Mikmak
| Mikmakak | |
|---|---|
Mikmak nazioaren bandera. | |
| Biztanleak guztira | |
| 168.480 (2016ko errolda)[1] | |
| Biztanleria nabarmena duten eskualdeak | |
 Kanada,  Ameriketako Estatu Batuak | |
| Hizkuntza | |
| Ingelesa, mikmakera, frantsesa | |
| Erlijioa | |
| Katolizismo | |
| Zerikusia duten beste giza taldeak | |
| Algonkinak |
Mikmak[2] (mikmakeraz: míkmaq, míkmaw edo mìgmao) Ipar Amerikako amerindiar komunitate edo nazio bat da. Gaur egun, estatuen mugei dagokienez, Brunswick Berrian, Ternua eta Labradorren, Eskozia Berrian, Eduardo Printzearen Uhartean eta Quebecen bizi dira Kanadan; eta Mainen, Ameriketako Estatu Batuetan. Beren lurraldeari Mi'kma'ki deitzen diote.
Badirudi mikmakek beren buruari hasiera batean lnu'k edo l'nu'k deitzen ziotela. Izen horrek «gizakia» edo «jendea» esan nahi duela dirudi. 'Mikmak' izenak, berriz, haien hizkuntzan «nire lagunak» esan nahi bide du.[3]
Uste da, gainerako amerindiar herri guziak bezalaxe, Asiatik etorri zirela, eta hamar mila urte inguru daramatzatela lur horietan. Orain dela gutxi arte, herri nomada izan da: negua barnealdeko haranetan ematen zuten; eta, udan, berriz, kostaldera jotzen zuten, ehizara edo arrantzara. Egun, batez ere kostaldean arrantzan jarduten dira, eta kanoen herria deitu izan zaie.[4]
Mikmak herria 40.000 pertsona inguruk osatzen dute, eta horietatik gutxi gorabehera 11.000 algonkin hizkuntzen hiztun dira, zehazki mikmakerarenak. Antzina hieroglifo idazkera erabiltzen bazuten ere, urteen joan-etorrian latindar alfabetoa bereganatu zuten.
Gaur egun, erreserbetan egituratuta daude, eta erreserba horiek nazio izaera dute. Hori dela eta, erreserba horietatik kanpo bizi direnek ez dute mi'kmaq identitate ofizialik.[4]
Aipatzekoa da herri haren eta euskal herritar arrantzaleen arteko harremanen ondorio izan zen algonkin-euskara pidgina, XVI. eta XVII. mendeetan erabilia.
Lurraldea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Nazioaren zazpi lurraldeak hauek ziren: Kespukwitk, Sikepnékatik, Eskíkewaq, Unamákik, Piktuk aqq Epekwitk, Sikniktewaq eta Kespékewaq. Hala ere, frantziar eta britainiar inperioen aurkako gerren ondorioz, XVI. mendetik aurrera lurraldeak etengabe galduz joan ziren.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ (Ingelesez) Government of Canada. Aboriginal Ancestry Responses (73),. .
- ↑ Euskaltzaindia. (PDF) 190. arauaː Munduko herriak eta etniak. .
- ↑ http://www.native-languages.org/mikmaq.htm
- ↑ a b MAIA, Jon: Apaizac obeto. Donostia: Elkarlanean, 2006. 111. orria.
Ikus, gainera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- (Mikmakeraz)(Ingelesez) Sean Haberlin, Eunice Metallic, Diane Mitchell eta beste: Mi'gmaq Online hiztegia. 2010-10-25ean eskuratua.
- (Gaztelaniaz) Los secretos de un vínculo pacífico, Noticias de Gipuzkoa (2012-05-28)
- (Mikmakeraz)(Ingelesez) Stephen Keptin Augustine mikmak buruzagiaren zenbait bideo, bere herriari eta hark historikoki euskaldunekin izan duen erlazioari buruz, Jauzarrea.com
