[go: up one dir, main page]

Edukira joan

Berogailu

Wikipedia, Entziklopedia askea
Berogailu
Etxetresna elektrikoa, egitura arkitektonikoa, berogailua eta cooker (en) Itzuli

Berogailua[1] etxe, gela edo barrunbe bat berotzeko erabiltzen den aparatua da.[2] Hainbat berogailu mota daude, hala nola elektrikoak, gasezkoak, orubekoak, gasolinazkoak, egurrezkoak edo ikatzezkoak.

Funtzionamendua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Berogailu erresistiboek beroaren proportzioan sortzen dute, korronte elektrikoaren karratuaren proportzioan. Harreman horri Jouleren legea esaten zaio.

Material eroaleak (metalak eta aleazioak) ez dira "eroale perfektuak", korronte elektrikoa igarotzerakoan erresistentzia elektrikoa baitute. Eroanbidean galtzen den energia bero moduan desagertzen da. Erresistibitatea desabantaila da energia elektrikoa garraiatu behar denean, baina desiragarria da beroa sortzea bilatzen denean.

Azalpen mikroskopikoa, baina "klasikoa", hau da: hari eroale baten muturren artean potentzial aldea dagoenez, eremu elektriko bat dago materialaren barruan. Eremu honek materialaren karga libreak bizkortzen ditu, eroaleak osatzen duen sare kristalinoan finkoak diren ioiren batekin talka egiten duten arte (frenatuz). Talka horietan, kargek beren energia zinetikoa sareko ioiei lagatzen diete, hau da, materialetik inguruko ingurunera beroa barreiatzeari.

Zenbat eta tenperatura altuagoa, orduan eta asaldura handiagoa sareko ioietan. Horrek eragiten du mugitzeko espazioa handiagoa izatea, eta, orduan, kargen eta ioien arteko talken maiztasuna handiagoa da. Beraz, eroale metalikoen erresistibitatea handitu egiten da tenperaturarekin. Erresistibitate horren balioa metalaren atomo motaren, horien loturen, ezpurutasun kopuruaren eta motaren eta beste akats batzuen araberakoa da, hala nola fabrikazioan eta eroalearen konformazioan izandako deformazio mekanikoaren ondoriozkoa.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. Euskalterm: [Hipermerkatuetako Produktuak Hiztegia] [2009]
  2. Euskalterm: [Hiztegi terminologikoa] [2011]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]