glasachtig substraat in plaat- of handvorm, welke inrichting omvat een bekledingszone, middelen voor continue voortschuiving van het substraat in een gegeven richting (in het vervolg als 25 "stroomafwaartse richting" aangeduid) langs een baan door de bekledingszone en door een koeloven, afgiftemiddelen voor de uitstoting van druppels vloeibaar bekledingsuitgangsmateriaal in de stroomafwaartse richting teneinde een substraat daarmee in contact te brengen in de bekledingszone, en middelen voor 30 continue onttrekking van dampen uit de bekledingszone in de stroomafwaartse richting, met het kenmerk, dat op een plaats tussen de bekledingszone (3) en de koeloven (6) zich een ruimte (4) bevindt, welke van de bekledingszone (3) door tenminste een begrenzingswand (13) is gescheiden, welke 35 ruimte (4) (in volgende conclusies "herverhittingsruimte" genaamd) is voorzien van hittestralingsmiddelen (10) voor verhitting van het substraat (1) wanneer dit deze ruimte (4) doorloopt.

20, Inrichting volgens conclusie 19, met het 8301498 - - 17 - kenmerk, dat zich in de herverhittingsruimte (4) een aantal onafhankelijk regelbare hittestralers (10) bevindt, die naast elkaar dwars over de breedte van de substraatbaan zijn opgesteld.

21. Inrichting volgens conclusie 19 of 20, met het k e n m , e r k, dat de hittestralingsmiddelen (10) wat betreft hun hoogte boven de substraatbaan te regelen zijn.

22. Inrichting volgens een der conclusies 19-21, met het kenmerk, dat zich stroomafwaarts van de herver- 10 hittingsruimte (4) een temperatuursstabiliseringsruimte (5) bevindt om geregelde wijziging van thermische gradiënten binnen het substraat mogelijk te maken,

23. Inrichting volgens een der conclusies 19-22, met het kenmerk, dat middelen aanwezig zijn voor het 15 verschaffen van vlammengordijnen aan beide zijden van de substraatbaan binnen de herverhittingsruimte.

24. Inrichting volgens een der conclusies 19-23, met het kenmerk, dat tansportmiddelen (2) aanwezig zijn voor transport van het hete glasachtige substraat direct uit 20 een installatie voor de vorming van een glasachtige band naar de bekledingszone (3).

25. Inrichting volgens conclusie 24, met het kenmerk, dat de bandvormende installatie een floatglas-vormende installatie is.

26. Glas, dat is bekleed en gekoeld met behulp van een werkwijze volgens een der conclusies 1-18. 30 ------‘ 8301498