Akkelej
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Akkelej of klokkes (Aquilegia) is e geslech van kroedechtige, wintjerhel, vaste plantjen oete ranonkelfemielje (Ranunculaceae). 't Guuef zoeaget 120 versjillige saorte. De saorte höbbe drielöbbige blajer en opvallendje blomen in wied-oetereinloupendje kluuere.
De meiste akkelejsaorte bleuje graofeweg van half april toet half julie.
De plantje vereisje 'n zónnige of halfzónnige plaats veur good te kónne bleuje. De gróndj deentj maesig vochhajendj te zeen; tekskes en rottige blajer oppe gróndj haje de voch vas en waere daoveur aangeraoje. Akkelej kan 't bèste inne sierhäöf waeren aangepaotj anen ènj van 't naojaor of ane begin van 't veurjaor. Akkelej is 'n gesjikdje sniejbloom.
De naam akkelej kump van 't Letiens Aquilegia. Dae naam is weer aafgelèdj van aquila "adelieër", ómdet de vorm vanne kroeanblajer liek op 'ne klaw van 'nen adelieër.
Saorte
[bewirk | brón bewèrke]Inkel bekèndje saorte zeen:
- Alpenakkelej (Aquilegia alpina)
- Balkanakkelej (Aquilegia ottonis)
- Duusteren akkelej (Aquilegia atrata)
- Bertoloni-akkelej (Aquilegia bertolonii)
- Corsischen akkelej of Corsicaansen akkelej (Aquilegia bernardii)
- Dinarischen akkelej (Aquilegia dinarica)
- Einseleakkelej (Aquilegia einseleana)
- Kaukasischen akkelej (Aquilegia olympica)
- Pyrenesen akkelej (Aquilegia pyrenaica)
- Sjoeanen akkelej (Aquilegia formosa)
- Spaorloeazen akkelej (Aquilegia ecalcarata)
- Uicheliken akkelej (Aquilegia grata)
- Wiljen akkelej (Aquilegia vulgaris)