Angola Portugesa

Angola Portugesa; portugesez: África Ocidental Portuguesa
	1575 – 1975
	Kolonia eta Itsasoz haragoko lurraldea ; Portugaldar inperioko probintzia
Geografia
Hiriburua	Luanda
Biztanleria	5.926.000 (1970)
Azalera	1246700 km²
Historia
Kolonizazioaren hasiera	1575
Independentzia gerraren hasiera	1961 otsailaren 4a
Independentzia	1975ko azaroaren 11

Angola Portugesa edo besterik gabe Angola, itsasoz haragoko Portugalen kolonia izan zen, gaur egungo Angola estatuaren lurraldearekin bat egiten duena. Kolonia garaiak lau mende iraun zuen justuki, 1575tik 1975era. Herrialdearen hasierako izena "Mendebaldeko Afrika Portugesa" izan zen, 1951tik aurrera "Angolako itsasoz haragoko probintzia", eta 1972tik aurrera, "Angolako estatua".

Historia

Portugaldarrak Kongo ibaiaren lurraldeetan 1483an kokatu ziren. Aurretik lur haietan gutxienez hiru erresuma ezagutu ziren: Kongoko Erresuma, Ndongo Erresuma eta Luandakoa. Kongoko estatua iparraldetik gaur egungo Gabon ibaiaraino heltzen zen; hegoaldetik Kwanzaraino. Diogo Cão izan zen lurralde hauetara heldu zen lehen portugaldarra. 1575an Portugalek Luandan kolonia bat ezarri zuen, esklaboen trafikoa errazteko. Poliki-poliki, XVI. mendean, portugaldarrak kostaldeko lurraldeak hartzen joan ziren, batzutan gerren bitartez, bestetan bertako agintariekin itunak sinatuz. Lurralde horietan Angolako kolonia antolatu zuten.

XX. mendean, independentzia eskaerei Portugalek muzin egin zien. Ondorioz, gerrilarien mugimenduak sortu ziren 1961tik aurrera. Koloniako gerra oso gogorra izan zen eta 1975 arte iraun zuen; urte horretan koloniak bere independentzia lortu zuen.^[1]^[2]

Erreferentziak

↑ .
↑ .

Kanpo estekak

(Gaztelaniaz): Angolako koloniaren historia narrazio baten bidez.
(Gaztelaniaz): Angolako historia.

Datuak: Q2826232
Multimedia: Portuguese Angola / Q2826232

[1] .

[2] .

[1]

[2]

i e a Angolako historia
Angolako historia aurre-koloniala	Kongoko Erresuma (1395–1914) • Kakongoko Erresuma (XV. mendea–1885) • Ngoyoko Erresuma (XV. mendea–1885) • Loangoko Erresuma (1550–1883)
Kolonizazio garaia	Lunda Erresuma (1590–1887) • Benguelako Erresuma (1615–1795) • Cassangeko Erresuma (1620–1910) • Nzinga Mbande (1621–1663) • Matambako Erresuma (1631–1744) • Okupazio herbeheretarreko erresuma (1641–1648) • Angolako errekonkista (1644–1648)
Angolako historia koloniala	Angola Portugesa (1648–1951) • Bailundoko erresuma (1700–1903) • Angolako probintzia (1951–1974) • Angolako Independentzia Gerra (1961–1974)
Angolako independentzia	Alvorreko Ituna (1975) • Angolako Gerra Zibila (1975–2002) • Carlota operazioa (1975–1991) • Frakzionismoa (1977) • Cuito Cuanavalgo gudua (1987–1988) • Bicesseko Akordioak (1990) • 55 eguneko Guda (1992–1993) • Angolagate (1994) • Lusakako Protokoloa (1994) • Kongoko Lehen Gerra (1996–1997) • Kongoko Bigarren Gerra (1998–2003) • Gerraondoko Angola (2003–egun)