Final Book 2075076
Final Book 2075076
gu/;efnfO{ cfh pb\3f6gsf] ;qdf cl3 nlu/x]sf 5f}F . xfdL lgjf{lrt eP/ cfPsf] Ps jif{df
o; gu/kflnsfn] u/]sf] cfDbfgL tyf vr{x¿ gLltut ¿kdf u/]sf ;'wf/sf sfo{s|dx¿ clg
cl3Nnf] cfly{s jif{df x'g] cg'dflgt cfosf] k|If]k0f, Joosf] k|If]k0f, gLltut ¿kdf ;'wf/ ug'{kg]{
s'/fx¿sf ljifodf cfh xfdL of] gu/;efaf6 Pp6f gLlt kf; u/]/ hfb}5f}F . sfg'gdf Joj:yf
ePadf]lhd xfdLn] kf; u/]sf ;a} sfg'gx¿nfO{ :yfgLo /fhkqdf k|sflzt ug'{kg]{ x'G5 ;f] sf] klg
k|f/De cfh af6 xfdLn] z'ef/De u/]sf 5f}F . hgtfsf pn{bf rfxgfx¿, hgtfsf pn{bf O{R5fx¿
;a}nfO{ cfh xfdL hgk|ltlglwx¿n] ;Daf]wg ug'{ kg]{ clGtd ljsNksf] ¿kdf /x]sf] xfdLn] a'em]sf
5f}F . xfd|f] cfudg ;Fu ;Fu} of] gu/kflnsfnfO{ b}lj k|sf]kn] IftljIft agfPsf] cj:yf lyof] . Tof]
Ift ljIftsf] cj:yfnfO{ xfdLn] gofF gofF x'b}F ubf{, cg'ejsf] cToGt sld x'b}F ubf{ klg
s'zntfk"j{s ;a} ;fyLx¿sf], ;a} gu/af;Lx¿sf] rfxgfnfO{ xfdLn] ;Daf]wg ug{ vf]Hof} / ;s]
;Dd w]/} xb ;Dd xfdLn] Joj:yfkg u¥of} . ;Fu ;Fu} cfPsf] kmf]sn}08 6fk"sf] dxfdf/Ln] klg
xfdLnfO{ s]xL lbg b'Mv lbof] To;nfO{ klg lr/]/ xfdL cuf8L a8\of}F . To; k5fl8 xfdLnfO{ lr;f]n]
;tfof] a'9f af, cfdf tyf ul/a, c;xfox¿df ;d:of tyf ;d:t gu/jf;Lx¿df ;d:of xfd|f]
;d:of xf] eg]/ xfdLn] ;Sg] ;Dd ;a} gu/jf;Lx¿sf nflu /fxt / cfxtsf] Joj:yf ldnfof} .
To; k5fl8 klg gu/nfO{ slxn] xfQL cft+s tyf slxn] afb/ cft+sn] b'Mv lbg} /x\of] Tof] ;a}
;d:ofaf6 u'lh|b} cfh xfdL ;d'Ggt ;'Gb/x/}Frfsf] ;kgf af]s]/ t];|f] gu/;ef ;Dd cfO{ k'u]sf 5f}F
. klxnf] gu/;efn] ljlgof]lht u/]sf] &$ s/f]8 ^( nfvsf] k|If]lkt ah]6sf] l;df / kl/lw leq
/x]/ g]kfn ;/sf/n] lgdf{0f u/]sf] sfg'g / ;+ljwfgsf] clwg leq /x]/ xfdLn] lo ;a}
ultljlwx¿nfO{ cufl8 a9fPsf 5f}F . h;sf] ;ldIff xfdL bf];|f] ;qdf ug]{5f}F .
elgG5 l;+xb/jf/sf] clwsf/ ufpFdf cfof] t/ xfdL cj hgk|ltlglw eGg yfn]sf 5f}F,
:yfgLo txsf ;a} cfPsf clwsf/ s6f}lt u/]/ k|b]z / l;+xb/af/df kmls{of] . ;a} s'/fx¿nfO{ cfh
cg]s jxfgfdf s]Gb| / k|b]zsf ufEg] /0fgLlt clxn] e} /x]sf] 5 ;f]xL cg';f/ xfd|f clwsf/x¿
s6f}lt eP/ uPsf 5g\ . To;sf] ljifodf xfdLn] k|b]z ;/sf/ ;Fu s]Gb| ;/sf/ ;Fu xfd|f] cfjfh
a'nGb u/]sf 5f}F / o;df cfjZos ;'g'j fO{ x'g]5 eGg] cfzf u/]sf 5f}F . hgtfsf cfjZostf /
rfxgfnfO{ kl/k"tL{ ug{sf nflu tNnf] txdf /x]sf]] ;/sf/sf] cg'e"tL xfdLn] lbnfpFg ] 5f}F . /
hgtfnfO{ Tof] lsl;dsf] dx;'; ug]{ u/Lsf sfo{s|d cuf8L a9fP/ lnP/ hfg]5f}F . nfdf] ;dosf]
/fhg}lts ltSttf / o;af6 ;[lht dfgljo ;f]r 5 To;df kl/jt{g clxn] klg xfdL Nofpg
;s]sf 5}g f}F . Ps vfnsf] dfg; k6n lxhf]sf] !( jif{sf] cEof;af6 kf/Ët x'g' ePsf xfd|f
gu/jf;Lx¿, /fhg}lts bnsf g]t[Tjx¿, ljleGg ;+3 ;+:yfsf g]t[Tjx¿ / :joddf xfdL gofF
hgk|ltlglwx¿ / xfd|f sd{rf/Lju{af6 Tof] vfnsf] gofF cleof;sf] z'?jft dfq ePsf] 5 . o;nfO{
xfdLn] cfd"n kl/jt{g / ;'wf/ ug{ ;ls /x]sf 5}g f}F . tyfkL xfdLn] of] gu/nfO{ ;d'Ggt gu/
lgdf{0fsf] lbzfdf cufl8 a9fpg ;d'GgtLsf] cleofg rfn" cf=j=sf] ah]6 gLlt tyf sfo{qmdaf6
lnO{ cfPsf] 5f} . xfdLnfO{ xfd|f gu/jf;Lx¿af6, hgk|ltlglwx¿af6, oxfFsf :yfgLo pBf]uL,
;'Gb/x/}Frf ljsf;sf] au}Frf agfpg] xfd|f] d'n B]onfO{ xfdLn] d"n dGq dfg]/ cuf8L al9 /x]sf 5f}F .
o;df ;a}n] ug'{ ePsf] ;xof]u k|lt d cfef/ JoQm ug{ rfxfG5' .
xfdLn] xfd|f] ah]6nfO{ ;dofg's'n h;/L k|If]k0f u/]sf lyof} / To;nfO{ ;dofg's'n
Joj:yfkg ug]{ u/L cfh ;Dd sfd sf/jfxL cuf8L a9fPsf 5f}F . Gofof]lrt ljt/0f k|0ffnL,
kf/bzL{ ljt/0f k|0ffnL / ;a}nfO{ ;dfg'kflts ljt/0f k|0ffnL cGtu{t xfd|f sfo{s|dx¿ nlIft 5g\
/ ;f]xL cg';f/ xfd|f sfo{s|dx¿ cuf8L a9]sf 5g\ . o;} ;Gbe{df xfdLn] Ps jif{ e/L u/]sf
sfdx¿sf] d"Nof+sg gu/jf;Lx¿n] ePsf] 5 eGg] d}n] ljZjf; lnPsf] 5' . xfd|f hgk|ltlglw
;fyLx¿n] ug'{ ePsf] ;]jfdf s] slt sld sdhf]/L 5 s] s] ;'wf/ ug'{ kg]{5, gLltut ¿kdf of]
gu/kflnsfn] s] s] ;'wf/ ug'{ kg]{5 oL ;a} s'/fx¿sf] ljifodf hgtfaf6, gu/jf;Lx¿af6 k|fKt
ePsf] k|lts[ofnfO{ cfTd;fy u/L xfdL cfd"n kl/jt{sf] lbzfdf cuf8L a9\g ]5f} . o;} ;Gbe{df
xfdLnfO{ s]xL ;[lht ;d:ofx¿n] klg xfdLnfO{ s]xL ;d:of kf/]sf] 5 . oL ;[lht ;d:ofx¿sf] klg
xfdLn] ;dfwfg u/L cuf8L al9 /x]sf 5f}F . tyfkL xfdL ;Fu r'gf}tLsf kxf8x¿ w]/} s'/fdf, w]/}
If]qdf /x]sf 5g\ ltgnfO{ klg xfdLn] ;DofpFb} cufl8 a9\g ' kg]{ of] afWosf/L cj:yfdf xfdLn] of]
Ps jif{sf] ofqf to ub}{ ubf{ ;a} txaf6 ePsf] ;xof]u, ;s/fTds ;'emfj / cfufdL Ps jif{sf
lgDtL xfdLn] ug]{ k|If]k0fnfO{ ;Gt'lnt 9+uaf6 cuf8L a9fpg] xfdLn] sf]zL; u/]sf 5f}F .
o;} ;Gbe{df ;'Gb/x/}Frf gu/kflnsfdf hgtfsf] nfut ;xefuLtf cGo :yfgLo txsf] eGbf
w]/} tyf g]kfns} gd"g fsf] ¿kdf /x]sf] 5 . oxfFsf gu/jf;Lx¿n] xfd|f ;a} lgdf{0f, k"jf{wf/ tyf
ljsf;sf k"jf{wf/x¿df h'g ;xefuLtf hgtfn] b]vfPsf 5g\ Tof] Hofb} g} pT;fxfhgs /x]sf] 5
To;sf lglDt d ;a} gu/jf;Lx¿nfO{ Xbob]lv g} wGojfb\ lbg rfxG5' . oL ;a} s'/fx¿sf] afjh't
xfdLn] cj cfpg] cfyL{s jif{sf &( s/f]8 /sdsf] ah]6 xfdLn] ljlgof]lht u/]sf 5f}F . o;df
xfdLn] klxnf] of] gu/kflnsfsf] k"j f{wf/sf] cfjZostfnfO{ k"/f ug]{ eg]/ xfdLn] gLlt agfPsf 5f}F .
k"j f{wf/sf] ljsf;n] dfq x'b}Fg xfdLn] of] ;Fu ;Fu} ljljw ljifox¿nfO{ klg hf]8\g} kg]{ x'G5 . h:t}M,
ko{6gsf] ljsf;, lzIffsf] ljsf;, s[lifnfO{ Jojl:yt ug]{, cg'bfgsf sfo{s|dx¿ s[ifsx¿nfO{
Nofpg], e]6gu/Ldf pNn]vlgo ;'wf/ tyf cg'bfgsf sfo{s|dx¿ Nofpg], dlxnfsf :j/f]huf/sf
sfo{s|dx¿ Nofpg], Psn dlxnfx¿sf nflu :j/f]huf/sf sfo{s|dx¿ Nofpg], h]i7 gful/sx¿sf
sfo{s|dx¿ Nofpg] tyf h]i 7 gful/s gu/sf w/f]x/x¿ x'g pgLx¿nfO{ ;Ddfg ug]{ h;sf nflu
gu/sf ljleGg :yfgdf h]i7 gful/s rf}tf/Lsf] lgdf{0f ug]{, blnt, cflbjf;L, hghflt, lk58fju{
nufot cfd ;'/Iff k|0ffnLnfO{ klg xfdLn] Wofg lbPsf 5f}F . /fHosf] rf}yf] c+usf] ¿kdf /x]sf]
kqsf/x¿nfO{ klg oy]i6 ah]6sf] Joj:yfkg u/]sf 5f}F . oL ;a} sfd ub}{ ubf{ xfdLn] uPsf] jif{
;~rfng u/]sf k"j f{wf/sf ;a} sfo{s|dx¿sf cnjf xfdLn] uPsf] jif{ uf}/jsf of]hgf eg]/ @ j6f
sfo{s|d eg]/ nlIft u/]/ To;df xfdLn] ah]6 Joj:yfkg uof}{ . Pp6f gu/sf * j6f :yfgdf
pBf]u jfl0fHo ;+3sf] kxndf g]kfns} gd'gf tyf cGt{/fli6«o :t/sf] k|ljlwo"tm ;fj{hlgs zf}rfno
lgdf{0f ug]{ sfo{sf] z'ef/De u/]sf 5f}F . To:t} gu/n] gofF cEof;sf] ¿kdf lj/f6gu/ l3gf3f6df
dfu{df jflsª l:6«6 agfpg] / gu/nfO{ g]kfns} Ps k6s 3'df}F 3'df}F nfUg] ;x/sf] ¿kdf ljsf;
u/]/ nfg] eg]/ xfdLn] o;nfO{ l8«d k|f]h]S6sf] ¿kdf cuf8L a9fPsf 5f}F . xfdLn] of] jif{ @)
lsnf]ld6/ sfnf]kq] / k]ansf] sfd ug{ ;Sof}F, em08} %) lsnf]ld6/ eGbf a9L 8«]gsf] sfd ug{
;Sof}, em08} &) lsnf]ld6/ af6f]nfO{ pRr:t/Lo u|fe]n ug{ ;Ifd eO{d, xfdLn] ljb\ofnsf
k"j f{wf/x¿sf sfd uof}{, blntsf, cflbjf;L hghfltsf, lk58fju{sf d'4fnfO{ xfdLn] p7fpg] k|of;
uof}{ . of] gu/sf] ;d[l4df pxfFx¿nfO{ klg ;Fu ;Fu} xft]dfnf] u/]/ lnP/ uPsf 5f}F . ;a}sf] rfxfgf,
;a}sf] O{R5f Ps} k6s k'/f ug{ ;sLb}Fg . xfd|f] j8fdf /xg' x'g] hgk|ltlglwHo"x¿n] hgtfsf]
;]jfnfO{g} ;j{kl/ 7fg]/ cxf]/fq vl6/xg' ePsf] 5 . of] cj:yfdf xfdL ug{ vf]lh /x]sf 5f}F .
hgtfsf] ;xeflutfTds ;xof]u klg /x]sf] 5 t/ xfdLnfO{ s]lGb|o ;/sf/ / k|b]z ;/sf/n]
;'Gb/x/}FrfnfO{ 58\s] gh/ nufPsf] 5, 58\s] gh/ nufPsf sf/0fn] cToGt Go"g ah]6 lbPsf] 5 .
uPsf] jif{sf] l;lnª eGbf klg # s/f]8 %) nfv ?k}Fof sdL of] k6s lbPsf] 5 . of] 58\s] gh/
k|lt klg d o;} sfo{s|d dfkm{t ;Daf]wg ug{ rfxfG5' . k|b]z ;/sf/ / s]Gb| ;/sf/n] lbg] gLlt /
gu/kflnsfx¿ ;Fu t'ngf gu/Lof]; . oxfFsf hgtf efjgfk|lt v]naf8 gul/of]; . sfg'gsf] kl/lw
leq /x]/, P]gsf] kl/lw leq /x]/ xfdLn] oL ;a} sfdx¿ ;~rfng u/L /x]sf 5f}F . lo ;a} sfdx¿
ub}{ hfbfF xfdL ;Fu cg'ejsf] cToGt sdL lyof], ;+3Lo 7frfFdf d"n's uPsf] lyof], k|fb]z 7frfFdf
d"n's uPsf] lyof], :yfgLo lgsfo k'gM ;+/lrt ePsf] lyof] . To; a]nfdf sfg'gsf] cefj, bIf
hgzltmsf] cefj, xfdL ;Fu bIf hgzltmsf] cefj h:tf w]/} s'/fsf] tfbDotf xfdLn] ldnfpFg
;s]gf}F . tyfkL xfdLn] ug{ lr vf}Hof}F, ul//x]sf 5f}F ;w}Fe/L . cfh cd]/Lsfdf klg ljsf;, ;d[l4 /
k|ljlwn] k'u]sf] 5}g, hfkgdf k'u]sf] 5}g, xfdLsxfF k'Ug] s'/f ePg . tyfkL xfdL ;+j f]wg ug{
vf]hL/x]sf 5f}F . hgtf;Fu xfdL cxf]/fq lg/Gt/ ;Dks{df 5f}F . @$ 306f xfdL hgtfsf] ;]jfdf
;d{lkt 5f}F . olt x'bfF klg s;} s;}nfO{ lrQ a'emb}g . s;}nfO{ s'08f x'G5, s;}nfO{ lk8f x'G5,
s;}nfO{ cfTdUnfgL x'G5 t/ klg xfdL sfd u/L/x]sf 5f}F . :jR5 cfnf]rgfsf] xfdL ;b}j ck]Iff
u/L/x]sf 5f}F, :jR5 tl/sfn] xfdLnfO{ lbg] ;'emfjsf] xfdL ;b}j ck]Iff u/L/x]sf 5f}F . oL ;a}
ck]Iffx¿nfO{ ;dfof]hg u/]/, ;a} gu/jf;Lx¿sf rfxfgfx¿nfO{ ;dfof]hg u/]/ Pp6} af:s]6df
/fv]/ ;dfg'kflts ljt/0f ug]{ Joj:yfkg ldnfP/ nlu /x]sf 5f}F . o; ;'Gb/x/}Frf gu/kflnsfnfO{
ljsf;sf] au}Frfsf] ¿kdf ?kfGt/Lt ug{ ;f]xL cg'?ksf sfo{s|dx¿ cl3 a9fP/ nfg]5f}F . ;fy}
clwNnf] jif{ j8fdf 5'6\ofO{Psf] ah]6df gu/af6 yk ah]6 yKg' kg]{ kl/l:ylt ;[hgf ePsf]df o;
jif{ b]lv j8fn] ljlgof]lht u/]sf] of]hgfdf gu/n] s'g} klg ah]6 ljlgof]hg ug{ gkfpg] gLlt
Joj:yf u/]sf 5f}F . ;fy} gu/n] ug]{ of]hgfdf j8fsf] ah]6 Doflrª gug]{ Joj:yf ldnfPsf 5f}F .
