Plusvalía

Parte da serie sobre Marxismo

Conceptos fundamentais

Alienación

Burguesía

Comunismo

Explotación

Forzas produtivas

Hexemonía cultural

Loita de clases

Materialismo dialéctico

Materialismo histórico

Medios de produción

Modo de produción

Plusvalía

Proletariado

Relacións de produción

Teoría do valor-traballo

Outras ligazóns

Marxismo

Economía marxista

Plusvalía, de acordo co marxismo, é a diferenza entre o valor de produción da forza de traballo do traballador e o valor xerado por esta forza de traballo. No capitalismo este excedente é apropiado polo capitalista e forma a base da acumulación capitalista.

Introdución

Segundo a teoría do valor traballo cada mercancía encerra un valor correspondente ao tempo de traballo socialmente necesario requirido para a súa produción. No caso dun moble isto inclúe as horas do carpinteiro e as horas de traballo que foron necesarias para producir cada unha das mercancías involucradas no proceso de produción. No caso da mercancía "forza de traballo", o seu valor é tamén nese caso o necesario para o seu reposición, é dicir, para que o traballador poida seguir alimentándose e vestíndose o necesario como para volver ao traballo cada novo día.

Supoñendo que o traballo acumulado no alimento diario do traballador sexa de 4 horas e supoñendo, para simplificar, que esta sexa a súa única necesidade, podemos concluír que o valor da forza de traballo durante un día é de 4 horas. Pero o traballador pode producir máis que o que come. Se o capitalista obrígalle a estender a xornada laboral a 8 horas, existe un valor novo, un valor que non estaba incluído en ningunha outra compoñente do proceso de produción. Este valor novo (o plusvalía) é apropiado polo capitalista.

Entón, o plusvalía é a porción de traballo que os traballadores realizan que está máis aló do necesario para reproducir o valor da súa forza de traballo e que é apropiada polo capitalista. O plusvalía é un concepto indisolublemente unido á teoría do valor traballo e é central para a descrición que esta realiza da explotación baixo o capitalismo. Estes conceptos aparecen definidos e utilizados principalmente en O Capital e nos cadernos II e III dos Grundrisse.

Taxa e masa do plusvalía

A masa de plusvalía é a cantidade de traballo excedente producida pola forza de traballo. Mídese por tempo. Por exemplo, se a xornada laboral é de 8 horas e en 4 horas o obreiro reproduce o valor da súa forza de traballo, a masa de plusvalía que se lle extrae é de 4 horas.

A taxa de plusvalía ou taxa de explotación defínese como o cociente entre a masa de plusvalía e o valor de reprodución da forza de traballo. A taxa mostra deste xeito o grao de explotación ao cal está sometida a forza de traballo. Seguindo o exemplo anterior, 4 horas de plustraballo / 4 horas de traballo necesario dan unha taxa de explotación do 100%.

Plusvalía absoluto e relativo

O plusvalía absoluto e o plusvalía relativo son as dúas formas que posúe o capitalista de aumentar o grao de explotación. O plusvalía absoluto consiste en aumentar a masa de plusvalía mediante o alongamento da xornada de traballo. O plusvalía relativo consiste en aumentar a masa de plusvalía diminuíndo o valor da forza de traballo. Isto último conséguese mediante o aumento da forza produtiva do traballo. Cando a forza produtiva do traballo aumenta e a xornada laboral mantense constante, o tempo en que o obreiro traballa para reproducir a súa forza de traballo redúcese, e a masa de plustraballo aumenta.

Véxase tamén

• Teoría do valor traballo
• O capital
• Marxismo
• Teoría da explotación
• Economía marxista