Pierre Tossanus
| Petro Tosano (1499-1573) | ||
|---|---|---|
 Marvile, regiono de Francio kie li naskiĝis.
| ||
| Persona informo | ||
| Pierre Toussain | ||
| Naskiĝo | 1499 en St. Laurent, apud Marville, Meuse,  Francio
| |
| Morto | 8-a de oktobro 1573 en Montbéliard, Francio
| |
| Religio | protestantismo vd | |
| Lingvoj | franca vd | |
| Ŝtataneco | Francio  vd
| |
| Alma mater | Universitato de Bazelo Universitato de Kolonjo Universitato de Parizo Universitato de Hajdelbergo | |
| Profesio | ||
| Okupo | teologo vd
| |
| vd | Fonto: Vikidatumoj | |
Pierre Toussain aŭ Petrus Tossanus (1499-1573) estis teologo, reformisto, humanisto, helenisto. Li faris siajn unuajn studojn en Bazelo, Kolonjo, Parizo kaj Romo. En 1515 li fariĝis kanoniko en Metz kaj tie li faras kontaktojn kun la protestantaj doktrinoj kaj supozeble li adoptas la novajn konceptojn pri la reformo. Kaŭze de persekutoj li estas devigata fuĝi al Bazelo. Dum kelka tempo li restas en Parizo kaj provas enkonduki en Metz la novajn doktrinojn, tamen li estas arestita en Pont-à-Mousson. En la 11-a de marto 1526, li estas senigita je siaj beneficoj kaj forpelita el Metz.
Li tiam reiras al Parizo, kie li iĝis kapelano de Margareta de Navaro (1492-1549), sed en 1531 li ree estas devigata fuĝi el Francio. Post fari viziton al Ulriko Zvinglo (1484-1531), en Zuriko, al Guillaume Farel (1489-1565), en Grandson, kaj al Simon Sulzer (1508-1585) en Bazelo - kie li enamikiĝis al Erasmo de Roterdamo (malgraŭ ke Erasmo estis katoliko) kaj Johano Okolampado (1482-1531) (kiu estis lia iama kunstudento en la Universitato de Bazelo, kaj kun kiu li dividis kelkajn klopodojn rilate al reformo)-, li restas en Wittenberg. En sia revena vojo, li trapasas Tübingen kaj la duko Ulriko el Württemberg (1487-1550) lin invitas por daŭrigi en Montbéliard la reformon komencitan de Johann Gayling (1495-1559) kaj Guillaume Farel (1489-1565).
Inter 1535 kaj 1539, la protestantismo definitive establiĝas en Montbéliard, kaj la meso aboliciita, kvankam la plejgranda parto de la kanonikoj fuĝis al Besançon. Toussain fariĝas la nova ĉefo de la eklezia organizacio kaj franca kaj svisa, kaj subite li implikiĝis en serioza polemiko kun la kapelanoj (respondecaj pri la financaj aferoj) de Christoph el Württemberg (1515-1568), kiu stariĝis en Montbéliard, en 1542. Konsekvence, li retiriĝas al Bazelo en 1545, sed li revenas al Montbéliard kiam la kazo jam estis solvita.
Li estas unu el la raraj ekleziuloj pardonitaj dum la Interna Rezolucio de Aŭgsburgo (1548-52)[1], kaj okaze de la dua forpelo de katolikoj el Montbéliard, en 1552, li reprenas sian pozicion kiel superintendanto kaj estro de la protestanta klerikaro. En 1559, sub la ordoj de la nova grafo Frederiko la 1-a el Württemberg (1557-1608), la ritoj reenkondukiĝis, sed la obstina rezisto de Tusano kaj de sia klerikaro devigis la reprezentantojn de la grafo fari koncesiojn, kaj super ĉio ili provizore permesis la uzadon de la liturgio de Tusano. En 1568, tamen, ĉiuj sacerdotoj rifuzantaj adopti la ritojn de Württemberg estis deponitaj. En 1571, Jakob Andreae (1528-1590) estis sendita de la registaro de Württemberg al Montbéliard por esti enketitaj. Daniel Tossanus (1541-1602), filo de la reformisto, estis ekzilita, lia patro retiriĝis kaj estis anstataŭita de luterano. Ĉiuj membroj de la klerikaro, kiuj kredis sin sekvantoj de Ulriko Zvinglo (1484-1531) kaj Johanno Kalvino (1509-1564) estis laŭgrade forigitaj, kaj la dogmoj de Tübingen fariĝis devigaj.
Vivante striktan kaj simplan vivon, ene de la evangelia spirito, Tusano estis modela kiel pastoro kaj saĝa organizanto. Lia sola verko estis "L'Ordre" konservita en la Preĝejo de Montbéliard por la edukado de la infanaro, administrado de la sanktaj sakramentoj kune kun priskriboj rilate la geedziĝo kaj la preĝaro (1559), kies nura ekzemplero ŝajne postvivis.
Selektita publikaĵaro
[redakti | redakti fonton]- Histoire de Guillaume Farel, 1873, Georges Frédéric Goguel, Pierre Toussain.
- La réforme à Metz, 1876, Aimé-Louis Herminjard, Pierre Toussain, Guillaume Farel, Société de l'histoire du protestantisme français
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ The history of the Augsburg Confession: from its origin till the adoption of ..., John Henry Wilbrandt Stuckenberg
Literaturo
[redakti | redakti fonton]- Personensuche
- Post-reformation Digital Library
- BrillOnLine
- Die Prädestinationslehre der Heidelberger Theologen 1583-1622: Georg Sohn ..., Nam Kyu Lee
- The Life of John Calvin, Théodore de Bèze.
- Commentary of the Epistle to the Romans, Jean Calvin, Théodore de Bèze
- Laben und ausgewählte schriften der väter uni begründer ..., Volume 9, Parte 1
- Das Leben Johannes Oekolampads und die Reformation der Kirche zu Basel, (Vivo de Oekolampado kaj la eklezireformo em Bazelo), Johann Jakob Herzog
- Geschichte der Universität Basel von der Gründung 1460 bis zur Reformation ..., Wilhelm Vischer
- Historischer Bericht, wie die Kirchen-Reformation in Teutschland ..., Volume 2, Madeleine de Scudéry,Reinhard Wol
- The Colloquy of Montbeliard : Religion and Politics in the Sixteenth Century ..., Jill Raitt Catherine Paine Middlebush Professor in the Humanities University of Missouri-Columbia
- The Correspondence of Wolfgang Capito: 1524-1531, Wolfgang Capito
- The Correspondence of Erasmus: Letters 1535 to 1657, January-December 1525, Desiderius Erasmus
- King's Sister - Queen of Dissent: Marguerite of Navarre (1492-1549 ..., Volume 1[rompita ligilo], Jonathan A. Reid
- Theodore Beza and the Quest for Peace in France: 1572 - 1598, Scott M. Manetsch
- Masters of the Reformation: The Emergence of a New Intellectual Climate in ..., Heiko Augustinus Oberman
- Guillaume Budé and Humanism in the Reign of Francis I., David O. McNeil
- The Confessionalization of Humanism in Reformation Germany, Ontario Erika Rummel Professor of History Wilfrid Laurier University in Waterloo
- Correspondance, Alain Dufour,Théodore de Bèze
- Guillaume Farel - 1489-1565- Biographie Nouvelle.[rompita ligilo], Collectif
