Bernd Krause

Anmerkungen zu einem ironisch-sarkastischen "Bericht" über den Esperanto-Weltkongress Wien 1924.
Annotations on an ironic-sarcastic "report" about the Esperanto world congress, Vienna 1924.
Rimarkoj pri ironia-sarkasma "raporto" pri la Esperanto monda kongreso Vieno 1924.

Frakturschrift - das ist kein Geheimnis - ist "in Mode" und wird häufig als Mittel verwendet, um Aufmerksamkeit zu erheischen. Dieser Beitrag soll Anregung dazu sein, Inschriften und Schriftzüge jeglicher Art, insbesondere jedoch an Gebäuden, bewusster wahrzunehmen und kritisch zu betrachten.

In Darmstadt (Hessisches Staatsarchiv = Hessian State Archives), a document is kept which, according to its title, identifies a “Hans Ostwald” as the creator of Esperanto. It is part of the estate of Lily Pringsheim, a German politician who was a member of the Hessian Landtag between 1931 and 1933. The document, a barely legible typoscript, describes Pringsheim’s purported experiences with Esperanto during her youth. Erroneously, she accredits the creation of Esperanto to a “Hans Ostwald”, who despite actually existing was an author who researched different fringe groups in Berlin (including their languages), and never had any relation to Esperanto. In her memory, Pringsheim mixed up the first names of Hans and Wilhelm Ostwald, the latter being a versatile scientist, active in both the Esperanto and the Ido movements. The fact that Pringsheim attributes the creation of Esperanto to him proves the strong impression Wilhelm Ostwald had on her. It also shows the important role Ostwald once played in the history of interlinguistics.

En Darmstadt (Hessisches Staatsarchiv = Hesa Ŝtata Arkivo) troviĝas dokumento, kiu, laŭ la titolo, nomas »Hans Ostwald« kiel la kreinton de Esperanto. Ĝi estas parto de la postlasaĵoj de Lily Pringsheim, germana politikistino, kiu estis membro de la Hesa Landa Parlamento (Hessischer Landtag) inter 1931 kaj 1933. La dokumento estas nur pene legebla tiposkripto kaj priskribas la spertojn de Pringsheim pri – supozite – Esperanto, kiujn ŝi ekhavis en sia junaĝo. Erare ŝi atribuas la kreadon de Esperanto al »Hans Ostwald«, kiu vere ekzistis, sed estis aŭtoro, kiu esploris kelkajn marĝenajn homgrupojn de Berlino (inkluzive ties lingvojn) kaj neniam havis iun ajn rilaton al Esperanto. En sia memoro Pringsheim intermiksis la antaŭnomojn de Hans kaj Wilhelm Ostwald. Wilhelm Ostwald estis multflanke interesiĝanta sciencisto, aktiva kaj en la Esperanta kaj en la Ida movadoj. Ke Pringsheim atribuas la kreadon de Esperanto al li, pruvas la profundan impreson, kiun Wilhelm Ostwald postlasis al ŝi. Tiu ankaŭ montras la gravan rolon, kiun Ostwald iam ludis en la historio de lingvistiko.

Erweiterte Besprechung von: „Mit einem Mann möchte ich nicht tauschen.“ Ein Zeitgemälde in Tagebüchern und Briefen der Marie Bruns-Bode (1885–1952), hrsg. v. Rainer Noltenius, 2018
in: Genealogie. Deutsche Zeitschrift für Familienkunde, Bd. 34, 67. Jg., 2018, S. 282-288

Sports and language(s) are connected to each other in different ways, especially on international events. This study examines where, when, and in which way Esperanto has been able to leave its mark in the field of Olympic sports. Concerning the modern Olympic Games initiated by Baron de Coubertin in 1896, there were only superficial contacts. The sale of a set of stamps in front of the Amsterdam Olympic Stadium in 1928, placed on a special sheet with texts in six languages including Esperanto, can be seen as a highlight. In spite of some public discussions on the possible positive effects of using the international language, Esperanto has never made its way into sports itself. As the Olympic Committee has always stuck to allowing only English and French as official languages, attempts to establish Esperanto as an Olympic lingua franca failed. At least, in 2008 an Olympic Games Practical Words Handbook was published in four languages, one of which was Esperanto. In workers’ sport, especially in the International Workers’ Olympiads held between the World Wars, Esperanto was incomparably more successful —despite the separation of the whole workers’ movement in two opposing camps: During the socialistic Vienna Olympiad 1931, Esperanto was used as an official language —spoken and written —, and at the communistic Moscow Spartakiad, intended to be held in 1933, Esperanto was even planned to be used to give starting commands. This could have been one of the greatest “sporting” moments ever in the history of Esperanto, but as the event had to be cancelled, it never happened.

