Ìn-nî le̍k-sú
Ìn-nî sī chi̍t-ê Tang-lâm-a hái-tó kok-ka, ū 17508 chō tó-sū. Kok-chè bō͘-e̍k sī Ìn-nî le̍k-sú ê tiōng-iàu sêng-hun. Kui-ê Ìn-nî ū chin choē bô kâng lâi-goân ê î-bîn, mā sán-seng to-iūⁿ ê bûn-hoà.
Sú-chêng
[siu-kái | kái goân-sí-bé]Tāi-iok tī chêng 40000 nî ê sî-chūn, Ìn-nî ê pō͘-hūn só͘-chāi í-keng ū jîn-lūi teh khiā-khí.[1] Kàu chêng 3000 nî, hiān-tāi Lâm-tó-hē ê lâng hoat-tián chhut hâng-hái ê ki-su̍t. In tī chêng 2500 nî kàu chêng 1500 nî sî-kî chhut-hiān tī Ìn-nî, tông-sî tong-tē goân ku-bîn chiām-chiām siau-bia̍t.[2][3]
Chá-kî kap Ìn-tō͘-kàu, Hu̍t-kàu bûn-bêng
[siu-kái | kái goân-sí-bé]Kong-goân 350 kàu 400 chó͘-iū, Borneo chhut-hiān liáu Kutai ông-kok.[4] 5 sè-kí ê sî-chūn, Tarumanagara ông-kok tī Jawa se-pō͘ kiàn-li̍p.[5] 752 nî, Medang Ông-kok tī Jawa tiong-pō͘ kiàn-li̍p, āu-lâi hiòng tang hoat-tián.
I-su-lân-kàu ê soàⁿ-pò͘
[siu-kái | kái goân-sí-bé]13 sè-kí, Sumatera pak-pō͘ khái-sí ū I-su-lân ê cho̍k-kûn teh kiā-khí.[6] Bō͘-e̍k ê hoat-tián, hō͘ I-su-lân ta̍uh-ta̍uh hiòng Ìn-nî kok-te soàⁿ-pò͘.
Kàu 16 sè-kí boé-kî, I-su-lân-kàu tī Jawa kap Sumatera í-keng chiàm toā-hūn.
Si̍t-bîn sî-tāi
[siu-kái | kái goân-sí-bé]16 sè-kí í-āu, Au-chiu-lâng ūi tio̍h phang-liāu bō͘-e̍k, khai-sí sûn-kiû tùi Maluku kûn-tó téng phang-liāu sán-tē ê khòng-chè. Chia-ê Se-iûⁿ kok-ka hâm Phû-tô-gâ, Se-pan-gâ, Hô-lân, Eng-kok.
Phû-tô-gâ sī siāng chá tī Ìn-nî khai-hoat ê Au-chiu kok-ka. In keng-êng phang-liāu ê seng-sán, mā phài soan-kàu-sū hiòng hia soan-iông Thian-chú-kàu.
1619 nî, Hô-lân ê Tang Ìn-tō͘ Kong-si cheng-ho̍k Se Jawa téng ê Jakarta, in tī hia siat Batavia siâⁿ
1800 nî, Tang Ìn-tō͘ Kong-si kái-sàn, liáu-āu ū chi̍t chām Eng-kok khòng-ché Ìn-nî. Āu-boé Hô-lân chèng-hú chiap-siu Tang Ìn-tō͘ Kong-si ê chu-sán, ti̍t-chia̍p lâi koán-lí.
Chham-khó chu-liāu
[siu-kái | kái goân-sí-bé] | Pún bûn-chiuⁿ sī chi̍t phiⁿ phí-á-kiáⁿ. Lí thang tàu khok-chhiong lâi pang-chō͘ Wikipedia. |