Ώλεσουντ
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Συντεταγμένες: 62°28′16.46″N 6°9′15.26″E / 62.4712389°N 6.1542389°E
| Ώλεσουντ | ||
|---|---|---|
 | ||
| ||
  Ώλεσουντ | ||
 | ||
| Χώρα | Νορβηγία | |
| Διοικητική υπαγωγή | Μέρε ογκ Ρόμσνταλ | |
| Ίδρυση | 1837[1] | |
| Διοίκηση | ||
| • Δήμαρχος του Ώλεσουντ | Έβα Βίνιε Άουρνταλ (2015–2023)[2][3] | |
| Έκταση | 632,42 km²[4] | |
| Πληθυσμός | 67.520 (1 Ιανουαρίου 2023)[5] | |
| Ζώνη ώρας | UTC+01:00 UTC+02:00 (θερινή ώρα) | |
| Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος | |
 Σχετικά πολυμέσα | ||
Το Ώλεσουντ (νορβηγικά: Ålesund) είναι δήμος της Περιφέρειας Μέρε Ογκ Ρόμσνταλ της Νορβηγίας. Είναι κέντρο της ομώνυμης μητροπολιτικής περιοχής και ανήκει στην ιστορική περιοχή Σούνμερε. Το κέντρο της πόλης βρίσκεται στα νησιά Χέισα, Ασπεγια και Νέρβεγια με νεότερες επεκτάσεις στο νησί Ουκσένεγια, ενώ το ακραίο τμήμα της αστικής περιοχής εκτείνεται ακόμη και στο νησί Σούλα του γειτονικού ομώνυμου δήμου.[6] Η πόλη είναι η κύρια έδρα της Νορβηγικής Παράκτιας Διοίκησης καθώς και η τοποθεσία του Περιφερειακού Δικαστηρίου του Σούνμερε.
Στα Νορβηγικά το Ώλεσουντ θεωρείται by, μπορεί να μεταφραστεί ως πόλη. Το Ώλεσουντ είναι η ένατη μεγαλύτερη πόλη της Νορβηγίας.[7] Η πόλη με έκταση 28,22 τετραγωνικών χιλιομέτρων έχει πληθυσμό (2018) 52.626 και πυκνότητα πληθυσμού 1.865 κατοίκους ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο. Περίπου 21,24 τετραγωνικά χιλιόμετρα της πόλης με πληθυσμό 44.070 βρίσκεται στον ομώνυμο δήμο, ενώ τα υπόλοιπα 6,98 τετραγωνικά χιλιόμετρα με πληθυσμό 8,556 βρίσκονται στο Δήμο Σούλα.[8]
Η πόλη έχει ασυνήθιστα ομοιόμορφη αρχιτεκτονική, με τα περισσότερα από τα κτίρια έχουν χτιστεί μεταξύ 1904 και 1907. Το Jugendstilsenteret είναι ένα εθνικό κέντρο τεκμηρίωσης, όπου οι επισκέπτες μπορούν να μάθουν περισσότερα για την πυρκαγιά της πόλης, την ανοικοδόμησή της και το ρυθμό Αρ Νουβό. Το Ώλεσουντ στο Δίκτυο Αρ Νουβό, ένα ευρωπαϊκό δίκτυο συνεργασίας που δημιουργήθηκε το 1999 για τη μελέτη, την προστασία και την ανάπτυξη της Αρ Νουβό. [3]
Ο όρος «Μικρό Λονδίνο» αναφερόταν συχνά στην κοινότητα κατά τη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής της Νορβηγίας, λόγω της δράσης της Νορβηγικής αντίστασης που έλαβε χώρα εδώ. Μεταξύ άλλων η πόλη ήταν κέντρο για τις πτήσεις προς τη Σκωτία και την Αγγλία.
