Gujarat Secondary and Higher Secondary Education Board, Gandhinagar

Standard – 12 Diagnostic Test

Subject : Maths (050) Total Marks : 80

Medium : English Time : 3 Hours

Section – A

1) Answer the following questions (Each carries 1 mark) [24]

i. If n(p(p(p(A)))) = 4, then A = __________.

(a) {} (b) {1,2} (c)  (d) U
ii. Write the set {xR / -4 < x  6} in interval form.
𝑥 2 5 1
iii. If ( + 1, 𝑦 − ) = ( , ), then find the values of x and y.
3 3 3 3
iv. The range of function f : R R, f(x) = x2 + 2 is ___________.
v. Find the radian measure corresponding to the degree measure 250.
vi. Find the value of Sin 750.
vii. The complex number 3(7 + i7) + i(7 + i7) = a + ib then a = _______.
viii. The roots of the equation x2 – x + 2 = 0 are in…
(a) Complex set C (b) Real set R (c) Irrational set R – Q (d) Integer set Z
ix. If nC2 = nC8, then n = _________.
x. What is the number of ways of choosing 4 cards of the same suits from a
pack of 52 cards?
xi. Find nth term of the sequence 7, 9, 11, 13……
xii. If A and G are A.P. and G.P. respectively of the numbers 4 and 16, then
A – G = __________.
xiii. Write the equation of the line passing through the point (-4, 3) with a slope ½.
xiv. Reduce the eqation √3𝑥 + 𝑦 − 8 = 0 into normal form.
xv. Find the centre and radius of the circle x2 + y2 – 4x – 8y – 45 = 0.
xvi. Find the equation of the parabola with vertex at (0,0) and focus at (0,2).
𝑑
xvii. Find (ax2 + b)2 , where a and b are constants.
𝑑𝑥
𝑥+1
xviii. If f(x) = , 𝑥 ≠ 0, then find f’(1).
𝑥
tan 2𝑥
xix. lim ( π )= ________
π 𝑥−
x→ 2
2
(a) 2 (b) -1 (c) 1 (d) -2
xx. If p(A) = 0.99, then p(A’) = ________.
xxi. What is the probability of the event “Having 5 Sundays in the month of
January 2021?
1
 𝑛 𝑛 𝑛 𝑛
xxii. If ( ) + ( ) + ( ) + ⋯ ( ) = 31, then n = _________.
1 2 3 𝑛
2𝜋 𝜋 𝜋
xxiii. Find the value of 𝑠𝑖𝑛 + 𝑐𝑜𝑠 − 𝑡𝑎𝑛 .
6 3 4
11
xxiv. Evaluate : 
r=1
(2 + 3r)
Section – B
 Answer any 11 questions from given questions
(Each carries 2 marks) [22]
2. Let A : { x : x is a natural number }
B : { x : x is an even natural number } and
C : { x : x is a prime number }
Find (i) A – B (ii) C – A
3. If A = {1, 2, 3, 4, 6} and relation R = {(a,b) : a, bA, b is divisible by a}, then
(1) Write R in roster form. (2) Find domain and range of R.
4. In a circle of diameter 40 cm, the length of a chord is 20 cm. Find the length
of minor arc of the chord.
−5
5. tan 𝑥 = , x lies in second quardrant. Find the values of other five
12
trigonometric functions..
5+ √2𝑖
6. Express 𝑧 = in a + ib form.
1−√2𝑖
7. Solve the equation : √2𝑥 2 + 𝑥 + √2 = 0
8. If 5Pr = 2  6Pr -1, then find the value of r.
9. In how many ways can a team of 3 boys and 3 girls be selected from 5 boys
and 4 girls?
10. Insert two numbers between 3 and 81 so that the resulting sequence is G.P.
𝑎 𝑏
11. If three points (h,0), (a,b) and (0,k) lies on a same line, show that + = 1.
ℎ 𝑘
𝑥 𝑦
12. What are the points on the y-axis whose distance from the line + = 1 is
3 4
4 units?
13. Find the equation of the circle passing through (0,0) and making intercepts a
and b on the coordinate axis.
14. Find the equation of hyperbola whose vertices (2, 0) and foci (3, 0).
x(𝑒 𝑥 −1)
15. Find xlim .
→0 1 − 𝐶os x
16. A coin is tossed twice. What is the probability that atleast one tail occurs?
17. If P(A) = 0.54, P(B) = 0.69, P(AB) = 0.35, then find P(A’B’) and P(BA’).

2
 Section – C

 Answer any 8 questions from the following questions.

(Each carries 3 marks) [24]
18. If U = {1,2,3,4,5,6,7,8,9}, A = {2,4,6,8} and B={2,3,5,7}, then verify that…
(1) (AB)’ = A’B’ (2) (AB)’ = A’B’
19. Let f = {(1,1), (2,3), (0,-1), (-1,-3)} be a linear function from z to z. Find f(x).
20. Prove that : Cos 6x = 32Cos6x – 48Cos4x + 18Cos2x – 1
21. Find the modulus and the argument of z = -√3 + 𝑖.
22. How many 4 digit numbers can be formed using the digits 1, 2, 3, 4, 5, if
no digit is repeated? How many of these will be even?
23. In how many ways can the letters of the word PERMUTATIONS be
arranged, if the…
(i) Words start with P and end with S.
(ii) All the vowels are together.
𝑎𝑛 +𝑏𝑛
24. If is the arithmetic mean of a and b, then find the value of n.
𝑎𝑛−1 +𝑏𝑛−1
1
25. If the measure of angle between two lines is  and tan  = and the slope of
3
a line is double of the slope of another line, then find the slope of two lines.
26. Find the coordinates of the foci, the eccentricity and the length of latus
𝑥2 𝑦2
rectum of the ellipse + = 1.
25 100
𝑆𝑖𝑛 (𝑥+𝑎) 𝑑𝑦
27. If y = , then find .
𝐶𝑜𝑠 𝑥 𝑑𝑥
𝑑𝑦
28. If y = (x + sec x)(x – tan x), then find .
𝑑𝑥
29. Three coins are tossed once. Find the probability of getting...
(1) atleast two heads.
(2) atmost two tails.
Section – D

 Answer any two from the following questions.

(Each carries 5 marks) [10]
𝜋 𝜋 3
30. Prove that, 𝐶𝑜𝑠 2 𝑥 + 𝐶𝑜𝑠 2 (𝑥 − ) + 𝐶𝑜𝑠 2 (𝑥 + ) =
3 3 2
31. Find the sum of n terms of the sequence 8, 88, 888, 8888, ….

32. If f(x) = mx2 + n ; x < 0

nx + m ; 0  x  1

nx3 + m ; x > 1

for what integers m and n does both lim

x→0
𝑓(𝑥) and lim 𝑓(𝑥) exists?
x→1

3
 ગુજરાત માધ્યમમક અને ઉચ્ચતર માધ્યમમક મિક્ષણ બોર્ડ , ગાાંધીનગર
ધોરણ-12 માટે ની મનદાન કસોટી
વિષય : ગવિત (050) કુ લ ગુિ : 80
માધ્યમ : ગુજરાતી સમય : 3 કલાક
વિભાગ – A
 ુ )
નીચેના પ્રશ્નોના જિાબ આપો. (દરે કનો 1 ગણ [24]

i. n(p(p(p(A)))) = 4, તો A = __________.
(a) {} (b) {1,2} (c)  (d) U }
ii. ગણ {xR / -4 < x  6} ને અંતરાલ સ્વરૂપમાાં લખો.
𝑥 2 5 1
iii. જો ( + 1, 𝑦 − ) = ( , ) હોય તો, x અને y ની ક િંમતો શોધો.
3 3 3 3

iv. વવધેય f : R R, f(x) = x2 + 2નો વવસ્તારગણ શોધો.

v. 250ન ાં રે કિયન માપ શોધો.

vi. Sin 750 ની ક િંમત શોધો.

vii. સાં ર સાંખ્યા 3(7 + i7) + i(7 + i7) = a + ib હોય તો a = _______.

viii. સમી રણ x2 – x + 2 = 0ના બીજ યા ગણમાાં હશે?

(a) સાં ર સાંખ્યાગણ C (b) વાસ્તવવ ગણ R

(c) અસાંમેય સાંખ્યાગણ R – Q (d) પ ૂણાાં સાંખ્યાગણ Z

ix. જો, nC2 = nC8 હોય તો n = _________.

x. 52 પત્તાઓમાાંથી એ જ ભાતના 4 પત્તા ેટલા પ્ર ારે પસાંદ રી શ ાય?

xi. શ્રેણી 7, 9, 11, 13……ન ાં nમ ાં પદ શોધો.

xii. સાંખ્યાઓ 4 અને 16ના A.P. અને G.P. અનક્રમે A અને G હોય તો A – G =
__________.
xiii. બબિંદ (-4, 3)માાંથી પસાર થતા અને જેનો ઢાળ ½ હોય તેવી રે ખાન ાં સમી રણ લખો.

xiv. રે ખા √3𝑥 + 𝑦 − 8 = 0 સમી રણન ાં અબભલાંબ સ્વરૂપ મેળવો.

xv. ુ x2 + y2 – 4x – 8y – 45 = 0ન ાં ેન્દ્ર અને વિજ્યા શોધો.

વર્ળ

xvi. જેન ાં વશરોબબિંદ ઊગમબબિંદ (0,0) હોય અને નાબભના યામ (0,2) હોય તેવા પરવલયન ાં

સમી રણ શોધો.

1
 𝑑
xvii. (ax2 + b)2 શોધો. જ્યાાં a અને b અચળ છે .
𝑑𝑥
𝑥+1
xviii. f(x) = , 𝑥 ≠ 0, તો f’(1) શોધો.
𝑥
tan 2𝑥
xix. lim ( π )= ________
π 𝑥−
x→ 2
2

(a) 2 (b) -1 (c) 1 (d) -2

xx. p(A) = 0.99, તો p(A’) = ________.

xxi. 2021ના જાન્દ્યઆરી માસમાાં 5 રવવવાર આવે તે ઘટનાની સાંભાવના ેટલી?

𝑛 𝑛 𝑛 𝑛
xxii. ( ) + ( ) + ( ) + ⋯ ( ) = 31, તો n = _________.
1 2 3 𝑛
𝜋 𝜋 𝜋
xxiii. 𝑠𝑖𝑛2 + 𝑐𝑜𝑠 − 𝑡𝑎𝑛 ન ાં મ ૂલ્ય શોધો.
6 3 4
11
xxiv.  (2 + 3r) ન ાં મ ૂલ્ય શોધો.
r=1

વિભાગ – B

 નીચે આપેલા ટૂં ક જિાબી પ્રશ્નોમાૂંથી ગમે તે 11ના જિાબ આપો. [22]

2. A : { x : x એ પ્રાકૃવત સાંખ્યા છે }

B : { x : x એ યગ્મ પ્રાકૃવત સાંખ્યા છે } અને

C : { x : x એ અવવભાજ્ય સાંખ્યા છે }

તો, (i) A – B (ii) C – A શોધો.

3. જો A = {1, 2, 3, 4, 6} સાંબધ
ાં R = {(a,b) : a, bA, b એ a વિે વવભાજ્ય છે }

(1) Rને યાદીની રીતે લખો. (2) Rનો પ્રદે શ તથા વવસ્તાર મેળવો.

