Mehmet Salmazzem

Kur’ân’ın ilâhî kaynaklı olduğunun en büyük delili şüphesiz kendisidir. Mana yönünden sahip olduğu pek çok özelliğiyle benzersiz bir söz olan Kur’ân’ın pek çok i’câz veçhi, lafızlarındaki inceliklerde saklıdır. Ne var ki Kur’ân’ın mucizevî yönüne iman etmek ile ona vakıf olmak arasında fark vardır. Bütün müminler, Kur’ân’ın ilâhî menşeli olduğuna iman ederken i’caz özelliklerinden hareketle ilâhîliğini ortaya koyamazlar. Kur’ân’ın benzersiz bir yapıya sahip olduğunun ortaya konulması, başta samimiyet olmak üzere ilmî yeterliliğe, geniş bir perspektife, duru ve parlak bir zekâya sahip olmanın yanında fıtrî bir yeteneğe de ihtiyaç vardır. Bu çalışmada, mülhitler tarafından Kur’ân’ın karalanması için ileri sürülen bahanelerden biri olan lafzî müteşâbihâtın, ehil isimlerin nazarında Kur’ân’ın beyânî i’cazının önemli örnekleri olduğu ortaya konulmaktadır. Kur’ân’daki bazı lafzî müteşâbihlerin incelenmesinin hedeflendiği bu çalışmada doküman analizi metoduna başvurulacaktır

Klasik ve modern dönem birçok tefsir kitabında, "tehaddî" bildiren Ayetlerin nüzûl kronolojisi hakkında benzer görüşlere rastlamak mümkündür. Bu konudaki hAkim görüşe göre sırasıyla; Kur'An muarızlarından Kur'An'ın tamamı, on sûre ve birer sûre benzerini getirmeleri istenerek onlara meydan okunmuştur. Ne var ki MenAr Tefsir'i yazarlarından Reşîd Rıza'ya göre tehaddî Ayetlerinin nüzûl sıralamasında, böyle bir aşama söz konusu olmamıştır. Tehaddî Ayetlerinin geçtiği sûrelerin bağlam ve nüzûl kronolojilerine bakıldığında Reşîd RızA'nın bu husustaki görüşünün isabetli olduğu kanaatindeyiz. Bu makalede, tehaddî Ayetlerinin nüzûl kronolojisi hakkında geleneksel anlayıştan farklı bir yaklaşım sergileyen Reşîd Rıza'nın görüşü incelenecektir.In many exegeses of Qur'an of classic and modern era, it is possible to come across with similar views about the chronology of revealing the verses which signs -tehaddi-. According to consensus on this issue, res...

ÖZETTezimiz, bir sûre tefsiri çalışması olup Tarık Sûresi’nde yer alan “insan yaratılışının dirilişe delaleti” konusunu aynı sûre bağlamında ele almaktadır. Çalışmamızda öncelikli olarak başvurduğumuz kaynaklar muteber Tefsir kitapları olmakla beraber, günümüzde bu konuyla alakalı ele alınmış modern eserlere de müracaat etmeye gayret gösterdik. Bu tezde insanın ilk yaratılışı ile yeniden dirilişi arasında önemli bir bağın olduğu sonucuna vardık. ABSTRACTIn this thesis, we have studied surah-exegesis approach in the case of the surah of Tariq in the Quran. Further, we have discussed as our subject the creation of human being as an evidence for the resurrection in the context of that surah. In our study, we have mainly drawn on classical exegesis books of Islamic tradition as well as modern commentaries on the subject. Consequently, we have reached at the conclusion that there are extremely significant and strong parallelisms between creation and resurrection of human beings