Sporto kaj lingvo(j) havas diversajn punktojn de renkontiĝo, precipe ĉe internaciaj eventoj. Tiu kontribuo ekzamenas kie, kiam kaj kiamaniere Esperanto povis lasi spurojn en la kampo de Olimpi(k)a sporto. Rilate al la modernaj Olimpikaj Ludoj iniciatitaj de Barono de Coubertin en la jaro 1896, nur ekzistas malprofundaj kontaktoj. La vendado de serio de poŝtmarkoj sur aparta folio, okazante antaŭ la Olimpika Stadiono de Amsterdam en 1928, estis kvazaŭ kulmino. Spite de diversaj publikaj diskutoj pri la verŝajne positivaj efikoj rezultontaj el la uzado de la internacia lingvo, Esperanto neniam trovis sian vojon en sporton mem. Ĉar la Olimpika Komitato ĉiam persistis pri la uzado de la Angla kaj la Franca kiel oficialaj lingvoj, fiaskis klopodoj establi Esperanton kiel internacian Olimpikan lingvon. Almenaŭ en 2008 kvarlingva Manlibro pri Olimpikaj vortoj aperis, unu el la lingvoj estis Esperanto. En laborista sporto, precipe en la Internaciaj Laboristaj Olimpiadoj aranĝitaj inter la Mondaj Militoj, Esperanto havis nekompareble pli grandan sukceson – spite de la fakto, ke la tuta laborista movado estis dividita en du malamikajn frontojn: Dum la socialista Olimpiado 1931 en Vieno, Esperanto estis uzata kiel oficiala lingvo – buŝe kaj skribe –, kaj dum la komunista Spartakiado planita por 1933 en Moskvo, Esperanto estis uzota eĉ por startigaj komandoj. Tiu estus unu el la plej grandaj »sportaj« momentoj en la historio de Esperanto, sed ĝi neniam okazis, ĉar la evento devis esti nuligita.

Philosophical languages are based on individual conceptions of the world, that is, the systematic positioning of all known elements and conceptions. Following such a system, all words in a philosophical language have a firm, unchangeable place. This article examines how words for colours fit into a number of such systems, which colours these systems include, and how new words for colours are formed. The study reveals that most philosophical languages have basic words for only up
to seven colours (Sotos Ochando, early Ro), in accordance with the  commonly known simplified spectrum of physical light. Some languages even reduce the number of colour words to five (Wilkins, late Ro, aUI). Ygyde, the outstanding exception, allows the formation of 60 colour words, using a table that shows different grades of mixtures of three primary colours. Here, word formation consists in general of the combination of suffixed syllables or single letters, some of them always
having proper meanings (aUI), others added in alphabetical order to put the new words into a sequence – colours mostly according to their order in the spectrum (Wilkins, Sotos Ochando, Solresol Ro) – or to show the grade of mixture in comparison with neighbouring colours (Sotos Ochando). In Solresol, a language whose seven phonemes are  sometimes even represented as seven colours, these colours are surprisingly hardly related to any systematic order. Contemporary colour theories (Goethe, Lambert, Runge) have been of nearly no relevance in any philosophical language, only Ygyde reflects the complementary principles of additive and subtractive colour theories.

Geschichte und Gegenwart des Familienverbandes Ramspott (Familiengeschichte), von der Herkunft des Namens über Wappen und genealogische Zusammenhänge bis hin zu ausgewählten Einzelschicksalen und zur Präsenz in der gegenwärtigen Welt der Wirtschaft und der Gesellschaft - eine umfassende Darstellung unter Berücksichtigung auch von Varianten des Namens (Ramspoth, Ramspot, Ramsbott u.a.).

Legaĵoj, okaze de la Zamenhof-festo de la bavaraj Esperantistoj 2014 en Regensburgo kompilita el la "Germana Esperantisto"
= Lesematerialien, anlässlich des Zamenhoffestes der bayerischen Esperantisten 2014 in Regensburg zusammengestellt aus dem "Germana Esperantisto"