4. 40 સેમી વ્યાસવાળા વર્ળ

ુ માાં જીવાની લાંબાઈ 20 સેમી છે . જીવાને સાંગત લઘચાપન ાં

માપ શોધો.
−5
5. tan 𝑥 = , x બીજા ચરણમાાં છે તો અન્દ્ય પાાંચ વિ ોણવમવતય વવધેયોના મ ૂલ્યો શોધો.
12
5+ √2𝑖
6. 𝑧 = ને a + ib સ્વરૂપમાાં દશાુવો.
1−√2𝑖

7. સમી રણ ઉ ેલો : √2𝑥 2 + 𝑥 + √2 = 0

8. જો 5Pr = 2  6Pr -1 હોય તો rની ક િંમત શોધો.

2
 9. 5 કમાર અને 4 કમારીઓમાાંથી 3 કમારો અને 3 કમારીઓની ેટલી ટ િી બનાવી

શ ાય?

10. સમગણોત્તર શ્રેણી બને તે રીતે 3 અને 81 વચ્ચે બે સાંખ્યાઓ ઉમેરો.

11. જો િણ બબિંદઓ (h,0), (a,b) અને (0,k) એ રે ખા પર આવેલા હોય તો સાબબત રો ે

𝑎 𝑏
+ =1
ℎ 𝑘
𝑥 𝑦
12. y અક્ષ પરન ાં ય ાં બબિંદ + = 1રે ખાથી 4 એ મ અંતરે આવેલ છે ?
3 4

13. ઉગમબબિંદમાાંથી પસાર થતા અને અક્ષો પર અંત:ખાંિ a અને b બનાવતા વર્ળ
ુ ન ાં

સમી રણ મેળવો.

14. વશરોબબિંદઓ (2, 0), નાબભઓ (3, 0) હોય તેવા અવતવલયન ાં સમી રણ મેળવો.
x(𝑒 𝑥 −1)
15. lim
x→0
મેળવો.
1 − 𝐶os x

16. એ વસક્કાને બે વખત ઉછાળતા ઓછામાાં ઓછી એ વાર ાાંટો મળે તેની સાંભાવના

શ ાં થશે?

17. p(A) = 0.54, p(B) = 0.69, p(AB) = 0.35 હોય તો P(A’B’) અને p(BA’)

શોધો.

વિભાગ – C

ુ બ જિાબ આપો.
 નીચે આપેલ પ્રશ્નોમાૂંથી ગમે તે 8 પ્રશ્નોના માૂંગ્યા મજ [24]

18. U = {1,2,3,4,5,6,7,8,9}, A = {2,4,6,8} અને B={2,3,5,7} હોય તો ચ ાસો:

(1) (AB)’ = A’B’ (2) (AB)’ = A’B’
19. f = {(1,1), (2,3), (0,-1), (-1,-3)} થાય તે રીતે Z પર વ્યાખ્યાવયત સરે ખ વવધેય f(x)

શોધો.

20. સાબબત રો: Cos 6x = 32Cos6x – 48Cos4x + 18Cos2x – 1

21. z = -√3 + 𝑖નો માનાાં અને ોણાાં શોધો.

22. 1, 2, 3, 4, 5 અં ોનો પનરાવતુન વસવાય ઉપયોગ રીને 4 અં ોની ેટલી સાંખ્યા બને?

આમાાંથી ેટલી સાંખ્યાઓ યગ્મ હોય?

3
23. PERMUTATIONS શબ્દના મ ૂળાક્ષરોની ગોઠવણી ેટલા પ્ર ારે નીચેના વવ લ્પો માટે

રી શ ાય?

(i) શબ્દ Pથી શરૂ થાય અને Sમાાં અંત પામે.

(ii) બધા સ્વરો સાથે હોય.

𝑎𝑛 +𝑏𝑛
24. જો a અને b વચ્ચેનો સમાાંતર મધ્ય હોય તો nન ાં મ ૂલ્ય શોધો.
𝑎𝑛−1 +𝑏𝑛−1
1
25. જો બે રે ખાઓ વચ્ચેના ખ ૂણાન ાં માપ  હોય અને tan  = હોય અને બે રે ખાઓ પૈ ીની
3

એ રે ખાનો ઢાળ બીજી રે ખાના ઢાળ રતા બમણો હોય તો તે રે ખાઓનો ઢાળ શોધો.
𝑥2 𝑦2
26. ઉપવલય + = 1ના નાબભના યામ, ઉત્ ેન્દ્રતા, નાબભલાંબની લાંબાઈ શોધો.
25 100
𝑆𝑖𝑛 (𝑥+𝑎) 𝑑𝑦
27. y= હોય તો શોધો.
𝐶𝑜𝑠 𝑥 𝑑𝑥
𝑑𝑦
28. y = (x + sec x)(x – tan x) હોય તો શોધો.
𝑑𝑥

29. િણ વસક્કાને એ વાર ઉછળતા...

(1) ઓછામાાં ઓછી બે છાપ મળે .

(2) વધમાાં વધ બે ાાંટા મળે તેની સાંભાવના શોધો.

વિભાગ – D

 નીચે આપેલ પ્રશ્નોમાૂંથી ગમે તે 2ના જિાબ આપો. [10]

𝜋 𝜋 3
30. સાબબત રો ે, 𝐶𝑜𝑠 2 𝑥 + 𝐶𝑜𝑠 2 (𝑥 − ) + 𝐶𝑜𝑠 2 (𝑥 + ) =
3 3 2

31. શ્રેણી 8, 88, 888, 8888, … ના પ્રથમ n પદોનો સરવાળો શોધો.

32. જો f(x) = mx2 + n ; x < 0

nx + m ; 0  x  1
nx3 + m ; x > 1

તો, ઈ પ ૂણાાં સાંખ્યાઓ m અને n માટે lim 𝑓(𝑥) અને xlim

→1
𝑓(𝑥) બાંનેન ાં અસ્સ્તત્વ
x→0

હોય?

4
 गुजरात माध्यममक अने उच्चतर माध्यममक मिक्षण बोर्ड, गाांधीनगर
कक्षा – 12 मनदान कसौटी
मिषय : गमणत (050) कुल गुण : 80
माध्यम : मिन्दी समय : 3 घांटा
विभाग – A
 निम्िलिखित प्रश्िो के उतर दिजिए । (प्रत्येक के 1 गुण) [24]

i. यदि n(p(p(p(A)))) = 4, तो A = __________.

(a) {} (b) {1,2} (c)  (d) U

ii. {xR / -4 < x  6} को अंतराल रूप मे ललखिए ।

𝑥 2 5 1
iii. यदि ( + 1, 𝑦 − ) = ( , ) , तो x तथा y ज्ञात कीजिए ।
3 3 3 3

iv. फलन f : R R, f(x) = x2 + 2 का पररसर ...............

v. 250 का रे डियन माप ज्ञात कीजिए ।
vi. Sin 750 का मान ज्ञात कीजिए ।
vii. सजममश्र संख्या 3(7 + i7) + i(7 + i7) = a + ib तो a = _______.
viii. समीकरण x2 – x + 2 = 0 को हल ककस गण मे है ?
(a) सजममश्र संख्यागण (b) वास्तववक गण R
(c) R – Q (d) Z
ix. यदि nC2 = nC8 तो n = _________.
x. ताश के 52 पतो की गड्िी मे से एक ही भात के 4 पते ककतनी तरह से पसंि कर
सकते है ?
xi. श्रेणी 7, 9, 11, 13……का n वाा पि ज्ञात कीजिए ।
xii. यदि संख्याओ 4 तथा 16 का A.P. और G.P. क्रमश: A और G है , तो A – G =
__________.
xiii. ब िं ु (-4, 3) से हो कर िाती और ढाल ½ वाली रे िा का समीकरण ज्ञात कीजिए ।
xiv. समीकरण √3𝑥 + 𝑦 − 8 = 0 को लं रूप मे रूपांतररत कीजिए ।
xv. वत
ृ x2 + y2 – 4x – 8y – 45 = 0 का केंद्र और बिज्या ज्ञात कीजिए ।
xvi. परवलय का समीकरण ज्ञात कीजिए जिसका शीर्ा (0,0) और नालभ (0,2)
𝑑
xvii. (ax2 + b)2 ज्ञात कीजिए ।
𝑑𝑥
1
 𝑥+1
xviii. यदि f(x) = , 𝑥 ≠ 0, तो f’(1) ...............
𝑥
tan 2𝑥
xix. lim ( π )= ________
π 𝑥−
x→ 2
2

(a) 2 (b) -1 (c) 1 (d) -2

xx. यदि p(A) = 0.99, તો p(A’) = ________.

xxi. 2021 के िान्यआ

ु री मदहने मे 5 रवववार आए उस घटना की प्राययकता ?
𝑛 𝑛 𝑛 𝑛
xxii. यदि ( ) + ( ) + ( ) + ⋯ ( ) = 31, તો n = _________.
1 2 3 𝑛
𝜋 𝜋 𝜋
xxiii. 𝑠𝑖𝑛2 + 𝑐𝑜𝑠 − 𝑡𝑎𝑛 का मल्
ू य ज्ञात कीजिए ।
6 3 4
11
xxiv. 
r=1
(2 + 3r) का मल्
ू य ज्ञात कीजिए ।

विभाग – B
 निम्िलिखित प्रश्िो मे से ककसी 11 प्रश्िो के उतर दिजिए । [22]

2. यदि A : { x : x एक प्राकृत संख्या है }

B : { x : x एक सम प्राकृत संख्या है }
C : { x : x एक अभाज्य संख्या है } तो, यनमनललखित ज्ञात कीजिए :
(i) A – B (ii) C–A
3. A = {1, 2, 3, 4, 6} सं ंध R = {(a,b) : a, bA, संख्या a संख्या b को यथावथ
ववभाजित करती है }
(1) R को रोस्टर रूप मे ललखिए । (2) R का प्रांत और पररसर ज्ञात कीजिए ।
4. एक वत
ृ , जिसका व्यास 40 सेमी है, की एक िीवा 20 सेमी लं ाई की है तो इसके
संगत छोटे चाप की लं ाई ज्ञात कीजिए ।
−5
5. tan 𝑥 = , x िस
ू रे चतुथााश मे जस्थत है । अन्य पांच बिकोणलमयतय फलनो का
12

मान ज्ञात कीजिए ।

5+ √2𝑖
6. 𝑧 = को a + ib के रूप मे व्यस्त करे ।
1−√2𝑖

7. समीकरण हल कीजिए : √2𝑥 2 + 𝑥 + √2 = 0

8. यदि 5Pr = 2  6Pr -1 तो r ज्ञात कीजिए ।
9. 5 लिके और 4 लिककयो मे से 3 लिके और 3 लिककयो की टीमे नाते के ककतने
तरीके है ?