Ps4f/f k|0ffnLnfO{ xfdLn] dxTjk"0f{ s8Lsf] ¿kdf cuf8L a9fPsf 5f}F . gu/:t/Lo uf}/jsf] of]hgf
eg]/ xfdLn] ;'Gb/x/}Frf gu/kflnsfsf] j8f g++ % df ljZjs} ;a}eGbf cUnf] ufO{sf] k|ltdf :yfkgf
ug]{ eg]/ sfd cuf8L a9fPsf 5f}F . sf]xL klg gu/jf;Lx¿ gcfltg' xf]nf % jif{ leq ;'Gb/x/}Frf
gu/kflnsf g]kfns} Ps k6s 3'df}F 3'df}F nfUg] gu/sf] ¿kdf ljsf; u/]/ nfg]5f}F . h;sf nflu of]
xfdLn] k|yd gu/;ef b]vL eGb} cfPsf] Pp6} efiff / ;f] efiff ;Fu hf]l8Psf] ;kgf 5, xfdL nfdf]
/];sf] 3f]8f xf}F, yfSg], /f]sLg] / un]sf] cg'e'tL ug]{ xfdL ;Fu ;do 5}g . xfdL ;a}sf] ;femf nIo
;d'Ggt ;'Gb/x/}Frf g} xf], ;d[4Lsf] ofqf xf] cgL g]kfn d} a;f}F a;f}F nfUg] gu/ lgdf{0f ug{] . xftdf
xft ldnfpF, sfwdf sfFw ldnfpF, dg ;Fu dg ldnfP/ t x]/}F, of] gu/sf] ;d'GgtLsf] ofqf ;Demg
of]Uo x'g ]5 . gu/;efnfO{ ;kmn agfO{ cfufdL ;d'GgtLsf] ofqfsf] uf]/]6f] sf]g{ ;xof]u ug'{ x'g] ;a}
k|lt cfef/ k|s6 ug{ rfxG5', dg} b]vL gdg ug{ rfxGt' . ;a}sf] ho xf];,
k|0ffd .
ho ;'Gb/x/}Frf .
ljifo–;"lr
k]h g+=
gu/ kl/ro ^
k[i7e"ld &
ut cf=j=sf] ;ldIffM *
pkl:yltM !@
j*f g+= 2 89
j*f g+= 3 91
j*f g+= 4 93
j*f g+= 5 95
j*f g+= 6 97
j*f g+= 7 99
j*f g+ 11 107
j*f g 12 109
cg';"rL 5 yk >f]t pknAw ePdf ;~rfng ul/g] cfof]hgfx?sf] ljj/)f j*f g+= 1 113
j*f g 7 123
j*f g 8 124
j*f g+ 11 129
j*f g 12 131
cg';"rL 6 144
;'Gb/x/}“rf gu/kflnsfsf gu/ sfo{kflnsf ;b:ox?sf]] df]afO{n gDa/ 144
gu/ kl/ro
gu/kflnsfsf] gfd M ;'Gb/x/}Frf
xfjfkfgLM ;dl;tf]i0f
k|d'v gbLx¿M a'9L vf]nf, ul5ofvf]nf, nf]xf]Gb|f vf]nf, ef]h{gf vf]nf, t]nLof
vf]nf, em/gf vf]nf, ;'s'gf vf]nf, dbfxf, sfnL vf]nf cfbL.
k|d'v ag:ktL M ;fn, l;;f}+, l;dn, hfd'g, sbd, vo/, s/d, lk7f/L, 5ltjg,
;k]6f .
l3;|g ] hGt'M uf]dg, ugUjfnL, x/x/], s/]t, l;l/;], wfdg, x/]p, 9f]l8of,
;'guf]xf]/f], 5]kf/f], clhFu/, leQL, s5'jf, ;k{, u8\of}nf, h'sf,
cGo ls6ktª\u cflb .
r/fr'?ËLM sf]OnL, d}g f, ;'uf, 9's'/, n'OFr], uf}ynL, sfu, eFu]/f, do'/,
k[i7e"ld
df]/ª lhNnfsf] ;b/d'sfd lj/f6gu/ b]lv sl/a !$ lsnf]ld6/sf] b'/Ldf /x]sf] ;'Gb/x/}Frf
gu/kflnsfsf] k"j {df a]naf/L gu/kflnsf, klZrddf ;'g;/L lhNnf, pQ/df s]/fjf/L ufpFkflnsf
tyf blIf0fdf u|fdyfd ufpFkflnsf ;Fu l;dfgf hf]l8Psf] 5 . ldlt @)&# ;fn kmfNu'0f @& ut]sf]
g]kfn ;/sf/sf] lg0f{o adf]lhd o; gu/kflnsfsf] u7g ePsf] xf] . s'g} a]nf x/}Frf df]/ª lhNnfsf]
;b/d'sfd ;d]t /x]sf] eGg] ljZjf; u/LPsf]df xfn cfP/ ;'Gb/b'nf/L gu/kflnsf / sf];Lx/}Frf
gu/kflnsfsf] ;'vb ;dfof]hgaf6 ;'Gb/x/}Frf gu/kflnsfsf] lgdf{0f ePsf] xf] . df]/ª lhNnfdf gofF
u7g ePsf gu/kflnsfx¿df w]/} ;Defjgf af]s]sf] gu/kflnsfsf] ¿kdf ;'Gb/x/}Frf gu/kflnsf t
5b}F5 o;sf cltl/tm ;r]t /fhg}lts bn / pTk|]/Lt gu/jf;L ;d]t of] gu/kflnsfsf bl/nf] clg
bLuf] ljsf;sf] >f]tsf ¿kdf /x]sf 5g\ . o; gu/kflnsfdf !@ j6f j8f x¿ /x]sf 5g\ . cw{;x/L
If]qsf] ¿kdf /x]sf] gu/kflnsfdf cfly{s ultljwLsf nflu k'jf{~rnsf d'Vo ahf/ dWo]s} Ps
ahf/ If]qsf] ¿kdf /x]sf] ;'Gb/x/}Frf Jofkf/, pBf]u, snsf/vfgf, k|fs[lts ;|f]t tyf ;fdflhs
dxTjsf If]qx¿ /x]sf 5g\ . cf}ift kfl/jf/Ls cfDbfgLdf j}b]lzs /f]huf/Lsf] ;a}eGbf 7"nf] lx:;f
/x]sf] 5 / :yfgLo afl;Gbfsf] cfDbfgLsf] csf]{ d'Vo ;|f]tsf] ¿kdf Jofkf/, s[lif tyf kz'kfng
/x]sf] 5 . k/Dk/fut k|0ffnLsf] s[lif Joj;fosf] ljsNk vf]lh/x]sf oxfFsf afl;Gbf cfw'lgs
hLjgz}nLdf /dfpg yfn]sf 5g\. :yfgLo hgzltm dhb'/L tyf cWoogsf nflu ljb]lzg] s|d
cToflws al9/x]sf] 5 . gu/kflnsf leq /d0fLo xl;gf l;d;f/, a'l9u+ufsf] lsgf/df /x]sf] gofF
j[Gb|fjg uf}zfnf, lsrdu9L, af3emf]8f nofut ljleGg wfld{s :yn tyf cjnf]sg ug{ nfos s[lif
kz'kfng If]qn] ;a}nfO{ dgdf]xs t'Nofpg ;Sg] b]lvG5 . o; gu/If]q eP/ aUg] a'9Lu+uf gbL /
ul5of vf]nfn] o; gu/kflnsfsf] l;rfO{ / cfDbfgLsf] ;|f]tj[l4sf nflu ;xof]u k'/\ofPsf 5g\ . o;
gu/kflnsfsf] dWoefudf kg]{ ljZjljwfno If]q nufotsf :yfgx¿ plts} ¿kdf ljsl;t ahf/df
kl/0ft x'b}F uPsf 5g\. ljsf;sf k|z:t ;Defjgfx¿ af]s]sf] o; gu/kflnsf hglgjf{lrt k|ltlglw
cfP ;Fu} k"0f{ vf]k ;'lglZrt, v'nf lbzf d'Qm k"0f{ ;fIf/ gu/kflnsf 3f]if0ff eO{ ;s]sf] 5 . o;
gu/kflnsfdf cfwf/e"t b]lv pRr lzIff ;Dd k|bfg ug]{ z}lifs ;+:yf pNn]Vo dfqfdf /x]sf 5g\ .
pWoogsf nflu o; gu/kflnsfsf z}lIfs ;+:yfx¿df :yfgLo ljBfyL{sf cnfjf cGo l5d]sL
kflnsf tyf lhNnfaf6 ;d]t cfpg] u/]sf 5g\ . o; gu/kflnsfsf afl;GbfnfO{ dfu adf]lhdsf]
vfg]kfgL pknAw eO/x]sf] 5}g . gu/kflnsfsf] clwsfz+ e"–efuaf6 cfGtl/s tyf afXo
a;fO;/fO{sf] s|d ltj|¿kdf al9/x]sf] x'bfF tL :yfgdf Jojl:yt gu/ of]hgf agfP/ af6f],
vfg]kfgL, 9n lgsf;f OTofbLsf] ;dod} ljsf; ug'{kg]{ r'gf}tL /x]sf] 5 . o; gu/df ;fgf 7"nf u/L
sl/a Ps bh{g eGbf a9L k|fs[lts tfn tn}of /x]sf] 5 . ;'Gb/x/}Frf gu/kflnsfsf] hnjfo'sf]
cfwf/df a;f]af;sf] nflu t/fO{sf cGo gu/x¿dWo] pko'tm dflgPsf] 5 . u|fld0f If]qsf]
;8sx¿sf] ;~hfn ;d]t ljsf; eO;s]sf] / lzIff, :jf:Yo h:tf ;'ljwfx¿ ;d]t cGo gu/x¿sf]
bfFhf]df ;'ne /x]sf] ;Gbe{df gu/sf ;x/L If]qsf] j/k/dfq geO{ u|fdL0f If]qdf;d]t a:tL Pjd\
a:tL >[vnfx¿sf] ljsf; lta|¿kdf eO/x]sf] b]lvG5 . zfGt / dgf]/d jftfj/0f ! g+= k|b]zsf]
/fhwfgL lj/f6gu/ ;8s ;+hnfsf] b[li6sf]0fn] ;xh kx'r nuftsf sf/0fn] of] gu/kflnsf
afF8kmf8sf] /sd ? ^$ nfv / dfnkf]t /lhi6«]zgsf] /sd ? ! s/f]8 $& nfv lhNnf ;dGjo
;ldltaf6 k|fKt gx'bf gu/ ;efaf6 /sd ljlgof]hg eO ;Grfng ug]{ elgPsf ljleGg of]hgf
Joo tkm{–
rfn' cfly{s jif{df ;fdflhs ;'/Iff sfo{qmd ;lxt rfn' vr{ tkm{ ? #( s/f]8 ^^ nfv (*
xhf/ ! ;o (% tyf k'lhut tkm{ hg;xefuLtfsf] /sd ;d]t ? #$ s/f]8 @ nfv ($ xhf/ ^
;o (( ul/ s'n s'n vr{ ? &# s/f]8 ^( nfv (@ xhf/ * ;o ($ cg'dflgt u/]sf]df c;f/
d;fGt ;Dddf (@=% vr{ ePsf]5 . To;} u/L k'lhut tkm{ s'n cg'dfgsf] (% k|ltzt vr{
ePsf] 5 .
;fdflhs If]q
nlIft ;d'bfodf AofKt ul/ljnfO{ Go'lgs/0f ug]{ pb]Zosf ;fy ;'Gb/x/}+rf gu/kflnsfn]
cfˆgf] ;|f]t / ;fwgn] EofP ;Dd ;|f]t / ;fwgdf Gofof]lrt kx'Fr, ;fdflhs d'No dfGotf tyf
k|zf;lgs ;+/rgfdf ;xh kx'r / k|ltlglwTj u/fpg] pb]Zon] dlxnf, jfnjflnsf, blnt, hghftL,
dw]lz d'l:nd, lk58f ju{, cNk;ªVos, nf]kf]Gd'v hftL tyf ckfªtf ePsf AolQmnfO nlIft ul/
s'n ? @ s/f]8 (! nfv jh]6 ljlgof]hg ePsf]df hDdf ? @!^)@@%) . vr{ ePsf]5 . olt x'bf
x'b} klg ;'Gb/x/}rf gu/kflnsfn] ;fdflhs ?kfGt/0fsf nflu sfo{qmd ubf{ ul/j 3/kl/jf/sf]
klxrfg ul/ ul/lj lgjf/0f;Fu s]lG›t eP/ sfd ug{ cfjZjos kg]{ ;'r gf pknAw x'g sl7g x'g'
r'gf}ltsf] ljifo ag]sf] 5 . tyfkL g]kfnsf] ;ljwfgn] /fHosf] kx'Fhaf6 ;fdflhs, cfly{s ?kn]
k5f8L kfl/Psf nlIft ;d'bfosf] hLjg :t/ nfO psf:g o; gu/kflnsfn] ;Grfng u/]sf
k'jf{wf/ If]q
o; gu/sf] cfly{s ;fdflhs ljsf;nfO{ ultlzn kfg{, ;j{;fwf/0f ;dIf k'of{pg' kg]{
Go'gtd cfjZostf tyf ;]jfnfO{ ;xh tyf ;/n kfg{ / cfly{s -;fdflhs Plss/0f Pjd
ef}uf]lns ;Gt'ng sfod u/L ;jf{ªlu0f ljsf;df 6]jf k'of{pg ;8s k'jf{wf/, u|fld0f ljB'tLs/0f,
l;rfO, ljBfnosf] ef}lts ;'wf/ h:tf k'j f{wf/ If]qdf o; gu/kflnsfsf cfd gful/sjf6 b]vfPsf]
rf;f] tyf hg;xeflutf k|ltsf] pT;fxnfO o; gu/kflnsfn] ;w} ;Ddfg u/]sf] 5 . vf; u/L ;j}
j8fdf j;f]jf; ug]{ gfu/Lssf] cfo:t/df c;dfgtf, ef}uf]lns sl7gfO, jfl8af6 k|To]s jif{ x'g
hfg] hg wgsf] Iflt h:tf sf/0fn] o; rfn' cfj df gu/kflnsfn] ck]Iff u/] jdf]lhdsf]
hg;xeflutf h'§g ;s]g . Tolt x'bf x'b} klg o; gu/kflnsfaf6 k'j f{wf/ If]qdf ePsf] pknlAw
% sNe{6 % !@ !))Ü
^ 8\ØfDk – !% !))Ü
ljleGg j8fdf cfPsf] jfl9sf] sf/0f x'g uPsf] hgwgsf] IfltnfO{ sd ug{ tTsfn u/]sf] /fxt
af9Laf6 k|efljt hg;d'bfonfO{ ljleGg ljb\ofno tyf cGo ;'/lIft If]qx¿df a;f]af;
u/fO{ tyf tLgsf] e/0f kf]if0f, dxfdf/L /f]syfd, :jf:Yo pkrf/, ;/;kmfO{, nQf sk8f, lstfj
ljlgof]hg u/L ;Djf]wg ug{] sfd u/]sf] lyof] . tTsfnsf] cj:ydf hgk|ltlglw, cfd gfu/Ls tyf
sd{rf/Laf6 ePsf] pSt sfo{sf sf/0fn] cfd gful/sfsf] dg dl:tsdf ;j} eGbf glhssf] ;/sf/
k|efjsf/L Joj:yfkg u/L hgtfsf 3/b}nf]df ;fj{hlgs ;]jfk|jfxsf] ;'lglZrtf k|bfg ug{
cGt/lgsfo ;dGjo ug{' / cfjZos ;fwg ;|f]tsf] Aoj:yf ug{',hg;xeflutf, kf/blz{tf tyf
hafkmb]lxtf j9fpg gu/kflnsfn] rfn' cfly{s jif{df ;fj{hlgs ;]j f k|jfx cGt/u/ ljleGg
lzif{sdf s'n ? !))$$^((. /sd ljlgof]hg u/]sf]df sl/j *% k|ltztsf] xf/fxf/Ldf vr{
ePsf] 5 . ljlgof]hg ePsf] lzif{s dWo] k+lhs/0f tyf clen]vg Jo:yfkg cGt/ut ;fdflhs
z'/Iffsf] eQf ljt/0fnfO{ a}lsª k|0ffnLsf] dfWodaf6 ljt/0f ug{] Aoj:yf ldnfOPsf] 5 . b'O k6s
;fj{hlgs ;'g'jfO ul/Psf] 5 . gful/s ;'g'jfO, ;fdflhs kl/If0f, ;flKtlxs /l8of] sfo{qmd, gu/
;ef ;+rfng tyf k'l:tsf k|sf;g h:tf sfd ;DkGg ePsf 5g . ;"rgf / k|ljlwdf cfd
gu/jf;Lsf] kFx'r k'¥ofpg] p2]Zon] lk|m jfOkmfO sfo{qmd ;~rfng ug{] sfdnfO cuf8L j9fOPsf]
5 . 3/ gS;fsf] sfdnfO{ ;km\6j]odf ?kfGt/0f u/L ;lsPsf] ePtf klg Go"g hgzlQmsf sf/0f
cGo sfo{qmd
s[lif
b]zsf] sl/j b'O ltxfO hg;ª\Vof /f]huf/L tyf hLljsfsf] nfuL s[lif If]qdf lge{/ /x]sf]
ePtfklg s'n u|fx:y pTkfbgdf s[lif If]qsf] of]ubfg Ps ltxfO dfq /x]sf] 5 . s[lifnfO
?=!)@))))).– ljlgof]hg ul/ s]/f,Rofp, df}/L , sfult, df5fdf nufgL u/]sf] 5 . ;fy} vf]nf
5]psf] anf}6] hldgx¿df 8««fug k|'m 6 h:tf d'Nojfg kmnk'mn klg nufpg ;'? ul/Psf] 5 .
s[ifsx¿n] nufPsf] afnLsf] pTkfbg tyf pTkfbsTj a9fpg o; rfn' cf=j=df @& j6f
af]l/Ë ljt/0f ePsf] 5 h;sf] k|of]uaf6 s[ifsx¿ nfeflGjt ePsf 5g . vfBGg afnL d'Vo] wfg
afnLsf] pGgt aLpdf %) k|ltzt cg'bfgdf @=% d]=6g ;Dd pknAw u/fO{Psf] 5 . k|wfgdGqL s[lif
ks]6x¿nfO{ # aif{ ;Dd gu/kfnLsfåf/f ;xof]u u/L Jns tyf hf]gdf k/L0ft ug]{ p2]Zo /fvLPsf]
5 . j8f g+=*,!!,#,^,@ nfO df5f ufp+n] kl/ro u/fpg o; aif{ gof+ kf]v/L lgdf{0f ug]{ s[ifsnfO{
k|lt s7\7f ?=!),))).– pknJw u/fpg] sfo{qmd cg'?k sl/a & la3f hldgdf o; aif{ df5f
hnjfo" kl/jt{g, o"j fx¿sf] ljb]z knfog, hUufsf] v08Ls/0f, gu/kflnsfdf e'–pkof]u
lgltsf] cefj h:tf sf/0fn] s[lifdf ck]lIft pknlAw xfl;n ug{ ;lsPsf] 5}g .
hg:jf:y
;+ljwfgn] df}lns xssf] ¿kdf k|To]s gful/snfO /fHoaf6 cfwf/e't :jf:y ;]jf lgz'Ns
k|bfg ug{] lglt k|Tofe't u/]sf] 5 . /fHosf] olx efjgf cg'?k sfd ug{] pb]Zosf ;fy ;'Gb/x/}Frf
gu/kflnsfn] rfn' cf=j=df :jf:Yo;Fu ;DjlGwt ljleGg sfo{qmd ug{ ? @$))))). ljlgof]hg
u/]sf] lyof] . ljlgof]lht /sd dWo] s8f /f]u nfu]sf /f]uLnfO cf}iflw ug{ hfg] k|of]hgsf nflu Ps
k6ssf nflu ? %))).)) lbg] gu/kflnsfsf] lglt cg'?k xfn;Dd !*^ hgfn] o;af6 nfe
lnPsf 5g . k|To]s jif{ ljiffn' ;k{sf] 8;fO{af6 csfndf x'g] d[To'nfO{ Go"lgs/0f ug{] pb]Zon]
;k{b+z tyf kf]i6df6{d ;]jfnfO lj:tf/ ug{ k|fylds :jf:Yo s]G›, x/F}rfdf ?=(*)))).))
ljlgof]hg eO sfd ;DkGg x'g] r/0fdf /x]sf] 5 . olt x'bfx'b} klg u'0f:tl/o ;]jfdf ;j}sf] kx'r
k'¥ofpg g;Sg', gjhft lzz' d[To'b/,afn d[To'b/ 36fpg] s'/fdf k|efjsf/L sfo{qmd ;~rfng ug{
kz'k+IfL sfo{qmd
b]znfO{ b'w, k'mn / df;'df cfTdlge{/ agfO{ cfoft k|lt:yfkg tyf lgof{t k|j ¢{g ug]{
p2]Zon] cf=j= @)&$÷)&% df kz'k+IfL k|j¢{g zfvfdf hDdf ?=$%)),))).– -k}tfln; nfv_
ah]6 ljlgof]hg ePsf]df clwsf+; sfo{qmdx¿ ;DkGgsf] r/0fdf 5g\ .s]lx ;DkGg ePsf 5g\ .
kz'k+IfL k|j¢{g zfvfnfO{ lSnlgsn df]8ndf nfgsf] nflu k'af{wf/ :j?k cf}hf/ pks/0fsf] vl/b
ePsf 5g\. Joj;flos kmd{ k|j ¢{gsf nflu Rofks6/ ljt/0f, ldNs PgfnfO{h/ lat/0f,ldNs lrlnª
o'jfx¿nfO{ cfslif{t ug{ @) j6f kz'kfng kmd{ 5gf}6 u/L ufO{e};L tyf afv|fkfngdf
sfo{of]hgfsf cfwf/df Joj;fo la:tf/ ug{ cg'bfg ljt/0fsf nflu ;Demf}tf ePsf] 5 . gZn
;'wf/sf nflu s[ltd uef{wfgdf gu/kflnsf If]qsf ;a} jf8{x¿df cg'bfg lbg] Joj:yf cg'?k
@!)) ufO{e};Ldf s[ltd uef{wfg ;DkGg eO;s]sf] 5 . cfufld aif{df gu/kflnsf If]qsf ;a}
OG;]ldg]6/x¿nfO{ t/n gfO{6«f]hg pknAw u/fpg cfj:os pks/0fx¿sf] vl/b ;DkGg ePsf] 5 .
lhNnf kz';]jf sfof{nosf] ;dGjodf ljleGg ;+qmfds /f]ux¿ lj?4 EofS;Lg]zg ;DkGg ePsf] 5
. pTkfbg nfut 36fpg 3f;df cfwfl/t kz'kfngsf nflu pGgt 3f; !)) x]S6/ hUufdf jif]{
dfudf cfwfl/t cg';Gwfgaf6 k|ljlwx¿ ljsf; ul/ k|;f/ sfo{qmddfkm{t s[ifssf] ynf]df
k'¥ofpg g;Sg's[ifs ;d'x /;ldltsf] ;Vofdf j[l4 eP cg'?k ;+:yfut ljsf;df Joj;flos
bIftf Nofpg g;Sg', ;|f]t kl/rfng tyf dfudf cfwfl/t ahf/ cflbdf u'0ffTds ;'wf/ ub{}
ljsf; ug{ g;Sg', r/g tyf vs{ If]qsf] ljsf; x'g g;Sg', o'jfx¿nfO Joj;flos kz'kfng tkm{
lzIff
lbuf] ljsf;sf nIo cg'?k ;dfj]zL / ;dGofodf cfwfl/t lzIff ;j}df k'¥ofpg ;d]t
lzIff If]qsf] ckl/xfo{tf dxz'; ub}{ ;'Gb/x/F}rf gu/kflnsfsf] k|yd gu/;efaf6 ?=$)))))).))
ljlgof]hg u/]sf] lyof] t/ rfn' cf=j=sf] cGTo;Dddf cfOk'Ubf of] /sd cToGt sd ePsf] dx;';
ePsf] 5 eg] lzIff ;]j fsf] dd{ / sfdnfO{ ;f]xL cg';f/ a'‰g / k|of]u ug{ ljs]lG›t zf;g k4tL
cGt/ut lgIf]k0fsf] - Devolution _ Joj:yf ug{ g;Sg' gu/kflnsfsf] r'gf}tLsf] ¿kdf b]vf k/]sf]
5 . ;fy} o; gu/kflnsfaf6 ePsf rfn' cf=j=sf s]lx dxTjk'0f{ sfdx¿ lgDg cg';f/ 5g\
M@)&% sf] Plss[t z}lIfs Joj:yfkg ;"rgf k|0ffnL -IEMIS_ k|fKt e};s]sf] / ;f] sf cfwf/df
ljBfnox¿nfO{ lbg'kg]{ 5fqj[lQ nufPtsf zzt{ cg'bfgsf] tof/L clGtd cj:yfdf k'u]sf] 5 .
