ਬਹੁ-ਮਾਇਲਓਲੋਮਾ
ਬਹੁ-ਮਾਇਲਓਲੋਮਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪਲਾਜ਼ਮਾ ਸੈੱਲ ਮਾਇਲੋਮਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਲਾਜ਼ਮਾ ਸੈੱਲਾਂ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਹੈ, ਇਹ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦੇ ਚਿੱਟੇ ਖੂਨ ਦੇ ਸੈੱਲ ਹਨ ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ [1]| ਅਕਸਰ, ਕਈ ਲੱਛਣ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਦੇਖੇ ਜਾਂਦੇ | ਪਹਿਲਾਂ ਤੋ ਜਦੋਂ, ਹੱਡੀ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਖੂਨ ਦੇ ਵਗਣ, ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਅਤੇ ਅਨੀਮੀਆ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ | [2] ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ ਵਿੱਚ ਐਮਲੋਇਡੋਸਿਜ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ |
ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਅਣਜਾਣ ਹੈ [3]| ਖਤਰੇ ਦੇ ਕਾਰਕ ਮੋਟਾਪੇ, ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਐਕਸਪੋਜਰ, ਪਰਿਵਾਰਕ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਕੁਝ ਖਾਸ ਰਸਾਇਣ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ|[4][5] ਅੰਡਰਲਾਈੰਗ ਮਕੈਨਿਜ਼ਮ ਵਿੱਚ ਅਸਾਧਾਰਣ ਪਲਾਜ਼ਮਾ ਸੈੱਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਅਸਾਧਾਰਣ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਗੁਰਦੇ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਲਹੂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੋਟੀ ਤਹਿ | ਪਲਾਜ਼ਮਾ ਕੋਸ਼ਿਕਾਵਾਂ ਬੋਨ ਮੈਰੋ ਜਾਂ ਨਰਮ ਟਿਸ਼ੂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪੁੰਜ ਸਕਦਾ ਹੈ | ਜਦੋਂ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਪੁੰਜ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਪਲੈਸੀਸੀਟੋਮਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨੂੰ ਬਹੁ-ਮਾਇਲਓਲੋਮਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ | ਬਹੁ-ਮਾਇਲਓਲੋਮਾ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਅਸਥਾਈ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਲੱਭਣ ਵਾਲੇ ਖੂਨ ਜਾਂ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੇ ਟੈਸਟਾਂ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ , ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਪਲਾਜ਼ਮਾ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਵਾਲੀ ਬੋਨ ਮੈਰੋ ਬਾਇਓਪਸੀ, ਅਤੇ ਹੱਡੀਆਂ ਦੇ ਜਖਮਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਲਈ ਮੈਡੀਕਲ ਇਮੇਜਿੰਗ ਇਕ ਹੋਰ ਆਮ ਬਲੱਡ ਕੈਲਸੀਅਮ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ ਹੈ |
ਬਹੁ ਮਾਇਲਓਲੋਮਾ ਨੂੰ ਇਲਾਜ ਯੋਗ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਾਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ [6] | ਸਟਾਫੌਇਡਜ਼, ਕੀਮੋਥੈਰੇਪੀ, ਥਾਈਡੀਡੋਨਾਈਡ ਜਾਂ ਲੇਨਾਇਲਾਡੋਮਾਾਈਡ, ਅਤੇ ਸਟੈਮ ਸੈੱਲ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਨਾਲ ਛਾਪਣ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ |\ ਬਿਸਫੌਫੋਨੇਟਸ ਅਤੇ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਥੈਰੇਪੀ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰੀ ਹੱਡੀਆਂ ਦੇ ਜਖਮਾਂ ਦੇ ਦਰਦ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ |
ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ, ਬਹੁ-ਮਾਇਲੋਮਾ ਨੇ 488,000 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 2015 ਵਿੱਚ 101,100 ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ |ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਸਟੇਟਸ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਹਰ ਸਾਲ ਪ੍ਰਤੀ 100,000 ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ 6.5 ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ 0.7% ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਬਿੰਦੂ ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ | [7] ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ 61 