2
10. ऐसी िो संख्याए ज्ञात कीजिए जिनको 3 तथा 81 के ीच रिने पर प्राप्त अनक्र
ु म
एक गण
ु ोतर श्रेणी न िाय ।
𝑎 𝑏
11. यदि तीन ब िं ु (h,0), (a,b) और (0,k) एक रे िा पर है तो दििाइए की + =1
ℎ 𝑘
𝑥 𝑦
12. y अक्ष पर कौन से ब िं ु ऐसे है, जिनकी रे िा + = 1 से िरू ी 4 इकाई है ।
3 4

13. (०,०) से होकर िाने वाले वत

ृ का समीकरण ज्ञात कीजिए िो यनिे शांक्षो पर a और
b अंत:िंि नाता है ।
14. शीर्ा (2, 0), नालभयाा (3, 0) को संतुष्ट करते हुए अयतपरवलय का समीकरण ज्ञात
कीजिए ।
x(𝑒 𝑥 −1)
15.xlim
→0
ज्ञात कीजिए ।
1 − 𝐶os x

16. एक लसक्का िो ार उछाला िाता है । कम से कम एक पट् प्राप्त होने की क्या

प्राययकता है ।
17. p(A) = 0.54, p(B) = 0.69, और p(AB) = 0.35 तो P(A’B’) और p(BA’) ज्ञात
कीजिए ।
विभाग – C
 निम्िलिखित प्रश्िो मे से ककसी 8 प्रश्िो के उतर िीजिए । [24]
18. यदि U = {1,2,3,4,5,6,7,8,9}, A = {2,4,6,8} और B={2,3,5,7}, तो सत्यावपत
कीजिए कक:
(1) (AB)’ = A’B’ (2) (AB)’ = A’B’
19. यदि f = {(1,1), (2,3), (0,-1), (-1,-3)} Z से Z मे एक रै खिक फलन है , तो f(x)
ज्ञात कीजिए ।
20. लसध्ध कीजिए : Cos 6x = 32Cos6x – 48Cos4x + 18Cos2x – 1
21. z = -√3 + 𝑖 का मापांक और कोणांक ज्ञात कीजिए ।
22. अंक 1, 2, 3, 4, 5 के उपयोग द्वारा ककतनी 4 अंकीय संख्याए नाई िा सकती है ,
यदि कोई भी अंक िोहराया नही गया है ? इनमे से ककतनी सम संख्याए होंगी ?
23. PERMUTATIONS शब्ि के अक्षरो को ककतने तरीको से व्यवजस्थत ककया िा
सकता है, यदि
(i) चययनत शब्ि का प्रारं भ P से तथा अंत S से होता है ।
3
 (ii) चययनत शब्ि मे सभी स्वर एक साथ है ?
𝑎𝑛 +𝑏𝑛
24. यदि , a तथा b के मध्य समांतर माध्य हो तो n का मान ज्ञात कीजिए ।
𝑎𝑛−1 +𝑏𝑛−1

25. एक रे िा की ढाल िस
ू री रे िा की ढाल का िग
ु ना है । यदि िोंनो के ीच के कोण 
1
है और tan  = तो रे िाओं की ढाल ज्ञात कीजिए ।
3
𝑥2 𝑦2
26. िीधावत
ृ + = 1, नालभयाा, उत्केंद्रता तथा नालभलं िीवा की लं ाई ज्ञात कीजिए।
25 100
𝑆𝑖𝑛 (𝑥+𝑎)
27. y= अवकलि ज्ञात कीजिए ।
𝐶𝑜𝑠 𝑥

28. y = (x + sec x)(x – tan x) का अवकलि ज्ञात कीजिए ।

29. तीन लसक्के एक ार उछाले िाते है ।
यनमनललखित की प्राययकता ज्ञात कीजिए ।
(1) न्यन
ू तम 2 चचत प्रकट होना
(2) अचधकतम 2 पट् प्रकट होना
विभाग – D
 निम्िलिखित प्रश्िो मे से ककसी 2 प्रश्िो के उतर िीजिए । [10]
𝜋 𝜋 3
30. लसध्ध कीजिए : 𝐶𝑜𝑠 2 𝑥 + 𝐶𝑜𝑠 2 (𝑥 − ) + 𝐶𝑜𝑠 2 (𝑥 + ) =
3 3 2

31. अनक्र
ु म 8, 88, 888, 8888, … के n पिों का योग ज्ञात कीजिए ।
32. ककन पण
ू ााको m और n के ललए lim 𝑓(𝑥) और lim 𝑓(𝑥) िोनों का अजस्तत्व है , यदि
x→0 x→1

𝑓(𝑥) = mx2 + n ,x<0

nx + m , 0≤x≤l
nx3 + m x>l

4
 Gujarat Secondary and Higher Secondary Education Board, Gandhinagar
Diagnostic test for Std 12
Subject:Chemistry (052) Total Marks:80
Medium:English Time:3 hours

Section-A
1) Answer the following objective questions. [24]
i. How many moles of carban are present in 60g of glucose?
ii. What will be the % of carbon by mass in carbondioxide?
[A] 34.26% [B] 27.27% [C] 12.67% [D] 43.32%
iii. How many number of maximum electrons have quantumnumber n= 4, ms= -½ in
an atom?
iv. State the de Broglie equation.
v. Arrange the given elements in decreasing order of atomic volume Mg, Si, Al, P.
vi. Write general electronic configuration of outermost shell of d-block elements?
vii. How many non-bonding electron pairs are present in the valence shell of central atom
of ClF3?
viii. Write the electronic configuration of N2 molecule according to M.O.T.
ix. In which molecule the interaction of hydrogen bond is present.
[A] CH4 [B]HF [C]SiH4 [D]MgH2
x. Calculate the internal energy change for a system which absorb 701 J heat and work
done is 349 J.
xi. Enthalpy of all the elements in their standard state is ______.
[A] 1 [B]0 [C] < 0 [D] > 0
+ +
xii. Which are the Lewis acids among H2O, BF3, H , NH4 ?
xiii. What is the oxidation number of S in H2S2O7?
xiv. Write formula of iron(III)sulphate.
xv. Write conjugate base of HSO4 .
xvi. Write the molecular formula of sodium zincate.
xvii. Which kind of hydride is NaH?
xviii. Write the formula of superoxide ion.
xix. Write balance chemical equation for reaction between BF3 and LiAlH4.
xx. Mention the hybridization of Si in SiF62  ?
xxi. Write the number of pi bonds present in acetophenone.
xxii. Which of the following compound has molecular formula CnH2nO2?
[A] dialdehyde [B]diketone [C] carboxylic acid [D] diol
xxiii. Mention the IUPAC name of the compound having molecular formula C5H12 and
quaternary carbon.
xxiv. Which product is obtained at anode on electrolysis of aqueous solution of sodium
acetate?
 SECTION B
 From the given questions, number 2 to 17, answer any 11 questions as per direction.
[Each question is of 2 marks] [22]
2. Calculate the mole fraction of NaOH in 10% w/w aqueous solution. [At. MassH=1,
O=16, Na=23u]
3. Write four important points related to subsidiary quantum number.
4. “Maximum valence of second period element is four” explain.
5. Explain dipole-dipole force of attraction.
6. What is meant by extensive and intensive properties?
7. SO2 can act as oxidising and reducing agent both but HNO3 can act as only oxidising agent only
why?
8. What is disproportionation reaction? Write disproportion reaction between Cl2 and OH- .
9. What is the difference between the hydride compounds of group 14 and 15 elements on the basis
of lewis structure?
10. Write balance chemical equation for reaction between H2O2 and MnO4 in acidic and basic
medium.
11. Compare alkali and alkaline earth metals on the basis of ionization enthalpy property.
12. Write balance chemical equation for reaction of Al with dilute HCl and aqueous alkali.
13. Mention the difference between crystal structure of diamond and graphite.
14. (i) Give IUPAC name of CH3COCH2CH(OH)CH3 .
(ii) write line structure of 2,3 dimethylbutanal
15. Among O2NCH2CH2O and CH3CH2O which is more stable and why?
16. Write equation for conversion: Benzene to m-nitrochlorobenzene.
17. On ozonolysis of an alkene compound “A” mixture of ethanal and pentan-3-one is
obtained. Then write the structure of compound A and related chemical reaction.
SECTION C
 From the given questions number 18 to 29, answer any 8 questions as per direction.
[each question is of 3 marks] [24]
18. 4HCl(aq)  MnO2(s) 
 2H2O(l)  MnCl2(aq)  Cl2(g) according to given reaction
how many gram of MnO2 is required to completely react with 25mL 0.5MHCl.
19. Work function of Cesium atom is 1.9eV then calculate (i) threshold wavelength and
(ii) threshold frequency.
20. Explain exception in the values of ionization enthalpy for elements of second period.
21. On the basis of VSEPR theory explain
(i) H2S is not linear.
(ii) why PCl3 is not plannar
22. What is the total pressure of the 9 dm3 flask at 27 0C having mixture of 3.2g of CH4 and
4.4g of CO2?
23. Explain Hess law with example.
24. Ionization constant of 0.1M bromo acetic acid is 0.132. Then calculate pH and pKa of this
solution.
25. Balance the following redox reaction by any method, which is taking place in acidic medium.
 ClO2(aq)  O2(g)
Cl2O7(g)  H2O2(aq) 
26. Mention the points, which describe diagonal relationship between lithium and magnesium.
27. Give reason “CCl4 is insoluble in water while SiCl4 easily get hydrolysed.”
28. Explain positon and functional group isomerism with one example of each.
29. Explain method of preparation of ethane and butane from chloroethane with suitable chemical
reaction.
SECTION D
 From the given questions number 30 to 32, answer any 2 questions as per direction.
[each question is of 5 marks] [10]
30. Mentions the characteristics of hybridization and explain structure of SF6 on the basis of
hybridization.
31. On reaction between propene and HBr 2-bromo propane is obtained while in presence of
benzoyl peroxide the same reaction gives 1-bromo propane. Explain with mechanism.
32. If solubility product constant of Ag2CrO4 and AgBr are 1.1× 10‾12 and 5 × 10‾13 then
calculate ratio of the moalrity of their saturated solutions.
 ુ રાત માધ્યમમક અને ઉચ્ચતર માધ્યમમક મિક્ષણ બોર્ડ ,ગાાંધીનગર
ગજ
ધોરણ -12 મનદાન કસોટી
મિષય :રસાયણમિજ્ઞાન (052) ુ :80
કુ લ ગણ
ુ રાતી
માધ્યમ :ગજ સમય :3 કલાક

મિભાગ : A
ુ
1) નીચેના હેતલક્ષી ુ બ જિાબ લખો.
પ્રશ્નના માગ્યા મજ [24]
i. 60 g ગ્લકુ ોઝમાાં કાબડનના મોલ કેટલા છે ?
ii. કાર્બન ડાયૉક્સાઈડમાાં કાર્બનન ાં દળથી ટકાવાર પ્રમાણ કેટલ ાં છે ?
(A) 34.26% (B) 27.27% (C) 12.67% (D) 43.32%
iii. કોઈ એક પરમાણમાાં ક્વોન્ટમ આંક n=4, ms=-1/2 મ ૂલ્ય ધરાવતા
ઇલેક્રોનની મહતમ સાંખ્યા કેટલી હશે ?
iv. દ્ બ્રોગલીન ાં દ્રવ્યતરાં ગ સમીકરણ લખો.
v. Mg, Si, Al, P તત્વોના પરમાણકદનો ઉતરતો ક્રમ લખો.
vi. d-વવભાગના તત્વોની ર્ાહ્યકક્ષાની સામાન્ય ઇલેક્રોવનય રચના લખો.
vii. ClF3 માાં મધ્યસ્થ પરમાણની આસપાસ સાંયોજક્તા કોશમાાં કેટલા
અર્ાંધકારક ઇલેક્રોનયગ્મો આવેલા છે ?
viii. આણ્વીય કક્ષક વસદ્ાાંતને આધારે N2 અણન
ાં ી આણ્વીય ઇલેક્રોવનય રચના
લખો.
ix. કયા પદાથબના અણઓ અણઓ વચ્ચે હાઈડ્રોજન ર્ાંધ પ્રકારન ાં આકર્બણ
ર્ળ હાજર છે ?
(A)CH4 (B)HF (C)SiH4 (D)MgH2
x. એક પ્રક્રમમાાં પ્રણાલી દ્વારા 701 J ઉષ્મા શોર્ાય છે અને 349 J
કાયબપ્રણાલી દ્વારા થાય છે તો પ્રક્રમની આંતરરક ઉર્જબનો તફાવત શ ાં હશે?
xi. ર્ધા જ તત્વોની એન્થાલ્પી તેમની પ્રમાણણત અવસ્થામાાં_____હોય છે .
(A) 1 (B) 0 (C) <0 (D) >0
 xii. H2O ,BF3 ,H+ ,NH4+ માાંથી લ ૂઈસ ઍવસડ કયા છે ?

xiii. H2S2O7 માાં સલ્ફરનો ઓક્ક્સડેશનઆંક કેટલો છે ?

xiv. આયનબ(III) સલ્ફેટ ન ાં સ ૂત્ર લખો.

xv. HSO4- નો સાંયગ્મી ર્ેઇઝ લખો.

xvi. સોરડયમ ણઝિંકેટ ન ાં સ ૂત્ર લખો.

xvii. NaH કેવા પ્રકારનો હાઇડ્રાઇડ છે ?

xviii. સપરઑક્સાઇડ આયનન ાં સ ૂત્ર લખો.

xix. BF3 ની LiAlH4 સાથેની સાંતણલત પ્રરક્રયા સમીકરણ લખો.

xx. SiF62- માાં વસણલકોનન ાં સાંકરણ દશાબ વો.

xxi. એવસટોરફનોન માાં ∏ ર્ાંધની સાંખ્યા લખો.

xxii. CnH2nO2 અણસ ૂત્ર ધરાવત ાં સાંયોજન કય ાં હોઇ શકે?