• b]zJoflk cleofgsf] ¿kdf /x]sf] /fli6«o egf{ cleofg sfo{qmdnfO{ ;kmn kfg{ gu/k|d'v
tyf pkk|d'v ;lxtn] cleefjsTj u|x0f u/L pQm sfo{qmdnfO{ gu/ e/ Jofks agfOPsf]
5 .
• gu/ leqsf ;Dk"0f{ ;fd'bflos ljBfnox¿sf] z}lIfs u'0f:t/ clej[l4 ;DjlGw k|ltj4tf kq
• bf];|f] r/0fsf] egf{ cleofgnfO{ ;kmn agfpg ljBfno jflx/ /x]sf jfnjflnsfx¿sf] nut
pkl:yltM
l;FrfO{, s[lif, j[Iff/f]k0f, ljB'lts/0f cfbL sfo{qmddf ;d'bfo jf pkef]Qmf;Fu ;fem]bf/L u/L
gfu/Ls ckgTj ;lxtsf] ljsf; cufl8 a9fpg] gLlt cjnDag u/Lg] 5 .
@_ gu/jf;Lx¿nfO{ uf]a/ UofF;, ;'wfl/Psf] r'nf] h:tf :jR5 phf{sf k|ljlwx¿ k'¥ofO{ w'Fjfd'Qm
u/fpg a}slNks phf{sf ljz]if sfo{qmd ;~rfngdf hf]8 lbO{g]5 .
#_ j8fx¿sf] sfd sf/jfxLdf clgjfo{ sDKo'6/sf] k|of]u u/fO{ pgLx¿sf] ;]jfk|jfx k|0ffnLdf
;'wf/ ub}{ ljB'tLo ;'zf;g k|a4{g tyf j8fx¿sf] ;"rgf Joj:yfkgdf clea[l4 u/L
sfo{qmdx¿ ;~rfng ul/g]5 .
$_ ef}lts k"jf{wf/ lgdf{0fsf sfdx¿nfO{ u'0f:t/o'Qm / bLuf] agfpgsf] nflu gu/:t/df k|fljlws
Nofa :yfkgf ug{] gLlt canDag u/Lg] 5 .
%_ ;;fgf ;8sx¿df nufgL ubf{ /sd 5l/g uO{ ck]lIft k|ltkmn k|fKt x'g g;Sg] ePsfn]
If]qut ;Gt'ngnfO{ Wofg lbb} dxTjk"0f{ dflgPsf gu/ uf}/jsf cfof]hgfnfO{ k|fyldstfsf
;fy /sd ljlgof]hg u/L ;+rfng ub{} n}hfg] gLlt canDag u/Lg] 5 .
^_ ;8s ;~hfn lgdf{0f tyf l;rfO{ cfof]hgfx¿ 5gf}6 ubf{ s[lif ks]6 If]qnfO{ cfwf/sf] ¿kdf
lnO{ k"jf{wf/ ljsf; ub{} n}hfg] gLlt canDag u/Lg] 5 .
&_ w'nf] /lxt gu/ lgdf{0f ug{] k|yd gu/;efn] canDag u/]sf] gLltnfO{ lg/Gt/tf lbO{g]5 .
h;sfnflu dd{t ;+ef/ sf]ifsf] plrt Joj:yfkg u/L cfaZostfsf] cfwf/df pkef]Qmf
;fem]bf/Ldf dd{t ;Def/ sf]if ;+rfng ug{] gLlt canDag u/Lg] 5 .
*_ gu/ oftfoft u'?of]hgf tof/ u/L sfof{Gjogdf NofOg] / ckfË d}qL ;+/rgfdf lgdf{0fdf hf]8
lbOg]5 . cf=j= @)&%÷)&^ sf] klxnf] rf}dfl;s leq g} cfufdL % jif{leq ;DkGg ul/g]
cTofjZos / zx/L k'jf{wf/sf nflu clgjfo{ of]hgfx¿ ;xeflutfTds k|s[ofaf6 5gf}6
ub{}Project Bank tof/ u/L gu/ ljsf; u'? of]hgf sfof{Gjogdf NofO{g] 5 .
(_ o; gu/nfO{ cGwsf/d'Qm gu/ agfpg a}slNks pmhf{sf] k|of]u ug]{ gLltnfO{ ljleGg u}=;=;=sf]
;xof]udf sfof{Gjogdf Nofpg cfjZos kxn ul/g]5 .a}slNks pmhf{sf] cj:yf, ;Defjgf /
cj;/x¿sf] Joj:yfkg ul/g]5 . j}slNks phf{ k|j4{g s]Gb|;Fu ;8s ;f}o{ jlQsf nflu
nfut ;xeflutf ;lxt / ljB'tLs/0f dfkm{t cfufdL % jif{leq ægu/k|d'v;Fu pHofnf]
;'Gb/x/}+rf, k|ljlwo'St ;'Gb/x/}+rfÆ sf] nIo xfl;n ul/g] 5 .
!)_ ;d'bfosf] cu|;/tfdf j:tL ljsf;nfO{ k|f]T;flxt ul/g]5 . ;d'bfosf] cu|;/tfdf Jojl:yt
j:tL ljsf; ug{ k|fljlws tyf cfly{s ;xof]u k|bfg ul/g]5 .
!!_ k"jf{wf/ ljsf; cGtu{t g]kfn d} gd"gfsf] ¿kdf ljsf; ub{} u/]sf] lj/f6rf}s l3gf3f6 dfu{sf] !
lsnf]ld6/ If]qnfO{ jflsª l:66sf] ¿kdf cf=j= @)&$÷)&% df u/LPsf] ;Demf}tfnfO{
qmdfut cfof]hgfsf] ¿kdf lg/Gt/tf lbO{ cf=j= @)&%÷)&^ leq ;DkGg ug{] gLlt
canDag u/LPsf] 5 .
!@_ uf}zfnf ljGbfjgnfO{ g]kfn d} gd"gf ko{6lso If]qsf] ¿kdf ljsf; ug{sf nflu ljZjs} cUnf]
ufO{sf] d"tL{ lgdf{0f ug{] sfo{nfO{ lg/Gt/tf lbg] gLltnfO{ canDag u/Lg] 5 .
!#_ af3emf]8f / xl;gf l;d;f/ If]qnfO{ ko{6sLo xjsf] ¿kdf ljsf; ug{ ;fj{hlgs, lghL
;fem]bf/Lsf] cjwf/0ff cg'?k qmdfut of]hgsf] ¿kdf ljsf; ub}{ nfg] gLlt u/Lg] 5, eg]
sfnLvf]nf, lsrsu9L, x/}rf u|fdyfg nfutsf If]qx¿nfO{ ko{6sLo If]qsf] ¿kdf ljsf;
ug{]sf nflu cfaZos k"jf{wf/ ljsf;sf sfdx¿ ub{} n}hfg] gLlt canDag u/Lg]5 .
;efWoIf dxf]bo
t];|f] gu/;efaf^ kf/Lt jflif{s ah]^ gLlt tyf sfo{qmd 17
æ;'Gb/x/}“rf, ljsf;sf] au}RffÆ
æljsf;sf] cfwf/ s[lif, ko{6g / k"jf{wf/Æ
kl/rfng u/L Each One, Teach One sf] gLlt cGtu{t ljBfyL{;Fu pkk|d'v sfo{qmd
;~rfng ul/g]5 .
!&_ s[lif ks]6 If]qnfO{ cfwf/ lnO{ Plss[t ¿kdf ;'ljwf lj:tf/ u/L pTkfbg / pTkfbsTj a[l4
ug{ s[lif ljsf; gLlt agfO{ sfo{qmd ;~rfng ul/g]5 . ;fy} ls;fg;Fu gu/ k|d'v gfds
s[lif ljsf; sfo{qmd cGtu{t s[lifdf cfw'lgsLs/0f, ls;fgsf] ;jnLs/0f sfo{qmd ;~rfng
ul/g] 5 .
!*_ nlIftju{ tyf ;fdflhs ;dfj]zLs/0f tkm{ ;fdflhs kl/rfngsf] dfWodåf/f nlIft ;d"x tyf
6f]n ljsf; ;+:yfnfO{ ;zlQms/0f u/L dfudf cfwfl/t sfo{qmd cem k|efjsf/L ¿kdf
;~rfng ul/g]5 .
!(_ afn>d pGd"ng tyf afn clwsf/;Fu k|ToIf ;DaGw /fVg] sfo{qmdnfO{ cufl8 a9fOg] 5
.Ho]i7 gful/ssf] ;Ddfg sfo{qmd cfof]hgf ul/g]5 . ;fy} Ho]i7 gful/s;Fu gu/kflnsf
gfds sfo{qmd cGtu{t lbjf ;]jf s]Gb| :yfkgfsf] nflu cfjZos ;xof]u k'¥ofOg]5 .
@)_ lzIffdf lghL If]qn] k'¥ofPsf] of]ubfgsf] pRr d"Nof+sg ub{} cfufdL lbgdf lzIff If]qsf]
u'0fTds ;'wf/sf nflu lghL If]qsf ljBfno;+u ;d]t ;xsfo{ tyf ;dGjo ul/g]5 .
;efWoIf dxf]bo
u_ cfly{s ljsf; ;DjlGw
o; cGtu{t b]xfo adf]lhdsf gLltx¿ canDag ul/g]5M—
;xsf/L, ul/jL Go"gLs/0f tyf pBdzLntf ljsf;, ko{6g
!_ n3' pBdsf] ljsf;sf] dfWodaf6 ul/jL lgjf/0f ug{ ul/jL lgjf/0fsf nflu n3' pBd sfo{qmd
/ pBf]u jfl0fHo ;+3 dfkm{t ;~rflnt n3' pBd sfo{qmd ;~rfngdf hf]8 lbOg]5 .
@_ ;Lkd'ns tfnLd kZrft ;f] sfo{sf] k|efj ljZn]if0f -Outcome Analysis_ clgjfo{ ug'{kg]{
Joj:yf nfu" ul/g]5 .
#_ ;xsf/L;Fusf] ;xsfo{df o'jf :j/f]huf/ sfo{qmd ;~rfng ul/g]5 . ko{6g k|j4{gsf] nflu k|d'v
ko{6sLo :ynx¿sf] k"jf{wf/ ljsf; ul/g]5 .
$_ o; gu/nfO{ ko{6s:ynsf]¿kdf ljsf; ug]{ tyf a'9L, nf]xGb|f, ul5of vf]nf nufot cGo
vf]nfx¿sf] 5]pdf gbL psf;sf hdLgx¿sf] ;+/If0f u/L plrt ;b'kof]u ug{ kfs{ lgdf{0f tyf
j[Iff/f]k0f ug]{ gLlt lnO{g]5 . ko{6lso:ynx¿sf] ljsf; / ;'Gb/ gu/sf] lgdf{0f ug{ gu/sf]
uf}/jsf] of]hgfsf] ¿kdf /x]sf] ax'rlr{t a[Gbfag wfdsf] Plss[t u'?of]hgf lgdf{0f u/L ;DalGwt
lgsfo;Fusf] ;fe]mbf/Ldf ljsf; k|lqmofnfO{ cuf8L a9fOg]5 .
%_ gu/ ljsf;sf] ofqfnfO{ Jojl:yt agfpg] k|d'v cfwf/sf] ¿kdf /x]sf] s/ k|0ffnLnfO{ Jojl:yt
agfpg h'g j8fsf] s/ xf] ;f]xL j8faf6 dfq a'em\g] / a'emfpg] gLltnfO{ s8fO{sf ;fy
sfof{Gjog u/Lg] 5, ;DklQ s/, Joj;fo s/ nufotsf gu/nfO{ ltg"{ / a'emfpg' kg{] s/
glt/]sf s/bftfnfO{ pkef]Qmf ;ldltdf g/fVg] gLlt canDag u/Lg] 5 .
^_ v]ltof]Uo hldgnfO{ afemf] /fVg] hUufwgLnfO{;DklQ s/df yk !% k|ltzt s/ lng] gLltnfO{
s8fO{sf ;fy sfof{Gjog u/Lg] 5 .
&_ s/ tyf /fhZj k|zf;gnfO{ k|efjsf/L agfpg tf]lsPsf] eGbf km/s s/ tyf /fhZj lng]
sd{rf/LnfO{ sfg"g adf]lhd bl08t ug{] gLltnfO{ s8fO{sf ;fy sfof{Gjog u/Lg] 5 eg] ;a}
t];|f] gu/;efaf^ kf/Lt jflif{s ah]^ gLlt tyf sfo{qmd 19
æ;'Gb/x/}“rf, ljsf;sf] au}RffÆ
æljsf;sf] cfwf/ s[lif, ko{6g / k"jf{wf/Æ
eGbf al9 s/ ;+sng ug{] j8fnfO{ j8fn] ;+sng u/]sf] s/ /sdsf] !% k|ltzt yk cg'bfg
lbg] lglt canDag u/Lg] 5 .
*_ efiff, snf, ;flxTo, ;+:s[lt tyf gf6s h:tf sfo{qmdx¿nfO{ k|f]T;fxg ;lxt jh]6sf] Joj:yfkg
ul/g]5 .
;efWoIf dxf]bo
3_ jftfj/0f tyf ljkb Joj:yfkg ;DjlGw gLltM
o; cGtu{t b]xfo adf]lhdsf gLltx¿ canDag ul/g]5M—
ljkt\ Joj:yfkg tyf e"–;+/If0f,jg, jftfj/0f tyf hnjfo' kl/jt{g
!_ k|sf]kaf6 gu/jf;Lsf] ;'/Iffsf] nflu ;dodf k|sf]k ;"rgf k|jfx tyf k|sf]k If]qdf ;dod} p4f/
tyf /fxt sfo{qmd ;~rfng ul/g]5 . oyfy{ nfut ;+sng ug{sf nflu ;j{bnLo ;+oGqsf]
Joj:yf ug]{ . ljt/0fdf Ps;fy} ;r]tgfd"ns sfo{qmdx¿ ;~rfng ul/g]5 . gu/sf] ljkb k"j{
tof/L tyf k|ltsfo{ of]hgf sfof{Gjogsf] nflu cfjZos ah]6sf] Joj:yf ul/g]5 .
@_ lhNnf:yLt !& :yfgLo tx;Fu ;dGjo u/L Ps :yfgLo tx ljkb Joj:yfkg ;ldlt u7g ug{
kxn ul/g] / ;f] sf]ifsf nflu cfjZos jh]6sf] Joj:yfkg ul/g]5 . cfktsfnLg p4f/ s]Gb|
(DEOC) nfO{ cfjZos ;xof]u k'¥ofOg]5 .
#_ 8'jfg, s6fg tyf e"–Ifo lgoGq0fsf] nflu sfo{qmd ;~rfng ug{ cfjZos kxn ul/g]5 . o;}
cfly{s jif{df ljkb Joj:yfkg sf]if :yfkgf ul/g]5, ;f] sf]ifsf] ;~rfngsf nflu cfjZos
sfo{ljlw jgfO{ nfu' ul/g]5 .
$_ ;8s lgdf{0f ubf{ b'a}tkm{ j[Iff/f]k0f ug]{ gLlt lnOg]5 tyf Environment Management Plan
(EMP) agfO{ sfof{Gjog ul/g]5 . j[Iff/f]k0f tyf e"–;+/If0f sfo{ ubf{ ;fem]bf/Ldf ug]{ gLlt
lnOg]5 . hnjfo' kl/jt{gaf6 kg{ ;Sg] k|efj Go"gLs/0f ug{ ;/f]sf/jfnf lgsfo, u}=;=;= tyf
ljsf; ;fem]bf/;Fu ;dGjo / ;xsfo{ u/L :yfgLo hnjfo' kl/jt{g cg's"ng sfo{of]hgf th'{df
u/L sfof{Gjogdf NofOg]5 .
%_ jftfj/0f d}qL ljsf; k"jf{wf/ lgdf{0fdf hf]8 lbOg]5 . xl/t gu/sf] cjwf/0ff cg'?k kfs{
lgdf{0f,lasf; / k|a4{gdf hf]8 lbOg]5 .kmf]xf]/ ;ª\sng, 9'jfgL tyf tx nufpg];DaGwL sfdsf]
;~rfng / Joj:yfkg ul/g]5 . jftfj/0f ;+/If0fsf nflu cTofjZos j[Iff/f]k0f sfo{sf nflu
"Each One, Minimum OneÆ sfo{qmd ;~rfng ul/g]5 .
^_ gu/nfO{ h+un leqsf] Jojl:yt Pjd x/LofnL zx/ lgdf{0f ug{] cleofgnfO{ lg/Gt/tf lbgsf
nflu x/]s sfnf]kq] ;8sdf a[Iff/f]k0f ug{] gLlt canDag ul/g] 5 .
