AHMET YILDIZ

Despite the fact that there are nationwide literacy programs
in Turkey in order to raise the literacy rate, the participation of
illiterate individuals in these programs is not at a satisfactory level.
his article is a study into the popular ideas, attitudes, and value
patterns that negatively afect participation in literacy programs in
a slum neighborhood with a high illiteracy rate that dramatically
maintains traditional relationships. Popular ideas, attitudes, and
values concentrate on issues such as fear of not being able to learn,
as well as age, oral culture, and gender. Each of these is studied in
the context of the related literature. Using qualitative methods, the
author explores how adult learners are afected by cultural factors
in adult literacy programs in Nato Yolu, Ankara, Turkey

Öz 1990'lardan bu yana kimlik siyasetinin, liberalizmin ve siyasal İslamcılığın etkisiyle oluşan Post-Kemalist düşünsel üretim, tek parti dönemi eğitim uygulamalarını devlet toplum ilişkisi bağlamında tek yönlü bir endoktrinasyon ilişkisi olarak tarif etmiştir. Bu yazıda sözü edilen Post-Kemalist paradigma çerçevesinde dönemin en önemli eğitim kurumlarından olan köy enstitülerine yönelik tespitler/eleştiriler odağa alınmaktadır. Bu paradigmanın enstitülere yönelik tespitlerinde dört temel vurgu dikkati çekmektedir: "(1) Enstitüler, rejimin endoktrinasyon aracıdır; (2) enstitüler, merkezin çevreye yönelik devşirme ve baskı aracıdır; (3) enstitüler, asimilasyoncu kurumlardır; (4) enstitüler, faşizan ve cinsiyetçi kurumlardır".

There are mainly two aims in this research. The first aim was to define mathematical skills of adults, who have participated into first stage of literacy programs. The second aim was to find out the relationships between their socio-demographic characteristics and defined mathematical skills. This is a descriptive research employing a mixture of research designs. The research was conducted in four cities (namely, Şanliurfa, Ankara, Istanbul and Diyarbakir). Results show that more than 90% of those learners are not able to perform the four basic mathematical operations. Generally speaking, the younger learners are the better in mathematical skills. Also those who work and have an income have higher mathematical skills. Moreover the participants who have attended primary school are better at mathematics. Another distinguishing feature of successful adults is that they have more ties with urban life. It may also be stated that having literate adults around and using written communicati...

In this study we are going to analyze the reflections of neoliberal policies in Turkey, which have occupied the education system since 1980s, within the context of popular Turkish cinema films that focus on teachers. As it has been emphasized by critical educators, during the last 30 years, neoliberal policies and practices, affect all education process fundamentally. Under these new global competitive economical conditions, the content of education is limited and it has begun to be defined according to the demands of the market and it has been shaped more individually. Parallel to these transformations, the teaching profession has been changed significantly. As a matter of fact, teachers have been forced to do extra work after school because of low salaries, teaching has turned out to be technical work without social responsibilities and at the end of this process the teaching profession’s social mission has been eroded and it is not a job which guaranties social status nowadays as...

The purpose of this study is to determine the literacy skill level of the adults who participated in the basic level literacy programs when they complete the program and to investigate the relation of the determined level of literacy skill with socio-economic features of adults. Research is a descriptive study using mixed-method design. Study is conducted in four different cities (i.e., Sanliurfa, Ankara, Istanbul, Diyarbakir). As a result of the study, 85% of course participants cannot reach desired reading level. Moreover, while it is expected that course participants read 90-100 words in two minutes, it is seen that only 13.4% of them reached this level. The rate of writing sufficiency is only 26.4%. As a whole, the literacy skill level of younger adults is higher. The achievement of participants who are working in an income generating job about reading and writing skills is higher than the others. Adults who have attended primary education were also more successful than the othe...