(A) ડાયઆલ્ડીહાઈડ (B) ડાયરકટોન

(C) કાર્ોક્ક્સણલક ઍવસડ (D) ડાયોલ
xxiii. C5H12 અણસ ૂત્ર ધરાવતા અને ચતથબક કાર્બન ધરાવતાસાંયોજનન ાં IUPAC

નામ જણાવો.
xxiv. સોરડયમ એસીટે ટના જલીય દ્રાવણના વવધતવવભાજનથી એનોડ ઉપર કઈ

નીપજ મળશે?

મિભાગ – B
ુ બ જિાબ
 નીચેના પ્રશ્ન નાં 2 થી 18 માાંથી કોઈપણ 11 પ્રશ્નોના માગ્યા મજ
ુ છે .)
આપો.(પ્રત્યેક પ્રશ્નના 2 ગણ [22]
2. 10% w/w NaOH ના જલીય દ્રાવણમાાં NaOH ના મોલઅંશ ની
ગણતરી કરો.(પ. દળ :H-1, O-16, Na-23 u)
3. ગૌણ ક્વોન્ટમઆંક ને લગતા મહત્વના ચાર મદ્દાઓ લખો.

4. ર્ીર્જ અવતબના તત્વોની મહત્તમ સાંયોજક્તા 4 શા માટે છે ?

5. દ્વદ્વધ્રવી દ્વદ્વધ્રવી આકર્બણ ર્ળ વવર્ે સમર્જવો.

6. માત્રાત્મક અને વવવશષ્ટ ગણધમો એટલે શ?ાં
7. શા માટે SO2 ઓક્ક્સડેશનકતાબ અને રરડક્શનકતાબ તરીકે વતે છે જ્યારે
HNO3 માત્ર ઓક્ક્સડેશનકતાબ તરીકે વતે છે ?
8. વવર્મીકરણ પ્રરક્રયા એટલે શ?ાં Cl2 ની OH- સાથેની વવર્મીકરણ પ્રરક્રયા
લખો.
9. સમ ૂહ-14 અને સમ ૂહ-15 ના તત્વોના હાઇડ્રાઇડ સાંયોજનો વચ્ચે લઇસ
ર્ાંધારણને આધારે શ ાં તફાવત છે ?
10. H2O2 ની એવસરડક અને ર્ેણઝક માધ્યમમાાં MnO4- સાથેની સાંતણલત

પ્રરક્રયાના સમીકરણો લખો.

11. આયવનકરણ એન્થાલ્પી ગણધમબના સાંદભબમાાં આલ્કલી ધાતઓ અને

આલ્કલાઇન અથબધાતઓની સરખામણી કરો.

12. Al ની માંદ HCl તથા જલીય આલ્કલી સાથેની પ્રરક્રયાના સાંતણલત

સમીકરણો લખો.
13. હીરા અને ગ્રેફાઈટ ની સ્ફરટક રચના વચ્ચેનો તફાવત જણાવો.

14. (i) CH3COCH2CH(OH)CH3 ન ાં IUPAC નામ લખો.

(ii) 2,3-ડાયવમથાઇલબ્યટે નાલ ન ાં ર્ાંધરે ખા સ ૂત્ર દોરો.

15. O2NCH2CH2O- અને CH3CH2O- પૈકી કોણ વધ સ્થાયી છે ? શા માટે ?

16. નીચેના પરરવતબન માટે સમીકરણ લખો.

ર્ેન્ન્ઝન માાંથી m-નાઈરોક્લોરોર્ેન્ન્ઝન

17. કોઈ આલ્કીન સાંયોજન ‘A’ ના ઓઝોનાણલસીસથી ઈથેનાલ અને

પેન્ટેન-3-ઓન ન ાં વમશ્રણ મળે છે , તો સાંયોજન ‘A’ન ાં ર્ાંધારણ દશાબવી

પ્રરક્રયા લખો.
 મિભાગ-C
ુ બ જિાબ
 નીચેના પ્રશ્ન નાં 18 થી 29 માાંથી કોઈપણ 8 પ્રશ્નોના માગ્યા મજ
ુ છે .)
આપો.(પ્રત્યેક પ્રશ્નના 3 ગણ [24]
18. 4HCl(aq)+MnO2(s) -- 2H2O(l)+ MnCl2(aq) + Cl2(g)

25 mL 0.5 M HCl સાથે સાંપ ૂણબ પ્રરક્રયા કરવા કેટલા ગ્રામ MnO2
ની જરૂર પડે? .(પ. દળ :H-1, O-16, Cl-35.5, Mn-55 u)
19. સીણઝયમ પરમાણન ાં કાયબવવધેય 1.9 ev છે તો

(i) દે હલી તરાં ગલાંર્ાઈ અને (ii) દે હલી આવ ૃવત ગણો.

20. ર્ીર્જ આવતબના તત્વોમાાં આયવનકરણ એન્થાલ્પીનાાં મ ૂલ્યમાાં જોવા મળતો

અપવાદ સમર્જવો.
21. 9 dm3 ના ફલાસ્કમાાં 27 0C તાપમાને 3.2 g CH4 અને 4.4 g CO2ના

વમશ્રણ વડે કેટલ ાં દર્ાણ ઉત્પન્ન થશે?

22. VSEPR વસધ્ધાાંતને આધારે સમર્જવો કે,

(i) H2S શા માટે રે ખીય નથી અને (ii) PCl3 શા માટે સમતલીય નથી.
23. હેસનો વનયમ ઉદાહરણ સાથે સમર્જવો.

24. 0.1 M બ્રોમોએવસરટકએવસડ નો આયનીકરણ અચળાાંક 0.132 છે . આ

દ્રાવણની pH તથા pka ગણો.

25. એવસરડક માધ્યમમાાં થતી નીચેની રે ડોક્ષ પ્રરક્રયાને કોઈપણ પધ્ધવત ધ્વારા

સાંતણલત કરો.
Cl2O7(g) +H2O2(aq) -ClO2-(aq) + O2(g)
26. ણલવથયમનો મેગ્નેવશયમ સાથેનો વવકણબ સાંર્ધ
ાં દશાબ વતા મદ્દાઓ લખો.
27. કારણ આપો : CCl4 પાણીમાાં અદ્રાવ્ય છે જ્યારે SiCl4 સરળતાથી

જળવવભાજન પામે છે .
28. સ્થાન અને રક્રયાશીલ સમ ૂહ સમઘટકતા ઉદાહરણ ધ્વારા સમર્જવો.

29. ક્લોરોઇથેન માાંથી ઇથેન અને બ્યટે ન ની ર્નાવટની પ્રરક્રયા સમર્જવો.

 મિભાગ-D
ુ બ
 નીચેના પ્રશ્ન નાં 30 થી 32 માાંથી કોઈપણ 2 પ્રશ્નોના માગ્યા મજ
ુ છે .)
જિાબ આપો.(પ્રત્યેક પ્રશ્નના 5 ગણ [10]
30. સાંકરણની લાક્ષણણકતાઓ લખો તેમજ SF6 અણન
ાં ાં ર્ાંધારણ સાંકરણને
આધારે સમર્જવો.
31. પ્રોવપનમાાં HBr ઉમેરવાથી 2-બ્રોમોપ્રોપેન નીપજ મળે છે જ્યારે ર્ેન્ઝોઈલ

પેરૉકસાઈડની હાજરીમાાં આ પ્રરક્રયાથી મખ્યત્વે 1-બ્રોમોપ્રોપેન નીપજ

મળે છે . રક્રયાવવવધ સરહત સમર્જવો.
32. Ag2CrO4 અને AgBr ના દ્રાવ્યતા ગણાકાર અનક્રમે 1.1x10-12 અને

5x10-13 છે . તેમના સાંત ૃપ્ત દ્રાવણોની મોલારરટી નો ગણોત્તર ગણો.

 गज
ु रात माध्यममक अने उच्चतर माध्यममक मिक्षण बोर्ड, गाांधीनगर
कक्षा – 12 ननदान कसौटी
विषय – रसायन विज्ञान (052) कुल गुण-80
माध्यम – हिन्दी समय -3 घांटा

विभाग - A
1) नीचे दिए प्रश्न के संक्षिप्त मे उतर लिखो: [24]
i. 60g ग्लुकोज मे काबडन का मोल ककतना िै ?
ii. काबडन र्ाइआक्साइर् मे काबडन का द्रव्यमान ककतना प्रनतित िै ?
(A) 34.26% (B) 27.27%
(C) 12.67% (D) 43.32%
iii. कोइ एक परमाण मे क्िाांटम सांख्या n=4, Ms= -1/2 मूल्य िाले इलेक्रोन की मितम सांख्या कीतनी
िोगी?
iv. द्रब्रोग्ली द्रव्यतरां ग का समीकरण मलखो?
v. Mg ,Si,Al,P तत्िो को परमाणु क्रमाांक के घटते क्रम मे मलखो ।
vi. d- विभाग के तत्िो की सामान्य इलेक्रोननक विन्यास रचना मलखो?
vii. ClF3 मे मध्यपरमाणु के आसपास सांयोजकता कोि मे ककतने अबांधकारक इलेक्रान युग्म उपस्थित िै ।
viii. आस्विक कक्षक मसद्धात के आधार पर N2 अणु की आस्विक ईलेक्रोननक रचना मलखो ।
ix. कौन से पदािड मे अणुओ अणुओ के बीच िाइड्रोजन बांध परमाणु आकषडण बल उपस्थित िै ?
(A) CH4 (B) HF
(C) SiH4 (D) MgH2
x. एक प्रक्रम मे प्रणाली के द्िारा 701J उजाड अििोवषत िोती िै पर प्रणाली द्िारा 349J कायड िोता िै तब
प्रक्रम की आांतरीक उजाड का अांतर क्या िोगा?
xi. सभी तत्िो की एन्िैल्पी उनकी अभी प्रमाणीक अिथिा में ........... िोती िै ?
[A] 1 [B]0 [C] < 0 [D] > 0
xii. H2O, BF3, H+, NH4+ में लूइस एमसर् कौन से िै?
xiii. H2S2O7 में सल्फर की आक्सीर्ेिन सांख्या ककतनी िै ?
xiv. आयरन (III) सल्फेट का सूत्र मलखो ।
xv. HSO4- का सांयुग्मी बेस मलखो ।
xvi. सोडर्यम स्जांकेट का सूत्र मलखो ।
xvii. NaH कौन से प्रकार का िाइड्राइर् िै ।
xviii. सुपरआक्साइर् आयन का सूत्र मलखो ।
xix. BF3 की LiAlH4 के साि सांतुमलत समीकरण मलखो ।
xx. SiF62- में मसमलकान का सांकरण मलखो ।
xxi. एमसटोकफनोन में π (पाई) बांध की सांख्या मलखो।
xxii. CnH2nO2 अणुसूत्र कौन से सांयोजन िो सकता िै?
(A) र्ाईएल्र्ीिाईर् (B) र्ायककटोन
(C) कबोमसमलक एमसर् (D) र्ायोल
xxiii. C5H12 अणुसूत्र िाले चतुिक
ड काबडन िाले सांयोजन का IUPAC नाम मलखो।
xxiv. सोडर्यम एमसटे ट के जलीय विलयन के विधत
ु विभाजन से एनोर् पर कौन सा उत्पाद ममलेगा?