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲੋਂ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ | ਇਲਾਜ ਦੇ ਬਿਨਾਂ, ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਬਚਾਅ ਸੱਤ ਮਹੀਨੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ | ਵਰਤਮਾਨ ਇਲਾਜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਬਚਾਅ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ 4-5 ਸਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ | ਇਸ ਨਾਲ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਬਚਣ ਦੀ ਦਰ 49%| ਮਾਇਲਓਲੋਮਾ ਸ਼ਬਦ ਯੂਨਾਨੀ ਮਾਇਲੋ ਤੋਂ ਹੈ - ਭਾਵ "ਮੈਰੋ" ਅਤੇ -ਓਮਾ "ਟਿਊਮਰ"| [8]
ਚਿੰਨ੍ਹ ਅਤੇ ਲੱਛਣ
[ਸੋਧੋ]ਿਕਉਂਕ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅੰਗ ਮਾਇਲਓਲੋਮਾ ਤੋਂ ਪਰ੍ਭਾਿਵਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਲੱਛਣ ਅਤੇ ਸੰਕੇਤ ਬਹੁਤ ਬਦਲਦੇ ਹਨ| ਕਈ ਵਾਰੀ ਮੇਲੋਓਮਾ ਦੇ ਕੁਝ ਆਮ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨ ਲਈ ਕਈ ਵਾਰ ਇੱਕ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਰ੍ਬ: ਸੀ = ਕੈਲਸੀਅਮ (ਐਲੀਵੇਟਿਡ), ਆਰ = ਗੁਰਦੇ ਦੀਆਂ ਅਸਫਲਤਾਵਾਂ, ਏ = ਅਨੀਮੀਆ, ਬੀ = ਹੱਡੀਆਂ ਦੇ ਜਖਮ | [9] ਮਾਇਲਓਲੋਮਾ ਦੇ ਕਈ ਹੋਰ ਸੰਭਾਵੀ ਲੱਛਣ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੌਕਾਪ੍ਰਸਤੀ ਸੰਕਰਮਣ (ਜਿਵੇਂ, ਨਮੂਨੀਆ) ਅਤੇ ਭਾਰ ਘਟਣਾ | ਕਰੈਬ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਅਤੇ ਬੋਨ ਮੈਰੋ ਵਿੱਚ ਮੋਨੋਲਾਕਾਨਲ ਪਲਾਜ਼ਮਾ ਸੈੱਲਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਨੂੰ ਬਹੁ ਮਾਈਲੋਮਾ ਦੇ ਨਿਦਾਨਕ ਮਾਪਦੰਡ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ |
ਹੱਡੀ ਦੇ ਦਰਦ
[ਸੋਧੋ]
ਹੱਡੀਆਂ ਦਾ ਦਰਦ 70% ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਲੱਛਣ ਹੈ |[10]
References
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Multiple myeloma". Lancet. 374 (9686): 324–39. July 2009. doi:10.1016/S0140-6736(09)60221-X. PMID 19541364.
- ↑ "Plasma Cell Neoplasms (Including Multiple Myeloma)—Patient Version". NCI. Archived from the original on 27 July 2016. Retrieved 8 August 2016.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ World Cancer Report 2014. World Health Organization. 2014. pp. Chapter 5.13. ISBN 9283204298.
- ↑ "Plasma Cell Neoplasms (Including Multiple Myeloma) Treatment". National Cancer Institute (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 28 November 2017.
- ↑ Ferri, Fred F. (2013). Ferri's Clinical Advisor 2014 E-Book: 5 Books in 1 (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Elsevier Health Sciences. p. 726. ISBN 0323084311.
- ↑ "Plasma Cell Neoplasms (Including Multiple Myeloma) Treatment (PDQ®)–Health Professional Version". NCI. July 29, 2016. Archived from the original on 4 July 2016. Retrieved 8 August 2016.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "SEER Stat Fact Sheets: Myeloma". NCI Surveillance, Epidemiology, and End Results Program. Archived from the original on 27 July 2016. Retrieved 8 August 2016.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ Diepenbrock, Nancy H. (2011). Quick Reference to Critical Care (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Lippincott Williams & Wilkins. p. 292. ISBN 9781608314645. Archived from the original on 2016-08-21.
{{cite book}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ International Myeloma Working Group (2003). "Criteria for the classification of monoclonal gammopathies, multiple myeloma and related disorders: a report of the International Myeloma Working Group". Br. J. Haematol. 121 (5): 749–57. doi:10.1046/j.1365-2141.2003.04355.x. PMID 12780789.
- ↑ Longo, Dan (2012). Harrison's Principles of Internal Medicine 18th Edition. Mc Graw Hill Medical. p. 938. ISBN 978-0-07-174889-6.