Laharam-pehintany
Ny laharam-pehintany na laharam-pehy dia fangitra ara-jeôgrafia manome ny fahavaratana na ny fahatsimoana eo amin' ny velaran' ny tany, fajiry na velarana mitelorefy. Ny laharam-pehintany faha-0 dia ny fehibe ary ny laharam-pehintany faha-90 dia ny Tendrontany Avaratra (raha 90°N na +90° no voalaza anatin' ilay fangitra) na atsimo (raha 90°S na -90°). Miaraka ampiasaina amin' ny laharan-jara hasina ny laharam-pehintany hahafantarana tsaratsara kokoa ny misy ny toerana iray eo amin' ny Tany.
Tsy ny Tany ihany no ampiasana ny laharam-pehy na zana-pehy fa ny Volana sy ny planeta na fajiry ary ny bolan-danitra koa.
Ireo laharam-pehintany
[hanova | hanova ny fango]Misy laharam-pehintany manana anarana manokana: ny laharam-pehintany faha 66°33′39″ izao dia faribolan-tendrontany. Any amin' ny faritra avaratra na atsimo kokoa noho io (arakaraky ny ilabolantany isiana) dia hitana manontolo andro (24 ora) ny Masoandro mandritra ny enim-bolana eo ho eo; izany hoe mazava foana ny andro; ary maizimaizina foana ny andro mandritry ny enim-bolana manaraka.
Misy koa ny laharam-pehintany izay mikasika ny fehibe rehefa tonga ny sôlistisy; ny laharam-pehintany mikasika ny fehibe ny 21 Jiona dia antsoina Trôpikan' ny Asorotany; ary ny laharam-pehintany mikasika ny fehibe ny 21 Desambra dia antsoina Trôpikan' ny Adijady.
Fanoratana
[hanova | hanova ny fango]Ny litera grika phi (φ) no ampiasaina hanoratana ny zoro mamaritra ny laharam-pehintany.