विभाग - B
 नीचे दिए गए प्रश्न मे से 11 प्रश्न के उतर लिखो: (प्रत्येक के 2 गुण) [22]
2. 10%w/w, NaOH का जलीय विलयन में NaOH का मोलअांि ज्ञातकरो
[परमाणु द्रव्यमान H=1,O=16,Na=23,µ]
3. हदांगिीय क्िाांटम सांख्या के चार मुख्य लक्षण मलखो |
4. हद्रतीय आितड के तत्िो की मितम सांयोजकता 4 ककसलीए िै ? समजाओ
5. हद्रध्रि
ु – हद्रध्रि
ु आकषडण बल समझाओ |
6. मात्रात्मक तिा विमिष्टगुणधमड क्या िै ?
7. SO2 ओस्क्सर्ेिन कताड एिां ररड्कक्िन कताड की भानत व्यििार करता िै जबकी HNO3 मात्र
ओस्क्सर्ेिन कताड की भानत व्यििार कताड िै कारण हदस्जए?
8. विषमीकरण प्रकक्रया क्या िै CL2 की OH- के साि विषमीकरण प्रक्रीया मलखो |
9. समिु -14 तिा समिू -15 के तत्िो में िाइड्रोइर् सांयोजन के मध्य लइू स सांरचना के आधार का
अांतर मलखो?
10. H2O2 की एसीडर्क तिा बेस्जक माध्यम मे MnO4- के साि सांतुमलत प्रकक्रया का समीकरण मलखो।
11. आयनीकरण एन्िेल्पी लाक्षणणकता के सांदभड में एलकमल धातु एिां अल्कलाईन अधडधातु की तल
ु ना करे ?
12. Al की मांद HCl तिा जलीय क्षारीय के साि प्रकक्रया का सांतमु लत समीकरण मलखो |
13. िीरा तिा ग्रेफ़ाइट के थफटीक रचना के बीच अांतर मलखो |
14. (i) CH3COCH2CH(OH)CH3 का IUPAC नाम मलखो |
(ii) 2, 3 – र्ाईममिाइल ब्यटु े नाल का बांधरे खा सत्रु मलखो |
15. ननम्नमलणखत मे से कोन अधधक थिायी िै , तिा क्यो ?
O2NCH2CH2O- और CH3CH2O-
16. पररितडन के मलए सममकरण मलखो ।
बेंस्जन मे से m-नारोक्लोरोबेंस्जन
17. एक एस्ल्कन ‘A’ ओजोनन अपघटन से पें टेन -3- ओन तिा एिेनाल का ममश्रण प्राप्त िोता िै!
A का सांरचना हदस्जए और सममकरण मलखो ।
 विभाग - C
 नीचे दिए गए प्रश्न नं 18 से 29 मे से कोई 8 प्रश्न के उतर लिखो: (प्रत्येक के 3 गण ु ) [24]
18. 4HCl(aq)+MnO2(s) 2H2O(l)+Mncl2(aq)+Cl2(g) 25ML 0.5 M HCl के साि सांपूणड प्रकक्रया
करने पर ककतना ग्राम Mno2 की जरूरत पर्ेगी?
19. सीस्जयम परमाणु का कायड फलन 1.9eV िै , तो
(i) दे िली तरां ग – दै ध्यड
(ii) तिा दे िली आिनृ त की गणना करो
20. द्िीनतय आितड के तत्िो की आयनीकरण एन्िैल्पी के मल्ु य मे ममलने िाले अपिाद को समझाओ?
21. VSEPR के मसध्धात पर समझाओ,
(i) H2S ककस मलए रे णखय निी िै ।
(ii) PCl3 ककस मलए समतमलय निी िै ।
22. यदी 27.C, पर 9dm3 धाररता िाले फ्लाथक मे 3.2 g मेिेन तिा 4.4 ग्राम काबडन र्ाइओक्साइर् का
ममश्रन िो तो ईसका दाब क्या िोगा?
23. िे स का ननयम उदािरण सहित समझाओ |
24. ब्रोमोएसीटीक आम्ल की आयनन की मात्रा 0.132 िै । 0.1 M आम्ल की pH तिा pKa का मान ज्ञात
कीस्जए?
25. नीचे दीए गये समीकरण को सांतुमलत करो (कोई पध्धनत द्िारा)
Cl2O7(g) + H2O2(aq) ClO2(aq) + O2(g)
26. मलिीयम को मेग्नेमियम के साि विकणड सांबांध दिाडने िाले मुद्दे मलखो ।
27. कारण मलखो :-
CCl4 पानी मे अिीलेय िै जब की Sicl4 सरलता से जल मे विभाज्य िै ।
28. थिान तिा कक्रयािील समूि समाियिता को एक एक उदािरण के साि समझाओ ।
29. क्लोरोईिेन मे से ईिेन तिा ब्युटेन की बनािट प्रकक्रया मलखो ।

विभाग - D
 नीचे दिए गए प्रश्न नं 30 से 32 मे से कोई 2 प्रश्न के उतर लिखो: (प्रत्येक के 5 गण
ु )[10]

30. सांकरण की लाक्षणणकता मलखो तिा SF6 अणु की बांधारण सांकरण के आधार पर समझाओ ।
31. प्रोपेन को HBr के साि अभकक्रया कराने पर 2 - ब्रोमो प्रोपेन ममलता िै जब बेंजोईक पराक्साइर् की
उपस्थिनत मे अमभकक्रया कराते िै तो 1 - ब्रोमो प्रोपेन ममलता िै कक्रयाविधध मलखो ।
32. Ag2Cro4 तिा AgBr का विलेयता गण
ु नफल स्थिराांक क्रमि: 1.1 × 10 तिा 5.0 × 10 िै । उनके
-12 -13

सांतप्ृ त विमलयन की मोलरता का अनप

ु ात ज्ञात कीस्जए ।
 Gujarat Secondary and Higher Secondary Education Board, Gandhinagar
Standard 12 Diagnostic Test

Subject : Physics (054) Marks : 80

Medium : English Time : 3 hours

Section – A
1. Do as directed. [Each carries 1 mark] 24

i. The range of weak nuclear force is …………

(A) 10-15 m (B) 10-16 m (C) 10-13 m (D) 102 cm
ii. From given fundamental forces, ………… is strongest force and ………… is weakest force.
(A) Electromagnetic force, Gravitational force (B) Strong nuclear force, Weak nuclear force
(C) Strong nuclear force, Gravitational force (D) Strong nuclear force, Electromagnetic force
iii. Which pair does not have equal dimensions ?
(A) Torque and Energy (B) Force and impulse
(C) Angular momentum and planck’s constant (D) Elastic modulus and pressure
iv. The surface area of a solid sphere of radius 3 cm is ………… mm2
v. A ball is thrown in vertically upwards direction with velocity 50 m/s. Maximum height covered
by the ball will be ………… (g = 10 m/s2)
vi. If resultant vector of two vectors of equal magnitude has magnitude equal to one of those vectors,
than what should be the angle between two vectors ?
vii. Periodic time of a simple pendulum suspended in stationary lift is T. Now when lift moves in
g
upward direction with acceleration . New periodic time will be …………
3
3 T T
(A) 3T (B) T (C) (D)
2 3 3
viii. 1 kWh = ………… Ev
ix. Does potential energy of a spring decrease/increase when it is compressed or stretched ?
x. Which quantity have unit rpm. Show it in rad/s.
xi. What is value of g and G at the centre of earth ?
xii. A satellite has potential energy – 8 × 109 J, then what is its binding energy (escape energy) ?
xiii. Which one is more elastic – water or air ?
1
xiv. Water rises to a height of 20 mm in a capillary. If the radius of the capillary is made r of its
3
previous value, to what height will the water now rise in the capillary ?
xv. An ideal fluid flows through a pipe of circular cross-section made of two sections with diameters
2.5 cm and 3.75 cm. The ratio of the velocities of fluid through these two respective sections is
…………
(A) 9 : 4 (B) 3: 2 (C) 3 : 2 (D) 2 : 3
xvi. What will be the difference in volume of water when it is heated from 0° C to 10° C ?
5
xvii. True or False : Equation to convert Celsius temperature in Fahrenheit is t F = t C + 32.
9
xviii. Fill in the blank : The change of internal energy in cyclic process is …………
xix. An ideal gas undergoes cyclic process ABCDA as shown in given
P - V diagram. The amount of work done by the gas is ......
(A) 6P0V0 (B) –2P0V0
(C) +2P0V0 (D) +4P0V0
 xx. Find kinetic energy of 1 gram nitrogen at 77° C. (R = 8.31 J mol–1 k–1)
xxi. What is ratio of universal gas constant and Avogadro number ?
π
xxii. The initial phase of body executing SHM is then what will be its phase at the end of 10
4
oscillations ?
xxiii. What is the ratio of maximum acceleration to the maximum velocity of a simple harmonic oscillator ?
xxiv. Match Column-A with Column-B.
Column-A Column-B
(a) Light waves (i) Mechanical and transverse
(b) Sound waves (ii) Mechanical and longitudinal
(c) Earthquake waves (iii) Non - mechanical and transverse
(d) Waves on a tense string (iv) Mechanical, transverse and longitudinal

