1913

1913. urtea
Kronologia
Mendeak	XIX.a • XX.a • XXI.a
Hamarkadak	1890(e)koa • 1900(e)koa • 1910(e)koa • 1920(e)koa • 1930(e)koa
Urteak	1910  • 1911  • 1912 • 1913 • 1914 • 1915 • 1916
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	1913 MCMXIII
Ab urbe condita	2666
Armeniar egutegia	1362 ԹՎ ՌՅԿԲ
Bahá'í egutegia	69 – 70
Bengaliar egutegia	1320
Berber egutegia	2863
Egutegi budista	2457
Myanmarko egutegia	1275
Bizantziar egutegia	7421 – 7422
Koptoen egutegia	1629 – 1630
Etiopiar egutegia	1905 – 1906
Hebrear egutegia	5673 – 5674
Egutegi hinduak
Bikram Samwat	1969 – 1970
Shaka Samvat	1835 – 1836
Kali Yuga	5014 – 5015
Iraniar egutegia	1291 – 1292
Islamiar egutegia	1331 – 1332
Japoniar egutegia	Taishō 2 (大正2年)
Korear egutegia	4246
Thailandiar eguzki egutegia	2456
Holozeniar egutegia	11913

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

---

Gertaerak

Euskal Herria

• Otsailaren 1a – "Euzkadi" egunkaria kaleratu zuen lehenengo aldiz EAJk.
• Ekainaren 2a – Nafarroa, Lapurdi eta Nafarroa Beherean egondako uholdeek bost hildako eragin zituzten.
• Uztailaren 13a – «Topo» linea inauguratu zuten egunean, Irungo geltokitik gertu, bi trenek elkar talka egin zuten, 7 hildako izanik.

Mundua

• Martxoaren 12a – Canberra Australiako hiriburu bihurtu zen.
• Martxoaren 18a – Jurgi I.a Greziako erregea hil zuten haren aurkako atentatuaren ondorioz.
• Irailaren 14a – Karl Marxen "Kapitala" liburuaren lehenengo liburukia kaleratu zuten.

Arte eta kultura

• Otsailaren 1a – Euzko Alderdi Jeltzaleak bultzatuta Euzkadi egunkariaren lehen zenbakia argitaratu zuten. Euskal atala izeneko sailean euskarazko artikuluak ere argitaratzen zituen. Lauaxeta, Kirikiño edo Kizkitza gisako idazleek hartu zuten parte.
• Apirilaren 1a – Bizitza laburra (gaztelaniaz: La vida breve), Manuel de Fallaren musika eta Carlos Fernández Shawren libretoa duen opera estreinatu zen Nizako Udal Kasinoan.

Kirolak

Euskal Herria

• Martxoaren 22a – Irungo Racing-ak irabazi zion Athletic-i Espainiako Futbol Errege Kopa (F.E.C.F.). Hurrengo egunean, U.E.C. erakundeak antolatutako finalean Real Sociedadek galdu zuen F.C. Barcelonaren aurka.
• Apirilaren 13a – Aviron Bayonnais errugbi taldea Frantziako txapelduna izan zen finala 31-8 irabaziz Parisko SCUF-en aurka.
• Abuztuaren 21a – San Mames futbol zelaia inauguratu zuten Bilbon.
• Urriaren 5a – Atotxako futbol zelaia inauguratu zuten Donostian.

Mundua

• Martxoaren 24a – Ingalaterrak Bost Nazioen Txapelketa irabazi zuen, "Grand Slam"-a lehenengo aldiz eskuratuz eta "Triple Crown" laugarren aldiz.
• Apirilaren 5a – Ameriketako Estatu Batuetan sortu zuten herrialdeko futbol federazioa, "United States Soccer Federation" alegia.
• Uztailaren 7a – Frantziako Tourra irabazi zuen Philippe Thys belgiarrak, berak lortuta lehenengo aldiz.