Öz Allah yolunda yapılan savaşa İslami literatürde cihad denmektedir. Kur"an"da cihad hakkında birçok âyet bulunmaktadır. Bu âyetlerin manası, bağlamı, kapsamı ve içerdiği ahkâm hakkında tefsirlerde farklı izahat yapılmıştır. İslam"ın savaşa yaklaşımını şekillendiren bu ayetlere yönelik farklı yorumlar, cihadın mahiyeti hakkında muhtelif görüşlerin şekillenmesinde etkili olmuştur. Bu çalışmada kısaca cihadın tanımı yapıldıktan sonra cihad âyetleri hakkında tefsirlerdeki ihtilaflar irdelenmiştir. Bu çerçevede cihada ilk olarak ne zaman ve hangi koşullarda izin verildiği, cihada fiilen katılmanın kimlere farz kılındığı, İslam"a göre savaşın meşruiyet alanlarının neler olduğu konusunda tefsirlerde yapılan tartışmalar ve farklı görüşler değerlendirilmiştir. Abstract The war in the way of Allah is called jihad in Islamic literatüre. There are many verses about jihad in the Qur'an. There are different explanations in the commentaries about the meaning, context, sco...

Bu makalede, Musluman dunyasinin kendi icinde yasadigi farkliliklara dikkat cekmek istiyorum. Arastirmamda, Iran Islam Cumhuriyeti’ndeki Zerdusti dini azinligini ele alacagim. Gunumuz Iran’i, dini bir devlet olmasina ve onun resmi dini anlayisi da on iki imam Şiiligine dayanmasina ragmen ulkede dini cogulculuk bulunmaktadir. Islam devleti baglaminda, kolektif Zerdusti kimligini insa etme sureci uzerine degerlendirme yapmak istiyorum.

Ceviri tartismasini bir kenara koyarsak, i’câz degeri haiz Kur’ân’in dogru cevirisini yapmak, zengin ilmi birikime sahip olmayi gerektirir. Ozellikle Kur’ân’in cevrilecegi dilin yanisira Arapcanin edebi incelikleri hakkinda yetkin olunmalidir. Mevzu bahis, deyimler gibi ekseriyetle lafzi mananin otesinde farkli bir anlama s ahip olan ibareler olunca cevirinin daha bir ozen gerektirdigi yadsinamaz. Bu calismada ele alinan ibarelerin deyimsel niteliklerine, sahasinda agirligi bulunan onemli bircok mufessir, eserlerinde yer vermektedir. Ne var ki bu minvalde inceledigimiz Kurtce meâl lerin ekseriyetinde bu hususun goz ardi edilerek, ibarelerin deyimsel yonlerinin ceviriye yansitilmadigi gorulmektedir. Uzerinde durdugumuz meâllerin cogunda ibarelerin yalnizca lafzi tercumelerinin yapilmasi ve bazilarinda Turkce meâllerden etkilenerek soz konusu ibarelerin cevrilmesi ciddi hata olarak degerlendirilebilir.

Klasik ve modern dönem birçok tefsir kitabında, " tehaddî " bildiren âyetlerin nüzûl kronolojisi hakkında benzer görüşlere rastlamak mümkündür. Bu konudaki hâkim görüşe göre sırasıyla; Kur'ân muarızlarından Kur'ân'ın tamamı, on sûre ve birer sûre benzerini getirmeleri istenerek onlara meydan okunmuştur. Ne var ki Menâr Tefsir'i yazarların-dan Reşîd Rıza'ya göre tehaddî âyetlerinin nüzûl sıralamasında, böyle bir aşama söz konusu olmamıştır. Tehaddî âyetlerinin geçtiği sûrelerin bağlam ve nüzûl kronolojilerine bakıldığında Reşîd Rızâ'nın bu husustaki görüşünün isabetli olduğu kanaatindeyiz. Bu makalede, tehaddî âyetlerinin nüzûl kronolojisi hakkında geleneksel anlayıştan farklı bir yaklaşım sergileyen Reşîd Rıza'nın görüşü incelenecektir. Abstract In many exegeses of Qur'an of classic and modern era, it is possible to come across with similar views about the chronology of revealing the verses which signs "tehaddî". According to consensus on this issue, respectively Qur'an challenges the opponents by asking them to bring something similar to the entire of the Qur'an, to ten surah, or one surah. However, One of the writers of Menar tafsir; Rashid Rıda objects this view. When the chronology of revealing and the context of the verses which challenges (tehaddi) are checked, it can be seen that Rashid Rıda is right in his view. In this article, exhibits a different approach from the traditional understanding about of the chronology of tehaddî verses which revealing by Rashid Rıda will be discussed.

