Léon Blum
Léon Blum (Paris, Frantzia, 1872ko apirilaren 9a - Jouy-en-Josas, Frantzia, 1950eko martxoaren 30a) idazlea eta politikaria izan zen.
Bizitza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Hasieran literatura eta antzerki-kritika idatzi zuen. 1902an Frantziako Alderdi Sozialistan sartu zen, Jaurèsekin batera, eta L'Humanité aldizkarian lan egin zuen. Tourseko batzarrean (1920), II. Internazionalari atxiki zitzaion eta boltxebikeen kontrako gutxiengoaren barnean kokatu zuen bere burua.
Fronte Popularraren lehen gobernuburua izan zen (1936ko ekainetik 1937ko ekainera). Agintaldi horretan, 40 lan-orduko astea, opor ordainduak eta beste zenbait gizarte hobekuntza ezarri ziren. Espainiako gerran esku ez hartzearen aldeko politikak zatiketa sorrarazi zuen ezkerreko alderdietan eta gobernua erorarazi zuen. 1940an Vichyko gobernuak atxilotu zuen eta 1943an Buchenwaldera eraman zuten. Askatu ondoren, gobernu buru zela, IV. Errepublikako erakunde konstituzionalak plazaratu zituen.
Presondegian idatzitako À l'échelle humaine (Gizakiaren neurrira) lanak (1946an argitaratua) Blumen pentsamendu politikoa azaltzen du; marxismoaren funtsezko tesiak sartaldeko kultura burgesaren oinarri moral eta intelektualekin adosteko saioa da.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011-12-27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Ikus, gainera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Léon Blum |
- 1872ko jaiotzak
- 1950eko heriotzak
- Paristarrak
- Frantziako idazleak
- Frantziako politikariak
- Frantziako sozialistak
- Frantziako juduak
- Kontzentrazio-esparru nazietatik bizirik ateratako jendea
- Ohorezko Legioko zaldunak
- XIX. mendeko Frantziako idazleak
- XX. mendeko Frantziako idazleak
- Dreyfus afera
- Frantziako giza eskubideen aldeko ekintzaileak
- Antifaxista juduak
- Gaixotasun kardiobaskularrek hildakoak
- Frantziako atzerri ministroak