Ο δήμος με 99 τετραγωνικά χιλιόμετρα είναι ο 184ος σε έκταση από τους 356 δήμους της Νορβηγίας και ο 13ος πολυπληθέστερος δήμος της χώρας με πληθυσμό 66.258. Η πυκνότητα πληθυσμού είναι 109,1 κάτοικοι ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο και ο πληθυσμός του έχει αυξηθεί κατά 12,1% σε σχέση με την προηγούμενη δεκαετία.[9][10]
Γενικές πληροφορίες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1793 στο λιμάνι του Ώλεσουντ παραχωρήθηκαν περιορισμένα και το 1824 πλήρη δικαιώματα ladested (πόλης-αγοράς). Το 1835 το Ώλεσουντ είχε 482 κατοίκους.[11] Την 1η Ιανουαρίου 1838 τέθηκε σε ισχύ ο νέος νόμος formannskapsdistrikt, που παρείχε περιορισμένη τοπική αυτοδιοίκηση σε όλες τις ενορίες της Νορβηγίας. Ετσι τότε το μικρό ladested του Ώλεσουντ έγινε ένας μικρός δήμος με το δικό του συμβούλιο. Περιβαλλόταν από το μεγάλο αγροτικό δήμο Μπόργκουντ. Το 1848 αναβαθμίστηκε σε καθεστώς kjøpstad, πιο σημαντικής πόλης-αγοράς.
Την 1η Ιανουαρίου 1875 μέρος του δήμου Μπόργκουντ (πληθυσμός: 902) προσαρτήθηκε στην πόλη του Ώλεσουντ και ένα άλλο μέρος του (πληθυσμός: 1.148) το 1922. Κατά τη δεκαετία του 1960 έγιναν πολλές δημοτικές συγχωνεύσεις σε όλη τη Νορβηγία με τις προτάσεις της Επιτροπής Σέι. Την 1η Ιανουαρίου 1968 το μεγαλύτερο μέρος του γειτονικού δήμου Μπόργκουντ (πληθυσμός: 20.132) συγχωνεύτηκε με την πόλη του Ώλεσουντ. Αυτή η συγχώνευση αύξησε σημαντικά την έκταση του δήμου και υπερδιπλασίασε τον πληθυσμό του, σε συνολικά 38.589. Την 1η Ιανουαρίου 1977 το νησί Σούλα και μερικά μικρά νησάκια (πληθυσμός: 6.302) διαχωρίστηκαν από το Ώλεσουντ για να σχηματίσουν το νέο Δήμο Σούλα.[12]
Την 1η Ιανουαρίου 2020 ο δήμος Ώλεσουντ διευρύνθηκε πολύ όταν οι δήμοι Χάραμ, Σκόντγε, Σάντεϊ και Ερσκογκ συγχωνεύθηκαν με το Ώλεσουντ για να σχηματίσουν το μεγάλο ομώνυμο δήμο.[13]
Τοπωνύμιο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ένα μέρος της πόλης ήταν αρχικά γνωστό ως Κάουπανγκεν Μπόργκουντ. Η Αρχαία Νορδική λέξη kaupang σημαίνει "αγορά" ή "πόλη", επομένως η πόλη-αγορά του Μπόργκουντ. Η Αρχαία Νορδική μορφή του ονόματος ήταν Álasund. Το πρώτο συνθετικό της (πιθανώς) είναι η γενική πληθυντικού του áll που σημαίνει "χέλι" και το δεύτερο είναι το sund, που σημαίνει "στενό" ή "ήχος".[14] Πριν από το 1921 το όνομα γραφόταν Aalesund.
Εμβλημα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το έμβλημα καθιερώθηκε την 1η Απριλίου 1898. Τα κόκκινο και ασημένιο έμβλημα δείχνουν ένα αλιευτικό σκάφος στα νερά με τρία ψάρια να κολυμπούν και συμβολίζει τη σημασία της αλιείας για το Ώλεσουντ. Ο τύπος του πλοίου ήταν χαρακτηριστικός των πλοίων του 18ου και του 19ου αιώνα και προέρχεται από ένα σχέδιο του 1762, στο οποίο προστέθηκαν τα κύματα και τρία ψάρια.[15]
Το έμβλημα εμφανίζεται στο άλμπουμ Kaffe Hag με το σκάφος να πλέει προς τα δεξιά αντί προς τα αριστερά.