The purpose of this study is to make a comparative analyse of goals, structure, and legal liability in adult education systems in England, Denmark, and Turkey. Since these countries are member, ex-member, or candidate countries of the European Union, the Union's lifelong learning policies were also taken into consideration while doing the comparison. The method of the research is comparative adult education. This study does not include human subjects, thus ethics committee approval decision is not needed. The goals, structure, and legal liability of England, Denmark, and Turkey's adult education systems were compared. The findings showed that these three countries' adult education targets are parallel with the EU's lifelong learning goals. According to the analyses of the adult education structure, it has been noted that the local governments are active in England. In Denmark, three different stakeholders can be seen and they reach a wider group. On the other hand, Turkey's adult education is a public service. Whereas local authorities are responsible for legal liability in England, state and associations are responsible for it in Denmark. The central government is responsible for legal liability in Turkey. It was showed that the adult education provision in Denmark is much more withstanding than the one in Turkey and England.

ÖZET Son dönemde yetişkin eğitimi alanının gözde konularından biri haline gelen dönüştürücü öğrenme kuramının başlangıcı, Mezirow tarafından 1978 yılında yapılan çalışmalara uzanır. Dönüştürücü öğrenme, bireylerin tetikleyici bir olay sonrası sahip oldukları varsayımlar üzerinde eleştirel bir yansıtma yaparak hayata bakış açılarında bir değişim yaşamaları ve yaşantılarını bu yeni geliştirdikleri bakış açılarına göre devam ettirmeleri

Objectives: The aim of this study is to reveal the current situation of health education held for adults in family health centers based on the opinions and experiences of health professionals who have been arranging these trainings. Materials and Methods: The research group on this study consists of six family practitioners and eight staffs of family health who work in family health care centers which are located in Mamak and Çankaya districts in Ankara. In order to collect data, a semi-structured interview form was used. In the first part of the form, there are questions that reveal the socio-demographic characteristics of the participants of the study; the second part includes questions concerning the health trainings they have arranged. All interviews were made face to face. The data was analyzed by content analysis method. Results: It was found out that health professionals participating in the survey were not regularly trained about health education or adult education and that they have not used any pedagogical andrographic methods during the planning, organizing and evaluation stages of their training. Health professionals indicated that they usually take the advantage of their occupational experiences and consider the applicants' educational expectations and their developmental phases during the trainings. Conclusion: A majority of the trainings taking part in family health care centers do not reach its purpose. Trainings will be more likely to succeed if health professionals are trained in how to arrange their trainings. Abstract Yazışma Adresi/Address for Correspondence: Hem. Şengül Erden, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Eğitimi ve Bilişimi Anabilim Dalı, Amaç: Araştırmada aile sağlığı merkezlerinde yetişkinlere yönelik düzenlenen sağlık eğitimlerinin mevcut durumunun, bu eğitimleri düzenleyen sağlık çalışanlarının görüş ve deneyimlerine dayalı olarak ortaya konulması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırmanın çalışma grubunu, Ankara ili Mamak ve Çankaya ilçelerinde bulunan aile sağlığı merkezlerinde çalışan, altı aile hekimi ve sekiz aile sağlığı elemanı oluşturmaktadır. Araştırmada verilerin toplanması amacıyla yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Formun birinci bölümünde araştırmaya katılanların sosyo-demografik özelliklerini içeren sorular, ikinci bölümünde ise düzenledikleri sağlık eğitimlerine ilişkin sorular bulunmaktadır. Tüm görüşmeler katılımcılarla yüz yüze yapılmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılan sağlık çalışanlarının, sağlık eğitimi veya yetişkin eğitimi hakkında düzenli bir eğitim almadıkları ve eğitimleri planlama, düzenleme ve değerlendirme aşamalarında herhangi bir pedagojik-androgojik yöntem kullanmadıkları saptanmıştır. Sağlık çalışanları, eğitim verirken genellikle mesleki deneyimlerinden faydalandıklarını, başvuran kişinin eğitim taleplerini ve gelişimsel dönemlerini dikkate aldıklarını belirtmişlerdir. Sonuç: Aile sağlığı merkezlerinde düzenlenen eğitimlerin büyük bir kısmı amacına ulaşamamaktadır. Sağlık çalışanlarına, eğitimleri nasıl düzenleyecekleri konusunda, eğitici eğitimleri verildiği takdirde eğitimlerin başarı şansı artacaktır.