;efWoIf dxf]bo
ª_ ;+:yfut ljsf;, ;]jf k|jfx / cfof]hgfut ;'zf;g k|0ffnL ;DjlGw gLltM
o; cGtu{t b]xfo adf]lhdsf gLltx¿ canDag ul/g]5M—
!_ of]hgf th'{df k|lqmofjf6 cfPsf sfo{qmd jf of]hgfx¿nfO{ dfq sfof{Gjogdf k|fyldstf
lbO{g]5 .
s[lif tyf kz'kfng Joj;fosf] hf]lvd Go"gLs/0fsf nflu afnL tyf kz' aLdf sfo{qmd tyf
kz'kfngnfO{ Jofj;flos j[l4ljsf;sf] nflu gZn ;'wf/, s[ltd ue{wf/0f, h:tf sfo{qmDfx¿ to ePsf
5g . o'jfx¿nfO{ k|f]T;fxg lbO{ :j/f]huf/sf] k|j4{g ug{ Ps æo'jf pBd sf]ifÆ sf] sfo{qmd k|:tfj
ul/Psf] 5 . gjLg ;f]r ;lxtsf] o'jf hfFu/ / pBdzLntf k|of]u ug{ !* b]lv $% jif{;Ddsf
o'jfx¿nfO{ nlIft u/L ;xsf/L dfkm{t ;x'lnotk"0f{ ljQLo sfo{qmd /flvPsf] 5 . o; gu/kflnsfsf
s]xL e'efux¿ b'u{d /x]sf] Pj+ ;j} j:tL;Dd k'Ug] ;8sx¿sf] :t/ cToGt sdhf]/ /x]sf] sf/0f of]
;efdfkm{t\ ef}lts k'jf{wf/nfO ljz]if k|fyldstf lbFb} /sd ljlgof]hg ul/Psf] 5 .
gu/kflnsfnfO{ jftfj/0fd}qL t'Nofpg slDtdf Ps j8f Ps g;{/Lsf] nflu o;kN6 Pp6f
j8fdf ;~rfng ug]{ u/L;d]t ah]6 lalgof]hg ul/Psf] 5 . o; gu/kflnsfsf d'Vo ;|f]tsf] ¿kdf
/x]sf] s[lifhgzlQmnfO{ cfkm\gf] 7fpFk|ltsf] ckgTj af]w u/fpg / z}lIfs:t/ clej[l4 ug{ o'jf lzkj[lQ
of]hgf ;fdflhs ljsf;df ;dfj]z ul/Psf] 5, h;sf nflu slDtdf ;o hgf lzlIft o"jfx¿nfO{
;fdflhs ljsf;df OG6g{l;k ug{sf] nflu cfjZos ah]6 Joj:yf ul/Psf] 5 .
cGTodf o; gu/kflnsfsf] ljsf; / ;Dj[l4df lg/Gt/ ;xof]]u / ;befj /fVg'x'g] cfd
gful/s, s/bftf, ;/sf/L,u}/;/sf/L tyf ;fd'bflos ;+:yfx¿ tyf gu/kflnsfsf sd{rf/L k|lt xflb{s
cfef/ JoQm ub}{ gLlt tyf sfo{qmdsf] ;kmntfdf ;a}sf] v'nf ;xof]usf] ck]Iff u/]sf] 5' .
cfb/l)fo gu/k|d'v Pjd ;efWoIf dxf]bo,
o; ;Ddflgt ;ef;dIf cf=j=2075.076 sf] cfo Joo tyf lzif{sut sfo{qmdx?
k|:t't ug]{ cg'dtL rfxfG%' .
cfo tkm{
cf=j=2075.076 df lgDgfg';f/sf] >f]tjf^ ?=79 s/f]* 11 nfv 63 xhf/ cfo x'g]
cg'dfg u/]sf] %' .
1= cfGtl/s cfoM ?= 9 s/f]* 44 nfv 04 xhf/ k|fKt x'g] cg'dfg ul/Psf] % .
2= /fhZj jf*kmf*M 13 s/f]* 37 nfv 56 xhf/ k|fKt x'g] cg'dfg ul/Psf] % . h;dfM ;+#Lo
;/sf/jf^ ?= 11 s/f]* 20 nfv 87 xhf/ k|b]z ;/sf/jf^ 2 s/f]* 16 nfv 69 xhf/
3= cGt/ ;/sf/L ljlQo x:tfGt/)f
• ;+#Lo ;/sf/jf^ hDdf 41 s/f]* 52 nfv k|fKt x'g] cg'dfg ul/Psf] % .
h;dfM ljlQo ;dflgs/)f jf^ ?= 19 s/f]* 41 nfv k|fKt x'g]% .
z;t{ cg'bfg jf^ ?= 22 s/f]* 11 nfv
• k|b]z ;/sf/jf^ ljlQo ;dflgs/)f tkm{ 46 nfv 73 xhf/ k|fKt x'g] cg'dfg ul/Psf] % .
4= ;fdflhs ;'/Iff eQfM14 s/f]* 31 nfv 30 xhf/ k|fKt x'g] cg'dfg ul/Psf] % .
;'Gb/x/}Frf gu/kflnsfsf] cfly{s jif{ @)&%÷)&^ sf] jflif{s ah]6, gLlt tyf sfo{s|d
th'{dfsf nflu ljleGg ldltdf ePsf] j:tL:t/Lo e]nf, j8f ;ldlt a}7styf ljifout
k|yd ;qdf k|:t't ul/Psf] x'bf pSt jflif{s jh]6, gLlt tyf sfo{qmd :jLs[t ug]{
lg0f{o u/Lof] .
lg)f{o g+= 2
cfly{s jif{ @)&%÷&^ sf] cy{ ;DalGw k|:tfjnfO{ sfof{Gjog ug{sf] lgldQ :yfgLo
s/ tyf z'Ns ;+sng ug]{ tyf cfo ;+sngsf] k|zf;lgs Joj:yf ug{ ag]sf] cfly{s
lg)f{o g+= 3
cf=j= @)&%÷&^ sf] gu/sfo{kflnsf j8f ;ldlt, ljifout zfvfn] ug]{ ;]j f /
sfo{x¿sf] lgldQ rfn' vr{, k'hLFut vr{ / ljlto Joj:yfsf] /sd vr{ ug{ ag]sf]
lg)f{o g+= 4
;j} j8f ;ldltsf] lg0f{ojf6 dfu eO{ cfPsf / o;} gu/ ;efn] cg';"rLdf ;dfj]z
gu/kflnsfdf ;|f]tsf] Joj:yfkg x'g g;s]df ;+3, k|b]z ;/sf/;+u ;|f]t dfu ug{]
tyf cGo ljsf;sf ;fem]bf/ lgsfox¿;Fusf] ;fem]bf/Ldf ;+rfng ug{] lg0f{o ul/of] .
lg)f{o g+= 5
h]i& gful/s;Fu gu/k|d'v sfo{s|d nfO{ sfof{Gjog ug{ 80 aif{ pd]/ k'u]sf j[$
j[$fx¿sf] #/ jf *]/f;Dd k'uL gu/k|d'v ;lxt lrlsT;sx¿sf] ^f]nL ;lxt :jf:Yo
kl/If)f ug{] lg)f{o ul/of] .
lg)f{o g+= ७
a(\bf] ;xl/s/)f tyf cf}wf]lus/)fnfO{ Wofgdf /fvL j*f g+= 8 ;nsk'/df /x]sf]
/fhZj cf}Bf]lus ;'/Iff annfO{ :yfloTj k|bfg ug{] p@]Zon] k|b]z tyf ;+l#o
;/sf/;+u cfjZos kxn sbdL ug{] lg)f{o u/Lof] .
lg)f{o g+= ८
hflto wfdL{s ;lxi)f'tf sfod ug{ hflto ;+u|fxfno, ;+lut ;fwgfno /
gf^s#/ lgdf{)f ug{ gu/ sfo{kflnsfsf] sfof{nonfO{ clwsf/ k|Tofof]hg ug{]
lg)f{o u/Lof] .
lg)f{o g+= 9
k|fylds :jf:Yo s]Gb| x/}rfnfO{ ;k{b+z pkrf/ s]Gb|sf] ¿kdf ljsf; ug{]
/)flglt cg';f/ cf=af= 2075.076 df klg ;f] sfo{nfO k|fyldstfdf /fVg]
tyf k|fylds :jf:Yo s]Gb| / :jf:Yo rf}sL cGtu{t /xL sfo{/t :jod
;]ljsfx¿nfO{ ;fljsdf lbO{b} cfPsf] aflif{s oftfoft vr{ k|lt JolQm ?
12000. nfO{ lg/Gt/tf lbg'sf ;fy} 60 jif{ pd]/ k'uL ;]jf %f*\g] :jod\
;]ljsfnfO{ ;dfh k|lt k'of{pg' ePsf] cd'No of]ubfgsf] sb/ ub} gu/sf]
tkm{jf^ Psd'i^ 50 xhf/ pknJw u/fpg] lg)f{o ul/of] .
lg)f{o g+= 10
:jf:Yo rf}sL O{Gb|k'/ / :jf:Yo rf}sL d[uf}lnofdf ;fljs b]vL g} sfo{/t /xL
gu/kflnsfaf^ ? 7000. Dffl;s j]tg vfO{ /x]sf sfof{no ;xof]uLx¿sf]
dfl;s a]tg ? 8500. / ;fljs ;'Gb/b'nf/L gu/kflnsf cGtu{t /x]sf]
NofG*lkmN* ;fO{*df ?#fn'sf] ¿kdf sfo{/t ;xof]uLnfO{ dfl;s ? 8000.
a]tg lbg] lg)f{o u/Lof] .
lg)f{o g+= 11
gu/ tyf j*f :t/af^ ;+rfng x'g] of]hgf tyf sfo{qmddf 3 k|ltzt
l;/f]ef/ -slG^Gh]G;L_ / zf}rfno cleofg z'Ns 2 k|ltzt u/L hDdf 5
k|ltzt /sd pkef]Qmf ;ldltaf^ ;+rfng x'g] cfof]hgf tyf sfo{qmdx¿df
cu|Ld ¿kdf s^\^f u/L of]hgf tyf sfo{qmd ;+rfng ug{] lg)f{o ul/of] .
lg)f{o g+= 12
/fli^<o tyf cGt/fli^<o u}x| ;/sf/L ;+# ;+:yfx¿n] o; gu/ If]qdf ;+rfng
ug{] cfof]hgf tyf sfo{qmdx¿sf ;Gbe{df gu/kflnsfsf] k"j{ :jLs[lt lnP
kZrft dfq sfo{qmd ;+rfng ug{ lbg] lg)f{o u/Lof] .
lg)f{o g+= 13
k|yd gu/ ;efaf^ ljleGg of]hgf tyf sfo{s|ddf ljlgof]hg ePsf] /sd
ck'ueO{ ;DalGwt j*f sfo{fnosf] l;kmfl/;, pkef]Stf ;ldltsf] dfusf
cfwf/df gu/ k|d'v, gu/ pkk|d'v, k|d'v k|zf;sLo clws[t tyf gu/
sfo{kflnsfsf] lg)fo{af^ ljleGg of]hgf tyf sfo{s|ddf yk ul/Psf] /sdnfO{
cg'df]bg ug]{ lg)f{o ul/of] .
lg)f{o g+= 14
ul%of, nf]xf]Gb|f, ;'s'gf, ef]h{gf, t]nLof, lvs|f, dbfxf, ls:tL / a'l( vf]nf
nufotsf glbaf^ x'g] s^fg / IftLnfO{ Go"lgs/)f ug{sf nflu k|fyldstfsf
cfwf/df t^aGwg÷afof] O{lGhlgol/~ nufotsf sfo{x¿ ug{ g]kfn ;/sf/,
k|b]z ;/sf/ tyf bft[ lgsfo;u ljz]if cg'bfg dfu ug{] lg)f{o u/Lof] .
lg)f{o g+= 15
o; gu/kflnsf If]q eP/ jUg] vf]nfaf^ pTvgg x'g] vf]nfhGo kbfy{ ('uf
lu^L jfn'jf /f]*f e/f}^ nufot ;j} j:t'sf] cfly{s jif{ 2075÷076 df
cfo Joj:yfkg ug{] k|of]hgsf nfuL k|b]z ;/sf/sf] cfly{s P]g, 2075 sf]
bKfmf 6 cg'';'lr 4 df pNn]v ePsf] b/nfO g} kf; ug{] / vf]nfhGo kbfy{
ljs|L tyf lgsf;Lsf] Go"gtd c+s Plsg ug]{ tyf &]Ssf Joj:yfkg kZrft
('uf lu^Lsf] las|L, lgsfzL, ;*s pkof]u z'Ns, jxfn lj^f}/L, nufot ;j}
&]Ssfdf Psd':^ /sd a'emfO{ &]Ssf ;Demf}tf ug{ rfxg] saf]nstf{nfO{ 10
k|ltzt %'^ lbg] lg)f{o ul/of] . tyf cfly{s P]gdf pNn]v gePsf lgsf;L;+u
;DaGwLt lgsf;L z'Nssf] b/ tyf Go"gtd c+s Plsg ug{] clwsf/ gu/
sfo{kflnsfsf] sfof{nonfO{ k|Tofof]hg ug{] lg)f{o ul/of] .
lg)f{o g+= 16
gu/ If]qsf d'Vo ;*s tyf zfvf ;*sx¿df g]kfn ;/sf/ tyf
gu/kflnsfn] tf]s]sf] dfkb)* leq ul/g] Jofkf/ Joj;fo, cf}Bf]lus k|lti&fg,
Uof/]hx¿ cflbjf^ x'g] ;*s cltqmd)fnfO{ cGTo ug{] gLltnfO{ s*fO{sf ;fy
nfu' ug]{ ;fy} %f*f rf}kfof %f*\g] / ;*sdf rf}kfof afWg] JolQmx¿nfO{
sfg"gL sf/afxLsf] bfo/fdf Nofpg] gLltnfO{ lg/Gt/tf lbb} yk k|efjsf/L
agfpg k"j{klZrd nf]sdfu{ tyf lj/f^rf}s l#gf#f^ dfu{sf] d"n ;*snfO{
%f]P/ ag]sf Jofkf/Ls ejg tyf sanx¿df Uof/]h, pBf]u tyf
snsf/vfgfsf ;fy} kfgL tyf k]o kbfy{sf km\oflS^<x¿ pTkfbg tyf ;+rfng
ug{ glbg] ;flas gu/kflnsfn] u/]sf] lg)f{onfO{ lg/Gt/tf lbg] lg)f{o u/Lof]
.
lg)f{o g+= 17
;fljs b]vL k|rngdf /x]sf 20 lkm^ eGbf al( rf}*fO{ ePsf ;*ssf]
If]qflwsf/ ;fljs adf]lhd g} /fVg] / ;fljs b]lv a:tL /x]sf] uNnL
;*sx¿sf] If]qflwsf/sf] xsdf 16 lkm^df g#^\g] u/L sfod ug{] lg)f{o
ul/of] / gof agfO{g] leqL ;*sx¿sf] rf}*fO{ *<]g afx]s #l^df 20 lkm^
sfod u/L b'j} tkm{ 2÷2 lkm^ *<]g sfod x'g' kg{] gLltnfO{ lg/Gt/tf lbg]
lg)f{o ul/of] .
lg)f{o g+= 18
al:t ljsf;sf nflu Knflg~ ubf{ tf]lsPsf cfwf/e"t k"jf{wf/ -(n, v'Nnf
If]q, sfnf]kq] ;*s, law't tyf vfg]kfgLsf] kx'¤r, afn pBfg nufot_ ePsf
sDkgLnfO{ hUuf ljsf; sfo{ljlwsf] dfkb)* cg';f/ hUuf Knflg~ of]hgf
:jLs[t u/fO{ dfq} Knflg~ tyf lsTtfsf^sf nfuL ;DalGwt sfof{nonfO{
n]lv k&fpg] lg)f{o u/Lof] . ;fy} gu/kflnsfsf] :jLs[lt a]u/ hUuf Knflg~
u/]sf] kfO{Pdf pQm If]qdf aGg] #/gS;f kf; k|lqmofnfO{ /f]s nufpg] lg)f{o
u/Lof] .
lg)f{o g+= 19
gu/ If]qdf ;+rfng x'g] Jofkf/ Joj;fonfO{ Jojl:yt agfpg gof+ btf{ x'g]
gljs/)fsf nflu cfpg] Joj;fonfO{ -Ps k^ssf nflu_ clgafo{ ?kddf
;lh{dg u/L btf{÷gjLs/)f ug{] tyf gu/kflnsfnfO{ ltg'{ / a'emfpg' kg{] s/
r'Qmf u/] kZrft dfq gu/kflnsf tyf j*f sfof{noaf^ x'g] l;kmf/L; lbg]
lg)f{onfO{ s*fO{sf ;fy sfof{Gjog ug{] lg)f{o u/Lof] .
lg)f{o g+= 20
gu/k|d'v pHofnf] ;'Gb/x/}rf sfo{s|d eGg] gf/fnfO{ ;fsf/ kfg{ gu/sf ;a}
j*fsf] d"Vo d"Vo rf}s, wfdL{s tyf ko{^sLo :ynx¿df ;L;L Sofd]/f, ;f]nf/
jlTt -;f]nf/ Jofsk ;lxt_ / lkm| jfO{kmfO{ h*fg ug{ pBf]u afl)fHo ;+#,
h]l;h, nfoG; nufotsf ;/f]sf/jfnf ;+:yfx¿;u ;xsfo{ / ;dGjo ug{]
gLltnfO{ lg/Gt/tf lbg] lg)f{o u/Lof] .
lg)f{o g+= 21
afnjflnsf :s'n k&fp¤, k')f{ ;fIf/ gu/ agfp¤ eGg] gf/fnfO{ ;fsf/ jgfpg
afnafnLsf;¤u pkk|d'v ;`rfng u/L clgjfo{ laBfno k&fpg]
sfo{s|d
sfo{nfO{ k|f]T;fxg ug]{ ljz]if lsl;dsf sfo{s|d nfu' ug{] lg)f{o ul/of] .
lg)f{o g+= 22
tyf g]kfn ;/sf/n] tf]s]sf] ;dfg kbsf] Go"td a]tg sfod ug]{ lg)f{o
ul/of] .
lg)f{o g+= 26
j*f leqsf] ljsf; lgdf{)fsf] sfo{nfO cg'udg ug{, j*f / gu/ ljr
;dGjo ug{ j*fWoIf Ho"x¿nfO{ dfl;s 25 -klRr;_ ln^/ k]^f< ]n pknAw
u/fpb}{ cfPsf]df cf=j= 2075.076 b]vL jif{ b]lv 30 -lt;_ ln^/ pkNfJw
u/fpg] lg)f{o ul/of] .
lg)f{o g+= 28
;fj{hlgs, P]nfgL klt{ hUufdf s'g} klg lghL ;+/rgf lgdf{)f ug]{ sfo{nfO{
s*fO{sf ;fy /f]s nufpg]] lg)f{o ul/of] .
lg)f{o g+= 30
;fj{hlgs vf]nf, k}gLsf] l*n, gx/, ;*s If]q jf o:t} k|sf/sf ;fj{hlgs÷
ljBfno÷u'&L÷d&÷dlGb/ nufot ;fj{hlgs ;+#÷;+:yfsf] hUuf clts|d)f u/L
agfOPsf ;+/rgfx¿ k|rlnt sfg'g adf]lhd eTsfpg]÷eTsfpg nufpg] lg)f{o
ul/of] .
lg)f{o g+= 31
vf]nfhGo kbfy{ jfx]s :yfgLo sRrf kbfy{ k|of]u ul/ dlxnfsf] gfddf btf{
ePsf tyf :yflgo AolStnfO{ slDtdf 10 hgfnfO{ /f]huf/L lbg] pBf]unfO{ 2
jif{sf nfuL gljs/)f z'Ns÷ b:t'/df 20 k|ltzt %'^ lbg] lg)f{o ul/of] .
t];|f] gu/;efaf^ kf/Lt jflif{s ah]^ gLlt tyf sfo{qmd 27
æ;'Gb/x/}“rf, ljsf;sf] au}RffÆ
æljsf;sf] cfwf/ s[lif, ko{6g / k"jf{wf/Æ
lg)f{o g+= 33
v >])fL ;Ddsf] ckf+utf kl/ro kq k|fKt ug{] JolQmx¿nfO{ ;DklQ tyf e"dL
s/, Joj;fo s/, axfn s/, #/af^f] l;kmf/L; / #/gS;f kf; b:t'/ ;fy}
dfnkf]t sfof{nodf u/Lg] l;kmf/L; afx]sf cGo l;kmf/L;x¿ lgz'Ns ¿kdf
pknAw u/fpg] lg)f{o u/Lof] .
lg)f{o g+= 34
;'Gb/x/}rf gu/kflnsf] df]afOn PK; gu/kflnsf cfkm}n] lgdf{)f tyf ;+rfng ug{]
lg)F{fo u/Lof] .