Εκκλησίες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Εκκλησία της Νορβηγίας έχει δώδεκα ενορίες (sokn) εντός του δήμου Ώλεσουντ.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σύμφωνα με την παράδοση ο Γκάνγκερολφ (έξω από τη Νορβηγία γνωστότερος ως Ρόλλο), ο ιδρυτής το 10ου αιώνα της δυναστείας των δουκών της Νορμανδίας, καταγόταν από την κοινότητα Γκίσκε, βορειοδυτικά του σημερινού Ώλεσουντ. Υπάρχουν τουλάχιστον τρία αγάλματα του Ρόλλο: στο δημοτικό πάρκο του Ώλεσουντ, στην πόλη Ρουέν της Γαλλίας και στο Φάργκο της Βόρειας Ντακότα, στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το βράδυ της 23ης Ιανουαρίου 1904 ξέσπασε στην πόλη η ομώνυμη πυρκαγιά, μια από τις πιο φοβερές από τις πολλές πυρκαγιές που έχουν υποστεί οι νορβηγικές πόλεις, που κάποτε ήταν οικοδομημένες σε μεγάλο βαθμό από ξύλο. Ουσιαστικά ολόκληρη η πόλη καταστράφηκε μέσα σε μια νύχτα, με μια ανεμοθύελλα που βοήθησε τις φλόγες και ο πληθυσμός έσπευσε να φύγει από την πόλη μέσα στη νύχτα με λίγα μόνο λεπτά ειδοποίησης. Μόνο ένα άτομο πέθανε από τη φωτιά, η 76χρονη Ανε Χέεν, αλλά περισσότεροι από 10.000 άνθρωποι έμειναν άστεγοι.[16]
Ο Κάιζερ Γουλιέλμος Β΄ της Γερμανίας έκανε συχνά διακοπές στο Σούνμορε. Μετά τη φωτιά έστειλε τέσσερα πολεμικά πλοία με υλικά για την κατασκευή προσωρινών καταφυγίων και στρατώνων. Μετά από μια περίοδο σχεδιασμού η πόλη ανοικοδομήθηκε με πέτρα, τούβλα και κονίαμα κατά το Jugendstil (Αρ Νουβό), το αρχιτεκτονικό ύφος της εποχής. Οι κατασκευές σχεδιάστηκαν από περίπου 20 αρχιμάστορες και 30 Νορβηγούς αρχιτέκτονες, οι περισσότεροι από τους οποίους εκπαιδεύτηκαν στο Τρόντχαϊμ και το Σαρλότενμπουργκ του Βερολίνου, αντλώντας έμπνευση από όλη την Ευρώπη. Για να τιμηθεί ο Γουλιέλμος, ένας από τους πιο πολυσύχναστους δρόμους της πόλης πήρε το όνομά του.
Γεωγραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Δήμος του Ωλεσουντ περιλαμβάνει τα επτά εξωτερικά νησιά της Περιφέρειας Μέρε ογκ Ρόμσνταλ : Χέισα, Ασπεγια, Νέρβεγια, Οκσένεγια, Ελίνγκσεγια, Χούμλα και Τόρλα. Το κέντρο της πόλης βρίσκεται στα νησιά Ασπεγια και Νέρβεγια, ενώ και τα Χέισα και Οκσένεγια είναι επίσης κατοικημένα.
Το δεύτερο σε μέγεθος νησί, το Ελίνγκσεγια, ήταν προσβάσιμο μόνο με πλοίο ή οδικώς μέσω του Δήμου Σκόγιε αλλά το 1987 κατασκευάστηκε η υποθαλάσσια σήραγγα Ελίνγκσει για να διευκολύνει τη σύνδεση του νησιού με το κέντρο της πόλης. Η σήραγγα έχει μήκος 3481 μέτρα και αναβαθμίστηκε το 2009.
Σε απόσταση 236 χιλιομέτρων βόρεια-βορειοανατολικά του Μπέργκεν, το Ωλεσουντ είναι κοντά στα φιορδ Χέρουντ και Γκέιρανγκερ, το δεύτερο Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ.[17]
Ο πληθυσμός της αστικής περιοχής του Ωλεσουντ, που περιλαμβάνει τμήμα του γειτονικού Δήμου Σούλα, είναι 48.460. Ο δήμος έχει επίσης τρεις μικρότερους οικισμούς στο νησί Ελίνγκσεγια (Χόφλαντ, Ορσετ και Μίκλεμποστ) με συνολικό πληθυσμό 1279. Στο νησί Ουκσένεγια είναι τα χωριά Λέβικα και Σπγέλκαβικ.