Jaiotzak

Urtarrila

• Urtarrilaren 1a – Eliot Janeway, Estatu Batuetako ekonomista politiko garrantzitsuenetako bat (h. 1993).
• Urtarrilaren 4a – Marta Staņa, letoniar arkitekto modernista (h. 1972).
• Urtarrilaren 4a – Malietoa Tanumafili II.a, Samoako estaruburua (h.2007).
• Urtarrilaren 6a – Edward Gierek, poloniar politikari komunista (h. 2001).
• Urtarrilaren 6a – Loretta Young, estatubatuar aktorea (h. 2000).
• Urtarrilaren 9a – Richard Nixon, Ameriketako Estatu Batuetako 37. Presidentea (h. 1994).
• Urtarrilaren 10a – Bahi Ladgham, Tunisiako lehen ministroa (h. 1998).
• Urtarrilaren 10a – Gustáv Husák, Txekoslovakiako presidentea (h. 1991).
• Urtarrilaren 14a – Benita Gil, espainiar maistra eta koordinatzaile sindikala (h. 2015).
• Urtarrilaren 14a – Motoo Tatsuhara, japoniar futbolaria (h. 1984).
• Urtarrilaren 15a – Lloyd Bridges, estatubatuar aktorea (h. 1998).
• Urtarrilaren 20a – José Agüero, bizkaitar toreatzailea (h. 1997).
• Urtarrilaren 20a – Joan Borboikoa eta Battenbergekoa, Joan Karlos I.a Espainiako erregearen aita (h. 1993).
• Urtarrilaren 22a – Vicente Moriones, nafar anarkista (h. 1970).
• Urtarrilaren 24a – Norman Dello Joio, estatubatuar musikagilea (h. 2008).
• Urtarrilaren 25a – Witold Lutosławski, poloniar musikagilea, Poloniako XX. mendeko musikagile handientzat hartua (h. 1994).
• Urtarrilaren 25a – Donald Maclean, britainiar diplomazialari eta espioia, Cambridge bostetako bat (h. 1983).
• Urtarrilaren 26a – Pablo Barcos, bizkaitar futbolaria (h. 1997).
• Urtarrilaren 28a – Antonio Maria Eizmendi Goenaga, Loidi-Saletxe, gipuzkoar bertsolaria (h. 1991).
• Urtarrilaren 29a – Victor Mature, estatubatuar aktorea (h. 1999).
• Urtarrilaren 30a – Antonio Izagirre, Eusko Gudarosteko gudari ohia.
• Urtarrilaren 30a – Amrita Sher-Gil, indiar margolaria (h. 1941).

Otsaila

• Otsailaren 2a – Teresa Atutxa, Sor Amparo, gipuzkoar erlijiosa (h. 2000).
• Otsailaren 2a – Masanobu Fukuoka, japoniar nekazaria, ospetsua nekazaritzan aldeztu zuen metodo eta prozedura naturalengatik (h. 2008).
• Otsailaren 4a – Étienne Martin, frantziar eskultorea (h. 1995).
• Otsailaren 4a – Sabina Olmos, argentinar aktorea eta tango abeslaria (h. 1999).
• Otsailaren 4a – Rosa Parks, afro-amerikar jostuna, Afro-amerikarren eskubide zibilen aldeko mugimenduko aktibista garrantzitsua (h. 2005).
• Otsailaren 6a – Mary Leakey, britainiar paleoantropologoa (h. 1996).
• Otsailaren 7a – Ramon Mercader, PSUC alderdiko kataluniar militantea, Troski hil zuelako ezaguna (h. 1978).
• Otsailaren 7a – Romualda Zuloaga, bizkaitar panderojolea (h. 1971).
• Otsailaren 12a – J. Mallorquí, eleberri komertzial asko idatzi zituen gaztelaniazko idazle katalana (h. 1972).
• Otsailaren 13a – Khalid Saudi Arabiakoa, Saudi Arabiako erregea (h. 1982).
• Otsailaren 13a – Marguerite Vogt, alemaniar minbiziaren-biologo eta birologoa (h. 2007).
• Otsailaren 14a – Jimmy Hoffa, estatubatuar sindikalista (1975ean desagertua).
• Otsailaren 19a – Maria Dolores Goya Mendiola, gipuzkoar irakaslea (h. 1986).
• Otsailaren 23a – Salvador Artigas, espainiar futbolari eta entrenatzailea (h. 1997).
• Otsailaren 25a – Gert Fröbe, alemaniar aktorea (h. 1988).
• Otsailaren 26a – George Granville Barker, britainiar poeta, antzerkigile, eleberrigile eta kritikaria (h. 1991).
• Otsailaren 26a – Minoru Honda, japoniar astronomo zaletua (h. 1990).
• Otsailaren 26a – Hermann Lenz, alemaniar idazlea (h. 1998).
• Otsailaren 27a – Basilio Pujana, bizkaitar bertsolari eta idazlea (h. 2005).
• Otsailaren 27a – Paul Ricoeur, frantziar filosofoa (h. 2005).
• Otsailaren 27a – Irwin Shaw, estatubatuar eleberrigile, antzerkigile eta gidoigilea (h. 1984).

