Michail Lermontof
Russiese digter, skrywer en skilder
Gebore
15 Oktober 1814
in Moskou, Rusland
Oorlede
27 Julie 1841
in 'n duel in Pjatigorsk
Literêre stroming
Romantiek
Russiese skryfwyse
Михаил Юрьевич Лермонтов
Wetenskaplike transliterasie
Michail Jur'evič Lermontov
Bekende werke
Dood van die Digter
'n Held van ons tyd
Michail Joerjewitsj Lérmontof was 'n Russiese digter, skrywer, skilder en offisier. Naas Aleksander Poesjkin en Fjodor Tjoettsjef word hy as een van die belangrikste verteenwoordigers van Romantiese literatuur in Rusland beskou.
Lewe
[wysig | wysig bron]Lermontof is in 1814 in Moskou in 'n adellike familie gebore en ná die vroeë afsterwe van sy ma deur sy grootmoeder op 'n landgoed naby Pensa grootgemaak. In die ouderdom van dertien het hy sy eerste gedigte geskryf. Tussen 1828 en 1832 het hy aan die Universiteit van Moskou gestudeer.
Nadat hy uit die universiteit geskors is, het hy 'n militêre opleiding by die kavallerieskool in Sint Petersburg ontvang en is in 1834 na die lyfgarde-husareregiment in Tsarskoje Selo gestuur. Hy het bekendheid verwerf met 'n uitdagende gedig oor die dood van sy literêre voorbeeld, die digter Aleksander Poesjkin, in 'n duel - maar tegelykertyd die tsaar woedend gemaak met dié werk. As straf is hy na die Nizjni Nowgorodse Dragonderregiment oorgeplaas - 'n regiment wat destyds in die Kaukasusstreek ontplooi is om die onafhanklikheidsstrewe van plaaslike bergvolke te onderdruk. As lid van dié regiment het Lermontof deur die hele Kaukasus getrek.
In 1838 het hy verlof gekry om na Sint Petersburg terug te keer. Ná 'n duel met die Fransman Ernest de Barante is hy weer in die Kaukasus oorgeplaas. Hier het hy in Julie 1841 met sy vriend Nikolai Martinof oor 'n jong dame gebaklei en is kort daarna in 'n duel met hom doodgeskiet.
Literêre werk
[wysig | wysig bron]Gedigte, wat Lermontof in sy jeugjare geskryf het, het ten opsigte van styl nog noukeurig die voorbeeld van Poesjkin gevolg, soos in die werk "Die gevangene in die Kaukasus" (1829). Hoe meer Lermontof sy eie skryfstyl ontwikkel het, hoe meer het ook ander onderwerpe begin behandel soos in die gedig "Die spieël" (1832) waarin hy oor 'n geluk skryf wat slegs deur stryd bereik kan word.
In gedigte soos "Die dag sal kom" (1831), "Die laaste seun van die vryheid" (1832) en ander beskryf hy in 'n lewendige styl die gedagtes en gevoelens van studente wat teen die onderdrukkende tsaristiese bewind protesteer, hul weersin teen lyfeienskap en tsaristiese outokrasie en hul passievolle strewe na vryheid.
Tussen 1832 en 1834 het sy roman "Wadim" geskryf wat egter onvoltooi sou bly. In dié werk kies hy die kant van onderdrukte boere en behandel politieke onderwerpe soos die Poegatsjof-opstand. In sy drama "Maskerade" (1835), waarvan die publikasie vooraf deur die tsaristiese sensuur verbied is, lewer hy skerp kritiek op die hoogste kringe van die Russiese adel.
Lermontof, na wie soms as die "Digter van die Kaukasus" verwys word, is ná Poesjkin se dood as die vernaamste digter van Rusland beskou. Hy laat sy invloed ook vandag steeds geld - nie net deur middel van sy digkuns nie, maar ook deur sy prosa wat as die beginpunt van die Russiese psigologiese romantradisie gesien word.