Guna
Guna (Sanscrite: guṇa 'filum', sensu translato 'pars, species, genus', generalius 'qualitas') in philosophia Samkhyana est una ex tribus inclinationibus: sattva guna, rajas guna, et tamas guna.
In litteris optimis
[recensere | fontem recensere]In litteris optimis (e.g., Mahabharata, Bhagavata Purana, et Bhagavad Gita), guna est proprietas elementorum archetypicalium, sensuum quinque, et quinque corporis partium:
- aether, cum guna sabda 'sono' et auri consociatus
- aer, cum guna sparsa 'animi motu' et cutice consociatus
- ignis, cum guna rupa 'aspectu' (et sic colore et tractabilitate) et oculo consociatus
- aqua, cum guna rasa 'gustatu' (et sic sapore et forma) et lingua consociata
- solum, com omnibus gunis superioribus et guna gandha 'odore' et naso consociatum
In philosophia Samkhyana
[recensere | fontem recensere]In philosophia Samkhyana, guna est una ex tribus inclinationibus: tamas, sattva, et rajas.
Hae categoriae factae sunt modus morum descriptorum et rerum naturalium in philosophia Hinduistica et medicina Ayurvedica.
- Sattva 'ens, existentia, entitas' convertitur in librationem, ordinem, integritatem. Confer etiam bodhisattva in Buddhismo. Georgius Feuerstein Indologista sattva convertit in 'perspicuitatem' (recte Anglice lucidity).
- Rajas 'caelum' ad industriam ducit. Feuerstein rajas convertit in 'dynamismum'.
- Tamas 'obscuritas' convertitur in 'nimium negativus', 'torpidus', 'obtusus', 'tardus'. Feuerstein convertit tamas in 'inertiam'.
In philosophia Nyayana
[recensere | fontem recensere]Enumerat philosophia Nyayana viginti quattuor gunas, proprietatibus omnium rerum creatarum:
- rupa: species (forma colorque)
- rasa: gustatus
- gandha: odoratus
- sparsa: animi motus (tactus)
- sāṃkhya: quantitas
- parimana: modus
- pṛthaktva: distinctio
- saṃyoga: coniunctio
- vibhaga: disiunctio
- paratva: longinquitas
- aparatva: proximitas
- gurutva: pondus, gravitas
- dravatva: fluiditas
- sneha: visciditas
- sabda: sonus
- buddhi/jñana: humanitas/scientia
- sukha: voluptas
- duḥkha: dolor
- iccha: cupiditas
- dveṣa: odium
- prayatna: conatus
- dharma: meritum vel virtus
- adharma: demeritum
- saṃskāra: personae suae generationis qualitas
In grammatica
[recensere | fontem recensere]In grammatica Sanscrita (Vyakarana), guna est terminus technicus qui ad vocales a, e, o (hoc est, ablautum gradus pleni) pertinet.
Nexus interni
Nexus externi
[recensere | fontem recensere]- Gunae: tabula congruentiarum in Bhagavad Gita et Bhagavata Purana, more Vaishnava Vedanta Java "applet"
- Gunae: studium de Bhagavad Gita et Bhagavata Purana, more Vaishnava Vedanta
- Peregrinatio per universum Vedicum: populos et gunas, more Vaishnava Vedanta
- Gunas Gunae in glossario spirituali
- 3 Guna-Avatars-Mountains Helvetiae in Interlaken