Martxoa

• Martxoaren 1a – Anjel Lekuona Beitia, bizkaitar gudaria, nazien kontzentrazio esparru batean eraila izan zena (h. 1945).
• Martxoaren 2a – Lucio del Álamo, arabar kazetari eta idazlea (h. 1988).
• Martxoaren 3a – Margaret Bonds, estatubatuar konpositore, pianista, moldatzaile eta irakaslea (h. 1972).
• Martxoaren 3a – Roger Caillois, frantziar antropologo eta idazlea (h. 1978).
• Martxoaren 4a - Taos Amrouche, aljeriar idazle eta abeslaria, eleberri bat argitaratu zuen lehen emakume aljeriarra (h. 1976).
• Martxoaren 6a – Miguel Pelay Orozco, gipuzkoar idazlea (h. 1998).
• Martxoaren 8a – Mouloud Feraoun, aljeriar idazlea eta irakaslea (h. 1962).
• Martxoaren 10a – Adam Schaff, poloniar filosofoa eta soziologoa (h. 2006).
• Martxoaren 13a – Abraham Guillén, espainiar militante anarkista, sozialismo autogestionarioaren teorikoetako bat (h. 1993).
• Martxoaren 15a – Ramón Gabilondo, gipuzkoar futbolari eta entrenatzailea (h. 2004).
• Martxoaren 16a – Ramón Lekuona, gipuzkoar futbolaria (h. 1999).
• Martxoaren 18a – René Clément, frantziar zinema zuzendaria (h. 1996).
• Martxoaren 21a – Emilio Alonso Arbeletxe, euskal herritar saskibaloi jokalaria (h. 1998).
• Martxoaren 22a – Sabiha Gökçen, turkiar militar eta hegazkinlaria, munduko lehenengo emakume borroka-hegazkinlaria (h. 2001).
• Martxoaren 25a – Bitor Lekunberri, Otxabiña, gipuzkoar miliziano komunista (h. 2005).
• Martxoaren 26a – Paul Erdős, hungariar matematikaria (h. 1996).
• Martxoaren 26a – Jacqueline de Romilly, frantziar humanista izan zen, helenista, itzultzaile, saiakeragile eta akademikoa (h. 2010).
• Martxoaren 29a – Georges Candilis, azerbaijandar jatorriko frantziar arkitektoa (h. 1995).
• Martxoaren 30a – Ċensu Tabone, Maltako 4. presidentea (h. 2012).

Apirila

• Apirilaren 3a – Per Borten, Norvegiako lehen ministroa (h. 2005).
• Apirilaren 5a – Antoni Clavé, kataluniar margolari, eskultore eta artista grafikoa (h. 2005).
• Apirilaren 5a – Nicolas Grunitzky, Togoko presidentea (h. 1969).
• Apirilaren 8a – Sourou-Migan Apithy, Dahomeyko presidentea (h. 1989).
• Apirilaren 10a – Stefan Heym, alemanezko eta ingelesezko alemaniar idazlea (h. 2001).
• Apirilaren 11 – Kandido Izagirre, gipuzkoar lexikografoa (h. 1967).
• Apirilaren 12a – Sabah Al-Salim Al-Sabah, Kuwaiteko emirra (h. 1977).
• Apirilaren 16a – Jacques Delarüe-Caron de Beaumarchais, lapurtar diplomazialaria (h. 1979).
• Apirilaren 17a – Jose Estornes Lasa, euskal idazle eta hizkuntzalaria (h. 1987).
• Apirilaren 30a – Enrique Soladrero, bizkaitar futbolaria (h. 1976).
• Apirilaren 30a – Yasuo Suzuki, japoniar futbolaria (h. 2000).

Maiatza

• Maiatzaren 2a – Anastasio Bienzobas, euskal herritar futbolaria (h. 1982).
• Maiatzaren 6a – Stewart Granger, ingeles-estatubatuar aktorea (h. 1993).
• Maiatzaren 8a – Juan Goikoetxea Maiza, Basarteko apaiza, gipuzkoar idazlea eta euskaltzaina (h. 1983).
• Maiatzaren 11 – Robert Jungk, austriar idazle eta militante ekologista (h. 1994).
• Maiatzaren 13a – William Tolbert, Liberiako 20. presidentea (h. 1980).
• Maiatzaren 15a – Aurora Arnaiz, bizkaitar idazlea, unibertsitateko irakaslea, jurista eta politikaria (h. 2009).
• Maiatzaren 16a – Maritxu Zagala, Espainiako Gerra Zibilean erbesteratutako tolosar emakumea (h. 2017).
• Maiatzaren 18a – Charles Trenet, frantziar abeslaria, musikagilea eta poeta (h. 2001).
• Maiatzaren 20a – Teodoro Fernández, perutar futbolaria (h. 1996).
• Maiatzaren 20a – William Hewlett, estatubatuar asmalaria, Hewlett-Packard konpainiaren sortzaileetako bat (h. 2001).
• Maiatzaren 26a – Erich Bautz, alemaniar txirrindularia (h. 1986).
• Maiatzaren 26a – Peter Cushing, ingeles aktorea (h. 1994).
• Maiatzaren 26a – Pierre Daninos, frantziar idazlea eta kazetaria (h. 2005).
• Maiatzaren 27a – José Vela Zanetti, espainiar margolaria (h. 1999).
• Maiatzaren 27a – Wols, alemaniar margolari eta argazkilaria (h. 1951).