Κλίμα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το Ωλεσουντ έχει εύκρατο και ήπιο ωκεάνιο κλίμα (Κέππεν Cfd). Οι χειμώνες είναι ήπιοι, υγροί και θυελλώδεις. Ο ψυχρότερος μήνας του χρόνου, ο Ιανουάριος, έχει μέση θερμοκρασία 2°C. Η χαμηλότερη θερμοκρασία που έχει καταγραφεί στο αεροδρόμιο Βίγκρα του Ωλεσουντ είναι -11°C. Το κλίμα είναι εξαιρετικά ήπιο για το γεωγραφικό του πλάτος και οι εσωτερικές περιοχές παρόμοιου γεωγραφικού πλάτους, ιδιαίτερα στην πεδινή Σουηδία, έχουν πολύ θερμότερα καλοκαίρια και ψυχρότερους χειμώνες. Η θερμότερη θερμοκρασία που καταγράφηκε ποτέ στο Ώλεσουντ είναι 34,4 °C.
Τα ακόλουθα δεδομένα για το κλίμα προέρχονται από το Αεροδρόμιο Ώλεσουντ, Βίγκρα, σε ένα νησί κοντά στο Ώλεσουντ στο Δήμο Γκίσκε. Το ίδιο το Ώλεσουντ είναι πιο προστατευμένο και έχει πιο ζεστά καλοκαίρια.
| Κλιματικά δεδομένα Αεροδρόμιο Ώλεσουντ, Βίγκρα 1961-90 (στο Γκίσκε) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Μήνας | Ιαν | Φεβ | Μάρ | Απρ | Μάι | Ιούν | Ιούλ | Αύγ | Σεπ | Οκτ | Νοε | Δεκ | Έτος |
| Μέση Μέγιστη °C (°F) | 5.5 | 6 (43) |
6.5 | 7 (45) |
11 (52) |
14 (57) |
15 (59) |
16 (61) |
13 (55) |
11 (52) |
7 (45) |
5 (41) |
9,75 |
| Μέση Μηνιαία °C (°F) | 3 (37) |
3.5 | 4.0 | 4.5 | 8.5 | 11.5 | 12.5 | 13.5 | 11 (52) |
8.5 | 5 (41) |
3 (37) |
7,4 |
| Μέση Ελάχιστη °C (°F) | 1 (34) |
1 (34) |
1.5 | 2 (36) |
6 (43) |
9 (48) |
10 (50) |
11 (52) |
9 (48) |
6 (43) |
3 (37) |
1.9 | 5,1 |
| Υετός mm (ίντσες) | 106 | 88 | 89 | 73 | 54 | 65 | 83 | 107 | 174 | 171 | 158 | 142 | 1,310 |
| Πηγή: met.no[18] | |||||||||||||
Οικονομία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η πόλη του Ωλεσουντ έχει το σημαντικότερο αλιευτικό λιμάνι της Νορβηγίας. Ο αλιευτικός στόλος της πόλης είναι ένας από τους πιο σύγχρονους της Ευρώπης. Το Ωλεσουντ και τα περίχωρά του έχουν επίσης μια μεγάλη βιομηχανία επίπλων. Κάποια γνωστά είδη οικιακής χρήσης κατασκευάζονται εδώ. Τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 το Ωλεσουντ ήταν ένας από τους κύριους σταθμούς αλιείας ρέγγας.
Λόγω του σχετικά μεγάλου αλιευτικού στόλου του Ωλεσουντ και των γειτονικών λιμανιών έχει ανσπτυχθεί μια μεγάλη βιομηχανία ναύπηγησης και εξοπλισμού πλοίων. Δεν υπάρχουν πια πλοία που να κατασκευάζουν πλοία στο Ωλεσουντ. Το τελευταίο ναυπηγείο Liaaen μετεξελίχθηκε για επισκευές πλοίων και από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 εξυπηρετεί την υπερπόντια βιομηχανία μέσω της εταιρείας Lìaaen Technology που συγχωνεύτηκε και μετονομάστηκε σε Strata More. Σε γειτονικές κοινότητες ωστόσο ναυπηγεία συνεχίζουν να λειτουργούν με επιτυχία, τα Vard, Ulstein Verft, Kleven Maritime και Havyard Group.