Öz Bu çalışmanın amacı okuma-yazma bilmeyen kadın-ların okuma-yazma kurslarına ka-tılmama nedenlerini ve bu nedenlere temel oluşturan etmenlerin (sosyal ve kültürel arkap-lanın) saptanmasıdır. Bu çerçevede araştırmanın alt problemleri şöyledir: (1) Türkiye'de okuma-yazma bilmey-en kadınların demografik özelliklerini nelerdir? (2) Bu kadınların okuma-yazma kurslarına katılmama nedenleri nelerdir ve bu nedenlere temel oluştıran etmenler nelerdir? (3) Okuma-yazma becerisine ihtiyaç yerleşim yerine göre farklılaşmak-ta mıdır? Çalışmada nicel ve nitel yöntem bir arada kullanılmıştır. İstatistiki veriler oku-ma-yazma bilmeme durumunun cinsiyet açısından kadın nüfusta; yaş açısından yaşlı nüfus-ta ve yerleşim yeri açısından kırsal kesimde yoğunlaştığını göstermektedir. Ayrıca kadınlar, ev işleri ve çocuk bakımı, yaşlanma ve yaşlılığa bağlı nedenler, başarısız olma korkusu, iş kaynaklı nedenler, yakın çevrenin hoş karşılamaması gibi etmenleri okuma-yazma kursla-rına katılmama nedenleri olarak belirtmişlerdir. Kadınlar tarafından belirtilen bu nedenler tabi ki önemlidir; ancak bu nedenlerin temellendiği arka plana bakıldığında ataerkil top-lumsal yapı, gündelik yaşamı çevreleyen sözlü kültürün doğası ve yazıyı talep etmeyen akış öne çıkmaktadır. Yerleşim yeri açısından bakıldığında, ev içi sorumluluklar daha çok köydeki kadınlar; çocuk bakımı ise gecekondu ve kent merkezindeki kadınlar tarafından dile getirilmiştir. Abstract The purpose of this research is to find out illiterate women's reasons for non-participation in literacy courses and factors behind these reasons (social and cultural background). In this context, sub-problems of the research are: (1) What are demographic characteristics of illiterate women in Turkey? (2) What are the reasons of these wom-en's for non-participation in literacy courses and what are the factors behind these reasons? (3) Does the need of literacy skill change according to the settlement? In the research, both quantitative and qualitative methods were used. Statistical data show that illiteracy intensifies in female population in terms of gender; in elderly population in terms of age and in rural area in terms of settlement. Besides, women indicated factors such as child care and home responsibilities , age and age-related reasons, fear of failure, work-related reasons and disapproval of kith and kin as reasons for non-participation in literacy courses. Of course, these reasons women mentioned are important, but when considering background on which these reasons based, patriarchal social structure, nature of oral culture surrounding daily life and flow not demanding literacy became prominent. Considering settlement, home responsibilities were mostly indicated by women living in the village; child care was mostly indicated by women living in the squatter settlement and the city center.

The aim of the study is to determine the basic educational problems of the children of seasonal agricultural workers who were at the age of primary education in accordance with the related public policies and the parent's, teacher's, school counsellor's, and related manager's opinions. Data were collected through semi-structured interviews and observation forms. Results indicate that despite the prohibitive and supportive regulations for educational attendance, child labour in agriculture still continues. It is also found that mechanisms to determine and monitor the educational problems were not functioning effectively; thus interruption in education prevents children from cumulative and advancing learning experiences and lastly, the efforts to tolerate the educational deficiencies were in sufficient. It is concluded that the solution should not be simplified as a " pedagogical problem " and should be wholistic and in association with social conditions.

Kadınların yoğun olarak katıldıkları programlara bakıldığında; kadının yerini ev, temel işlevini çocuklara ve diğer aile fertlerine yönelik bakım hizmetleri olarak tanımlayan geleneksel dünya görüşünü ve geleneksel cinsiyet rollerini yeniden üreten içeriklere sahip oldukları görülür. 31 Mart Yerel Seçimlerinin, hatta 23 Haziran'ın üzerinden makul bir süre geçti. Seçmenler artık yaşamlarına dokunan, sorunlarını çözen somut icraatlar bekliyorlar. Bu beklentinin belki de en önemli kısmını eğitim faaliyetleri oluşturuyor. Biz de bu konuyu "yerel yönetimler ve eğitim" konusu üzerine çalışan, Ankara Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Ahmet Yıldız ile konuştuk. ADVERTISING ► Kamusal eğitim her geçen gün aşınıyor, nitelikli ve bilimsel eğitime yapılan yatırımlar azalıyor, devlet okulları akademik beklentileri