Ekaina

• Ekainaren 1a - Piedad de la Cierva, espainiar zientzialaria (h. 2007).
• Ekainaren 2a – Vicente Gerbasi, venezuelar olerkigile eta saiakeragilea (h. 1992).
• Ekainaren 6a – Jiří Hájek, txekiar politikaria, nazien aurkako erresistentzian jardundakoa (h. 1993).
• Ekainaren 9a – Jean Pinatel, lapurtar kriminologo eta katedraduna (h. 1999).
• Ekainaren 10a – Edward Abraham, britainiar biokimikaria (h. 1999).
• Ekainaren 11 – Roger Frey, frantziar politikaria (h. 1997).
• Ekainaren 12a – Elisabeth Eidenbenz, suitzar irakasle eta erizaina, Elneko amaberrien etxea sortzeagatik ezaguna (h. 2011).
• Ekainaren 14a – Marija Ruljancic, kroaziar-australiar ehun urteduna (h. 2024).
• Ekainaren 18a – Oswald Teichmüller, alemaniar matematikaria (h. 1943).
• Ekainaren 22a – Antonia Adroher Pascual, kataluniar maistra eta aktibista politikoa (h. 2007).
• Ekainaren 24a – Gustave Deloor, flandriar txirrindularia (h. 2002).
• Ekainaren 26a – Aimé Césaire, frantsesezko martinikar idazlea eta politikaria (h. 2008).
• Ekainaren 27a – Philip Guston, estatubatuar margolaria (h. 1980).
• Ekainaren 28a – Antonio Lasa, nafar klerigo eta dohatsua (h. 1936).
• Ekainaren 30a – Alfonso López Michelsen, Kolonbiako presidentea (h. 2007).

Uztaila

• Uztailaren 1a – Joana Raspall i Juanola, kataluniar idazle, lexikologo eta liburuzaina (h. 2013).
• Uztailaren 2a – Javier Ybarra, bilbotar enpresaburua, idazlea eta politikaria (h. 1977).
• Uztailaren 3a – Anders Hald, daniar estatistikaria, estatistikaren historian egindako ikerketengatik ezaguna (h. 2007).
• Uztailaren 8a – Alejandra Soler, valemtziar militante komunista (h. 2017).
• Uztailaren 10a – Salvador Espriu, kataluniar olerkaria (h. 1985).
• Uztailaren 11 – Kofi Abrefa Busia, Ghanako lehen ministroa (h. 1978).
• Uztailaren 11 – Martin Gorostidi, euskal musikaria (h. 1988).
• Uztailaren 12a – Willis Lamb, estatubatuar fisikaria, 1955eko Fisikako Nobel Saria (h. 2008).
• Uztailaren 13a – José Zuazola, Donostiako udaleko Herri-lan Ingeniari nagusia, hiriak izandako ingeniaririk famatuenetakoa (h. 1973).
• Uztailaren 14a – Pierre Caubet, zuberoar txanbelari eta laboraria (h. 1988).
• Uztailaren 14a – Gerald Ford, Ameriketako Estatu Batuetako 38. Presidentea (h. 2006).
• Uztailaren 17a – Roger Garaudy, frantziar filosofoa eta politikaria (h. 2012).
• Uztailaren 21a – Dolores Txurruka Zubiria, bizkaitar noblezia eta aristokraziako kidea (h. 2018).
• Uztailaren 23a – Michael Foot, ingeles politikari laborista (h. 2010).
• Uztailaren 24a – Santiago Irigoyen, euskal herritar musikaria (h. 2007).
• Uztailaren 27a – Vittorio Sereni, italiar idazlea (h. 1983).

Abuztua

• Abuztuaren 2a – Joaquín Ruiz-Giménez, espainiar politikari, abokatu eta kazetaria (h. 2009).
• Abuztuaren 7a – Julián San Valero Aparisi, espainiar antropologoa eta arkeologoa (h. 1997).
• Abuztuaren 10a – Charlotte Delbo, frantziar idazlea, Frantziako Erresistentziako kidea eta nazien kontzentrazio-esparruetatik bizirik ateratako lekukoa (h. 1985).
• Abuztuaren 10a – Wolfgang Paul, alemaniar fisikaria, 1989ko Fisikako Nobel Saria (h. 1993).
• Abuztuaren 13a – Makarios III.a, lehendabiziko Zipreko presidentea (h. 1977).
• Abuztuaren 16a – Menahem Begin, Israelgo lehen ministroa (h. 1992).
• Abuztuaren 17a – Mark Felt, Eztarri Sakona, estatubatuar FBIko kide eta barneko salatzailea (h. 2008).
• Abuztuaren 17a – Oscar Gálvez, Argentinar automobil lasterketako pilotua eta 1 Formulako pilotua (h. 1989).
• Abuztuaren 19a – Paul Maye, euskal txirrindularia, historian Paris-Tours gehien irabazi duena (h. 1987).
• Abuztuaren 20a – Roger Wolcott Sperry, estatubatuar neurobiologoa, 1981eko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1994).
• Abuztuaren 22a – Bruno Pontecorvo, italiar fisikaria (h. 1993).
• Abuztuaren 26a – Boris Pahor, esloveniar idazlea (h. 2022).
• Abuztuaren 28a – Robertson Davies, kanadar eleberrigile, antzerkigile, literatura kritikari, kazetari eta irakaslea (h. 1995).
• Abuztuaren 28a – John Wrathall, Rhodesiako 2. presidentea (h. 1978).
• Abuztuaren 30a – Richard Stone, britainiar ekonomialaria, 1984ko Ekonomiako Nobel Saria (h. 1991).
• Abuztuaren 31 – Helen Levitt, estatubatuar argazkilaria (h. 2009).