Οταν ανακαλύφθηκε πετρέλαιο στη Βόρεια Θάλασσα τη δεκαετία του 1970 οι τοπικοί ιδιοκτήτες αλιευτικών σκαφών εκμεταλλεύθηκσν την ευκαιρία να τα μετασκευάσουν για να ασχοληθούν με τη νεότευκτη βιομηχανία εξερεύνησης και παραγωγής πετρελαίου. Σύντομα ήταν ικανοί να κατασκευάζουν ειδικά σχεδιασμένα υπερπόντια σκάφη στα τοπικά ναυπηγεία για την ακόμα καλύτερη εξυπηρέτηση των πετρελαικών εργασιών στη Βόρεια Θάλασσα. Σήμερα αυτό έχει καταστεί μια θεμελιώδης βιομηχανία μέσα και γύρω απλο το Ωλεσουντ μέσω κορυφαίων υπεράκτιων εταιρειών εφοδιασμού πλοίων, Farstad, Bourbon, Olympic, Havila, Rem. Για την εξυπηρέτηση της ναυπηγικής βιομηχανίας έχει αναπτυχθεί μεγάλος αριθμός κατασκευαστών εξοπλισμού, οι Rolls Royce Odim Sperre, Optima, Ship Equip, Jets και πολλοί άλλοι.
Στα ανατολικά του Ωλεσουντ είναι ο Δήμος Σίκιλβεν, όπου βρίσκεται το εργοστάσιο Ekornes, που κατασκευάζει έπιπλα, όπως η καρέκλα StressLess. Στο Χόγιεμ, ένα άλλο χωριό κοντά στο Ωλεσουντ, έχει την έδρα της η εταιρεία Stokke. Το Ωλεσουντ είναι επίσης ένα από τα λιμάνια που περνάει η γραμμή Hurtigruten, δύο φορές την ημέρα. Ως πολιτιστικό κέντρο και πολύ κοντά στα φιορδ το Ωλεσουντ αποτελεί τουριστικό αξιοθέατο.[19] Ενα άλλο τουριστικό αξιοθέατο είναι το ενυδρείο Atlanterhavsparken.[20]
Μεταφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Από το Εγιε στο μυχό του Χγερουνφιόρντεν ένας δρόμος πηγαίνει νότια προς το Νορντφιόρντεν και από το Μάροκ στο Γκειρανγκερφιόρντεν ένας άλλος πηγαίνει στο εσωτερικό προς το Οτα. Η σιδηροδρομική Γραμμή Ράουμα ξεκινά από το Ονταλσνες 120 χλμ. ανατολικά του Ωλεσουντ πηγαίνοντας στο Ντόμπος και στη συνέχεια νότια στη Γραμμή Ντόβε στο Λίλεχαμερ και στο Όσλο. Το Ωλεσουντ είναι ένα λιμάνι για επιβατηγά και φορτηγά πλοία, που ταξιδεύουν μεταξύ Μπέργκεν, Κίνγκστον απόν Χαλ, Νιούκαστλ, Αμβούργου και Τρόντχαιμ, συμπεριλαμβανομένων πλοίων της Hurtigruten (Νορβηγικό Παράκτιο Εξπρές), που φτάνουν στο Ωλεσουντ δυο φορές την ημέρα.
Το αεροδρόμιο της πόλης Ωλεσουντ,Βίγκρα έχει καθημερινές πτήσεις προς και από Όσλο, Μπέργκεν, Τρόντχαιμ και Κοπεγχάγη. Στο παρελθόν υπήρχαν πολλές εβδομαδιαίες πτήσεις προς τη Ρίγα και το Λονδίνο. Το Νοέμβριο του 2012 η KLM ανακοίνωσε ότι από τον Απρίλιο του 2013 θα πετούσε στο Ωλεσουντ 5 φορές την εβδομάδα από το Άμστερνταμ.[21]
Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει προτάσσεις για σιδηροδρομικές συνδέσεις προς Οσλο, Μπέργκεν και Τρόντχαιμ, καθώς και μετρό για την κάλυψη των αναγκών του αυξανόμενου πληθυσμού της πόλης.
Πολιτισμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στο Ωλεσουντ βρίσκεται το Νορβηγικό Κέντρο Αρχιτεκτονικής Αρ Νουβό Jugendstilsenteret. Είναι ένα μουσείο και κέντρο τεκμηρίωσης, με εκθέματα για την ιστορία της πυρκαγιάς της πόλης και το Jugendstil (Αρ Νουβό) στη Νορβηγία κσι την Ευρώπη.
Το Μουσείο του Σούνμερε,[22] που ιδρύθηκε το 1931, είναι ένα υπαίθριο λαογραφικό μουσείο, αφιερωμένο στον πολιτισμό και τον τρόπο ζωής των νορβηγικών ακτών. Με έκταση 120 εκταρίων έχει πάνω από 55 παλιά και χαρακτηριστικά σπίτια των τελευταίων 300 ετών, αντίγραφα παλιών πλοίων των Βίκινγκ και το Μουσείο Μεσαιωνικών Χρόνων με ευρήματα από ανασκαφές στο παλιό εμπορικό κέντρο.
Τοπική εφημερίδα είναι η Sunmorsposten, που εκδίδεται έξι μέρες την εβδομάδα. Η εφημερίδα Arbeiderness blad εκδόθηκε για λίγο στο Ωλντερνες το 1898.[23][24] Στο Ωλντερνες γίνεται το ετήσιο Νορβηγικό Διατροφικό Φεστιβάλ.
Εκπαίδευση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το Ωλεσουντ φιλοξενεί ένα τμήμα του Νορβηγικού Πανεπιστημίου Επιστημών και Τεχνολογίας (NTNU) με περίπου 1800 φοιτητές και 150 υπαλλήλους. Η Σχολή Τεχνών του Ωλεσουντ (Alesund Kunsrskole) είναι σχολή εικαστικών τεχνών. Η Νορβηγική Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων είχε ένα παράρτημα στο Ωλεσουντ, που έκλεισε το 2008.[25]
Αθλητισμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η τοπική ποδοσφαιρική ομάδα Ώλεσουντ ΦΚ (Aalesunds Fotballklubb) ιδρύθηκε το 1914. Η ομάδα έπαιξε στο Πρωτάθλημα ποδοσφαίρου Νορβηγίας για πρώτη φορά το 2003 και κέρδισε το πρώτο της Κύπελλο το 2009 και το δεύτερο το 2011. Είχε έδρσ της το Kramira Stadion μέχρι το 2005, οπότε μεταφέρθηκε στο νέο ' 'Color Line Stadion που βρίσκεται περίπου 1 χλμ. από το κέντρο της πόλης. Ο σύλλογος οπαδών της ονομάζεται Stormen και έχει 2000 περίπου μέλη.
Σημαντικοί κάτοικοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ολαφ Λούντανες (γ. 1987) αθλητής αγωνιστικού προσανατολισμού
- Γιον Άρνε Ρίισε (γ. 1980) ποδοσφαιριστής
- Μπγερν Χέλγκε Ρίισε (γ. 1983) ποδοσφαιριστής
- Γιόακιμ Ρένεμπεργκ (1919-2018) αντιστασιακός του Β Π.Π.
- Σίγκριντ Σόλμπακ Ράαμπε (γ. 1996) τραγουδίστρια και τραγουδοποιός
- Νίνα Χάβερ Λέσεθ (γ. 1987) αθλήτρια αλπικού σκι
- Εντβαρντ Μόσερ (γ. 1962) ψυχολόγος, νευροεπιστήμονας και διευθυντής του Ινστιτούτου Νευροεπιστημών Kavli του Νορβηγικού Πανρπιστημίου Επιστημών και Τεχνολογίας, νομπελίστας ιατρικής το 2014.