lg)f{o g+= 37
lg)f{o g+= 39
gu/ If]qsf ljleGg ;*s tyf rf]sdf nfUg] xf^ahf/nfO{ plrt :yfgdf
:yfgt/)f u/L ;`rfng ug{] Joj:yfsf nfuL ;DjlGwt j*fn] ug'{ kg{] lg)f{o
u/Lof] .
lg)f{o g+= 40
cfly{s jif{ 074.75 sf] lhG;L lgl/If)f k|ltj]bgdf pNn]v eP cg';f/ k'/fgf
lhG;L dfn;fdfgx¿ lgodfg';f/ ljqmL ug{ gu/ sfo{kflnsfsf] sfof{nonfO{
clwsf/ k|Tofof]hg ug]{ lg)f{o ul/of] .
lg)f{o g+= 41
a'l(, ul%of, nf]xGb|f, ;'s'gf, ef]/hgf, ls:tL nufotsf gu/ If]qdf ePsf
vf]nfx¿df lakb k"j{ hfgsf/L lbg] k|)ffnLsf] h*fg ug{ kxn ug{] lg)f{o
u/Lof] .
lg)f{o g+= 43
cf=j= 2075.076 sf nflu k]z x'g cfPsf] >ldssf] Hofnf, ('jfgL vr{ /
lgdf{)f ;fdflu|sf] gu/ b//]^ :jLs[t ug{] lg)f{o u/Lof] .
lg)f{o g+= 44
कायालय !थातरण भइ आएमा पूवाधार िनमाणका लागी आव)यक सहयोग समेत गन#
िनणय ग*रयो ।
lg)f{o g+= ४७
!वा!थ िशा योग साधना तथा आ-याि.मक िचतनको मा-यमबाट समाज 2पातरणका
¸ ¸ ¸
लािग लामो सयय देिख अनवरत 2पमा योगदान पु5याइरहेको सं!था महायोगी िस8बाबा
आ-याि.मक ित9ानमाफ त यस नगरपािलका ेिभ आ-याि.मक ित9ान के िनमाण
गन आव)यक सहयोग गन# िनणय ग*रयो ।
lg0f{o g+= $*
ef}lts k"j f{wf/ lgdf{0f tkm{ lgdf{0f sfo{ ;DkGg eO{ ;s] kl5 nfut cg'dfg ? !)
nfv ;Dd ePsf j8f :t/sf cfof]hgfx¿sf] xsdf j8f:t/Lo cg'udg ;'kl/k]If0f
;ldltsf] l;kmf/L;df dfq clGtd e'QmfgL ug{] u/fpg] . nfut cg'dfg !) nfv eGbf
ug'{ kbf{ gu/:t/Lo cg'udg ;ldltsf] l;kmf/L; kl5 ug{] u/fpg] t/ s'g } sf/0fn]
e'QmfgL u/fpg] Joj:yf ldnfpg gu/kflnsfsf] sfof{nonfO{ lgb{]z ug{] lg0f{o u/Lof] .
lg)f{o g+= ४९
सुदरहरैचा नगरपािलकाले रािय र अतराय िविभ नगरपािलका अतरािय ,
अनुभव तथा #िविध साटासाट गन& उदे(यले िविभ रािय तथा िवदेशी
नगरपािलकाहका िवच भिगनी स*वध कायम गन+ आव(यक पहल गन& िनण+य
ग-रयो ।
lg)f{o g+= ५०
नगर 0े1मा उ2सज+न 3ने फोहोरलाई उ6ोग कलकारखाना होटल तथा मानिवय ¸ ¸
pkef]Qmf ;ldltaf6 ;+rfng ug'{ kg{]÷u/Lg] k'jf{wf/ lgdf{0f ;DalGw sfo{ u'0f:t/Lo /
ljlw ;+ut ¿kdf ;+rfng ug{sf nflu pkef]Qmf ;ldltsf kbflwsf/Lx¿nfO{ cg'lzIf0f
t];|f] gu/;efaf^ kf/Lt jflif{s ah]^ gLlt tyf sfo{qmd 30
æ;'Gb/x/}“rf, ljsf;sf] au}RffÆ
æljsf;sf] cfwf/ s[lif, ko{6g / k"jf{wf/Æ
lbP kZrft dfq lgdf{0f sfo{df ;DnUg u/fpg] Joj:yf ldnfpg gu/ sfo{kflnsfsf]
sfof{nonfO{ lgb{]z ug{] lg0f{o u/Lof] .
lg)f{o ५३
g+=
gu/sf] cfkm\gf] >f]t ;d]t af^ lgdf{)f u/LPsf ;*sx?nfO{ ;*s pkof]u z'Ns tyf
;fj{hlgs hUufx?df #/ agfO{ a;]sf JolQmx?nfO{ s/sf] bfo/fdf Nofpg axfn
lj^f}/L z'Ns lng] lg)f{o ul/of] .
lg)f{o g+= ५४
सुदरहरैचा नगर 0े1लाई #दुषण मुA बनाउने तथा कृ षकहलाई #ो2साहन गन&
हेतुले यस नगर0े1िभ1वायोCयास िनमा+ण गन+ थानीय वायोCयास क*पनीहलाई
#चिलत ऐन कानुनको अिधनमा रही आव(यक काय+गन& िनण+य ग-रयो।
lg)f{o ५५
g+=
rf/sf]z] emfl* x'+b} gu/ If]qdf axg] vf]nfx¿df e/LPsf] ('+uf, lul^,
afn'jfsf] sf/)fn] vf]nfn] axfj If]q k/Ljt{g u/L al:tdf k|j]z u/]sf] x'gfn]
lhNnf jg sfo{fno;+u ;dGjo u/L jg If]q eP/ aUg] vf]nf / cGo
vf]nfaf^ pTvgg\x'g] ('+uf lul^ jfn'jf /f]*f e/f}^ h:tf glbhGo kbfy{nfO
IEE k|ltj]bgsf] clwgdf /lx &]Ssf aGbf]j:t u/L pTvgg\ ug{] lg)f{o u/Lof] .
;fy} jg sfo{fnon] jg If]q eP/ aUg] vf]nfsf] IEE u/]sf] eP ;f]xL IEE
sf] cfwf/df jg sfo{no;¤u ;dGjo ul/ pSt jg If]q leq /x]sf] vf]nfdf
;d]t &]Ssf aGbf]j:t ug{] lg)f{o ul/of] .
lg)f{o ५८
g+=
af;'sL l;d;f/ If]q, e"Ns] P]ltxfl;s hnfwf/ If]q / sfnL vf]nf kl/;/,
xl;gf If]qnfO ;+/If)f ;Da${g / ljsf; u/L ko{^sLo xjsf] ¿kdf
?kfGt/)f ug{sf nflu /fi^<klt t/fO dw]z r'/] ;+/If)f sfo{qmd;+u ;xsfo{
u/L sfd ug{] lg)f{o u/Lof] .
lg)f{o ५९
g+=
>fj)f 1, 2075 b]lv lgdf{)f x'g] #/x¿df lgdf{)f ;DkGg k|df)fkq k|bfg
ubf{ 2 lj?jf x'sf{Psf] / 5 j^f udnfdf km"n /f]k]sf] #/sf] k")f{ sb
;lxtsf] kmf]^f] /fv] kZrftdfq lgdf{)f ;DkGg k|df)fkq k|bfg ug{] lg)f{o
u/Lof] .
lg)f{o ६०
g+=
k|yd gu/ ;efn] lgwf{/)f u/]sf] Ps j*f Ps pTkfbg gLltnfO{ cfly{s aif{
2075.076 df ;d]t lg/Gt/tf lbg]] lg)f{o u/Lof] .
lg)f{o ६१
g+=
j*f tyf gu/n] k|bfg ug{] s'g} klg l;kmfl/;x¿df ;]jfu|fxLn] gu/nfO{ ltg{'
/ a'emfpg' kg{] s/ tyf z'Ns lt/] kZrft dfq l;kmf/L; k|bfg ug{]
lg)f{onfO{ s*fO{sf ;fy sfof{Gjog ug{] lg)f{o u/Lof] .
lg)f{o ६३
g+=
ljZj a}sn] o; gu/ If]qdf nufgL ug{] lg)f{o eO{;s]sf] x'bf ljZj a}ssf]
;xof]unfO{ gu/n] :jLsf/ ub}{ ;f] ;xof]unfO{ :yfoLTj k|bfg ug{ cfjZos
kxn tyf ;fem]bf/L ug{ gu/ sfo{kflnsfsf] sfof{nonfO clwsf/ k|bfg ug{]
lg)f{o u/Lof] .
lg)f{o ६६
g+=
ul%of k|x/L rf}sLnfO{ k|x/L gfoj pkl/Ifs, x/}¤rf k|x/L rf}sLnfO{ k|x/L
lg/LIfs / lj/f^rf}s k|x/L rf}sLnfO{ gfoj lg/LIfs ;lxtsf] k|x/L sfof{no
:yfkgf ug{] tyf gu/ If]qdf ^<flkms k|x/L o"lg^ lgdf{)f ug{sf nflu g]kfn
;/sf/;dIf cfjZos kxn sbdL ug{ gu/ sfo{kflnsfsf] sfof{nonfO{
clwsf/ k|Tofof]hg ug{] lg)f{o u/Lof] .
t];|f] gu/;efaf^ kf/Lt jflif{s ah]^ gLlt tyf sfo{qmd 32
æ;'Gb/x/}“rf, ljsf;sf] au}RffÆ
æljsf;sf] cfwf/ s[lif, ko{6g / k"jf{wf/Æ
lg)f{o ६९
g+=
१ वडामा १ जना मा सफाइसँग सविधत कमचारीले काम गन पाउने ग)र &ित एक
सफाइ कमचारीलाइ मािसक 4 ६०००। 5दने िनणय ग)रयो ।
िनणय नं ७१
ँ ा नगरपािलकालाई बद ह9ताल मू, नगर घोषणा गन% िनणय गरीयो ।
सुदरहरैच
िनणय नं ७२
ँ ा नगरलाई िबशेष पिहचान गराउने उ=े>यले नगर &मुख उ@यालो कायAम
सुदरहरैच
लागू गन% िनणय गरीयो ।
िनणय नं ७३
सबै भदा ब5ढ राजC संकलन गन% वडालाई सबिधत वडामा उठे को राजCको ५
&ितशतले न आउने रकम बराबरको योजनामा अनुदान 5दने िनणय गरीयो ।
िनणय न ७४
सबै भदा उ1कृ H योजना संचालन गन% वडालाई 4 २ लाख योजनामा अनुदान 5दने
िनणय गरीयो ।
lg)f{o ७५
g+=
;fljs b]vL sfof{Gjogdf /x]sf] PsLs[t ;DklQ s/sf] ;§fdf ;DklQ s/÷e"dL
s/ sfof{Gjogdf Nofpg gu/kflnsfnfO clwsf/ k|Tofof]]hg ug{] lg)f{o u/Lof]
. ;fy} plNnlvt lg)f{onfO{ sfof{Gjog ug{ gu/ If]qdf ePsf e"dLnfO{ If]q
ljefhg u/L d"Nof+sg ug{] / d"Nof+sgsf] cfwf/df ;'Gb/x/¤}rf gu/kflnsnfsf]
cfly{s P]g 2075 n] tf]s] adf]lhd x'g] u/L ;DklQ÷e"dL s/ nfu' ug{]
lg)f{o u/Lof] .
lg)f{o g+= 78
a(\bf] hg;+Vofsf] rfknfO Wofgdf /fvL OGb\|k'/ :jf:Yo rf}sLdf aly{~ ;]G^/
:yfkgf ug{ cfjZos k"jf{wf/ / hgzlStsf] Joj:yfkg ug]{ lg)f{o ul/of] .
;fy} OGb\|k'/ tyf b'nf/L :jf:Yo rf}sL, x/¤}rf k|f= :jf= s]= df Nofj
Joj:yfkg ug{ cfjZos hgzlSt dWo] x/¤}rfdf sfo{/t lglh ;|f]tsf Nofj
^]lSgl;ognfO{ dfl;s ?= 7000. tyf OGb\|k'/ / b'nf/Ldf sfo{/t lglh
;|f]tsf Nofj ^]lSgl;ognfO{ dfl;s ?= 5000. sf b/n] kfl/>dLs yk u/L
lbg] lg)f{o ul/of] .
lg)f{o g+= 80
$= . >? @
1$ऽ A:" B$/) ूC & ?,g
dd{t nufotsf cfaZos ;xof]u afkt /sd pknAw u/fpg] lg)f{o u/Lof] .
lg)f{o g+= 84
ug{ gu/ sfo{kflnsfsf] sfof{nonfO{ plrt Joj:yfkg ug{ u/fpg lgb{]z ug{]
lg)f{o u/Lof] .
lg)f{o g+= 87
o; gu/kflnsfsf] j*f g++ 10 :yfoL a;f]af; ug]{ ;'>L /f]zf a:g]tn] ljZjs}
;jf]{Rr lzv/ ;u/dfyfsf] cf/f]x)f ug{ ;kmn x'g'ePsf]df awfO tyf z'esfdggf
k|bfg ub}{ lgh ;'>L /f]zf a:g]tnfO{ ;'Gb/x/}Frf gu/kflnsfsf] ko{^g k|j${g tyf
k|rf/ k|;f/sfnflu gu/:tl/o ko{^g b't #f]if)ff ub}{ ;'Gb/x/}Frf gu/kflnsfsf]
sfo{kflnsf a}&saf^ lg)f{o eO{ lghnfO{ cf/f]x)f kZrft lbg] elg lg)f{o ul/Psf]
/sd ?=6,00,000.– -cIf/]lk ? % nfv dfq_ k|bfg ug{ gu/kflnsfnfO{ clwsf/
k|Tofof]hg ug]{ lg)f{o ul/of] .
cg';"rL 1
cfly{s P]g, 2075
तावनाः
गनको िनिम> !थानीय कर तथा शु?क संकलन गन# छु ट Aदने तथा आय संकलनको शासिनक Bव!था
गन वाCछनीय भएकोले नेपालको संिवधानको धारा २८८ को उपधारा २ बमोिजम सु दरहरैचा
, ( )
नगरसभाले यो ऐन बनाएको छ ।
टहरा छKपर जIगा वा पोखरी पूरै आंिशक तवरले वहालमा Aदएकोमा अनुसूचीमा उ?लेख भए
, ,
बमोिजम घर जIगा वहाल कर लगाइने र असूल ग*रनेछ । उ?लेिखत कर असुर गदा Bवसाय
५. वसाय करः नगरपािलका ेिभ Bापार Bवसाय वा सेवा होटल रे !टु रेट तथा *रसोटमा
, , ,
लगाइने र असूल उपर ग*रनेछ । तर देश कानुन !वीकृ त भई सो कानुनमा अयथा Bव!था भएको
,
बमोिजम Bवसाय कर लगाइने र असुल उपर ग*रनेछ । तर देश कानुन !वीकृ त भई सो कानुनमा
,
उ?लेख भए अनुसार हाट बजार घर वा पसलमा सोही अनुसूचीमा भएको B!था अनुसार बहाल
,
१०. पाकङ शु कः नगरपािलका े िभ कुनै सवारी साधनलाई पाकङ सुिवधा उपलध गराए वापत
पूवा$धार र उपलध गराइएको सेवामा सेवा.ाहीबाट सोही अनुसूिचमा (व)था भए अनुस ार शुक
१२. सडक उपभोग शु क : नगरपािलकाले कानूनले तोके बमोिजमको सडक उपभोग शुक अनुसूिचमा
बमोिजम 4ने छ ।
१३. सरसफाइ शु क : नगरपािलका े िभ सरसफाइ$ सेवा 6दए बापतको सरसफाइ$ वापतको सरसफाइ$
१४. भाडा दतुर : नगरपािलकाले 6दने अ8य सेवाह9को भाडा दर अनुसूिच बमोिजम लगाइ$ ने र असुल
उपर ग रनेछ ।
१५. अनुसुचीमा उलेख नभएका हकमा सािवकमा कायम रहेको करको दर कायम 4ने छ । सािवकमा
समेत उलेख नभएको े मा नगरपािलकाले करको दर कायम गरी लागू गन:छ । दर दायरा र े
बमोिजम भएको मािननेछ भने सो दरलाई आगामी नगर सभाबाट अनुमोदन गनु$पन:छ।
सपित कर
;'Gb/x/}rf gu/kflnsfn] cf=j= 2075.076 df d"Nof~\sgsf] cfwf/df ;DkQL s/ tyf e"dL s/
nufpg] u/]sf] lg)f{o adf]lhd gu/ If]q leq b]xfo adf]lhd If]q ljefhg u/L d"Nof+sgsf
cfwf/df s/ lgwf{/)f u/LPsf] % .
j*f g+= 3, 4, 5, 6 / 7
sf nf]sdfu{ b]vL 500 ld^/
aflx/sf sfnf]kq]n] %f]Psf
cfjf;Lo
8 ;*sx¿, Jofkf/Ls If]q / 800000.00
If]q v
cfjf;Lo If]q leq gk/]sf
j*f g+= 12, 10, 9, 8 sf
sfnf]kq]n] %f]Psf ;*sx¿
j*f g+= 3, 4, 5, 6 / 7
sf nf]sdfu{ b]vL 500 ld^/
aflx/sf sfnf]kq] gePsf
nf]sdfu{ b]vL 1 lsnf]ld^/
cfjf;Lo
9 leqsf If]qdf kg{] k"j{, klZrd, 600000.00
If]q u
pQ/ blIf)f rf/} tkm{sf u|fe]n
tyf slRr ;*s ;+u
hf]l*Psf b'j} tkm{sf If]q Pjd
r"SnL ;*ssf If]qx¿ ;d]t
Jofkf/Ls If]qdf k/]sf afx]s
10 af^f]n] %f]Psf 1 lsnf]ld^/ 900000.00
leqsf zfvf ;*s
Jofkf/Ls If]qdf k/]sf afx]s
1 lsnf]ld^/ leqsf &f*f tyf
11 650000.00
t];f{ af^fx¿ ;+u hf]l*Psf
;*s If]q
j*f g+= 9, 10 / 12 sf
af^f]n] %f]Psf 1 lsnf]ld^/
Jofkf/Ls / cfjfl;o If]q
12 aflx/sf &f*f t];f{ tyf r"SnL 450000.00
afx]sf hUufx¿
;*sx¿
Jofkf/Ls If]q, cfjfl;s If]q -
1 lsnf]ld^/_ leq k/]sf
13 afx]ssf 1 lsnf]ld^/ aflx/ 175000.00
/x]sf af^f]n] g%f]Psf
v]ltof]Uo hUuf
14 vf]nf au/n] %f]Psf If]qx¿ 40000.00
Jofkf/Ls If]qdf k/]sf afx]s
15 j*f g= 11 sf Jofkf/Ls af^f]n] %f]Psf 1 lsnf]ld^/ 350000.00
/ cfjfl;o If]q afx]sf leqsf zfvf ;*s
hUufx¿ af^f]n] %f]Psf 1 lsnf]ld^/
16 aflx/sf &f*f t];f{ tyf r"SnL 225000.00
;*sx¿
Jofkf/Ls If]q, cfjfl;s If]q -
17 1 lsnf]ld^/_ leq k/]sf 170000.00
afx]ssf 1 lsnf]ld^/ aflx/
/x]sf af^f]n] g%f]Psf
v]ltof]Uo hUuf
;d]tsf If]qx¿
sf Jofkf/Ls / cfjfl;o
gf]^M s[lifof]Uo hldgsf] xsdf 1 ljufxf hldgnfO{ tf]lsPsf] If]qsf] /fhZj x'g] / afsL
hUufsf] xsdf 1 nfv k|lts&\&f sfod u/LPsf] % . 1 lsnf]ld^/ If]q cfjf;Lo If]q
sfod u/LPsf]n] pNn]lvt If]q leq kg{] af^f]n] g%f]Psf If]qx¿nfO{ ;d]t ;f]xL If]qsf]
k|s/)f leq /flvPsf] % . v]tLof]Uo hldg afx]sf Jokf/Ls tyf cfjf;Lo If]q leq k/]sf
tyf af^f]n] %f]Psf hUufx¿sf] xsdf 1 s&\&fnfO{ #*]/L / afsL hUufnfO{ tf]lsPsf]
k|s/)f leqsf] cfwf d"Nof+sg sfod u/LPsf] % . cGo s'/fsf] xsdf gu/kflnsfn] tf]s]
adf]lhd x'g] % .