Section – B
 Anaswers any 11 questions from following questions. [Each carries 2 marks] 22
2. A jet airplane travelling at the speed of 400 km h–1 ejects its products of combustion at the
speed of 1200 km h–1 relative to the jet plane. What is the speed of the latter with respect to an
observer on the ground ?
3. Derive the formula for Range of a projectile.
4. Explain conservation of linear momentum by suitable example.
5. Derive the work energy theorem for a variable force exerted on a body in one dimension.
6. Explain the torque acting on a particle.
7. ( ) ( )
Find the scalar and vector products of two vectors. A = 3î - 4 ĵ + 5k̂ and B = 2î + ĵ - 3k̂
8. Write Newton’s universal law of gravitation and represent it in mathematical expression.
9. A steel wire of length 6 m and cross-sectional area 3.0 × 10–5 m2 stretches by the same
amount as a copper wire of length 4 m and cross-sectional area of 5.0 × 10–5 m2 under a
given load. What is the ratio of the Young’s modulus of steel to that of copper ?
10. In a car lift compressed air exerts a force F1 on a small piston having a radius of 4.0 cm. This
pressure is transmitted to a second piston of radius 12 cm. (See figure). If the mass of the car to
be lifted is 1200 kg. Calculate F1. What is the pressure necessary to accomplish this task ?
(g = 9.8 ms–2)
11. What is specific heat capacity ? on which factors does it depend ?
12. Obtain an expression for work done by an ideal gas during isothermal expansion.
13. An air bubble of volume 1.0 cm3 rises from the bottom of a lake 40 m deep at a temperature
of 10° C. To what volume does it grow when it reaches the surface, which is at a temperature
of 30° C ?
14. Obtain the expressions of kinetic energy potential energy and total energy in simple harmonic
motion.
15. What is the length of a simple pendulum which ticks seconds ?
16. Write the equation of speed of sound wave. According to Newton’s explanation and explain
Laplace correction for it.
17. A steel wire 0.92 m long has a mass of 5.0 × 10–3 kg. If the wire is under a tension of 80 N,
what is the speed of transverse waves on the wire ?
Section – C
 Anaswers any 8 questions from following questions. [Each carries 3 marks] 24
18. We measure the period of oscillation of a simple pendulum. In successive measurements, the
readings turn out to be 2.63 s, 2.56 s, 2.42 s and 2.71 s. Calculate the absolute errors, relative
error or percentage error.
19. Derive the equations of uniformly accelerated motion by graphical method.
20. Find the magnitude and direction of the resultant of two vectors A and B in terms of their
magnitudes and angle 𝛉 between them.
21. Obtain the formula for the maximum safe speed (vmax) for a vehicle moving on a banked
curved road.
22. Two masses 6 kg and 12 kg are connected at the two ends of a light inextensible string that
goes over a frictionless pulley. Find the acceleration of the masses and the tension in the
string when the masses are released.
23. A pump on the ground floor of a building can pump up water to fill a tank of volume 30 m3
in 12 min. If the tank is 40 m above the ground, and the efficiency of the pump is 40%, how
much electric power is consumed by the pump ?
24. In the HC1 molecule, the separation between the nuclei of the two atoms is about 1.27 Å
(1 Å = 10–10 m). Find the approximate location of the CM of the molecule, given that a chlorine
atom is about 35.5 times as massive as a hydrogen atom and nearly all the mass of an atom is
concentrated in its nucleus.
25. Find the potential energy of a system of four identical particles placed at the vertices of a
square of side l. Also obtain the potential at the centre of the square.
26. Derive an expression for excess of pressure (pressure difference) inside the drop and bubble of
a fluid.
27. What amount of heat must be supplied to 2.0 × 10–2 kg of nitrogen (at room temperature) to
raise its temperature by 40° C at constant pressure ?
(Molecular mass of N2 = 28; R = 8.3 J mol–1K–1.)
28. Derive differential equation for damping oscillations and writes its solution.
29. A stone dropped from top of a tower of height 280 m high, splashes into the water of a pond near
the base of the tower. When is the splash heard at the top given that the speed of sound in air is 340
ms–1 ? (g = 9.8 ms–2)
Section – D
 Answers any 2 questions from following questions. [Each carries 5 marks] 10
30. What is uniform circular motion ? By using proper figure, obtain equation of acceleration for
uniform circular motion. Show that its direction is towards centre.
31. A cord of negligible mass is wound round the rim of a fly wheel of mass 24 kg and radius
24 cm. A steady pull of 30 N is applied on the cord. The flywheel is mounted on a
horizontal axle with frictionless bearings.
(a) Compute the angular acceleration of the wheel.
(b) Find the work done by the pull, when 2m of the cord is unwound.
(c) Find also the kinetic energy of the wheel at this point. Assume that the wheel starts
from rest.
(d) Compare answers to parts (b) and (c).
32. A transverse harmonic wave on a string is described by y(x, t) = 2.0 sin (36t + 0.018x + 𝝅/4) where x
and y are in cm and t in s. The positive direction of x is from left to right :
(a) Is this a travelling wave or a stationary wave ? If it is travelling, what are the speed and direction
of its propagation ?
(b) What are its amplitude and frequency ?
(c) What is the initial phase at the origin ?
(d) What is the least distance between two successive crests in the wave ?

* * * * *
 ુ રાત મા યિમક અને ઉ.મા.િશ ણ બોડ, ગાંધીનગર
જ

ધોરણ - 12 િનદાન કસોટ

િવષય : ભૌિતક િવ ાન ુ : 80
ણ
મા યમ : ુ રાતી
જ સમય : 3 કલાક

Section – A
(1) નીચે આપેલા ોના મા યા માણે ઉ ર લખો. (દરક નો 1 ુ )
ણ 24
i. વીક (િનબળ) યુિ લયર બળની અવિધ ...... ના મની છે .
(A) 10-15 m (B) 10-16 m (C) 10-13 m (D) 102 cm
ii. Lke[u ykÃku÷ {q¤¼qík çk¤ku Ãkife ...... MkkiÚke «çk¤ çk¤ yLku ...... MkkiÚke rLkçko¤ çk¤ Au.
(A) rðãwík[wtçkfeÞ çk¤, økwhwíðkf»keo çk¤ (B) MxÙkìtøk LÞwÂõ÷Þh çk¤, ðef LÞwÂõ÷Þh çk¤
(C) MxÙkìtøk LÞwÂõ÷Þh çk¤, økwhwíðkf»keo çk¤ (D) MxÙkìtøk LÞwÂõ÷Þh çk¤, rðãwík[wtçkfeÞ çk¤
iii. નીચેનામાંથી કઈ જોડ ના પ રમાણ સમાન નથી ?
(A) ટોક અને ઊ
(B) બળ અને આઘાત
(C) કોણીય વેગમાન અને લા ક અચળાંક
(D) થિત થાપકતા ક અને દબાણ
iv. 3.0 cm િ યાના ઘન ગોળાની સપાટ ંુ ે ફળ ........... mm2 છે .
v. એક દડાને ઉ વ દશામાં 50 m/s ના વેગથી ફકવામાં આવે છે . દડા દવારા ા ત થતી મહ મ ચાઈ .........

(g = 10 m/s2)
vi. çku Mk{kLk {qÕÞLkk MkrËþkuLkk Ãkrhýk{e MkrËþLkwt {qÕÞ fkuE yuf MkrËþLkk {qÕÞ sux÷wt ÚkkÞ Au, íkku çku MkrËþ ðå[uLkku
¾qýku sýkðku.
vii. ÂMÚkh r÷^x{kt hnu÷k MkkËk ÷ku÷fLkku ykðíkofk¤ T Au. òu r÷^x WÃkh íkhV «ðuøkÚke økrík þY fhu íkku MkkËk÷ku÷fLkku
ykðíkofk¤ .........
3 T T
(A) 3 T (B) T (C) (D)
2 3 3
viii. ¾k÷e søÞk Ãkqhku : ðes¤eLkkt ðÃkhkþ{kt 1 ÞwrLkx yux÷u .......... sq÷ fkÞo.
ix. ંુ ગને દબાવતાં અથવા ખચતા તેની થિતઊ માં ઘટાડો/વધારો થાય ?
x. rpm એ કઈ ભૌિતકરાશીનો એકમ છે ? તેને ર ડયન / સેક ડમાં દશાવો.
xi. Ãk]ÚðeLkk fuLÿ Ãkh g yLku G Lkk {qÕÞ sýkðku.
xii. ¾k÷e søÞk Ãkqhku : yuf WÃkøkúnLke ÂMÚkríkQòo – 8 × 109 J Au, íkku íkuLke çktÄLkQòo .......... Au.
xiii. કોણ વધાર થિત થાપક છે - પાણી અથવા હવા ?
1
xiv. એક કશનળ માં પાણી 20 mm ટ ંુ ંુ ચઢ છે . જો કશનળ ની િ યા ારં ભક િ યાની r ટલી
3
કરવામાં આવે તો કશનળ માં પાણી કટ ંુ ંુ ચઢશે ?
xv. 2.5 cm yLku 3.75 cm ÔÞkMkLkk ðíkwo¤kfkh ykzAuË Ähkðíke Lk¤e{ktÚke ykËþo íkh÷ ÃkMkkh ÚkE hÌkwt Au, íkku yk ykzAuË
ÃkkMku ðuøkLkku økwýku¥kh þkuÄku.
(A) 9 : 4 (B) 3 : 2 (C) 3: 2 (D) 2: 3
xvi. ßÞkhu 5kýeLku 0° C Úke 10° C MkwÄe økh{ fhðk{kt ykðu, íkku íkuLkkt fË{kt fuðku VuhVkh Úkþu ?
5 
xvii. સા ંુ ક ખો ંુ : સે સયસ તાપમાનને ફરનહ ટ તાપમાનમાં ફરવવા માટ ંુ ૂ t F = t C + 32. છે .
9
xviii. ¾k÷e søÞk Ãkqhku : [¢eÞ «r¢Þk{kt yktíkrhf-QòoLkku VuhVkh ...... Au.
xix. ykËþo ðkÞw [¢eÞ «r¢Þk ABCDA ÚkkÞ Au su P – V Lkk yk÷u¾{kt çkíkkÔÞwt Au íkku ðkÞw ðzu Úkíkwt fkÞo ........

(A) 6P0V0 (B) –2P0V0 (C) +2P0V0 (D) +4P0V0

xx. 77° C íkk5{kLkðk¤k 1 g LkkRxÙkusLk ðkÞwLke økríkQòo þkuÄku. (R = 8.31 J mol–1 K–1)
xxi. ðkÞwLkku rLkÞíkktf yLku yìðkuøkuzÙku ytfLkku økwýku¥kh fux÷ku ?
π
xxii. Mk.yk.øk. fhíkkt fýLke «khtr¼f f¤k Au íkku 10 Ëku÷LkLkk ytíku íkuLke f¤k fux÷e ÚkkÞ ?
4
xxiii. Mk.yk. Ëku÷fLkk {n¥k{ «ðuøk yLku {n¥k{ ðuøkLkku økwýku¥kh fux÷ku ?
xxiv. òuzfkt òuzku :