Eğitimin "her derde deva olduğu" ve eğitim yoluyla dikey hareketliliğin kitlesel düzeyde sağlanabileceğine ilişkin meritoktarik görüş ve kanaatlere hemen hemen tüm modern toplumlarda yaygın olarak rastlanmaktadır. Çoğu zaman eşitlikçi-toplumcu ve/veya toplumsal bütünleşme temelli söylemlerle cilalanan bu görüşlerin altında yatan temel varsayım ise, eğitimin bir kutsallık halesine sarılı olarak toplumun tüm kesimlerinin ortak çıkarına hizmet ettiğidir. Bu perspektifte, toplumsal eşitsizliği ve egemen ideolojiyi yeniden üreten niteliği ile mevcut iktidar ve sömürü ilişkilerinin meşrulaştırılmasında ve sisteme uygun sosyalleşmenin sağlanmasında eğitimin özel bir rolü olduğu göz ardı edilir. Oysa Marx'ın da ifade ettiği gibi, kurumların ve sistemlerin etkileri genellikle çelişkilidir. Örneğin, kapitalizmin gelişmesiyle feodal çiftliklerin dönüşmesi sunucu, köylüler bir yandan kentlere açlığa sürüklenirken, diğer yandan feodal bağlarından kurtulmuşlardır (Anyon, 2011). Eğitim alanındaki meritokratik söyleme karşı çeşitli itirazlardan bahsedilebilir. Bowles ve Gintis'in Kapitalist Amerika'da Eğitim (KAE) (1976) (Schooling in Capitalist America-Bu eser Türkçeye çevrilmemiştir) adlı ünlü kitapları belki de bu itirazların arasında en bilinenlerden biridir. Öyle ki, KAE, Batı'daki yakın dönem eğitimsel düşünce tarihi açısından milat olarak kabul edilebilir. Bu kitabın yayımlanması, eğitim alanında yeni araştırma gündemlerinin oluşmasını sağlamış, eğitim ve siyasal-ekonomik sistem ilişkisi tartışmalarını alevlendirmiştir. Bowles ve Gintis, bu çalışmayla Birinci Dünya Savaşı'ndan başlayarak 1970'lerin ortalarına değin ABD'de eğitimin yaygınlaşmasında çok büyük bir genişleme olmasına karşın, gelirin son derece eşitsiz dağılımının önemli ölçüde değişmemiş olduğunu bulgulayarak eğitime ilişkin varsayımların sorgulanmasına yol açmışlardır. Bowles ve Gintis'in bu çalışmasında kuramsal açıdan toplumsal tabakalar irdelenmemektedir. Ampirik olarak oluşturulan sosyo-ekonomik durum çerçevesinde eğitim çağındaki çocukların okullaşma durumları ele alınmıştır. Onlara göre eğitim kurumları öğrencilerin toplumsal sınıf 1 1 Bu yazı Eleştirel Pedagoji dergisinin 61. s ayısında yayımlanmıştır 2 Doç. Dr, Ankara Üniversitesi.