मालपोत तथा भूमीकर
यस सभाले िनण+य गरे बमोिजम मालपोत तथा भूमी कर िनधा+रण गरीने छ । उ?लेिखत
करको बGयौता रकम आ.व. २०७१/०७२ लाइ आधार वष+ मािन दIड ज-रवानामा तोके
वमोिजम 3नेछ।
घर बहाल कर
सुदरहरैचँ ा नगरपािलका 0े1 िभ1 कसैले कु नै घर पसलघर Cयारेज टहरा गोदाम
, , , , ,
कारखाना खाली जCगा पूण+ पमा वा आंिशक पमा वहालमा 7दएकोमा सािवकमा नेपाल
सरकारले िलई रहेको वाहाल कर १० #ितशत र नगरपािलकाले लगाइ+रहेको २ #ितशतको
करलाइ+ िनरतरता 7ददै ँ बहाल कर बापत १२ #ितशत कर असुल उपर गरीनेछ । उ?लिखत कर
िलदा नगरपािलकाले 0े1 िवभाजन ग-र बहाल कर िनधा+रण नगरे स*मका लािग घरधनी र
@वसायी वीच भएको बहाल कर ितन& स*बिध स*झौतालाई आधारमानी @वसाय कर असुल
गदा+ स*बिधत आवको कर असुल गरीने छ ।
वसाय कर
सं
= = िववरण बाषक रकम कै फयत
१ १ लाखदेिख ५ लाख सम १०००
२ ५ लाख१ देिख १५ लाख सम २५००
३ 15 लाख १ देिख 30 लाख सम ४०००
४ 30 लाख १ देिख 50 लाख सम ५५००
५ 50 लाख १ देिख 75 लाख सम ८५००
६ 75 लाख १ देिख १ करोड सम २००००
1 s/f]*dfly k|lt
७ १करोड १ देिख dfly 25 nfvdf ?=1500
yk ug]{
v= Hj]n/L cfot lgof{t tyf Joj;fo
आहार आ द
सं
= = िववरण बाषक रकम कै फयत
१ १ लाखसम ५००
२ १ लाख१ देिख ३ लाख सम १५००
३ ३ लाख१ देिख ५ लाख सम २०००
5 लाख१ देिख 10 लाख सम २५००
४ 10 लाख १ देिख 15 लाख सम ३५००
५ 15 लाख १ देिख २५ लाख सम ४५००
25 लाख १ देिख 50 लाख सम १००००
50 nfv dfly k|lt nfvdf
६ 50 लाख १ देिख मािथको हकमा ?=100 yk ug]{
%_ को+डङस, िशशा 6े िमङ, काप7ट, सजावटका सामान र जनरल गु8सआ द
=सं= िववरण बाषक रकम कै फयत
१ १ लाखसम 500
२ १लाख१ देिख ५ लाख सम 1500
३ ५ लाख१ देिख १० लाख सम 2000
४ १०लाख १ देिख १५ लाख सम 2500
५ १५लाख १ देिख २० लाख सम 3500
६ 20 लाख १ देिख 25 लाख सम 4500
७ 25 लाख १ देिख 50 लाख सम 10000
८ 50 लाख १ देिख मािथ
50 nfv dfly k|lt 10
nfvdf ?=1000 yk ug]{
ज सुितकपडा रे िडमेट कपडा
_
सं
= = िववरण बाषक रकम कै फयत
१ १ लाखदेिख 5 लाख सम 2000
२ 5 लाख१ देिख 10 लाख सम 3500
३ 10 लाख १ देिख 20 लाख सम 5000
४ 20 लाख १ देिख ३० लाख सम 6000
५ ३०लाख १ देिख 50 nfv सम 8000
६ 50 nfv b]lv dfly 50 nfv dfly k|lt
nfvdf ?=100 yk ug]{
७ j'l^s k;n, sk*fdf j'§f xfNg] 300
em_ a}s tyf ljlQo ;+:yf k|lt zfvf
r= अ,यसेवाह2 ÷ फमः
=सं= िववरण बाषक रकम कै फयत
१ वीमाएजे ट िवदेशी÷ljdf sfof{no zfvf 10000
२ वीमाएजे ट Gवदेशी 2000
३ िवHापनएजे सी 5000
४ शेयरदलाल 10000
५ #/ hUuf sf/f]jf/ ug]{ 10000
६ अिभकता -लेखापढी Iवसाय_ 1000
७ कानूनीफम 2000
८ मोवाईल टावल ठू लो १५०००.
९ मोवाईल टावल सानो १००००.
k|lt nfv 100. yk cfly{s
10 cfo>f]t k|df)fLt g]kfnL ÷cu|]hL b'j} aif{ k|lt cfly{s aif{sf] yk
k|ltnfv 100. ylkb} hfg]
k|lt nfv 100. axfn s/
11 ;DklQ d"Nofª\sg eP tyf ef*f -lnh_ k|lt
nfv 12 k|ltzt yk nfUg]
12 s[lif ;+u ;DalGwt l;kmf/L; ;a} k|sf/ 610.
13 kmf]^f] ^f; 260.
14 cbfntdf k&fO{g] ;a} l;kmf/L; 260.
16 l;k l;sfO{ tflnd 1010.
kSsL ePdf k|lt sf]&f 2 nfv
/ k|lt nfv 500. lgwf{/)f
17 #/ ;lxtsf] #/af^f] l;kmf/L; 1000. ul/Psf] % . ^\jfOn]^ /
jfy?d %'^\^f %'^\^} ePdf
b'a}nfO{ 1 sf]&f dfq dflgg]% .
0माण प दईनेछ ।
नगरपािलकामा दता भई संचालनमा नआएका फम, पसल, उQोगलाई ब द गनु पदा आव.यकता
१ अनुसार िनरीण गरी िवगत वषको लाVे दGतुर र ज8रवाना समेत असुल गरी Iवसाय ब द
िसफा8रस दईने छ ।
Iवसाियक फम नामसारी गदा ितन पुGतािभ P २००। र सो भ दा वािहर नामसारी गदा P
२
५०० राजW िलई नामसारी ग8रने छ ।
ँ ब
३ ू !" # $ % & '%
() *+, -
यस कायालयलाइ बझ ु ाउनु पन0 कर, श)ु क र भाडा आिद ज$ता राज3 बझ
ु ाउन बाँक4 रहेमा यस कायालबाट
४ 5दान गरीने संवेदनिशल सेवा तथा िसफारीस बाहेक अ9य 5कृ ितका िसफारीस तथा सेवा 5वाह गन
नगरपािलका बा;य हने छै न ।
5= अ य बाँकA करहPका हकमा ऐन तथा िनयमावलीमा तोकएको प8रिधिभ रिह नगरपािलकाले
तोके बमोिजम Sने छ, जुन सामा यतया कारोवारको Gतर हेरी वा;षक P १००। देिख ५०००।सम Sने छ ।
cGo Joj;fox¿sf] xsdf tkl;n adf]lhd x'g]% .
• Iवसाय कर व:यौता राdे करदातालाइ नगरपािलकाले उपलeध गराउँ दै आएको आकिGमक बाहेकका
अ य सेवा र सुिवधा ब द ग8रनेछ ।
उखनन िनकाशी शु क
नगर े िभ रहेका खोलानालाबाट उ5खनन Sने ढु ंगा गीटी बालुवा रोडाको िनकासी दGतुर देहाय बमोजीम
रहेको छ ।
िस.नं. िववरण बाषक कर : कै फयत
१ ढु ंगा गीटी बालुवा रोडामा 0ित :यू फट P २।२५
२ माटो भरोट तथा अ यमा २।००
िवापन कर
ँ ा नगरपािलका े िभ आRनो Iवसाय Iापार 0वfन तथा 0चार 0सारको लािग रािखने िवHापन
सु दरहरै च ,
सामा@ीहPमा देहाय बमोिजम िवHापन कर लगाइ असुल उपर ग8रने छ । लोकमागको साढे ८२ फट िभ कु नै
(
साव&जिनक
िस.नं. िववरण थलमा
कै फयत
फट
होिडङबोड लोकमागको १०० िमटर उ`र
२ ५० िनिज Gथानमा P ३०।
दिणमा 0ित वग फट
Rयाल:सबोड लोकमागको उ`र दिणमा 0ित
३ ५० िनिज Gथानमा P ३०
वग फट
Rयाल:सबोड लोकमागको १०० िमटर उ`र
४ २५ िनिज Gथानमा P १५
दिणमा 0ित वग फट
५ अ यबोड लोकमाग उ`र दिणमा 0ितवग फट ३० िनिज Gथानमा P १५
िभ`ेलेखनलोकमागकोउ`र दिणमा
६ नपाउने िनिज Gथानमा P २०
0ितवगफट
िभ`ेलेखनलोकमागको १०० िमटर उ`र
७ नपाउने िनिज Gथानमा P१०
दिणमा 0ितवग फट
8 l*lh^n l*:Kn] jf]*{ 52 ju{ OGr नपाउने lglh :yfgdf 10000
;Dd
9 l*lh^n l*:Kn] jf]*{ 52 ju{ OGr नपाउने lglh :yfgdf 15000
eGbf j(L sf] xsdf
cGo yk ljifoM
िस.नं. िववरण
Iानर 0ित २ हgा को P १५०। सडक 1स गरे र Iानर राd नगरपािलका सम अनुमित
१
िलनुपन7छ ।
२ वि टङ-Textile_ Iानर Iापा8रक 0ित गोटा P १५। -२ हgाका लािग मा _
३ सडकमा $वागत गेट रा>नका लािग 5ित ह?ा @ ३० तर नगरपािलकाको $वीकृ ित िलएर माB
४
0चार0चार 8र:साबाट 0ित दन P २०० मा -राजनैितक दलको र सावजिनक िहतका लािग
गरीएको सूचनामा िलन पाइने छैन ।_
0चार0चार गािडबाट 0ित दन P २०० मा -राजनैितक दलको र सावजिनक िहतका लािग
५
गरीएको सूचनामा िलन पाइने छैन ।_
६ िवQुतपोलमा पेि टङ गन7लाई 0ितवग िमटर 0ितपोल P १५० मा 0ित मिहना
लोकमाग े को दाँयावाँया वाल पेि टङ घर, टहरा, Iापा8रक े , सावजिनक Gथलमा
७
राd Gवीकृ ती दइने छैन
८ अ य साना किसमका 0चार वोडहP ४ वगफट समका 0ितमिहना P ५० मा
िवयर, मदीरा, चुरोट तथा सु;तज य पदाथको िवHापनलाई िनजी तथा सावजिनक Gथलमा
९
राd Gवीकृ ित दइने छैन
१० राजनैितक, धा;मक र सामािजक Iानर ३ हgा सम िनःशु?क राd दने ।
जनसमुदाय भेला Sने Gथान जGतै िज?ला 0शासन कायालय,भ सार,अदालत, राजW कायालय
११
अगाडी नगरपािलकाले तोके बमोिजमको आकार/0कारको मा होिडङ बोड राd पाइने छ ।
मनोर न कर
ँ ा नगरपािलका े िभ स]ालनमा रहेका र संचालन Sने मनोरiन IवसायहPमा देहाय
सु दरहरै च
बमोिजम मनोरiन कर लगाइ असुल उपर ग8रने छ ।
क िसनेमा हल P ५०००।
)
घ मेला सकसका लािग िसफारीसमा P ५०००। िलईने छ ३ दन भ दा बढीको सीफारीस दनुपरेमा
) ,
Pपमा देहाय बमोिजम बहाल िवटौरी शु?क लगाइ असुल उपर ग8रनेछ ।
िवषय िववरण
s|=
करका दर := कै फयत
;=
िवषय िववरण
s|=
करका दर := कै फयत
;=
पािकङ शु क
नगरपािलकाले तोके का िनिMत 0े1मा दरभाउप1का माNयमबाट तपिशल बमोिजमका दरले
पाOकङ शु?क असुल ग-रने छ ।
क बस Nक िमनीबस आदीलाइ दैिनक
) , , …………………….. P ३०।
ख जीप कार oयान टया:सी आदीलाइ दैिनक
) , , , …………........ P १५।
ग मोटर साइकललाइ दैिनक
) ……………………………… P १०।
िवषय िववरण
s|=
करका दर := कै फयत
;=
िवषय िववरण
s|=
करका दर := कै फयत
;=
?v;Dd
j^f
510
yk
k|lt
2
?v
j^f
?
?v;Dd
100.
5 j^f
Pख काTने िसफा8रस Joj;flos ?v;Dd ?
yk k|lt ?v ?
k|of]hgsf nflu 1010.
200.
काठ दाउरा सब धी अ य िसफा8रस 100
िनजी 0योगको लािग काठ दाउरा
50
िसफा8रस सामुदाियक वनमा 0ितठे ला
दाउरा िसफा8रस 0ित vया:टर 1500
दाउरा िसफा8रस 0ित Nक 2500
गोिलया काठ सखुवा 0ित :यूफट. 50
गोिलया काठ अ य 0ित :यू-फट.lghL
25
jg_
;v'jf k|lt So"=lkm^ 50
;fd'bflos÷;fem]bf/L jg
cGo hft k|lt So"=lkm^ 25
;fd'bflos÷;fem]bf/L jg
k|lt r^\^f ;v'jf
bfp/fk|lt So"=So"lG^n /fd|f]
10 ?=2500.,;v'jf
;fd'bflos÷;fem]bf/L jg sd;n ?=2000. /
cGo sf& ?=1500.
६ मागिनवेदनका २० धुर समको 1000
आधारमा जYगा २० धुर देिख ५ कpा सम 1500
छु Mाउने काम - ५ कpा देिख एक िबगाहा समकोलािग 2000
अिमनfारा_ एक िबगाहा देिख दुई िबगाहासमको 3000
लािग
घर बनाउदाको
कचलो परी जYगा
दुई िबगाहा देिख मािथकोलािग ५०००
छु Mाउँ दा थप P
१०००।
दुरL 0मािणत बuकङ 0योजनका लािग १०००
लगायतका अ य कचलो परी आएको हकमा १०००
७ अिमनसँग
जोिडएकािसफा8र मािथ उ?लेिखत बाहेकका हकमा ५००
सहP
८ उQोग दता 25 nfv ;Ddsf] k'hL
िसफा8रस दGतुर ePsf pBf]usf]
चाउचाउ उQोग ५००० l;kmfl/;df 50
k|ltzt %'^
िवषय िववरण
s|=
करका दर := कै फयत
;=
अंशब^डा, प8रवारिभ नामसारी, सावजिनक अनुदान, दाईजो तथा बuकग 0योजन हकमा घरबाटो
िसफा8रस
िसनं िववरण रकम
१ प yधुर समको ५००
२ प yधुर देिख एक कpा समको ७००
२ एककpा देिख ितन कpा सम १०००
३ ितनकpा देिख पाँच कpा सम १५००
४ पाँचकpा देिख दस कpा सम २०००
५ दसकpा देिख एक िवगाहा सम २५००
६ एकिवगाहा देिखितन िवगाहा सम ३५००
७ ितनिवगाहा देिख मािथ k|lt ljufx yk १०००
गुठी जYगाको िव1A 0योजनका लािग ग8रने िसफा8रसमा यूनतम P ३ लाख िनधारण ग8रएको । िव1A
िसफा8रसको लािग सािवक नपामा िलइदै आएको घरको 0ितकोठाको मु?यांकन २ लाख र 0ितलाख P ५००।
िलइदै आएकोमा सोही िनयमलाई िनर तरता lbOg] % eg] ^\jfOn]^ / jfy?d b'j}nfO{ Ps sf]&f
dflgg]% .
l;=g++ ljifo ljj/)f b/ s}lkmot
१५ पाउरोटीपसल ५०।००
१८ फूटफाथ घू ती ठे ला १००।००
२००।००, ३००।००
३९ कलेज २००।००
४३ बKक २००।००
५१ मोटरCयारे ज ५०।००
५४ पेOोल प प ४००।००
५५ पाटPAयालेस १०००।००
५८ बंगर
ू (मासु पसल) (सानो, ठूलो) २००।००,३००।००
६९ टे िलिभजन ३००।००
८२ मेनपावर १००।००
९५ िसनेमाहल १०००।००
९८ सन
ू चाँद ी पसल ७५।००
९९ सन
ू चाँद ी कारखान १५०।००
१४९ पल
ु हाउस (सानो र ठूलो) ३००।००
१५१ सप
ु र माकD ट (सानो र ठूलो) ४००।००
s|=;++ िववरण
b/ /]^-dfl;s_ s}lkmot
१५९ फिन1िसङ्ग तथा डेकोरे शन पसल १००।००
१६४ दध
ु सङ्कलन के 'N २५०।००
१६५
दध
ु िच!यान के 'N ५०।००
( मािथ उलेख नभएका सरकारी कायालयहले आनो फोहोर मैला आफै ले यवथापन गनु पन छ ।
gjLs/)f z'Ns .
b)* h/LjfgfM
lgz]lwt If]qaf^ glbhGo kbfy{ ;+sng ug{] lemSg]nfO{M
^\ofS^/ k|ltk^sM 15000.00
^\os k|ltk^sM 20000.00
:sfO{e]^M 30000.00
dfnkf]t tyf e"ld s/ Pjd ;DklQ s/sf] xsdf ;fljs sf];Lx/}+rf gu/kflnsfn] cf=j=
2071.072 df tf]lsPsf] v]ltof]Uo hldgsf nflu ? 50 k|lts&\&f, slRr ;*ssf] nflu ? 100.
k|lts&\&f, kSsL ;*sx¿sf] xsdf ? 150. k|lts&\&f / /fhdfu{sf] xsdf ? 200.00 k|lts&\&f
dfnkf]t tyf e"dL s/ lnO{g] % . cf=j= 2071.072 eGbf cuf*Lsf] dfnkf]tdf Psd'i^ k|lts&\&f ?
25 sf b/n] sfod u/L b)*hl/jfgf 25 k|ltztsf b/n] lnO{g]% .
cGo laifox?sf] xsdf gu/kflnsfsf] /fhZj tyf u}/s/ /fhZj p&fpg] P]gn] tf]s] adf]lhd
x'g] % .
t];|f] gu/;efaf^ kf/Lt jflif{s ah]^ gLlt tyf sfo{qmd 68
æ;'Gb/x/}“rf, ljsf;sf] au}RffÆ
æljsf;sf] cfwf/ s[lif, ko{6g / k"jf{wf/Æ
cg';"rL 2
ljlgof]hg P]g, @)&%
;'Gb/x/}“rf gu/kflnsf df]/ªsf] cfly{s aif{ 2075.076 sf] ;]jf / sfo{sf nflu :yfgLo ;+lrt
sf]ifaf^ s]xL /sd vr{ ug{] / ljlgof]hg ug{} ;DaGwdf ag]sf] P]g,
k|:tfjgfM
;'Gb/x/}“rf gu/kflnsf df]/ªsf] cfly{s aif{ 2075.076 sf] ;]jf / sfo{x?sf] nflu ;+lrt
sf]ifaf^ s]xL /sd vr{ ug{] clwsf/ lbg / ;f] /sd ljlgof]hg ug{ afG%lgo ePsf]n], g]kfnsf]
;+ljwfgsf] wf/f 229 sf] pkwf/f 2 adf]lhd ;'Gb/x/}“rf gu/kflnsf df]/ªsf] gu/ ;efn] of] P]g
agfPsf] % .
1= ;+lIfKt gfd / k|f/DeM
1_ o; P]gsf] gfd ;'Gb/x/}“rf gu/kflnsf df]/ª sf] ljlgof]hg P]g 2075 /x]sf] % .
2_ of] P]g t'/Gt k|f/De x'g] % .