fkì÷{-I fkì÷{-II
(a) કાશના તરં ગો (i) યાંિ ક અને લંબગત
(b) વિનતરં ગો (ii) યાંિ ક અને સંગત
(c) ધરતીકં પના તરં ગો (iii) બનયાંિ ક અને લંબગત
(d) ખચાયેલી દોર પર સરતા (iv) યાંિ ક અને લંબગત તથા
તરં ગો સંગત
Section – B
● નીચે આપેલા ો પૈક કોઈપણ 11 ોના જવાબ આપો. (દરક નો 2 ુ )
ણ 22
(2) yuf sux Ã÷uLk 400 km h–1 Lke ÍzÃku Qze hÌkwt Au yLku íku sux Ã÷uLkLke MkkÃkuûku 1200 km h–1 Lke ÍzÃku ËnLk-WíÃkkËLkku
(ðkÞw)Lku çknkh fkZe hÌkwt Au. s{eLk Ãkh Q¼u÷k fkuE yð÷kufLkfkhLke MkkÃkuûku ËnLk-WíÃkkËLkkuLke ÍzÃk fux÷e nþu ?
(3) «ÂûkÃík …ËkÚkuo «kÃík fhu÷ yðrÄ {kxu™wt Mkqºk {u¤ðku.
(4) ÞkuøÞ WËknhý ykÃke ðuøk{kLkLkk MkthûkýLkku rLkÞ{ Mk{òðku.
(5) yuf 5rh{ký{kt økrík fhíkkt ÃkËkÚko Ãkh [÷çk¤ {kxuLkku fkÞoQòo «{uÞ સા બત કરો.
(6) કણ પર લાગતા ટોકની સમ ૂતી આપો.
(7) çku MkrËþkuLkk yrËþ yLku MkrËþ økwýkfkhku þkuÄku. 𝑨 = 𝟑 ̂ − 𝟒 ̂ + 𝟓𝒌 yLku 𝑩 = 𝟐 ̂ + ̂ − 𝟑𝒌
(8) LÞqxLkLkku økwhwíðkf»koýLkku Mkkðorºkf rLkÞ{ ÷¾ku íkuLku økkrýríkf MðYÃku hsq fhku.
(9) 6 m ÷tçkkE yLku 3.0 × 10–5 m2 ykzAuËLkwt ûkuºkV¤ Ähkðíkku Mxe÷Lkku íkkh íkÚkk 4 m ÷tçkkE yLku 5.0×10–5 m2 ykzAuËLkwt
ûkuºkV¤ Ähkðíkk íkktçkkLkk íkkh Ãkh ykÃku÷ Mk{kLk ¼kh ÷xfkðíkk çktLku íkkhLke ÷tçkkE{kt Mk{kLk ðÄkhku ÚkkÞ Au, íkku Mxe÷
yLku íkktçkkLkkt Þtøk {kìzâw÷MkLkku økwýku¥kh þwt nþu ?
(10) yuf fkh-r÷^x{kt 4.0 cm rºkßÞk Ähkðíkk yuf LkkLkk rÃkMxLk Ãkh Mktfkur[ík nðk îkhk F1 çk¤ ÷økkzðk{kt ykðu Au. yk
Ëçkký 12.0 cm rºkßÞk Ähkðíkk çkeò rÃkMxLk MkwÄe «Mkhu Au. (swyku ykf]rík) òu Ÿ[fðk{kt ykðíke fkhLkwt ˤ 1200 kg
nkuÞ, íkku F1 Lke økýíkhe fhku. yk fkÞo MktÃkLLk fhðk {kxu sYhe Ëçkký fux÷wt nþu ? (g = 9.8 ms–2 ÷ku).
(11) rðrþü W»{kÄkrhíkk yux÷u þwt ? íku þuLkk Ãkh ykÄkh hk¾u Au ?
(12) Mk{íkkÃke «r¢Þk{kt ykËþo ðkÞwLkk rðMíkhý Ëhr{ÞkLk Úkíkkt fkÞoLkwt Mkqºk {u¤ðku.
(13) yuf ík¤kðLke 40 m ŸzkEyuÚke 10° C íkkÃk{kLku 1.0 cm3 fËLkku nðkLkku yuf ÃkhÃkkuxku WÃkh íkhV ykðu Au. ßÞkhu íku
MkÃkkxe Ãkh ykðu, fu suLkwt íkkÃk{kLk 30° C Au, íÞkhu íkuLkwt fË fux÷wt nþu ?
(14) Mkh¤ ykðíkoøkrík{kt økríkQòo, ÂMÚkríkQòo yLku fw÷ QòoLkk Mkqºkku {u¤ðku.
(15) su Ëh MkufLz xef fhu Au íkuðk MkkËk ÷ku÷fLke ÷tçkkE fux÷e Úkþu ?
(16) ykËþoðkÞw{kt æðrLkLke ÍzÃkLkwt LÞqxLkLkwt Mkqºk ÷¾ku yLku íku{kt ÷kÃ÷kMku fhu÷ku MkwÄkhku Mk{òðku.
(17) yuf Mxe÷Lkk íkkhLke ÷tçkkE 0.92 m yLku íkuLkwt ˤ 5.0×10–3 kg Au. òu íkkh 80 N Lkk íkýkð nuX¤ nkuÞ, íkku íkkh Ãkh
÷tçkøkík íkhtøkLke ÍzÃk fux÷e nþu ?
Section – C
● નીચે આપેલા ો પૈક કોઈપણ 8 ોના જવાબ આપો. (દરક નો 3 ુ )
ણ 24
(18) ykÃkýu MkkËk ÷ku÷fLkk Ëku÷LkLkk ykðíkofk¤Lkwt {kÃkLk fheyu Aeyu. su{kt ¢r{f yð÷kufLkkuLkkt {kÃk Lke[u {wsçk {¤u Au : 2.63 s,
2.56 s, 2.42 s yLku 2.71 s íkku yð÷kufLkku{kt WËT¼ðíke rLkhÃkuûk ºkwrx, MkkÃkuûk ºkwrx yLku «ríkþík ºkwrxLke økýíkhe fhku.
(19) rLkÞr{ík «ðuøke økríkLkk Mk{efhýku yk÷u¾Lke heíku {u¤ðku.
(20) ykÃku÷ MkrËþku A yLku B Lkk Ãkrhýk{e MkrËþLkwt {kLk yLku rËþk íku{Lkk {kLk yLku íku{Lke ðå[uLkk ¾qýk 𝛉 Lkk ÃkË{kt {u¤ðku.
(21) Zk¤ðk¤k ÷eMkk, ð¢kfkh hMíkk ÃkhÚke ÃkMkkh Úkíkkt ðknLkLke Mk÷k{ík ÍzÃkLkwt Mkqºk {u¤ðku.
(22) 6 kg yLku 12 kg ˤLkk çku ÃkËkÚkkuo ½»koýhrník økhøkze ÃkhÚke ÃkMkkh Úkíke yuf ¾U[kÞ Lknª íkuðe ËkuheLkk yuf-yuf Auzu
çkktÄu÷ Au. yk ˤkuLku Akuze Ëuðk{kt ykðu (ËkuheÚke Akuzâk rðLkk Ãkzðk ËEyu), íkku íku{Lkku «ðuøk yLku Ëkuhe{ktLkwt íkýkð
þkuÄku.
(23) yuf rçk®ÕzøkLkk økúkWLz VT÷kuh Ãkh hnu÷ ÃktÃk ({kuxh) 30 m3 fËLke xktfeLku 12 min {kt ¼he þfu Au. òu xktfe økúkWLzÚke 40 m
Ÿ[kEyu nkuÞ yLku ÃktÃkLke fkÞoûk{íkk 40 % nkuÞ, íkku ÃktÃk îkhk fux÷k rðãwíkÃkkðhLkku WÃkÞkuøk ÚkÞku nþu ?
(24) HCI yýw{kt, çku Ãkh{kýwykuLkk LÞwÂõ÷ÞMkku ðå[uLkwt ytíkh ÷øk¼øk 1.27 Å (1 Å = 10–10 m) Au. õ÷kurhLk yýw yu
nkRzÙks u Lk Ãkh{kýwÚke ÷øk¼øk 35.5 økýku ˤËkh Au yLku yk yýwLkwt ÷øk¼øk ík{k{ ˤ íkuLkk LÞwÂõ÷ÞMk{kt fuÂLÿík Au
íku{ ykÃku÷ Au, íkku yýwLkk CM Lkwt ykþhu MÚkkLk þkuÄku.
(25) l ÷tçkkELke çkkswyku Ähkðíkk [kuhMkLkkt rþhku®çkËwyku Ãkh {qfu÷k [kh fýLkk íktºkLke ÂMÚkríkQòo þkuÄku. [kuhMkLkk fuLÿ Ãkh ÂMÚkrík{kLk
þkuÄku.
(26) «ðkneLkkt çkwtË yLku ÃkhÃkkuxk {kxu ËçkkýLkk íkVkðíkLkwt Mk{efhý íkkhðku.
(27) y[¤ Ëçkkýu hnu÷k 2.0×10–2 kg LkkRxÙkusLk (ykuhzkLkk íkkÃk{kLku) Lkwt íkkÃk{kLk 40°C sux÷wt ðÄkhðk {kxu fux÷e W»{k
ykÃkðe Ãkzþu ? (N2 Lkku yýw¼kh = 28; R = 8.31 J/mol–1 K–1)
(28) yð{trËík Ëku÷LkLke økríkLkwt rðf÷ Mk{efhý {u¤ðku yLku íkuLkku Wfu÷ {u¤ðku.
(29) 280 m Ÿ[k xkðhLke xku[ ÃkhÚke Ãkzðk ËeÄu÷ku yuf ÃkÚÚkh xkðhLkk ÃkkÞk ykøk¤Lkk s¤kþÞLkk Ãkkýe{kt ¾kçkfu Au. yk
¾kçkfðkLkku yðks xku[ Ãkh õÞkhu Mkt¼¤kþu ? nðk{kt æðrLkLke ÍzÃk 340 ms–1 ykÃku÷ Au. (g = 9.8 ms–2)

Section – D
● નીચે આપેલા ોના પૈક કોઈપણ 2 ોના જવાબ આપો. (દરક નો 5 ુ )
ણ 10
(30) rLkÞr{ík ðíkw¤
o økrík yux÷u þwt ? ÞkuøÞ ykf]ríkLkku WÃkÞkuøk fheLku rLkÞr{ík ðíkw¤ o økrík{kt «ðuøk Mkqºk {u¤ðku. Ëþkoðku fu íkuLke
rËþk rºkßÞk 5h fuLÿ íkhV nkuÞ Au.
(31) yðøkÛÞ ÿÔÞ{kLkLke yuf ËkuheLku 24 kg ˤ yLku 24 cm rºkßÞkLkk ^÷kÞÂÔn÷Lke fkuh (rim) Ãkh ®ðxk¤u÷ Au. Ëkuhe Ãkh 30 N
sux÷wt y[¤ ¾U[kýçk¤ (pull) ÷økkzu÷ Au. yk VT÷kÞÂÔn÷ ½»koýhrník çku®høMk MkkÚku yuf Mk{rûkríks yûk Ãkh szu÷ Au.
(a) ÂÔn÷Lkk fkuýeÞ «ðuøkLke økýíkhe fhku.
(b) ßÞkhu Ëkuhe 2 m ¾q÷þu íÞkt MkwÄe ¾U[kýçk¤ (pull) îkhk fhðk{kt ykðu÷ fkÞo þkuÄku.
(c) yk ®çkËwyu ÂÔn÷Lke økríkQòo Ãký þkuÄku. ÂÔn÷ íkuLke ÂMÚkh ÂMÚkrík{ktÚke økrík þY fhu Au, íku{ Äkhku.
(d) rð¼køkku (b) yLku (c) Lkk sðkçkkuLke Mkh¾k{ýe fhku.
(32) yuf Ëkuhe Ãkh ÷tçkøkík nk{kuorLkf íkhtøk y(x, t) = 2.0 sin (36t + 0.018x + 𝝅/4) ðzu hsq fhkÞ Au, ßÞkt x yLku y cm {kt
nðk{kt yLku t s {kt Au. x Lke ÄLk rËþk zkçkuÚke s{ýe íkhV Au.
(a) yk «økk{e íkhtøk Au fu ÂMÚkík íkhtøk Au ? òu íku «økk{e nkuÞ, íkku ÍzÃk fux÷e yLku «MkhýLke rËþk fE Au ?
(b) íkuLkk ftÃkrðMíkkh yLku ykð]r¥k fux÷k Au ?
(c) WËTøk{ ÃkkMku {q¤ («khtr¼f) f¤k fux÷e Au ?
(d) íkhtøk{kt çku ¢r{f þ]tøk ðå[uLkwt ÷½wík{ ytíkh fux÷wt Au ?