Iraila

• Irailaren 1a – Dan Davin, zeelandaberritar idazlea (h. 1990).
• Irailaren 1a – Mary Santpere, katalan antzerki- eta zinema-antzezlea (h. 1992).
• Irailaren 2a – Bill Shankly, eskoziar futbolari eta entrenatzailea (h. 1981).
• Irailaren 3a – Alan Ladd, estatubatuar aktorea (h. 1964).
• Irailaren 4a – Renato Castellani, italiar zinemagilea (h. 1985).
• Irailaren 4a – Stanford Moore, estatubatuar biokimikaria, 1972ko Kimikako Nobel Saria (h. 1982).
• Irailaren 4a – Kenzo Tange, japoniar arkitekto eta hirigilea (h. 2005).
• Irailaren 6a – Leônidas da Silva, brasildar futbolaria (h. 2004).
• Irailaren 7a – Isabel Lete Landa, Ahizpa Mertzedariak ordenako euskal moja (h. 1941).
• Irailaren 7a – Anthony Quayle, ingeles aktore, antzerki zuzendari eta idazlea (h. 1989).
• Irailaren 11 – Johanne Andersen, daniar apaiz luterotarra (h. 1999).
• Irailaren 12a – Jesse Owens, estatubatuar atleta, Hitlerren garaiko Olinpiar Jokoetan 4 urrezko domina irabaztearren ospetsua (h. 1980).
• Irailaren 13a – Julián Bergara, nafar futbolaria (h. 1987).
• Irailaren 13a – Tadao Horie, japoniar futbolaria (h. 2003).
• Irailaren 14a – Jacobo Árbenz, Guatemalako presidentea (h. 1971).
• Irailaren 14a – Francisco Larrañaga, Txikito Iraetakoa, esku huskako gipuzkoar pilotaria (h. 1979).
• Irailaren 15a – Antonio María Oriol, bizkaitar finantzari eta politikaria (h. 1996).
• Irailaren 16a – Félicien Marceau, frantziar antzerkigilea idazlea (h. 2012).
• Irailaren 18a – Ignacio Elizalde, nafar idazlea eta jesuita (h. 1993).
• Irailaren 19a – Frances Farmer, estatubatuar aktorea eta telebista eta irratiko aurkezlea (h. 1970).
• Irailaren 21a – Yolanda Bedregal, Yolanda de Bolivia, boliviar poeta eta eleberrigilea (h. 1999).
• Irailaren 22a – Giovanni Valetti, italiar txirrindularia (h. 1998).
• Irailaren 23a – Jose Maria Etxaburu, Kamiñazpi, euskal idazlea eta euskaltzain urgazlea (h. 2006).
• Irailaren 23a – Tokutaro Ukon, japoniar futbolaria (h. 1944).
• Irailaren 25a – Josef Bican, austriar txekiar futbolaria, futbolaren historiako goleatzailerik onenetakoa (h. 2001).
• Irailaren 25a – Antonio Ibáñez Freire, arabar militar eta politikaria (h. 2003).
• Irailaren 27a – Prudencio Danboriena, nafar jesuita (h. 1972).
• Irailaren 27a – Albert Ellis, estatubatuar psikoterapeuta kognitiboa (h. [[]2007]).
• Irailaren 27a – José Solís, espainiar politikaria (h. 1990).
• Irailaren 29a – Miguel Fisac, Ciudad Realdar arkitektoa (h. 2006).
• Irailaren 29a – Trevor Howard, antzerki, telebista eta zinemako ingeles aktorea (h. 1988).
• Irailaren 29a – Stanley Kramer, estatubatuar zinema zuzendari eta ekoizlea (h. 2001).
• Irailaren 29a – Silvio Piola, italiar futbolari eta entrenatzailea (h. 1996).
• Irailaren 29a – Mikel Usatorre, bizkaitar itsastar eta militarra (h. 2000).