2_ cfly{s aif{ 2075.076 sf] lgldQ gu/ sfo{kflnsf, j*f ;ldlt, laifout zfvfn] ug{] ;]jf /
sfo{x¿sf lgldQ cg';"rL df pNn]lvt rfn" vr{ k'hLut vr{ / ljlQo Joj:yfsf] /sd ;d]t u/L
hDdf /sd ? 79,11,63,000.00 -cIf/]kL ?k}of pgf;L s/f]* P£ff/ nfv lq;&\&L xhf/ _ df
ga(fO{ lglb{i^ ul/P adf]lhd ;+lrt sf]ifaf^ vr{ ug{ ;lsg] % .
3= ljlgof]hgM
1_ o; P]gaf^ ;+lrt sf]ifaf^ vr{ ug{ clwsf/ lbPsf] /sd cfly{s aif{ 2075.076 sf] lgldQ
;'Gb/x/}“rf gu/kflnsf df]/ªsf] gu/ sfo{kflnsf j*f ;ldlt / ljifout zfvfn] ug{] ;]jf /
sfo{x¿sf] lgldQ ljlgof]hg u/Lg] % .
2_ pkbkmf 1 df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtf klg sfo{kflnsf j*f ;ldlt / ljifout zfvfn] ug{] ;]jf
/ sfo{x?sf] lgldQ ljlgof]hg u/]sf] /sd dWo] s'g}df art x'g] / s'g}df ck'u x'g] b]lvg cfPdf
gu/ sfo{kflnsfn] art x'g] lzif{s af^ gk'u x'g] lzif{sdf /sd ;fg{ ;Sg] % . o;/L /sd
/sdfGt/ ubf{ sfo{kflnsfn] :jLs[t aflif{s ah]^sf] clwgdf /xL s'g} lzif{saf^ k"hLut lzif{sdf
klRr; k|ltztdf ga(fO{ /sdfGt/ ug{ ;lsg] % . pNn]lvt /sd /sdfGt/ ubf{ 10 k|ltzt;Dd
k|d'v k|zf;sLo clws[t:t/sf] lg)f{oaf^, 15 k|ltzt ;Dd gu/k|d'v :t/Lo lg)f{oaf^ x'g] % eg]
;f] eGbf al( 25 k|ltzt ;Dd /sdfGt/ ug'{ k/]df sfo{kflnsf a}&saf^ /sdfGt/ ug{ ;lsg] % .
Ps k^s /sdfGt/ u/] kZrft ;f]xL lzif{sdf k'g /sdfGt/ ug{ kfO{g] %}g . k"hLut vr{ / ljlQo
Joj:yf tkm{ ljlgof]lht /sd ;fjf e'QmfgL vr{ / Aofh e'QmfgL vr{ lzif{sdf afx]s cGo rfn"
vr{ lzif{s tkm{ ;fg{ / ljlQo Joj:yf cGtu{t ;fjf e'QmfgL vr{ tkm{ ljlgof]lht /sd Jofh
e'QmfgL vr{ lzif{sdf afx]s cGoq ;fg{ ;lsg] %}g . t/ k"hLut vr{ / laQLo Joj:yfkg vr{
Joxf]g{] 1 >f]t af^ csf{] >f]tdf /sd ;fg{ ;lsg] % .
3_ pkbkmf 2 df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg Ps lzif{saf^ ;f] lzif{ssf] hDdf :jLs[t /sdsf]
25 k|ltzt eGbf a(\g] u/L s'g} Ps jf Ps eGbf al( lzif{sx?df /sd ;fg{' k/]df gu/ ;efsf]
:jLs[lt lng' kg{] % .
4_ vr{ cg'df]bgM
1_ cf=j= 2074.075 sf] nflu :jLs[t sfo{qmddf If]qut dfq ljlgof]hg eO{ sfo{qmd÷
lqmofsnfkut laefhg x'g afsL /x]sf ah]^ tyf sfo{qmd sfo{Gjog ug{ gu/ sfo{kflnsf
gu/k|d'v tyf k|zf;sLo k|d'vsf] lg)f{oaf^ :jLs[t u/fO{Psf sfo{qmd lqmofsnfk / ah]^
ljlgof]g tyf vr{ o;} P]g adf]lhd ePsf] dflgg] % .
2_ cf=j= 2075.076 sf nflu :jLs[t ah]^ tyf sfo{qmddf If]qut jf lzif{sut dfq ljlgof]hg
ePsf] jf pQm ljlgof]hgnfO{ sfo{qmdut tyf lqmofsnfkut ?kdf ah]^ ljlgof]hg gu/
sfo{kflnsf÷gu/k|d'v÷k|d'v k|zf;sLo clws[t af^ lqmofsnfkut ljlgof]hg u/L vr{ ug{
;lsg] % .
3_ pkbkmf 2 adf]lhd ePsf] ljlgof]hgnfO{ gu/;efsf] a}&saf^ cg'df]bg u/fpg' kg{]% .
hDdf
1 ;+#Lo ;dfgLs/)f cg'bfg 194100000.00 0.00 0.00 0.00 110400000.00 83700000.00 194100000.00
3 k|b]z ;dfgLs/)f cg'bfg 4673000.00 0.00 0.00 0.00 0.00 4673000.00 4673000.00
4 ;#Lo /fhZj af*kmf* 112087000.00 0.00 39669000.00 39669000.00 0.00 72418000.00 72418000.00
;jf/Ls/
6 ;fdfhLs ;'/Iff sfo{s|d 143130000.00 0.00 143130000.00 143130000.00 0.00 0.00 0.00
यय अनम
ु ान
आव २०७५/०७६ को वडा त रय वजेट
5000000.00 1 1 ५००००००.००
31159 j*f :tl/o ;fgfltgf dd{t k|lt j*f 1000000.00 1 1 १००००००.००
1277250.00 1 1 १९२१५००.०० ;+#Lo lalto
31159 25 nfvsf] Psof]hgf k|lt j*f
578500.00 1 1 ५७८५००.०० ;dfgLs/)f
31159 lzIff k"jf{wf/ ljsf; 400000.00 1 1 ४०००००.००
31159 s[lif tyf ;fgf l;rfO{ ljsf; 300000.00 1 1 ३०००००.००
hDdf १०२०००००.००
यय अनुमान
आ व २०७
= = 5÷0 6 ७ k|:tfljt rfn' vr{ cg'dfg
vr{
cf=व ७=075÷ 6
194100000 4673000 112087000 21669000 94404000
;+s]t
g+=
rfn'vr{sf pklzif{s
को अनुमान ;+#Lo ljlQo
;dflgs/)f
k|b]z lalto ;+#Lo /fhZj k|b]z /fhZj cfGtl/s >f]t
21112 पदा धकार पारमक तथा सु वधा 11995200 1995200 10000000
400000
vr{
cf=व ७=075÷ 6
194100000 4673000 112087000 21669000 94404000
;+s]t
g+=
rfn'vr{sf pklzif{s
को अनुमान ;+#Lo ljlQo
;dflgs/)f
k|b]z lalto ;+#Lo /fhZj k|b]z /fhZj cfGtl/s >f]t
vr{
व ७
cf= =075÷ 6
194100000 4673000 112087000 21669000 94404000
;+s]t
g+=
rfn'vr{sf pklzif{s
को अनुमान ;+#Lo ljlQo
;dflgs/)f
k|b]z lalto ;+#Lo /fhZj k|b]z /fhZj cfGtl/s >f]t
rfn' tkm{ sf] hDDff 497003000.0 194100000 4673000 39069000 21669000 93704000
cfly{s ljsf; 0
5 ;xsf/L 0
;dflhs ljsf; 0
1 lzIff 0
3 hg:jf:Yo k|j${g 0
5 ;+:s[lt k|j${g 0
dw]zL,d'lZnd,cNk;+Vos,lk%*fju{sf
12
sfo{qmd 0
1 k"jf{wf/ ljsf; 0
sfo{qmd 0
sfo{qmd 0
73018000.0 21669000.
hDdf 294160000 194100000.00 4673000.00 700000.00
0 00
112087000. 21669000.
s'n hDdf 791163000.00 194100000.00 4673000.00 94404000.00
00 00
km/s 0.00
110400000.
1 ;+#Lo ;dfgLs/)f cg'bfg 194100000.00 0.00 83700000. 194100000.
00
12000000.0
5 ]k|b]z /fhZj af*kmf* ;jf/Ls/ 21669000.00 9669000. 21669000.
0
1 ;+#Lo ;dfgLs/)f cg'bfg 194100000.00 0.00 0.00 0.00 103458000. 90642000.00 194100000
221100000.0
2 ;zt{ cg'bfg 221100000.00 0.00 221100000.00 0.00 0.00 0.00
0
3 k|b]z ;dfgLs/)f cg'bfg 4673000.00 0.00 0.00 0.00 0.00 4673000.00 4673000.
4 ;#Lo /fhZj af*kmf* 112087000.00 0.00 53269000.00 53269000.00 0.00 58818000.00 58818000.
5 ]k|b]z /fhZj af*kmf* ;jf/Ls/ 21669000.00 0.00 0.00 0.00 12000000. 9669000.00 21669000.
159034000.
6 ;fdfhLs ;'/Iff sfo{s|d 159034000.00 0.00 159034000.00 0.00 0.00 0.00
00
78500000.0
7 cfGtl/s >f]t 78500000.00 10800000.00 67700000.00 0.00 0.00 0.00
0
Pn lh l; l* lk 400000
lh=;=;=
hDdf 5900000
gf]^ hg;efuLtfsf] /sd gu/kflnsfsf] vftfdf hDdf x'g] ePdf cfo Aoo cg'dfgdf ;d]t ;f] /sd k|lai^ ug'{kg]{
cg';"rL 3
j*f :t/Lo cfof]hgf
j*f g+= 1
4 sfln dlGb/ b]vL ldn ;Dd Plh~ ;lxtsf] O{^/ns ug{{ . 1500000.00
hDdf ? 5700000.00
2_ ;fgfltgf dd{t
l;=g+= cfof]hgf÷sfo{qmdsf gfd ljlgof]lht /sd ? s}lkmot
hDdf ? 1000000.00
3_ &"nf k"jf{wf/
l;=g+= cfof]hgf÷sfo{qmdsf gfd ljlgof]lht /sd ? s}lkmot
hDdf ? 2500000.00
hDdf ? 300000.00
hDdf ? 400000.00
hDdf ? 300000.00
j8f g++= @
1_ j*f :t/Lo k"jf{wf/ ljsf;sf cfof]hgf
hDdf ? 5000000.00
hDdf ? 1000000.00
hDdf ? 3500000.00
hDdf ? 300000.00
nflu
hDdf ? 400000.00
hDdf ? 300000.00
j8f g+= #
1_ k"jf{wf/ ljsf; cfof]hgfx¿
ljlgof]lht /sd
l;=g+= cfof]hgf÷sfo{qmdsf gfd s}lkmot
?
hDdf ? 6000000.00
hDdf ? 1000000.00
hDdf ? 2500000.00
hDdf ? 300000.00
hDdf ? 400000.00
hDdf ? 300000.00
j8f g+= $
hDdf ? 6000000.00
hDdf ? 1000000.00
ljlgof]lht /sd
l;=g+= cfof]hgf÷sfo{qmdsf gfd s}lkmot
?
hDdf ? 2500000.00
hDdf ? 200000.00
hDdf ? 400000.00
hDdf ? 300000.00
j8f g+= %
1 k"jf{wf/ ljsf; tkm{ j*f:t/Lo cfof]hgf
lgdf{)f
hDdf ? 6000000.00
hDdf ? 1000000.00
hDdf ? 2500000.00
hDdf ? 300000.00
hDdf ? 400000.00
hDdf ? 300000.00
j8f g+= ^
1 k"jf{w/ ljsf; tkm{ j*f:t/Lo cfof]hgf
hDdf ? 3499900.00
hDdf ? 1000000.00
hDdf ? 5000100.00
hDdf ? 300000.00
hDdf ? 400000.00
hDdf ? 300000.00
hDdf ? 6000000.00
hDdf 1000000.00
hDdf ? 2500000.00
hDdf ? 300000.00
hDdf ? 400000.00
hDdf ? 300000.00
j8f g+= *
1 k"jf{wf/ ljsf; tkm{ j*f:t/Lo cfof]hgf
hDdf ? 6000000.00
hDdf ? 1000000.00
hDdf ? 2500000.00
hDdf ? 300000.00
hDdf ? 400000.00
hDdf ? 300000.00
j8f g+= (
1= &"nf ljsf; tkm{ j*f:t/Lo cfof]hgf
ljlgof]lht /sd
l;=g+= cfof]hgf÷sfo{qmdsf gfd s}lkmot
?
9 >L /fd k|flj x'b} j*f g+= 8 sf] l;dfgf ;Dd 1100000.00
hDdf ? 6000000.00
ljlgof]lht /sd
l;=g+= cfof]hgf÷sfo{qmdsf gfd s}lkmot
?
hDdf ? 1000000.00
ljlgof]lht /sd
l;=g+= cfof]hgf÷sfo{qmdsf gfd s}lkmot
?
clt ljkGg
tyf ;'s'Djf;L
cfO{tjf/] lkknaf]^ v)*sf] af^f]df sfnf]kq]
1 2500000.00 a:tL ePsf]n]
lgdf{)f
nfut ;fem]bf/L
gx'g] .
hDdf ? 2500000.00
hDdf ? 300000.00
hDdf ? 400000.00
hDdf ? 300000.00
j8f g+= !)
1= k"jf{wf/ ljsf; tkm{ j*f :t/Lo cfof]hgf
gu/:t/Lo
k|fljlws nfut cfof]hgfsf
13 k|ltef dfu{ sNe{^ lgdf{)f
cg'dfgsf cfwf/df ¿kdf ;+rfng
x''g]
hDdf ? 5000000.00
hDdf ? 1000000.00
hDdf ? 1000000.00
Plh~ lgdf{)f
hDdf ? 300000.00
hDdf ? 400000.00
hDdf ? 300000.00
j8f g+= !!
1 k"jf{wf/ ljsf; tkm{ j*f:t/Lo cfof]hgf
hDdf ? 6000000.00
hDdf ? 1000000.00
hDdf ? 2500000.00
hDdf ? 150000.00
hDdf ? 400000.00
hDdf ? 300000.00
j8f g+= !@
1= j*f :t/Lo k"jf{wf/
gu/sf] ;dk'/s
sf]ifaf^ ? 15 nfv
9 ;'qmjf/] v]nd}bfg k"jf{wf/ 500000.00
yk u/L cfof]hgf
;+rfng ug{]
10 o'lgs dfu{ Plh~ tyf k]jn lgdf{)f 500000.00 nfut ;fe]mbf/L gx'g]
hDdf ? 6000000.00
hDdf ? 1000000.00
hDdf ? 2500000.00
hDdf ? 300000.00
hDdf ? 400000.00
hDdf ? 300000.00
cg';"rL 4
lg)f{o g+= 88 df pNn]lvt ePsf qmdfut tyf ljkb Joj:yfkg sf]ifaf^ ;+rflnt cfof]hgf
g+= 1
k"hLut lgdf{)fdf
s§f u/L /flvPsf]
;fj{hlgs zf}rfno lgdf{)fsf] 2 k|ltzt /sd
12 30000000.00 30000000.00
;fem]bf/Ldf x'g] s|dfut cfof]hgf rfn" cf=j=sf]
ljlgof]hg /
;dk'/s sf]ifaf^
u|fe]n
ljlgof]lht
l;=g+= cof]hgf sfo{qmdsf] gfd s}lkmot
ah]^
cg';"rL 5
tkl;n adf]lhdsf cfof]hgf tyf sfo{qmdnfO{ >f]t pknAw ePdf gu/ af^ ;+rfng u/Lg], k|b]z
j*f g+= 1
l;=g+= cfof]hgf tyf sfo{qmdsf] gfd s}lkmot
s[lif k"jf{wf/ ljsf;sf] nflu lgdf{)flwg ca:yfdf /x]sf] ;fd'bflos s[lif sNof)f
1
s]Gb| ejg lgdf{)f
2 wfld{s ko{^sLo :yn lsrsu(Ldf 11 lkm^sf] c:^wft' lzjsf] d'lt{ :yfkgf ug{]
3 x/}rf ahf/ / xf^vf]nf j/fk/f O{nfsf k|x/L sfof{no hfg] ;*s (n lgsf;
j*f g+= 1 sf nflu ljleGg &fp+sf nflu ljleGg ;fO{hsf 100 yfg Xo"d
8
kfO{k
19 x/}rf ahf/ ;+lut rf}s b]vL e§L k"n ;Dd b'j} tkm{ *]g lgdf[)f
hgtfdf dflj blIf)f b]vL du/ ^f]n x'b} vfbd sfsL{ ^f]n x'b} /fh ^f]n ;Dd
20
hf]*\g] ;*s sfnf]kq]
vfbd vf]nf zfGtL ^f]naf^ x/}}rf ahf/ nIdLk'/ s'df/ ufp x'b} vf]/Lof ^f]n
21
x'b} nfnleQL hf]*\g] ;*s sfnf]kq]
;'Gb/x/}rf j*f g+= 1 sf] SofDkf ^f]naf^ s'df/ ufp dflyNnf] vf]/Lof ;Dd 5
22
lsdL sfnf]kq]
j*f g+= 2
l;=g+= cfof]hgf tyf sfo{qmdsf] gfd
5 s/}jgf rf}s k"j{ x'nfsL dfu{ blIf)f vfnL ;/sf/L hUufdf kfs{ lgdf{)f
8 dem'jf cf;f/fd #/ cuf*L vf]nfdf t^aGwg lgdf{)f tyf af^f] km/flsnf] kfg{]
s/]jgf rf}s xf]dgfy uf}tdsf] #/ b]vL uf]nfk/f;L >L k+rfog dlGb/ kTy/#§f
19
nufotsf :yfgdf l*k af/L~
wfg v]tL ;'k/hf]g #f]if)ff dTIf kfng bfg tyf e'/fdf cg'bfg t/sf/L v]tL cg'bfg
20
sfo{qmd
23 s/}jgf rf}sdf *'jfg If]qdf rf}s b]vL kmf}bf/ k{gL ;Dd *<]g lgdf{)f
28 uf];nfO{ b]vL l;;jgL a*x/f x'b} lgd"jf rf}sL ;Dd sfnf]kq] lgdf{)f
29 ;nsk'/ e'^fO{ ^f]n ?b| nD;fnsf] #/ x'b} x'nfsL dfu{ sfnf]kq] lgdf{)f
33 j*f g+= 2 / u|fdyfg 7 hf]*\g] hf]uLof/] vbd vf]nfdf kSsL k"n lgdf{)f
34 s/]jgf rf}s b]vL rfbgL rf}s x'b} a'(L u+uf l;dfgf ;Dd sfnf]kq] lgdf{)f
k"jfGrn ljZjljBfno b]vL s/]jgf rf}s b]vL cflbjf;L rf}s x'b} ldng rf}s ;Dd af^f]
35
sfnf]kq] tyf ljleGg &fpdf k"n lgdf{)f
j*f g+= 3
l;=g+= cfof]hgf tyf sfo{qmdsf] gfd s}lkmot
5 a]nuf%L du/^f]n b]lv klZrd d''naf^f] ;Dd hf]*\g] ;*s Plh~ tyf u|fe]]n
8 ltns axfb'/ /fptsf] #/ b]vL g;{/L x'b} ad{lgof hf]*g]af^f] Plh~ tyf u|fe]n
9 lrr/agf kz''klt ^f]n x'b} ad{lgof hf]*\g] af^f] Plh~ tyf u|fe]n
dfpG^ dsfn' af]*L{~ :s'n k"j{ ;fd'bflos ejg blIf)f ;QfO; km'^] hf]*\g]af^f]
13
sfnf]kq]
ul%of rf]s b]lv blIf)f #]/fjgL x'b} ko{^sLo :yfg z]if gf/fo)f bLJo wfd
14
If]qhfg] af^f] sfnf]kq]
