Teguise

Teguise é un concello canario pertencente á provincia das Palmas, situado no centro da illa de Lanzarote. O municipio esténdese nunha franxa que vai desde a costa leste a oeste e comprende diversas localidades así como as illas e illotes do Arquipélago Chinijo. A localidade de Teguise, coñecida popularmente como "La Villa", foi a capital de Lanzarote ata o traslado en 1847 da sede á cidade de Arrecife.

Teguise

Localización
29°03′40″N 13°33′35″O
Estado	España
Comunidade autónoma	Illas Canarias
Provincia	Las Palmas
Capital	Teguise
Poboación
Poboación	23.881 (2023) (90,47 hab./km²)
Xeografía
Parte de	Mancomunitat de Municipis de la isla de Lanzarote para la prestación de los servicios regulados en el Reglamento Nacional de los Servicios Urbanos e Interurbanos de Transportes en Automóviles Ligeros (en)
Superficie	263,98 km²
Bañado por	Océano Atlántico
Altitude	360 m
Comparte fronteira con	Tinajo San Bartolomé Haría Arrecife
Identificador descritivo
Código postal	35530
Fuso horario	UTC+01:00
Código INE	35024
Páxina web	teguise.es

Descrición

O municipio de Teguise, cos seus 263 km², é o máis extenso da illa de Lanzarote. No interior do mesmo, aos pés da Caldera de Guanapay, sitúase a capital municipal, a Vila de Teguise, declarada nos anos 80 Conxunto Arquitectónico Histórico-Artístico. Na costa sueste do municipio atópase o núcleo turístico de Costa Teguise, unha das principais zonas turísticas de Lanzarote. Na outra vertente costeira (noroccidental) encóntrase a praia de Famara, de seis quilómetros e medio de lonxitude, aos pés do Macizo de Famara. Desde esta praia e cara ao interior da illa discorre unha chaira areosa coñecida como "El Jable". Outras localidades do municipio son Tahiche, Nazaret, Guatiza, Tiagua, Tao, Soo, Muñique, El Mojón, Los Valles e Teseguite. A municipalidade tamén comprende as illas do Arquipélago Chinijo: La Graciosa, Alegranza, e illotes Roque del Este, Roque del Oeste e Montaña Clara.

Historia

Convento de San Francisco

Con anteriodidade á conquista da illa polos europeos, a contorna da vila coñecido como a "Gran Aldea de Acatife", era un dos principais núcleos de poboación simpática. Outro dos asentamentos de poboación aborixe máis importantes en Lanzarote foi Zonzamas, principal sitio arqueolóxico da illa, que se atopa no ámbito territorial deste municipio. Tras a conquista normanda, o sobriño de Jean de Bethencourt, Maciot, herdeiro do señorío das Canarias, fundou Teguise, terceira urbe colonial das Canarias logo de San Marcial del Rubicón, ao sur de Lanzarote, e Betancuria, en Fuerteventura.

Teguise converteuse na capital da illa aproveitando a súa localización xeográfica central que a procuraba resgardo das frecuentes incursións de piratas, que aínda así sacudiron á poboación en varias ocasións. A montaña de Guanapay serviu como atalaia de vixilancia ao divisarse desde ela a práctica totalidade das costas da illa. Alí se construíu unha fortaleza defensiva, o Castelo de Santa Bárbara, convertido no século XX en sede do Museo do Emigrante Canario.

Teguise creceu desde mediados do século XVI constituíndose un importante armazón urbano que se conservou. Na vila concentrábanse as principais institucións da illa, como o Cabido ou a Escribanía, así como os principais centros eclesiásticos.

No século XIX, o porto de Arrecife foi tomando un maior peso económico e social, trasladándose a capital da illa a devandita cidade en 1847. Nesa mesmas datas desenvolverase no municipio de Teguise unha importante actividade en torno ao cultivo da cochinilla, insecto parasito da tunera ou chumbera do cal extráese a tintura que serve á fabricación da cor carmín. A pesar da crise do sector co desenvolvemento das tinturas sintéticas, este cultivo tradicional conservouse na contorna das localidades de Mala e Guatiza.

Nas últimas décadas do século XX, o turismo converteuse nunha das principais fontes económicas do municipio, principalmente na localidade de Costa Teguise, un dos tres principais centros turísticos de Lanzarote.

Lugares de interese

Igrexa da nosa Señora de Guadalupe, Teguise.

Vila de Teguise

• Castelo de Santa Bárbara: fortaleza do século XVI; actualmente é sede do Museo do Emigrante Canario.
• Igrexa da nosa Señora de Guadalupe: templo do século XVI, aínda que con reformas posteriores, no centro do centro histórico.
• Palacio Spínola: casarón señorial do século XVIII.
• Conventos de Santo Francisco e Santo Domingo: exemplos da arquitectura relixiosa canaria dos séculos XVI e XVII.
• Ermida de San Rafael (BIC)
• Ermida da Beira Cruz.
• A Cilla.

Guatiza

• Xardín de Cactus: ibra do artista lanzaroteño César Manrique.

Costa Teguise

• Residencia real da Mareta: casarón a pé de costa adquirida polo rei Hussein de Xordania e remodelada por César Manrique. Foi doada polo rei xordano á Familia real española.

Cultura e tradicións

Destacan as festividades do Carmen e das Neves. Esta última era a antiga patroa da illa de Lanzarote. Na actualidade celébrase unha tradicional romaría ata a súa ermida, nos altos de Famara. O entroido de Teguise está asociado a "Os Diabletes", conxunto de persoas ataviadas con disfraces de aspecto diabólico que tratan de asustar aos máis pequenos do pobo. Ademais, Teguise é considerada berce do timple, e unha das localidades con maior tradición na fabricación deste típico instrumento canario. A artesanía tamén é importante neste municipio, sobre todo a cerámica. Destacan neste sentido unhas características figurillas con trazos sexuais masculinos e femininos moi remarcados e coñecidos como "Los Novios del Mojón". Nos últimos lustros consolidouse un colorista mercadillo que se celebra nas rúas da Vila de Teguise cada domingo.

Véxase tamén

Ligazóns externas

• Concello de Teguise (en castelán)