Son yıllarda enstitülerin ülke gündeminde daha fazla yer bulduğunu siz de gözlemliyor musunuz? Elbette bizim açımızdan memnuniyet verici bir durum olsa da köy enstitülerinin günümüzde giderek daha güçlü bir şekilde gündeme gelişinin nedenleri ve bu gündeme gelişin sakıncalı yönleri, tehlikeli boyutlarının olup olmadığı yönünde bir sorgulamada yarar var. İlk sorudan başlayalım. Soruyu şöyle de formüle edebiliriz: Günümüzde enstitülerin ışığı neden giderek daha çok parlıyor? Sanırım bu durumun iki temel nedeni bulunuyor. Birincisi eğitimin dinselleşme ve piyasalaşma kıskacında bir sorun yumağını aşıp, bir eğitim çıkmazına dönüşmesi sonucunda toplumda çözüm arayışlarının başlamasıyla ilgili. Düşünsenize; terbiyenin aileye, öğretimin dershaneye; bilgi ediniminin Google'a havale edildiği; okulların "gözetim evi"ne indirgendiği; sınav merkezli bir yapıyla, eğitim için yapılan sınavlardan "sınav için eğitim"e geçildiği; öğretmenlerin bir kısmının bakıcı, bir kısmının sınava hazırlayıcı teknisyen, bir kısmının da imam haline getirildiği; öğrencilerin ise bir kısmının yarış atına, bir kısmının "tüketiciye", bir kısmının da "kul"a dönüştürüldüğü bir eğitim sisteminden bahsediyoruz. Kısacası eğitim sisteminin içine düştüğü çok yönlü kriz, günümüzde enstitülere duyulan özlemi artırmakta ve değerini yükseltmektedir. İşte bu nedenle enstitülerin günümüzde giderek daha fazla gündeme geldiği söylenebilir. Aslında bu, normal bir durum. Çünkü İnsanoğlu bir sorunla karşılaşınca, o sorunu çözmek için arayışa başlar. Bir taraftan o sorunun nasıl çözülebileceğine ilişkin çevresini inceler, diğer taraftan da kendi geçmiş deneyimini gözden geçirir. Nitekim çevreye bakıldığında yani diğer ülke deneyimleri incelendiğinde Finlandiya eğitim modelinin öne çıktığını görüyoruz. Finlandiya modeli bu nedenledir ki herkesin dilindedir. Öte yandan geçmişe bakıldığında da enstitülerin öne çıktığını gözlemliyoruz. Nitekim Finlandiya eğitim sistemi gibi enstitüler de herkesin dilinde. Oysa yakın bir geçmişe kadar inançlı ve kararlı birkaç demokratik kitle örgütünden, bir grup aydından başka kimsenin pek dillendirdiği bir şey değildi enstitüler.

Merkezi standart sınavlar, liselere giriş sınavlarından üniversiteye-ve hatta üniversite sonrasına-kadar, eğitim sistemindeki kademeler arasındaki geçişte temel belirleyen haline geldi. Bu nedenle, sınav konusunun düzenli aralıklarla gündeme gelmesi şaşırtıcı değil. Nitekim yine, yeni bir sınav gündemi ile karşı karşıyayız. Sanırım onlarca kez yapılan sınav değişikliklerinin ardından harf kombinasyonu tükenmiş olacak ki, bu yeni sisteme kısaltma bir ad verilemedi. Elbette adı önemli de değil, zira geçmiş deneyimlerimiz gösteriyor ki yakında ondan da vazgeçilmek zorunda kalınacak. Sınav sistemleri değişiyor fakat sınavlar sabit kalıyor. Buna karşın TEOG gibi merkezi standart sınavlarla ilgili tartışmalarda, eğitimin mevcut yapısı verili kabul edilerek sınavlarda hangi alanlara yer verilmesi gerektiğine, soru sayısına veya açık-kapalı uçlu soru önerisine odaklanan teknik yaklaşımlar öne çıkıyor. Öyle ki bu tartışmalarda sürekli olarak sınavı merkeze alan değişikliklerle sınırlı kalınıyor; sınavlar, genellikle sistemin işleyiş mantığından yalıtık ele alınarak sınav odaklı eğitim sistemi ve bunu doğuran yapısal sorunlar göz ardı ediliyor. Muhalif saflarda yer alan birçok yazar bile sorunu içinde yer aldığı bütünsellikten uzak, salt pedagojik ve teknik bir meseleymiş gibi ele alınıyor. Bu nedenle pedagojizme saplanıp kalmadan sınav meselesini değerlendirmek önemli hale geliyor. Zira sınavlar artık sadece bir imtihan değil; okulları aşıp dershanelere, etüt merkezlerine, yayın evlerine ve hatta evlerimize taşan, bütçemizi ve psikolojimizi etkileyen ulusal bir meseledir. Sınavların yaşamımızdaki artan önemi nedeniyle siyasal partilerin sınavları kaldırma sözü vermesi, psikologların sınavlarda stresle nasıl baş edilmesi gerektiği konusunda önerilerde bulunması, dershane ve özel okul/üniversite reklamlarının gazetelerde sayfaları, caddelerde panoları işgal etmesi sıradanlaştı. Özellikle sınav dönemlerinde eğitimci mi yoksa pazarlamacı mı olduğu ayırt edilemeyen kerli ferli adamların öğrencilerin nasıl tercih yapması gerektiği yönünde ve sınavda kendi kurumlarını/ şirketlerini tercih etmeleri için müşteri memnuniyetini esas alan söylemlerle televizyon ekranlarında boy göstermesine de alıştırıldık. Kısacası devasa bir eğitim/sınav sektörünün ve özellikle sınav dönemlerinde büyük bir eğitim pazarının kuruluşuna tanıklık ettik, ediyoruz. Tüm bunlar karşısında ise çocuklarının eğitimi için her türlü özveride bulunmaya hazır ailelerin ve yarış atına dönüşen öğrencilerin çaresizliği bulunuyor. 1 Doç. Dr., Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi, ahmety72@yahoo.com