Urria

• Urriaren 1a – André Fougeron, frantziar margolaria (h. 1998).
• Urriaren 3a – Solveig Gunbjørg Jacobsen, Antartikako Konbergentzia delako lerrotik hegoaldera jaio eta hazi zen lehen pertsona (h. 1996).
• Urriaren 6a – Meret Oppenheim, alemaniar artista (h. 1985).
• Urriaren 10a – Claude Simon, frantziar idazlea, 1985eko Literaturako Nobel Saria (h. 2005).
• Urriaren 11 – John T. Parsons, estatubatuar ingeniaria, zenbakizko kontrol sistemaren asmatzailea (h. 2007).
• Urriaren 18a - Odile Schweisguth, frantziar sendagilea, Europan onkologia pediatrikoaren aitzindaritzat hartua (h. 2002).
• Urriaren 19a – Vinicius de Moraes, O Poetinha, brasildar poeta eta musikagilea (h. 1980).
• Urriaren 19a – Vasco Pratolini, italiar idazlea (h. 1991).
• Urriaren 20a – Juanita Gorroño, bizkaitar panderojolea, dantzaria eta irrintzilaria (h. 1991).
• Urriaren 20a – Alejandro de la Sota, galiziar arkitektoa, Espainiako Estatuko XX. mendeko arkitekturako maisu handienetako bat (h. 1996).
• Urriaren 22a – Bảo Đại, Vietnamgo azken enperadorea (h. 1997).
• Urriaren 22a – Robert Capa, hungariar korrespontsal grafikoa, XX. mendeko ezagunenatakoa (h. 1954).
• Urriaren 22a – Hans-Peter Tschudi, Suitzako presidentea (h. 2002).
• Urriaren 24a – Tito Gobbi, italiar baritonoa (h. 1984).
• Urriaren 25a – Klaus Barbie, Lyongo harakina, SS-ko eta Gestapoko goi kargua (h. 1991).
• Urriaren 30a – Julian Alustiza, Aztiri, gipuzkoar poeta, idazle eta sermoilaria (h. 2005).

Azaroa

• Azaroaren 2a – Rafael Aburto, bizkaitar arkitektoa, arte zibilean aditua (h. 2014).
• Azaroaren 2a – Burt Lancaster, estatubatuar aktorea (h. 1994).
• Azaroaren 4a – Elizaveta Bykova, errusiar xake jokalaria (h. 1989).
• Azaroaren 4a – Gig Young, estatubatuar aktorea (h. 1978).
• Azaroaren 5a – Vivien Leigh, ingeles aktorea (h.1967).
• Azaroaren 6a – María Bruguera Pérez, espainiar militante libertarioa eta aktibista feminista (h. 1992).
• Azaroaren 7a – Albert Camus, frantziar idazle eta filosofoa, frantsesezko egilerik handienetarikoa eta 1957ko Literaturako Nobel Saria (h. 1960).
• Azaroaren 8a – Anjel Kareaga, bizkaitar futbolaria (h. 1936).
• Azaroaren 10a – Álvaro Cunhal, portugaldar politikari eta abokatu komunista (h. 2005).
• Azaroaren 13a – R. Orin Cornett, estatubatuar fisikaria (h. 2002).
• Azaroaren 14a – Pilare Alba, Elizondoko eskoletako maistra (h. 2015).
• Azaroaren 14a – Mariano Navarro Rubio, espainiar politikari eta abokatua (h. 2001).
• Azaroaren 17a – Maria Victoria Uribe Lasso, Euskal Herrian kargu instituzional baterako proposatu zen lehen emakumea (h. 1990).
• Azaroaren 18a – Aisha Abdelrahman, Bint al-Shati, arabierazko egiptoar idazlea eta literatura irakaslea (h. 1998).
• Azaroaren 19a – Ataúlfo Argenta, espainiar pianojole eta orkestra-zuzendaria (h. 1958).
• Azaroaren 19a – Rodolfo Bozas, euskal herritar kazetari eta itzultzailea (h. 1978).
• Azaroaren 22a – Benjamin Britten, ingeles musikagilea (h. 1976).
• Azaroaren 22a – Zhang Lixiong, txinatar politikari eta militarra (h. 2024).
• Azaroaren 27a – Inazio Eizmendi, Basarri, gipuzkoar bertsolaria, kazetaria eta euskal idazlea, XX. mendeko bertsolari nagusienetakotzat hartua (h. 1999).
• Azaroaren 28a – Santiago Uranga, bizkaitar margolaria (h. 1979).
• Azaroaren 29a – Georges Spénale, frantziar politikaria, Europako Legebiltzarrako presidentea (h. 1983).