;'g;/L s]jn x'b} n]vgfy ;'j]bLsf] #/ blIf)f hf]g] ;*s *\g lgdf{)f tyf
19
u|fe]n
a]nuf%L d'naf^ k"j{ t'n;f kf}*]nsf] #/ x'b} 27 km'^] hf]*\g] ;*s *]g tyf
20
u|fe]n lgdf{)f
34 j*fsf ljleGg :yfgx¿df ;*s alQ tyf zf}o{alQ h*fg ug{] sfo{
63 /fh]Gb| sfsL{sf] #/ b]vL k"j{ hfg] ;*s *<]g tyf u}fe]n sfnf]kq] lgdf[)f
64 ?kf cfrfo{sf] #/ cuf*L af^ klZrd hfg] ;*s *<]g tyf sfnf]kq] lgdf[)f
65 ;fdflhs ¿kdf k%fl* k/]sf ckf+u blnt tyf lk%*f au{sf AoQmLsf nflu
75 /fhs'df/ sfsL{sf] #/ k"j{ x'nfsL dfu{ hf]*\g] ;*s *<]g tyf u|fe]n lgdf{)f
uf]ljGb bfxfnsf] #/ klZrd /]*s|; gof ^f]nL x'b} z]ifgf/fo)f lbJowfd hfg]
77
af^f] lgdf{)f
78 a/dgLof d"n af^f] k"j{ hggL k|flj pQ/ blIf)fsf] af^f] *<]g tyf u|fe]n
lrgf/L rf}s blIf)faf^ t'n;L l;+v*fsf] #/ x'b} nf]rgL ;Dd hfg] af^f] kf]n
79
tf/ tyf u|fe]n Pjd sfnf]kq]
ul%of k"n b]vL blIf)f k"j{ tkm{ nf]rgL /]*qmz x'b} z]ifgf/fo)f lbAowfd ;Dd
81
ul%of vf]nf t^aGwg
85 j*fsf ;a} af^fx¿ lSno/ u/L df^f] tyf u|fe]n xfNg] sfo{
86 l;^f}nf ^f]n b]vL z]ifgf/fo)f wfd hfg] af^f] u|fe]n Plh~ tyf sfnf]kq]
nf]rgL d"n ;*s /)faxfb'/ kl/of/sf] #/ klZrd xf^ ;Dd hfg] af^f] *<]g
89
tyf sfnfkq]
92 ad{gLof x]dgf/fo)f vjf;sf] sNe{^ b]vL k"j{ pQ/ blIf)f hfg] af^f] sfnf]kq]
nf]rgL z+s/ a:g]tsf] #/sf] klZrd x'b} ;ld ufl% rf}tf/L af^ pQ/ blIf)f
94
af^f] sfnf]kq]
j*f g+= 4
l;=g+= cfof]hgf tyf sfo{qmdsf] gfd s}lkmot
11 af;af/L kfgL ^+sL b]vL d+unbLk dfu{ hf]*g] af^f] dd{t ;+e f/
14 vfg]kfgL Joj:yfkg
cfjZostf cg';f/ j*f ;ldltsf] j}&ssf] lg)f{o cg';f/ ljleGg af^fx¿ Dd{t
18
;+ef/
26 cGhgfdfu{ sfnf]kq]
27 u+ufdfu{ sfnf]kq]
j*f g+= 5
l;=g+= cfof]hgf tyf sfo{qmdsf] gfd
d'lQm rfkfufO{sf] #/ b]lv k'j{ /fhs'df/ clwsf/Lsf] #/ k'j{ nf]sgfy e^\/fO{sf] #/ ;Dd
3
Plh~ lgdf[)f
4 ;G'h' lnDj''sf] #/sf] af^f] x'b} klZrd hfg] n]vgfy cfrfo{sf] #/ ;Dd Plh~ lgdf{)f
5 lzjdfu{ x'b} sf]O/fnf ^f]n x'b} hLjg uf}tdsf] #/ ;Dd Plh~ lgdf{)f
gf/b l/hfnsf] #/ pQ/ lnnfgfy bfxfnsf] #/ x'b} v*u ltjf/Lsf] #/ ;Dd Plh~
6
lgdf{)f
8 alnof x'b} sdfnf lji^ sf] #/ pQ/ e'lhof km\ofs^L x'b} lwtfn #/ ;Dd Plh~ lgdf{)f
12 uf}zfnf lg? zdf{ #/ x'b} ;'/]z rf}w/Lsf] #/ ;Dd ;*s Plh~ lgdf{)f
23 ul/j j:tLx¿ ;'V vf If]q kLpg] kfgL, cfkt ljkt k/]sf] If]qdf ;+/If)f
25 j*f :t/Lo gd'gf lzIff u')f:t/ ;'wf/ tyf Ifdtf ljsf; sfo{qmd ;+rfng
30 b]j jxfb'/ zfxLsf] #/ b]lv blIf)f rf}w/L ^f]n hf]*g] ;*s lgdf{)f
j*f g+= 6
l;=g+= cfof]hgf tyf sfo{qmdsf] gfd s}lkmot
j*f g 7
l;=g+= cfof]hgf tyf sfo{qmdsf] gfd s}lkmot
7 ul%of vf]nf b]lv ul%of k'n b]vL rf/sf];] emf*L ;Dd t^jGwg
j*f g 8
l;=g+= cfof]hgf tyf sfo{qmdsf] gfd s}lkmot
2 sfsL{{ kmlg{r/ pQ/ lktfDa/ bfxfn #/ v]d cf]emf x'b} cfdh'uL ;*s :t/Ls/)f
j*f g+= 9
l;=g+= cfof]hgf tyf sfo{qmdsf] gfd s}lkmot
3 em/gf ^f]nsf] sfnf]kq] ;*saf^ gof k'n x'b} a'waf/] lg:sg] ;*s u|fe]n
5 kbd kf)*]sf] £f/ pQ/ tkm{ x'b} afn;bg lg:sg] af^f] u|fe]n
9 efg' dfu{ /f]* b]vL sfnL vf]nf k}gL ;Dd ;*s Plha~ tyf u|fe]n
11 /fdaxfb'/ dfu{ nlnt >]i&sf] £f/ pQ/ ;*s sl/a 300 ld^/ u||fe]n
12 a'wjf/] s[lif ahf/ blIf)f sfln dfu{ zfvf af^f]df Plha~ tyf u|fe]n
13 a'waf/] sh'{gf dfu{sf] klZrd ;Demgf dfu{sf] af^f] Plh~ ;lxt u|fe]n
16 a'wjf/] ahf/sf] klZrd k^\^L ;'s'Daf;L ^f]ndf hf]*\g] af^f]df Plh~ tyf u|fe]n
19 l;;f} £ff/L kfj/ xfj; %]p !fg' b'nfnsf] £f/ ;Ddsf] af^f] u|fe]n
24 dx]Gb| /fhdfu{ af^ lrq] ^f]n hfg] af^f]df b'j} tkm{ *<]g lgdf{)f
29 hogu/ ^f]nsf] bf]>f] af^f] af^ k"j{ hfg] af^f]df u|fe]n ug{]
rfbgL k]^<f]n kDk pQ/ Hof]tL ^f]n x'b} /fd k|fjL ;Dd hfg] ;*s Plh~ tyf
32
sfnf]kq] ug{]
rfbgL k]^<f]n kDk klZrd af^ pQ/ xb} 8 g+= j*f hf]*\g] af^f]df Plh~
34
lgdf{)f
35 /fd k|flj af^ o'j/fh kf}*]n j*f g= 8 l;df hf]*\g] af^f]df Plh~ lgdf{)f
36 lkPncf] dfu{af^ :sn;{ xf]d x'b} Hof]tL ^f]n hf]*\g] af^f] Plh~ tyf u|fe]n
dx]Gb| /fhdfu{ ch'$ clwsf/Lsf] £f/ %]paf^ pQ/ nfp/] ^f]n ;Dd hf]*\g]
40
af^f]df Plh~ tyf u|fe]n
41 /fd k|flj pQ/ kZrLd Hof]^L Snj hf]*\g] af^f]df Plh~ tyf u|fe]n
43 cfo{ dfu{ lgd{nf >]i&sf] £f/b]vL uf]kfn >]i&sf] £f/ ;Dd u|fe]n / *<]g lgdf{)f
47 a+ufnL ^f]n nIdL rf}s b]vL sfnL dlGb/sf] pQ/ blIf)f af^f] sfnf]kq] lgdf{)f
49 nfnLu'/f; dfu{ lbkssf] £f/ b]vL lgd{nfsf] £f/ ;Dd sfnf]kq] lgdf{)f
50 cfbz{ dfu{ zfGtL rf}s b]vL vbd vf]nf ;Dd sfnf]kq] lgdf{)f
51 gd"gf dfu{ dbz{f rf}s b]vL pQ/ lakL k|faL ;Dd sfnf]kq] lgdf{)f
58 a'waf/] sh'{gf k"j{ s[lif ahf/ hf]*\g] af^f]df Plh~ ;lxt sfnf]kq] lgdf{)f
a'waf/] sh'{gf ;*s blIf)f klZrd afn ;bg dfu{df Plh~ ;lxt sfnf]kq]
59
lgdf{)f
a'waf/] sh'{gf ;*s /lj rGb| cfrfo{sf] £f/ cufl* lrq] ^f]n hf]*\g] af^f]df
60
sfnf]kq] lgdf{)f
61 ;nsk'/ lkkn rf}s af^ blIf)f emg{] gfub]jL dfu{df sfnf]kq] lgdf{)f
gof al:t s[lif ahf/ k%fl* /x]sf] vbd vf]nfdf al( s^fg lgoGq)fsf nflu
63
t^aGwg .
77 blnt hghftL l;dfGts[t d':nLd cflbjf;L nufotsf nIfLt au{sf nflu l;k
78 sh{'gf dfu{sf] blIf)f klZrd nfnaxfb'/ s^'jfnsf] £f/ cufl* sNe{^ lgdf{)f
l;tf dfof >]i& / b]jsf yfkfsf] £f/ glhs /x]sf] vbd vf]nfsf] k'nsf] k'g
82
lgdf{)f
84 >Llht ckf+u dfu{ k"j{ hfg]a af^f]df ^<ofs vf]nL sNe^{ lgdf{)f
Zofd b+ufnsf] £f/ k'j{ l;;f} £ff/L rf}s b]vL vqL ahufO{sf] £f/ cuf*L sNe{^
85
lgdf{)f
89 j*fsf ;a} If]q tyf al:tx¿df ;f]nf/ alQ tyf vfg]kfgL h*fg
90 ljB't kf]n gk'u]sf j*fsf ljleGg If]qx¿df ljB't kf]n tyf tf/ ljt/)f
j*f g+= 10
l;=g+= cfof]hgf tyf sfo{qmdsf] gfd s}lkmot
4 vf];f{g] rf}s pQ/ k"j{ klZrd l;$fy{ af]l*~ cufl* gfnL ;lxt sfnf]kq]
j*f g+ 11
l;=g+= cfof]hgf tyf sfo{qmdsf] gfd s}lkmot
/Tgdfg df:s]sf] #/ k'j{ b]vL kv]jLyfg x'b{} uf]ljGbk'/ hfg] af^f] u|fe]n tyf
31
/ft]vf]nfdf sne{^ lgdf{)f
44 pb#f]if)f tflnd
j*f g 12
l;=g+= cfof]hgf tyf sfo{qmdsf] gfd s}lkmot
74 rqmky lgdf{)f
अनम
ु ानीत योजना तथा वािष क बजेट
#थानीय तह तथा
सरोकारवालासँगको
सहकाय र समवयमा
१,२,३,४,५,६,११
खानेपानी तथा आवास तथा #वा#/य सु दरहरै चाको
ँ
वडाका
सरसफाई लगायत अव#थामा सध
ु ारका लािग #थानीय तह
१ लुमतीका १,२४,८६३।-
आवासको अव#थामा सेवा तथा सव
ु धामा पह0ँच तथा स7बिधत
काय ,े- िभ-का
सध
ु ार गन* बढाउने र बचत समूह तथा समुदाय
१७ समद
ु ायह
उपभो4ा सिमितह
सुिवधामा सध
ु ार गन*
१,२,३,४,५,६,११
टोल िवकास सं थाको सामािजक सु दरहरै चँ ाको
वडाका लमु तीका
क मता अिभवृी तथा ६८ सचेतना तथा थानीय तह तथा
काये! िभ!का
िनरतर छलफल मता िवका स'बिधत समदु ाय
१७ समदु ायह#
समदु ायको मता १,२,३,४,५,६,११
सामािजक सु दरहरै चँ ाको
अिभवृीका लािग वडाका लमु तीका
ख ६ सचेतना तथा थानीय तह तथा
तािलम, अनगु मन, काये! िभ!का
मता िवका स'बिधत समदु ाय
गो+ीको आयोजना गन, १७ समदु ायह#
१,२,३,४,५,६,११
िसकाई िवकासका लािग सामािजक सु दरहरै चँ ाको
वडाका लमु तीका
च अवलोकन 9मणको १ सचेतना तथा थानीय तह तथा
काये! िभ!का
आयोजना गन, मता िवकास स'बिधत समदु ाय
१७ समदु ायह#
१,२,३,४,५,६,११
सु दरहरै चँ ाको
सामदु ाियक सहजकताको वडाका लमु तीका
छ २ थानीय तह तथा
तलब काये! िभ!का
स'बिधत समदु ाय
१७ समदु ायह#
१,२,३,४,५,६,११
सु दरहरै चाको
ँ
मिहलाहको आिय क वडाका सामािजक
#थानीय तह
२ तथा सामािजक लुमतीका सचे तना तथा ९,८०,३४०।-
तथा स7बिधत
अव#थामा सध
ु ार गन* काय ,े- िभ-का ,मता िवकास
समुदाय
१७ समद
ु ायह
१,२,३,४,५,६,११
सामािजक सु दरहरै चँ ाको
समदु ायका यवु ा मता वडाका लमु तीका
क िनरतर सचेतना तथा थानीय तह तथा
अिभवृी गन, काये! िभ!का
मता िवकास स'बिधत समदु ाय
१७ समदु ायह#
१,२,३,४,५,६,११
सामािजक िवषयव तमु ा सामािजक सु दरहरै चँ ाको
वडाका लमु तीका
ख पनु ताजक; तािलमह#को २ सचेतना तथा थानीय तह तथा
काये! िभ!का
आयोजना गन, मता िवकास स'बिधत समदु ाय
१७ समदु ायह#
नाटक माफत,
जनचेतनामल
ू क काय6म,
अिभभावक भेला तथा
यवु ा समहू मिहला समहू १,२,३,४,५,६,११
सामािजक सु दरहरै चँ ाको
तथा टोल िवकास सं था वडाका लमु तीका
ग ४ सचेतना तथा थानीय तह तथा
तथा थानीय िव>ालय काये! िभ!का
मता िवकास स'बिधत समदु ाय
माफत बालबािलकाको १७ समदु ायह#
िशा माफत
बालबािलकाको िशामा
सधु ार गन,
हाल सहकाय ग@ररहेका १,२,३,४,५,६,११
सु दरहरै चँ ाको
िव>ालयह#को भौितक वडाका लमु तीका
घ ६ भौितक िनमाण थानीय तह तथा
िवकास गनमा आिथक काये! िभ!का
स'बिधत समदु ाय
सहयोग गन, १७ समदु ायह#
वािषक अिभभावक भेला १,२,३,४,५,६,११ सामािजक सु दरहरै चँ ाको
ङ १४
तथा िव>ालय भना वडाका लमु तीका सचेतना तथा थानीय तह तथा
१,२,३,४,५,६,११
वडाका लमु तीका
काये! िभ!का
क सावजिनक सनु वु ाई समदु ायह#
थानीय तह तथा
िजDला समवय
प@रषद
लमु तीको
ख आतरीक अनगु मन कायालय
सु दरहरै चँ ा
सु दरहरै चँ ामा
काय6म सिमा तथा
सच
ं ािलत
ग कमचारीको मता
काय6म तथा
िवकास
कमचारी
शासिनक
काय
५ शासिनक खच . ४,७०,०००।
स7पादन
गन
जमा खच .
३२,६०,३०७।-
पेस गन, :
.........................................................
लEमी राई
िफDड संयोजक
;'Gb/x/}rfgu/kflnsfsf] sfof{no
la/f6rf]s df]/8=
dxf]bo,
gf/L lasf; ;+3n] laut nfdf] ;dob]lv dlxnf tyf afnaflnsfsf] clwsf/sf] If]qdf df]/Ë lhNnfdf tyf b]zsf laleGg lhNnf sfo{ ul/
/x]sf] cjut g} 5 . of] sfo{qmdsf] ;do ! cS6f]j/ b]lv #) ;]K6]Dj/ ;Dd /xg] hfgsf/L u/fpb} o; aif{ @)!* hgj/L ! laleGg
;fem]bf/x?sf] ;xsfo{df Community Engagement and Sponsorship Project (CESP), Protection Project
Empowering Resilience and Menstural Hygine Management (MHM)]{ of]hgfx? / To; -;fljs x/}rf ufflj;_
gu/kflnsf g+ ! jf8{df ;+rfngsf nflu to ePsf sfo{qmdx? o; gu/;efdf ;dfa]z ul/lbg' x'g cg'/f]w ub{5' .
कं स मुख काय म तथा येजना इकाइ वािषक येजनाके वािषक सहकाय गरे के कै िपयत
ि याकलापह सचालन लय िकिसम लागत सथा
थान वडा हजारमा
न
गाउपिलका/नगरपािलका तथा
मिहला बालबािलका कायालयसंग
संय
ु पमा बल संरण सबिध
अिभयान र सचेतनामुलक कायम
१ संचालन गन वडा न 1 १ १ तिलम 11437 वड िभजन
बालसरं णसबिध नीित तथा
बालमै#ी $थानीय सासन लागु गनका
लािग , गाउबल संरण तथा
सबधन सिमित, मिहला
बालबािलका कायमलाई सहयोग र
२ सहजीकरण गन वडा न1 १ १ 10937 वड िभजन
cg';"rL 6
;'Gb/x/}Frf gu/kflnsfsf gu/ sfo{kflnsf ;b:ox¿sf]] df]afO{n gDa/
qm ; &]ufgf j*f g+= kb gfd y/ df]jfO{n gDj/
1 ;'Gb/x/}rf g=kf= k|d'v lzjk|;fb (sfn 9862180019
Email ID
sundarharaicha1@gmail.com
sundarharaicha02@gmail.com
sundarharaicha3@gmail.com
sundarharaicha4@gmail.com
sundarharaicha5@gmail.com
sundarharaicha6@gmail.com
sundarharaicha7@gmail.com
sundarharaicha8@gmail.com
sundarharaicha9@gmail.com
sundarharaicha10@gmail.com
sundarharaicha11@gmail.com
sundarharaicha12@gmail.com
9852021246
13 ;'Gb/x/}rf g=kf= j*f cWoIf hLjgk|;fb (+'ufgf
9802021246
blnt dlxnf
20 ;'Gb/x/}rf g=kf= nfn;/L d*/
;b:o
4
blnt dlxnf
25 ;'Gb/x/}rf g=kf= ;Ltf g]kfnL
;b:o
5
9815305152
blnt dlxnf
30 ;'Gb/x/}rf g=kf= ^'gfs'df/L ljZjsdf{ 9817310326
;b:o
6
dlxnf j*f
39 ;'Gb/x/}rf g=kf= pld{nf zdf{ l/hfn 9862075387
;b:o
8 blnt dlxnf
40 ;'Gb/x/}rf g=kf= t'n;f bhL{ 9819329893
;b:o
dlxnf j*f
44 ;'Gb/x/}rf g=kf= tf/f l#ld/] 9842295282
;b:o
9 blnt dlxnf
45 ;'Gb/x/}rf g=kf= l/tf ljZjsdf{ 9810478138
;b:o
blnt dlxnf
50 ;'Gb/x/}rf g=kf= ;Ltfb]jL a/fO{nL 981430877
;b:o
10
dlxnf j*f
54 ;'Gb/x/}rf g=kf= ;':df rf}w/L bg'jf/ 9862310043
;b:o
11 blnt dlxnf
55 ;'Gb/x/}rf g=kf= !fg'dfof ;fsL{ 9810451885
;b:o
56 ;'Gb/x/}rf g=kf= ;b:o dx]Gb| lnDa' 9819048552
blnt dlxnf
60 ;'Gb/x/}rf g=kf= k|ldnf cf%fd] ;fsL{ 9803274190
;b:o
12