Tonga
| Tonga | |||
|
|||
| Hymno: Ko e fasi 'o e tu'i 'o e 'Otu Tonga | |||
 
|
|||
| Nomine native | Tonga | ||
|---|---|---|---|
| Classe | pais, stato soveran[*], stato insular, territorial evolution of the British Empire[*] | ||
| Pais | Tonga | ||
| Capital | Nukuʻalofa[*] | ||
| Population | 108 020 | ||
| Area | 748,506563 km²  |
||
| Coordinatas | 20°35'16.01"S, 174°48'37.01"W | ||
| Linguas official | Lingua tongan, anglese | ||
| Citates gemine | Auckland[*], Owariasahi[*] | ||
| Fuso horari | UTC+13:00[*], Pacific/Tongatapu[*] | ||
| Codice telephonic | +676 | ||
| Valuta | Tongan paʻanga[*] | ||
| Dominio de Internet | .to[*] | ||
| ISO 3166-1 alpha-2 | TO | ||
| ISO 3166-1 alpha-3 | TON | ||
| ISO 3166-1 numeric | 776 | ||
| Codice IOC | TGA | ||
| Geonames ID | 4032283 | ||
| Sito web: http://www.mic.gov.to/ | |||
| Wikimedia Commons Category Tonga | |||
Tonga (pronunciate /toŋa/ in tongano) es un regno independente in le Oceano Pacific del sud, comprenente 170 insulas in tres archipelagos. Le medietate del population habita le insula de Tongatapu, ubi se situa le capital, Nukuʻalofa.
Tonga esseva un vice un protectorato britannic (1900-1970), ma su institutiones e monarchia son ben plus ancian. Illo es le unic regno polynesian habente survivite al colonialismo (a contrastar Hawaiʻi, Nove Zelanda, Tahiti...). Depost le seculo 10 e usque le seculo 15, Tonga esseva le centro del Imperio Tuʻi Tonga, qui dominava tote le region sud-pacific. James Cook visitava le insulas in 1773 e 1777 e los nominava le «Insulas Amic» (Friendly Islands) in ration de su hospitabile reception. Le dynastia actual se fondava in 1845. Le prime rege, Tāufaʻāhau, stabliva le nove ordine: ille dedicava Tonga al christianismo in 1839, promulgava le prime constitution in 1875 (quando illo adoptava le nomine e titulo «rege Jiaoji Tupou I»), aboliva servage, fixava Nukuʻalofa como le capital, etc. Durante le protectorato britannic, le plus alte representante del poter britannic esseva un consule; on laxava affaires interne al tonganos. Depost le independentia de Tonga in 1970, pressiones in favor de reformas democratic del systema politic cresce. Le rege actual, Siaosi Tupou V (r. 2006– ) ha consentite in 2008 al transformation del pais in un monarchia constitutional democratic. On attende nove electiones in 2010 pro crystallisar iste processo.
Le lingua tongan es practicate per 98% del tonganos e es un lingua official, ben que le anglese (equalmente official) sia dominante in le medias scripte e uso governamental.
Le grande majoritate del tonganos es christian, de confession methodista (37%), mormon (17%), catholic (16%) o altere (27%, essentialmente protestante). Tote iste tres denominationes se stabliva in Tonga in le seculo 19. Post christianismo, le communitate bahai (1%) constitue le plus grand religion. Secundo le Ecclesia de Jesus Christo del Sanctos del Ultime Dies (ecclesia mormon), Tonga ha le proportion de mormones le plus elevate de tote le paises del mundo.[1]
Le sport national de Tonga es rugby a 15. Su equipa national es assatis forte, e multe tonganos ha jocate rugby professional in altere paises (Jonah Lomu, Toutai Kefu, Willy Ofahengaue Isitolo Maka e George Smith, inter alteres). Jocatores de rugby tongan performa un dansa martial polynesian, le sipi tau (equivalente al haka neo-zelandese), ante tote lor matches international. Le equipa tongan de rugby a 13 ha equalmente cognite un certe successo. In 2006, Tonga ha ganiate le Cuppa del Mundo de hitball (un nove sport del annos 2000) e tunc le derecto de organisar le proxime Cuppa del Mundo, que habeva loco in 2008.
Kava es un biberage popular in Tonga; illo es un sedativo legier e non alcoholic. A Tongapatu, on bibe kava normalmente le mercuridi e sabbato; durante que on lo consumma, on canta cantos de amor o ben de hymnos e a vices reguarda matches de rugby.
Referentias
[modificar | modificar fonte]- ↑ LDS Church News: Country information: Tonga Archived 2010-02-13 at the Wayback Machine, lds.org, recuperate le 21 de augusto. (anglese)
| ||||||