Jan Hus

Jan Hus
	;
Biografía
Nacemento	c. 1371 ; Husinec (Sacro Imperio Romano Xermánico)
Morte	6 de xullo de 1415 (43/44 anos); Constanza (Sacro Imperio Romano Xermánico)
Causa da morte	pena de morte, morte na fogueira
Lugar de sepultura	Río Rin
Catedrático
Datos persoais
Outros nomes	Jan de Hussenitz
Residencia	Birth house of Jan Hus (en)
Relixión	Protestantismo e Igrexa católica latina
Educación	Universidade Carolina de Praga - grao en Artes (–1393)
Actividade
Campo de traballo	Teoloxía, sistema educativo, Reforma Protestante, literatura, lingüística e estudos tchecos (pt)
Ocupación	tradutor, lingüista, mestre, predicador, presbítero, pastor, escritor, filósofo, teólogo, profesor universitario, bohemicist (en)
Empregador	Universidade Carolina de Praga
Profesores	Stanislaus von Znaim (en)
Día de festividade relixiosa	6 de xullo
Participou en
5 de novembro de 1414	Concílio de Constança (pt)
Outro
Condenado por	Herexía
Cronoloxía
1411	excomuñón
	Sinatura
Descrito pola fonte	Enciclopedia de Otto; Vlastenský slovník historický (pt) ; Pequeno Dicionario Enciclopédico de Brockhaus e Efron

Jan Hus, tamén coñecido como Jan de Hussenitz, nado en Hussenitz (Bohemia do Sur) en 1370 e morto en Constanza (Alemaña) o 6 de xullo de 1415, foi un teólogo, filósofo, reformador e predicador bohemio, que se desempeñou como mestre na Universidade Carolina de Praga. Os seus seguidores coñécense como Husitas.

Infancia

Fillo dun campesiño pobre que morreu de xeito temperán, foi criado con moitísimo esforzo pola súa nai. A súa piedade e fervor relixioso manifestáronse nel dende a súa nenez, pois participou como monaguillo e cantou no coro da igrexa. As lecturas piadosas apaixoábanlle. Certa noite que lía a vida de San Lourenzo preto da cheminea, achegou a súa man ao lume para probar ata onde sería capaz de soportar os tormentos que Lourenzo sufrira.

Déuselle a mellor educación que permitían as súas circunstancias; e tendo adquirido un bo coñecemento dos clásicos nunha escola privada na provincia de Bohemia onde adquiriu o título de Bacharel en Divindade en 1398, admitírono na Universidade de Praga por caridade, onde axiña deu probas da súa capacidade intelectual, e onde se destacou pola súa dilixencia e aplicación ao estudo.

Carreira

Hus foi ordenado sacerdote en 1400 e nomeado predicador, primeiro na Igrexa de San Miguel e logo na Capela de Belén en 1402, onde se predicaba exclusivamente en checo. Alí fustrigaba a relaxación moral do clero. Participou no movemento político-social xurdido da escola de predicadores de Milia de Kromeriz, que defendían un retorno ao cristianismo primitivo e oposición á xerarquía. En 1401 obtivo o cargo de Decano da Facultade de Arte e Filosofía, e para 1409 foi nomeado reitor da Universidade de Praga.

Hus impulsou desde 1408 un movemento cristián baseado nas ideas de John Wycliff. Os seus seguidores foron chamados Husitas e multiplicáronse en momentos nos que a Igrexa católica sufría a crise do chamado Cisma de Occidente, cando exercían dous papas, aos que en 1409 agregouse un terceiro, Alexandre V, que condenou o movemento husita e excomungou a Jan Hus. Convocado o Concilio de Constanza co fin de reunificar á Igrexa católica, Hus acudiu a defender os seus puntos de vista, pero foi condenado alí a morrer na fogueira e o 6 de xullo de 1415 foi queimado vivo.

Antes de ser queimado, Hus dixo as seguintes palabras ao verdugo: "Vas asar un ganso (hus significa ganso en lingua bohemia), pero dentro dun século atoparaste cun cisne que non poderás asar." Adóitase identificar a Martiño Lutero con esta profecía (102 anos despois cravou as súas 95 teses en Wittenberg), e comunmente adoitaselle identificar cun cisne.

Monumento a Jan Hus na praza da Cidade Vella, Praga.

Hus foi un precursor do protestantismo. Os seus escritos gañáronlle un lugar importante na literatura checa. Jan Hus estudou na escola de latín en Praga e grazas a isto introduciu os símbolos diacríticos na escritura da lingua checa, especialmente o "háček" co que cada son podía ser escrito mediante un único símbolo e se simplificaba a escritura.

A Jan Hus dedicóuselle un conxunto escultórico na Praza da Cidade Vella (Staroměstské náměstí) de Praga.

"[...] Hus é unha figura memorable por moitas razóns, pero sobre todo a súa valentía moral ante as adversidades e a morte... Sento o deber de expresar a miña profunda pena pola cruel morte inflixida a Jan Hus e pola consiguiente ferida, fonte de conflitos e divisións, que se abriu dese xeito na mente e no corazón do pobo bohemio".^[1]

Xoán Paulo II

Notas e referencias

↑ Xoán Paulo II (17 de decembro de 1999). Vatican.va, ed. "Address of the Holy Father to an international symposium on John Hus" (en inglés). Consultado o 6 de marzo de 2014. Hus is a memorable figure for many reasons. But it is particularly his moral courage in the face of adversity and death [...] I feel the need to express deep regret for the cruel death inflicted on John Hus, and for the consequent wound of conflict and division which was thus imposed on the minds and hearts of the Bohemian people.

Véxase tamén

Ligazóns externas

"O movemento husita e o legado de Jan Hus", artigo en www.czech.cz (en castelán).

[1] Xoán Paulo II (17 de decembro de 1999). Vatican.va, ed. "Address of the Holy Father to an international symposium on John Hus" (en inglés). Consultado o 6 de marzo de 2014. Hus is a memorable figure for many reasons. But it is particularly his moral courage in the face of adversity and death [...] I feel the need to express deep regret for the cruel death inflicted on John Hus, and for the consequent wound of conflict and division which was thus imposed on the minds and hearts of the Bohemian people.

[1]