Abendua

• Abenduaren 1a - Mary Martin, estatubatuar antzerki- eta zinema-aktorea (h. 1990).
• Abenduaren 3a – María Luisa Herrera, espainiar arkeologoa (h. 2012).
• Abenduaren 4a – Matías Prats Cañete, espainiar kazetaria, NO-DOren ahotsa izateagatik eta futbolean eta tauromakian egindako lanengatik ezaguna (h. 2004).
• Abenduaren 4a – Mark Robson, kanadar zinema zuzendari, ekoizle eta muntatzailea (h. 1978).
• Abenduaren 6a – Mercedes Ballesteros, espainiar idazlea (h. 1995).
• Abenduaren 6a – Araceli Gilbert, ekuadortar margolaria (h. 1993).
• Abenduaren 7a – Juana María Ruiz de Gámiz, Arabako markesa, esklabotzarekin lortutako diruaren zati bat ongintzan inbertitu zuena (j. 1841).
• Abenduaren 9a – Fritz Grasshoff, alemaniar idazlea (h. 1997).
• Abenduaren 10a – Morton Gould, estatubatuar orkestra zuzendari eta musikagilea (h. 1996).
• Abenduaren 11 – Jean Marais, frantziar aktorea (h. 1998).
• Abenduaren 12a – Emma Castelnuovo, italiar matematikaria eta pedagogoa (h. 2014).
• Abenduaren 14a – Gabriella Mészáro, hungariar gimnasta (h. 1994)
• Abenduaren 17a – Mary Kenneth Keller, estatubatuar hezitzaile katolikoa eta informatikan aitzindaria (h. 1985).
• Abenduaren 18a – Willy Brandt, Alemaniako kantzilerra (h. 1992).
• Abenduaren 19a – Ansa Ikonen, finlandiar film eta antzerki aktorea (h. 1989).
• Abenduaren 19a – Nikolas Lekuona, gipuzkoar margolari, marrazkilari, argazkilari, arkitekto eta artista abangoardista (h. 1937).
• Abenduaren 23a – William Layton, estatubatuar antzerki-zuzendari eta irakaslea (h. 1995).
• Abenduaren 24a – Miriam Michael Stimson, estatubatuar kimikaria, espektroskopian egindako lanagatik ospetsua (h. 2002).
• Abenduaren 26a – Clement Urrutybehety, baxenafar medikua eta ikerlaria (h. 2014).
• Abenduaren 28a – Jose Luis Gallego, espainiar kazetaria, poeta eta militante komunista (h. 1980).
• Abenduaren 29a – Pierre Werner, Luxenburgoko lehen ministroa eta Europar Batasunaren sorreran pertsona nabarmena (h. 2002).
• Abenduaren 30a – Isabel Mesa Delgado, espainiar langile sindikalista, anarkista eta anarkofeminista (h. 2002).
• Abenduaren 31 – Imanol Agirre, bizkaitar idazlea (h. 1983).

Egun ezezaguna edo zehaztugabea

• Anastasio Otadui, euskal apaiza (h. 1978).
• Bonifacio Murillo, euskal txirrindularia.
• Cecilia Idirin Garabieta, bizkaitar etxekoandrea, gerra zibilean fusilatua (h. 1937).
• Francisco Goenaga, euskal txirrindularia.
• Ignacio González Bastida, gipuzkoar musikaria (h. 2006).
• Iñaki Zubiri, euskal idazlea (h. 2006).
• Jose Arana Irastorza, Eusko Abertzale Ekintzako militantea eta Eusko Gudarosteko gudaria, Gerra Zibilean hildako EAE alderdiko lehen gudaria (h. 1936).
• Santos Iriarte, Errekartetxo, gipuzkoar harrijasotzailea, Albitzuri Haundi harria altxatu zuen lehen harri-jasotzailea.
• Toyoji Takahashi, japoniar futbolaria (h. 1940).
• Ribhi Kamal, palestinar idazlea, irakaslea eta irratiko esataria (h. 1979).

Heriotzak

Urtarrila

• Urtarrilaren 4a – Alfred von Schlieffen, alemaniar mariskala (j. 1833).
• Urtarrilaren 5a – Louis Paul Cailletet, frantziar fisikaria eta asmatzailea (j. 1832).
• Urtarrilaren 10a – Ella Ewing, Missouriko emakume erraldoia, akromegaliaren ondorioz, 2,54 metro garai izatera heldu zen estatubatuar gizasemea (j. 1872).
• Urtarrilaren 28a – Segismundo Moret, espainiar politikari liberala (j. 1833).

Otsaila

• Otsailaren 19a – Dolores Aleu Riera, kataluniar medikua, Medikuntzan lizentziatutako Espainiako lehen emakumea (j. 1857).
• Otsailaren 21a – Isidro Alegria, nafar musikaria (j. 1852).
• Otsailaren 22a – Francisco I. Madero, Mexikoko presidentea (j. 1873).
• Otsailaren 22a – Ferdinand de Saussure, suitzar hizkuntzalaria (j. 1857).

Martxoa

• Martxoaren 10a – Harriet Tubman, Amama Moises, afro-amerikarren askatasunerako borrokalaria (j. c. 1822).
• Martxoaren 18a – Jurgi I.a Greziakoa, Greziako erregea (j. 1845).

Apirila

• Apirilaren 23a – Raimundo Sarriegi, gipuzkoar musikagilea (j. 1838).
• Apirilaren 23a – Mariano Vilallonga, bizkaitar politikari, industrialari eta industria-ingeniaria (j. 1864).
• Apirilaren 26a – Anna Roparzh, bretainiar poeta eta aktibista erregionalista (j. 1839).

