Halimede (Maand)

Halimede (ok as Neptun IX betekent) is en Maand vun den Planet Neptun. Vun binnen bekeken is dat de teihnte Maand vun Neptun un togliek de binnerste vun de buteren irregulären Maanden. Mööglicherwies is de dör en Kollision vun Neptun sien drüttgröttsten Maan Nereid mit en annern Körper tostannen kamen.

Opdecken un Naam

Halimede is an’n 14. August 2002 vun den Koppel vun Lüüd (Matthew J. Holman, John J. Kavelaars, Tommy Grav, Brett J. Gladman, Wesley C. Fraser, Dan Milisavljevic, Philip D. Nicholson, Joseph A. Burns, Valerio Carruba, Jean-Marc Petit, Philippe Rousselot, Oliver Mousis, Brian G. Marsden und Robert A. Jacobson) tosamen mit de Maanden Sao un Laomedeia opdeckt worrn. Se harrn Opnahmen vun’t Blanco Teleskop an’t Cerro Tololo Inter-American Observatory in Chile un vun’t Canada-France-Hawaii Telescope in Hawaii dörkeken, de se digital kombineert hebbt, bit de Maanden dör jemehr Egenbewegen as Punkten opduken deen – in’n Gegensatz to de Steerns, de as Streken to sehn weern. Bekannt geven weer dat an’n 13. Januar 2003. De Maand hett toeerst de vörlöprige Beteken S/2002 N 1 kregen.

Sien offiziellen Naam na een vun de ruchweg föfftig Nereiden, Halimede (greeksch för de „Herrscherin över de See“), ut de greekschen Mythologie kreeg de Maand an’n 3. Februar 2007. De Nereiden sünd in de Mytholgie de schönen Döchter vun Nereus, de sik jümmerto wanneln de un in de Tokumst kieken künn, un sien Fro Doris, de en Okeanid weer.

Ümloop

Halimede kreist op en retrograde Bahn üm Neptun mit Afstännen twüschen 12.261.88 un 20.917.500 km to den sien Middelpunkt. De Bahn is teemlich elliptisch mit en Exzentrizität vun 0,2609. De grote Halfass is üm un bi 669,9 mol de Neptunradius. Dat kann angahn, dat de Bahnparameter bannig ännerlich sünd, vunwegen dat de Exzentrizität ok mit 0,5711 angeven warrt. De Bahn is butendem üm 99° gegen den Äquater vun Neptun neegt.

För een Ümloop üm Neptun bruukt Halimede ruchweg 1.879 Daag, 8 Stünnen un 10 Minuuten, also üm un bi 5,149 Eerdjohren.

Physikaalsche Egenschoppen

De Dörmeter vun Halimede warrt op 62 km schätzt op Grundlaag vun de annahmen Albedo vun 16 %. De Böverflach is dormit teemlich düster. De Dichte vun den Maand warrt op 1,5 g/cm³ schätzt. Dorut warrt vermodt, dat de Mann to’n gröttsten Deel ut Wateries besteiht. In’t Sichtbore Licht schient de Böverflach vun Halimede grau.

Toeerst is annahmen worrn, dat de Maand en infungen Asteroid is. Man, Halimede hett en Klöör, de mit de Klöör vun Nereid to verglieken is, de sik wohrschienlich ut den Oornevel vun’t Neptunsystem billt hett. Bito liggt de Wohrschienlichkeit, dat de beiden Maanden över de Tiet, de dat dat Sünnsystem intwüschen al gifft, kollideert sünd bi ruchweg 41 %. Dorüm glöövt vele Wetenschopplers, dat Halimede en afsprengt Deel vun Nereid wesen künn. Wegen den groten Afstand to Neptun un de stören Gravitatschoon vun de Sünn as ok annere Saken künn de Maand mööglicherwies ok (wedder) op en helionzentrische Ümloopbahn kamen.

Utforschen

Wegen den groten Afstand to Neptun un de siete Helligkeit vun blots 24,5 mag, is Halimede bi’t Vörbiflegen vun Voyager 2 in’t Johr 1989 dormols nich opdeckt worrn. Siet de Maand bekannt is, künn he blots dör Teleskopen vun de Eer ut bekeken warrn. Dorbi weern de Bahnelementen un de Helligkeit bestimmt. Man, veel mehr is över Halimede opstunns nich bekannt.

Weblenks

Die äußeren Neptunmonde op mond.de: Biller vun Halimede (hoochdüütsch)

Maanden vun den Planeten Neptun

Kiek ok na bi: List vun de Neptunmaanden