Brusnica
 | Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
| Brusnica | |
|---|---|
 Brusnica | |
| Sistematika | |
| Carstvo | Plantae |
| Divizija | Magnoliophyta |
| Red | Ericales |
| Porodica | Ericaceae |
| Rod | Vaccinium |
| Vrste | |
Brusnica (lat. Vaccinium vitis-idaea) je biljka iz porodice Ericaceae.
Karakteristike
[uredi | uredi izvor]Patuljasti gusti žbun, naraste od 10 do 40 cm. Ima ovalne listove, koji su poredani u parovima i naizmjenično, tamno-zelene boje. Na vrhu izdanaka vise u grozdovima bijeli, rjeđe crvenkasti pojedinačni cvjetovi, zvonastog oblika. Cvijetovi su četveročlani, a kod drugih vrsta iz roda Vaccinium petočlani. Krajem augusta i početkom septembra iz cvjetova nastaju prvo bijeli plodovi, a kasnije pocrvene.
Rasprostranjenost
[uredi | uredi izvor]Pošto je brusnica veoma otporna na hladnoću i mraz (do -40 °C), rasprostranjena je u većem dijelu sjeverne hemisfere, od krajeva sa umjereno-kontinentalnom klimom, sve do arktičkog kruga (71° sjeverne širine). Voli sunčana i suha mjesta i kisela tla sa humusom, a podnosi i manje hranjiva pješčana tla i sjenovite dijelove šume.
Hemijski sastav
[uredi | uredi izvor]Brusnica sadrži mnogo organskih kiselina, provitamina A (beta karoten), vitamina B grupe (B1, B2, B3) te mnogo minerala. Pored ovog, sadrži benzolnu kiselinu, koja služi kao prirodni konzervans kao i oko 30 jedinjena fenola i polifenola. Sjemenke brusnice sadrže omega-3 masne kiseline.
| 100g brusnica sadrži: | |||||||
| kcal | kJoule | voda (g) | masnoća (g) | kalij (mg) | kalcijum (mg) | magnezijum (mg) | Vitamin C (mg) |
| 35-39 | 148-162 | 88 | 0,5 | 72 | 14 | 6 | 12 |
Izvor: EU NWKRL 90/496/EWG
Upotreba
[uredi | uredi izvor]U Skandinaviji i Baltičkim zemljama, sakupljaju se u prirodi, a koriste se uglavnom u obliku džema, pekmeza, kompota i sirupa. U medicini čaj od brusnice se koristi za razne oblike upale urinarnog trakta.