Kur’ân’ın lafız ve mana itibariyle benzersizliğini konu edinen i’câz, olgusal olarak
nüzûl döneminde idrak edilmiş; ancak onun kuramsal ve mahiyet itibariyle sınırları, hicrî
ikinci asrın sonu ya da üçüncü asrın başlarında belirlenmiştir. Öte taraftan i’câzla bağlantılı
olan Kur’ân’ın ayet ve sureleri arasındaki ilişki, hicrî dördüncü asırda bir ilim olarak
ortaya konulmuştur. Bu ilişki, klasik ve modern dönem İslâm âlimlerinden birçok kişi
tarafından Kur’ân’ın önemli i’caz yönlerinden biri olarak görülmüştür. Bu çalışmada, modern
dönem İslam âlimlerinden biri olan ve eserlerinde i’câz meselesine sıkça vurgu yapan
Said Nursî’nin, Kur’ân’ın ayet ve sureleri arasındaki ilişkiyi hangi bağlamda ve nasıl bir
perspektifle ortaya koyduğunun tespit edilmesi hedeflenmektedir. Mevzu bahis meseleyi
Risale-i Nur örneğinde ele alan bu makalede, konuyla ilgili farklı yaklaşımlara da yer
verilecektir.
Miracle, which subjects Qur’an’s uniqueness in respect of its utterance and meaning
is factually been recognized in the time of revelation; but its theoretical and contextual
boundaries is been determined in the end of second or in the beginning of third century
of the hegira calendar. On the other hand, the relation between the surah and the verses of
the Qur’an which are related to miracles was founded as a discipline in the fourth century
of hegira calendar. This relation is seen as important angle of miracle by many classic
and modern Muslim scholars. In this study, the relation between surah and the verses of
the Qur’an which are related to miracles is aimed to be founded in accordance with Said
Nursi who is a modern Muslim scholar and emphasizes miracles in his works. This article,
which covers this subject in the case of Risale-i Nur, also allows for different perspectives
in this regard.

Öz Çeviri tartışmasını bir kenara koyarsak, i'câz değeri haiz Kur'ân'ın doğru çevirisini yapmak, zengin ilmî birikime sahip olmayı gerektirir. Özellikle Kur'ân'ın çevrileceği dilin yanısıra Arapçanın edebî incelikleri hakkında yetkin olunmalıdır. Mevzu bahis, deyimler gibi ekseriyetle lafzî mananın ötesinde farklı bir anlama sahip olan ibareler olunca çevirinin daha bir özen gerektirdiği yadsınamaz. Bu çalışmada ele alınan ibarelerin deyimsel niteliklerine, sahasında ağırlığı bulunan önemli birçok müfessir, eserlerinde yer vermektedir. Ne var ki bu minvalde incelediğimiz Kürtçe meâllerin ekseriyetinde bu hususun göz ardı edilerek, ibarelerin deyimsel yönlerinin çeviriye yansıtılmadığı görülmektedir. Üzerinde durduğumuz meâllerin çoğunda ibarelerin yalnızca lafzî tercümelerinin yapılması ve bazılarında Türkçe meâllerden etkilenerek söz konusu ibarelerin çevrilmesi ciddi hata olarak değerlendirilebilir. Abstract If we put away the discussion on translation, to make the right translation of the Qur'an with the value of i'caz requires to have a rich scientific accumulation. Especially one must be competent on both the language to which the Qur'an will be translated and the literary subtleties of the Arabic language. If we concern about idioms that have different meanings in spoken language, it can not be denied that translator must be more attantive. Many important commentators, who are competent in the field, touched on the idiomatic qualities of expressions which has mentioned in this study. Howewer it is seen that, in most of Kurdish translations which we have analyzed in this manner did not pay no mind on that matter and the idiomatic of the expressions did not reflected in translation. Only literal translations of expressions and the influences of Turkish translations can be regared as a serious mastakes

