Soetra
Soetra | ||
’n Soetra. | ||
Vertalings | ||
Sanskrit | सूत, (sutra) | |
Pali | sutta | |
Viëtnamees | kinh | |
Tradisionele Sjinees | 经藏 |
’n Soetra of sutra is ’n mondelings of skriftelik oorgelewerde teks in Boeddhisme en Hindoeïsme. Dit is antieke Indiese letterkunde wat bestaan het voor die uitvinding van skrif en waarvan sommige later op skrif gestel is. Die woord "soetra" is afgelei van die werkwoord siv ("weef") en kan koord, tou of draad beteken (vergelyk die Afrikaanse uitdrukking "die draad van ’n verhaal").
In die Boeddhistiese letterkunde dui "soetra" op ’n lering van die Boeddha, en daarom is die inleiding van alle soetras: "So het ek dit gehoor" (Pali: evam me suttam). Drie groot kanonversamelings bestaan: die Pali-kanon met sy "mandjies" (Suttapitaka), die Sjinese Sanzang (wat nou gestandaardiseer is in die Taisho Tripitaka) en die Tibettaanse Kanjur. Die versamelings verskil gewoonlik vanweë die spesifieke vertolking deur die uiteenlopende Boeddhistiese skole (Theravada, Mahayana en Vajrayana).
Die Pali-kanon is die geskrif van die Theravada-tradisie. Dié soetras is oorspronklik binne die kloosterkultuur op ’n hoogs georganiseerde manier mondelings oorgedra. Dit bestaan uit toesprake van en verhale oor Gautama Boeddha en sy dissipels. Die Pali-weergawes is sedert 30 v.C. in Sri Lanka op skrif gestel.
In ander filosofiese en godsdienstige stelsels van die Indiese subkontinent soos Hindoeïsme word soetras gebruik vir onder meer die bestudering van die Vediese religie. Hul tradisies is al vroeër mondelings oorgedra en dit word vandag steeds gedoen.
Die woord soetra word dikwels verkeerdelik as "gids" vertaal. Dié misverstand is inderdaad duidelik uit die feit dat feitlik alle gidse in Sanskrit die woord "soetra" bevat, soos die Jogasoetra van Patanjali en die Kamasoetra van Vatsyayana.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- Hierdie artikel is vertaal uit die Nederlandse en die Duitse Wikipedia