İktidara geldiği günden bu yana AKP'nin açık ve örtülü gündeminin merkezini oluşturan eğitim, en fazla tahribata uğrayan alanlardan biri oldu. Bir taraftan neo-liberal eğitim politikalarıyla yürütülen eğitimin ticarileşmesi; diğer taraftan da eğitimin bütün tür ve düzeylerine yönelik dinselleştirme politikaları ve uygulamaları bu tahribatın iki eksenini oluşturdu. Bu dönemde eğitimde piyasalaştırma-ticarileştirme girişimleriyle dinselleştirme-gericileştirme girişimleri birbirlerini besleyen süreçler olarak biçimlendi. Piyasalaştırma girişimleri öteden beri açık olduğu halde, dinselleştirme yönü özellikle 4+4+4 yasasından sonraki süreçte yoğunlaşan eğitim düzenlemelerinde öne çıktı. Doğal olarak, bu uygulamalara karşı laikliği esas alan çeşitli toplumsal tepkiler de son süreçte belirmeye başladı. Eğitimde gerici kuşatmaya karşı durmak için eğitim alanında faaliyet gösteren sendika ve derneklerin, platformların ve siyasal partilerin ortak mücadeleleri artık daha fazla önem taşıyor. Zira demokratik, laik ve nitelikli bilimsel eğitim talebini esas alması gereken bir mücadele hattının geliştirilmesi ülkenin geleceği için yaşamsal bir hal aldı. Bu anlamda " dinsel gericiliğe karşı ne yapmalı ve nasıl yapmalı? " sorularının bugün tartışılması gerekir. Bu yazı da bu tartışamaya katkı sağlamak amacıyla kaleme alındı. Fakat bu sorulara geçmeden önce, tartışmaya temel olması için yakın dönemde laiklik konusundaki vurguları ve farklı tutum alışları kısaca ele almakta fayda var.

Giriş Eğitim, iktidarlar için genellikle elverişli bir ideolojik aygıt işlevi görür ve özellikle radikal siyasi değişimlerin yaşandığı dönemlerde en fazla müdahale edilen alanlardan birini oluşturur. Bu çerçevede ele alındığında on üç yıldır iktidarını sürdüren AKP'nin de piyasacı-dinci bir gündemle eğitim alanına oldukça köklü müdahalelerde bulunması şaşırtıcı değildir. Özel okulların sayısının arttırılması, imam-hatip okullarının yaygınlaştırılması, karma eğitimi aşındırmaya yönelik girişimler, değerler eğitimi adı altında müfredatın dinselleştirilmesi, Osmanlıcanın gündeme getirilişi, bu müdahalenin yalnızca öne çıkan uygulamalarıdır. Bu uygulamalardan da anlaşılacağı üzere AKP döneminde eğitim, pedagojik olmaktan çok iktisadi ve/veya dini anlamda ele alınmakta, yani eğitim, adeta eğitim bakanlığının dışında daha çok ekonomi bakanlığı ya da din işlerinden sorumlu bakanlığın içinde yürütülen etkinliklermiş gibi sunulmaktadır. AKP'nin küresel kapitalizmle uyumlu-açık ya da örtük-bu islamcı çizgisini ülkedeki tüm eğitim hizmetlerinin her tür ve düzeyinde saptamak mümkündür.