Maiatza

• Maiatzaren 2a – Fermín Arrudi, aragoiar erraldoia, akromegaliaren ondorioz 2,29 metro garai izatera heldu zen aragoiar ezaguna (j. 1870).

Ekaina

• Ekainaren 5a – Marie Popelin, belgikar abokatu eta feminista, legeetan doktoratua lortu zuen lehen emakume belgikarra (j. 1846).
• Ekainaren 8a – Emily Davison, emakumeen sufragioaren aldeko ingeles ekintzailea (j. 1872).
• Ekainaren 20a – Otto Hesselbom, suediar paisaia margolaria (j. 1848).
• Ekainaren 27a – Philip Sclater, ingeles abokatu, zoologo eta ornitologoa (j. 1829).
• Ekainaren 30a – Henri Rochefort, frantziar kazetaria, idazlea eta politikaria (j. 1831).

Uztaila

• Uztailaren 15a – Maria Abbadia-Ürrüstoi, frantziar ekintzaile feminista (j. 1837).
• Uztailaren 16a – Esther Saville Allen, estatubatuar idazlea (j. 1837).
• Uztailaren 29a – Tobias Asser, herbeheretar legelaria, 1911ko Bakearen Nobel Saria (j. 1838).
• Uztailaren 30a – Pedro Planas Basagañas, Balergo destakamenduko espainiar soldadua (j. 1859).

Abuztua

• Abuztuaren 1a – Lesia Ukrainka, ukrainierazko poeta eta antzerkigilea (j. 1871).
• Abuztuaren 4a – Étienne Laspeyres, alemaniar ekonomilari eta estatistikaria (j. 1834).
• Abuztuaren 13a – August Bebel, alemaniar politikaria, Alemaniako Alderdi Sozialdemokrataren sortzailea (j. 1840).
• Abuztuaren 14a – Josephine Cochrane, estatubatuar asmatzailea, ontzi-garbigailuaren asmatzailea (j. 1839).
• Abuztuaren 20a – Émile Ollivier, Frantziako lehen ministroa (j. 1825).
• Abuztuaren 28a – Fiodor Majnov, errusiar erraldoia, akromegaliaren ondorioz 2,30 metro garai izatera heldu zen errusiar gizasemea (j. 1876).

Iraila

• Irailaren 9a – Paul de Smet de Naeyer, Belgikako lehen ministroa (j. 1843).
• Irailaren 28a – Alfred East, ingeles margolaria (j. 1844).
• Irailaren 29a – Rudolf Diesel, alemaniar ingeniaria, Diesel-motorraren sortzailea (j. 1858).

Urria

• Urriaren 10a – Katsura Tarō, Japoniako lehen ministroa (j. 1848).
• Urriaren 18a – Dinuzulu kaCetshwayo, Zululandiako azken erregea (j. 1884).
• Urriaren 19a – Alejandro Pidal y Mon, espainiar historialari eta politikaria (j. 1846).
• Urriaren 23a – Edwin Klebs, alemaniar patologo eta bakteriologoa (j. 1834).
• Urriaren 25a – Frederick Rolfe, ingelesezko idazlea (j. 1860).
• Urriaren 29a – Darío Regoyos, espainiar pintorea (j. 1857).

Azaroa

• Azaroaren 6a – William Henry Preece, galestar elektrizitate ingeniari eta asmatzailea (j. 1834).
• Azaroaren 7a – Alfred Russel Wallace, galestar naturalista, biogeografiaren eta zoogeografiaren sortzaileetakoa (j. 1823).
• Azaroaren 22a – Tokugawa Yoshinobu, Tokugawa shogunerriko hamabosgarren eta azken shoguna (j. 1837).

Abendua

• Abenduaren 12a – Menelik II.a, Etiopiako enperadorea (j. 1844).
• Abenduaren 18a - Louise Blanchard Bethune, AEBetako lehen emakume arkitekto profesionala (j. 1856).
• Abenduaren 24a – Jacob Brønnum Scavenius Estrup, Danimarkako lehen ministroa (j. 1825).
• Abenduaren 24a – Alexandra Gripenberg, Finlandiako gizarte aktibista, egile, editore, egunkari argitaratzailea eta politikaria (j. 1857).

Egun ezezaguna edo zehaztugabea

• Ernesto Hoffmeyer, bizkaitar ingeniaria (j. 1844).
• José María Martínez de las Rivas, Bizkaiko industrializazioaren bultzatzailea (j. 1850).

Nobel saridunak:

• Fisika: Heike Kamerlingh Onnes
• Kimika: Alfred Werner
• Literatura: Rabindranath Tagore
• Medikuntza: Charles Robert Richet
• Bakea: Henri La Fontaine

---

Kanpo estekak

• Datuak: Q2080
• Multimedia: 1913 / Q2080