Yaşadığımız çağ, inanan/inanmayan tüm insanlığa maddi anlamda büyük
imkânlar sunmuşsa da, ruhsal anlamda insanların sorunlarını çözemediği gibi
daha karmaşık hale getirmiştir. Bu karmaşıklıktan en çok etkilenenler ise, “anlamlandırma”
çabası güden gençlerdir. Gençlerin, çok sık karşılaşılan; keder,
ölüm, engellilik, yabancılaşma, günahkârlık duygusu, aile ilişkileri vb. kaygılarla
bir dünya tasavvuru olmadan baş etmesi oldukça zordur. Bu tasavvuru onlara kazandırabileceklerden
biri, dini iyi bildiği ve yaşadığı düşünülen din görevlileridir.
Bu amacı gerçekleştirmek üzere, Diyanet İşleri Başkanlığı Aile İrşat ve Rehberlik
Bürolarını açmıştır. Buralarda namaz, zekât, oruç, hac gibi ibadetlere dönük bilgilerin
yanında, kişilerin ve özellikle gençlerin ihtiyaç duyduğu “Kişinin kendini
tanıması, çevresine uyum sağlaması ve dinle ilgili problemlerini fark ederek çözebilmesi
için çeşitli teknikler kullanılarak profesyonelce yapılan psikolojik yardım”
şeklinde ifade edilen manevi danışmanlık hizmeti de verilmektedir.
Din, sosyal hayatın merkezinde yer alan bir kurumdur. Dolayısıyla bireyin
din ile doğrudan ilgili olan ve dolaylı olarak dinin kaynaklık ettiği kültürel pek
çok sorunu olabilir. Kimi zaman bu sorunlar, kişilik sorunlarına ve sosyal sorunlara
neden olabilmektedir. Dini ve ruhsal problemlerin çözümünde kullanılan bir
çeşit danışma süreci olan manevi danışmanlık, bu sorunlar ile baş etmede önemli
bir unsurdur. Aile İrşat ve Rehberlik Bürolarında çalışanların; bireylerin bu so-runlarına yardımcı olabilmeleri için; dini ilimlere ait bilginin yanında psikolojik
danışmanlığın ilkelerini bilmeleri büyük önem arz eder. Böylece, bu merkezlerde
çalışan uzmanlar; psiko-manevi sorunları gidermek amacıyla geleneksel dini eğitim
ile modern psikolojik düşünce ve yöntemleri entegre ederek yürütebilirler.
Çağın getirdiği sıkıntılara karşı, son yıllarda batı ülkelerinde olduğu gibi
ülkemizde de manevi danışmanlık ile ilgili çalışmalar hız kazanmıştır. Ancak,
alan araştırmasına ve envanteri incelemesine dayalı yapılan çalışmalar çok azdır.
Bu yönüyle Aile İrşat ve Rehberlik bürolarında çalışanların görüşlerine ve vakıa
analizlerine dayalı yapılan bu çalışma diğerlerinden ayrılmaktadır. Çalışanların
manevi danışmanlık ile ilgili karşılaştıkları problemleri ve verilen tepkilerin analiz
etmesini konu edinen çalışma, ileride bu alanda çalışacaklara yönelik öneriler
geliştirilmesi açısından önemlidir.
Aile İrşat ve Rehberlik Büroları aracılığı ile yapılan manevi danışmanlığı
konu edinen bu çalışma, gençlerin danıştıkları güncel problemlerin neler olduğunu
ve bu büroların manevi danışmanlık konusundaki yeterliliğini ortaya koymayı
amaçlamaktadır. Bu amaçla Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı Muş İl Merkezinde
bulunan Aile İrşat ve Rehberlik Bürosunda görev yapan din görevlileriyle “Yarı
Yapılandırılmış Sorular” aracılığı ile görüşme gerçekleştirilecek ve bu bürolara
gelen vakıalar incelenecektir. Betimsel bir yöntem ile bulgular analiz edilecektir.
Buradan gençlerin maneviyat ile ilgili danıştıkları konular; danışman konumunda
olanların kendi yeterliliklerine dair görüşleri ve bu konuda yaşanan sıkıntılar
analiz edilerek öneriler geliştirilmeye çalışılacaktır.