Αδελφοποιημένες πόλεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Άκουρεϊρι (ισλανδικά: Akureyri), Ισλανδία
Μπόργκο α Μοτσάνο (ιταλικά: Borgo a Mozzano), Ιταλία
Βεστερός (σουηδικά: Västerås), Σουηδία
Βίσμαρ (γερμανικά: Wismar), Γερμανία
Λάχτι (φινλανδικά: Lahti, σουηδικά: Lahtis), Φινλανδία
Πίτερχεντ (αγγλικά: Peterhead), Σκωτία, Ηνωμένο Βασίλειο
Τακόμα (αγγλικά: Tacoma), Ουάσινγκτον, ΗΠΑ
Φωτογραφίες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Ålesund.
- ↑ «Ordførar». Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2021.
- ↑ www
.nrk .no /mr /eva-vinje-aurdal- _ap _-blir-ordforer-i-alesund-1 .12557400. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2021. - ↑ 4,0 4,1 Norwegian Mapping Authority: «Arealstatistikk for Norge 2020». (Μποκμάλ) Area statistics for Norway 2020. Norwegian Mapping Authority. 20 Δεκεμβρίου 2019.
- ↑ «07459: Alders- og kjønnsfordeling i kommuner, fylker og hele landets befolkning (K) 1986 - 2023». Statistics Norway. 21 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ Stokkan, John; Thorsnæs, Geir, επιμ. (2019-03-10). «Ålesund» (στα no). Store norske leksikon. Kunnskapsforlaget. https://snl.no/%C3%85lesund. Ανακτήθηκε στις 2019-08-14.
- ↑ Thorsnæs, Geir, επιμ. (2019-03-13). «Ålesund – tettstedet» (στα no). Store norske leksikon. Kunnskapsforlaget. https://snl.no/%C3%85lesund_-_tettstedet. Ανακτήθηκε στις 2019-08-14.
- ↑ Statistisk sentralbyrå (1 Ιανουαρίου 2018). «Urban settlements. Population and area, by municipality».
- ↑ Statistisk sentralbyrå (2020). «Table: 06913: Population 1 January and population changes during the calendar year (M)» (στα Νορβηγικά).
- ↑ Statistisk sentralbyrå (2020). «09280: Area of land and fresh water (km²) (M)» (στα Νορβηγικά).
- ↑ https://www.ssb.no/a/histstat/nos/st_08r_1836-45.pdf
- ↑ Jukvam, Dag (1999). «Historisk oversikt over endringer i kommune- og fylkesinndelingen» (PDF) (στα Νορβηγικά). Statistisk sentralbyrå.
- ↑ «Nye Ålesund» (στα Νορβηγικά). Ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ «Betydningen Ålesund» (στα Νορβηγικά). Ålesund kommune. 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Φεβρουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2007.
- ↑ «Civic heraldry of Norway - Norske Kommunevåpen». Heraldry of the World. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2019.
- ↑ «Historical journey in the Municipality of Aalesund». www.alesund.kommune.no. 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2010.
- ↑ «West Norwegian Fjords – Geirangerfjord and Nærøyfjord». UNESCO. Ανακτήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2007.
- ↑ «Climate: Ålesund, Norway». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2016.
- ↑ «Ålesund & Sunnmøre». Visit Norway. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2019.
- ↑ «The Times & The Sunday Times». thetimes.co.uk. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2018.
- ↑ «KLM to launch scheduled service to Ålesund». klm.com. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2018.
- ↑ «Sunnmøre Museum, Aalesund». sunnmore.museum.no. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2017.
- ↑ Aalhus, Fride Vedde (2010). Sunnmørsposten: strategier og konkurransesituasjon (PDF). Bergen: University of Bergen. σελ. 11. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 27 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2019.
- ↑ Roland, Asle (1979). «Arbeideraviser og arbeiderorganisering. Avisaktivitet i den norske arbeiderbevegelsen 1880–1903». Tidsskrift for arbeiderbevegelsens historie 1: 44. https://docplayer.me/18377970-Arbeideraviser-og-arbeiderorganisering-avisaktivitet-i-den-norske-arbeiderbevegelsen-1880-1903.html. Ανακτήθηκε στις December 30, 2019.
- ↑ «Om BI Ålesund» (στα Νορβηγικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Οκτωβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2007.