* * * * *
 x¢é…Ú¢¼ }¢¢Š²
}¢¢Š²ç}¢ÜU »±æ ©Ó™¼Ú }¢¢Š²
}¢¢Š²ç}¢ÜU çà¢ÿ¢‡¢ Ï¢¢ïÇü, x¢¢¡{èÝx¢Ú
ÜUÿ¢¢ 12 ±èæ ÜUè çÝÎ¢Ý ÜU„¢ñÅè
籯² :- |¢¢ñç¼ÜU 籿¢¢Ý ¥æÜU :- 80
}¢¢Š²}¢ :- ôãÎè „}¢² :- 3 Í¢æÅï

{ç±|¢¢x¢ - A}
• çÝ}ÝçH綼 ÐíÔA¢¢ïæ ÜUï ²¢ïx² ©œ¢Ú Îèç…» J (Ðíy²ïÜU ÐíÔA¢ ÜU¢ 1 ¥æÜU) 24

i. ÎéÏ¢üH Ý¢ç|¢ÜUè² Ï¢H ÜU¢ ÐçÚ„Ú ....................... ÜU¢ïçÅ ÜU¢ ã¢ï¼¢ ãñ J

(A) 10-15m (B) 10-16m (C) 10-13m (D) 102cm
ii. çÝ}Ý çλ x¢» }¢êH Ï¢H¢ïæ }¢ïæ „ï ....................... „Ï¢„ï ÐíÏ¢H Ï¢H »±æ ....................... „Ï¢„ï ÎéÏ¢üH Ï¢H ãñ J
(A) ç±lé¼ ™éæÏ¢ÜUè² Ï¢H, x¢éMy±¢ÜU¯ü‡¢ Ï¢H (B) ÐíÏ¢H Ý¢ç|¢ÜUè² Ï¢H, ÎéÏ¢üH Ý¢ç|¢ÜUè² Ï¢H
(C) ÐíÏ¢H Ý¢ç|¢ÜUè² Ï¢H, x¢éMy±¢ÜU¯ü‡¢ Ï¢H (D) ÐíÏ¢H Ý¢ç|¢ÜUè² Ï¢H, ç±lé¼ ™éæÏ¢ÜUè² Ï¢H
iii. çÝ}Ý }¢ïæ „ï ÜU¢ñÝ „è …¢ïÇGè ÜUè ç±}¢¢»¡ „}¢¢Ý Ýãèæ ãñ ?
(A) Å¢òÜUü »±æ ª…¢ü (B) Ï¢H »±æ ¥¢±ïx¢
(C) ÜU¢ï‡¢è² „æ±ïx¢ »±æ ŒH¢æÜU çݲ¼¢æÜU (D) Ðíy²Sƒ¼¢ x¢é‡¢¢æÜU »±æ ΢Ϣ
iv. 3 cm ç~¢Á²¢ ±¢Hï Æ¢ï„ x¢¢ïHï ÜU¢ ÐëD ÿ¢ï~¢ÈUH = ....................... mm2 ã¢ïx¢¢ J
v. »ÜU x¢ïæÎ ÜU¢ï 50 m/s ÜUï ±ïx¢ „ï ªÐÚ ÜUè ¥¢ïÚ ªŠ±¢ü{Ú çÎࢢ }¢ïæ ÈUïæÜU¢ x¢²¢ ãñ J ¼¢ï x¢ïæÎ m¢Ú¢ Ðí¢# ÜUè x¢§ü
}¢ãœ}¢ ª¡™¢§ü çÜU¼Ýè ã¢ïx¢è ? (g = 9.8 ms-2)
vi. ²çÎ çÜU‹ãè Î¢ï „çÎࢢïæ ÜU¢ ÐçÚ‡¢¢}¢è }¢¢Ý çÜU„è »ÜU „çÎࢠÜUï }¢¢Ý ÜUï Ï¢Ú¢Ï¢Ú ã¢ï ¼¢ï §Ý ΢ïÝ¢ï „çÎࢢïæ ÜUï
Ï¢è™ ÜU¢ ÜU¢ï‡¢ v²¢ ã¢ïx¢¢ ?
vii. çSƒÚ çHzÅ }¢ïæ HÅÜU¢» x¢» çÜU„è „ÚH H¢ïHÜU ÜU¢ ¥¢±¼üÜU¢H T ãñ J ¥Ï¢ ²çÎ çHzÅ ªÐÚ ÜUè ¥¢ïÚ g/3
y±Ú‡¢ „ï x¢ç¼ ÜUÚ¼è ã¢ï ¼¢ï „ÚH H¢ïHÜU ÜU¢ ݲ¢ ¥¢±¼üÜU¢H v²¢ ã¢ïx¢¢ ?
√3 T T
(A) √3 T (B) 2
T (C) (D) 3
√3
viii. 1kWh = ....................... eV
ix. çÜU„è ÜU}¢¢Ýè (Spring) ÜU¢ï „æÐèçÇG¼ ¥ƒ±¢ ¼çݼ ÜUÚÝï ÐÚ ©„ÜUè çSƒç¼…ª…¢ü ͢żè ãñ ²¢ Ï¢ÉG¼è ãñ ?
x. çÜU„ |¢¢ñç¼ÜU Ú¢çࢠÜUè §ÜU¢§ü rpm ãñ ? rpm ÜU¢ rad/s ÜUï „¢ƒ ÜU¢ „}Ï¢‹{ Îࢢü§» J
xi. g ¼ƒ¢ G ÜU¢ }¢¢Ý Ð뉱è ÜUï ÜUïæÎí ÐÚ çÜU¼Ý¢ ã¢ïx¢¢ ?
xii. çÜU„è ©Ðx¢íã ÜUè çSƒç¼… ª…¢ü -8X109J ã¢ï ¼¢ï §„ ©Ðx¢íã ÜUè Ï¢æ{ݪ…¢ü (ÐH¢²Ý ª…¢ü) çÜU¼Ýè ã¢ïx¢è ?
xiii. ТÝè ¥¢ñÚ ã±¢ }¢ïæ „ï ÜU¢ñÝ „¢ ¥ç{ÜU Ðíy²¢Sƒ ãñ ?
xiv. çÜU„è ÜUïà¢ÝHè }¢ïæ ТÝè 20 mm ÜUè ª¡™¢§ü ¼ÜU ™ÉG¼¢ ãñ J ¥Ï¢ ²çÎ ÜUïà¢ÝHè ÜUè ¥ÝéÐíSƒÜU¢Å ÜUè ç~¢Á²¢
ÐãHï ÜUè ç~¢Á²¢ ÜUè »ÜU ç¼ã¢§ü ÜUÚ Îè …¢» ¼¢ï ТÝè çÜU¼Ýè ª¡™¢§ü ¼ÜU ™ÉGïx¢¢ ?
xv. çÜU„è ¥¢Îà¢ü ¼ÚH ÜU¢ ±ãÝ ÜUÚ¼è ÝHè ç…„ÜUï çÜU‹ãè ΢ï |¢¢x¢ ÜUï ±ëœ¢¢ÜU¢Ú ¥ÝéÐíSƒÜU¢Å¢ïæ ÜUï ò¢„ RU}¢à¢:
2.5 cm »±æ 3.75 cm ãñæ J ¼¢ï §Ý ΢ïÝ¢ï RUç}¢ÜU ¥ÝéÐíS¼ |¢¢x¢ „ï Ðí±¢çã¼ ã¢ï¼ï ¼ÚH ÜUï ±ïx¢¢ïæ ÜU¢ ¥ÝéТ¼
v²¢ ã¢ïx¢¢ ?
(A) 9 : 4 (B) 3 : 2 (C) √3 : √2 (D) √2 : 3
xvi. …Ï¢ ТÝè ÜU¢ï 00C „ï 100C ¼ÜU x¢Ú}¢ çÜU²¢ …¢¼¢ ãñ ¼¢ï ©„ÜUï ¥¢²¼Ý }¢ïæ v²¢ ÐçÚ±¼ü ã¢ï¼¢ ãñ ?
5
xvii. „y² ²¢ ¥„y² : „ïçË„²„ ¼¢Ð ÜU¢ }¢¢Ý ÈU¢ÚïÝ㢧Š¼¢Ð }¢ïæ Ï¢ÎHÝï ÜU¢ „ê~¢ t0F = t0c + 32 ãñ J
9
xviii. çÚQUSƒ¢Ý ÜUè Ðê<¼ ÜUÚïæ : ™RUè² ÐíRU}¢ }¢ïæ ¥¢æ¼çÚÜU ª…¢ü }¢ïæ ã¢ïÝï ±¢H¢ ÐçÚ±¼üÝ ......... ã¢ï¼¢ ãñ J
 xix. çÝ}Ý P-V x¢í¢ÈUG }¢ïæ Îࢢü» ¥Ýé„¢Ú »ÜU ¥¢Îà¢ü x¢ñ„ ™RUè² ÐíRU}¢ ABCDA ¥æ¼x¢ü¼ ãñ J ¼¢ï x¢ñ„ m¢Ú¢
çÜU²¢ x¢²¢ ÜU¢²ü ........ ã¢ïx¢¢ J

(A) 6PoVo (B) -2PoVo (C) +2PoVo (D) + 4PoVo

xx. 1 gram Ý¢§Åî¢ï…Ý x¢ñ„ ÜU¢ 77 C ¼¢Ð}¢¢Ý ÐÚ x¢ç¼…ª…¢ü ¿¢¢¼ ÜUÚïæ J
0 (R = 8.31 J / mol K)
xxi. „¢±üç~¢ÜU x¢ñ„ çݲ¼¢æÜU ¼ƒ¢ »ï±¢ïx¢¢Çî¢ï ¥æÜU ÜU¢ ¥ÝéТ¼ v²¢ ã¢ï¼¢ ãñ ?


xxii. „ÚH ¥¢±¼ü ΢ïHÝ ÜUÚ¼ï Ð΢ƒü ÜUè Ðí¢Úç}|¢ÜU ÜUH¢ ã¢ï ¼¢ï 10 ΢ïHÝ¢ï ÜUï Ï¢¢Î §„ÜUè ÜUH¢ v²¢ ã¢ïx¢è ?

xxiii. „ÚH ¥¢±¼ü ΢ïHÜU ÜUï }¢ãœ¢}¢ y±Ú‡¢ ¼ƒ¢ }¢ãœ¢}¢ ±ïx¢ ÜU¢ ¥ÝéТ¼ v²¢ ã¢ï¼¢ ãñ ?
xxiv. „¢Ú‡¢è - A ¼ƒ¢ „¢Ú‡¢è - B ç}¢H¢§» J
(a) ÐíÜU¢à¢ ¼Úæx¢ïæ (i) ²æç~¢ÜU »±æ ¥ÝéÐíSƒ
(b) Š±çÝ ¼Úæx¢ïæ (ii) ²æç~¢ÜU »±æ ¥ÝéÎñŠ²ü
(c) |¢éÜU}Ð ¼Úæx¢ï J (iii) çϢݲæç~¢ÜU »±æ ¥ÝéÐíSƒ
(d) ¼çݼ Ç¢ïÚè ÐÚ ¼Úæx¢ï (iv) ²æç~¢ÜU, ¥ÝéìÐíSƒ, ¥ÝéÎñŠ²ü

{ç±|¢¢x¢ - B}
• çÝ}ÝçH綼 çλ x¢» ÐíÔA¢¢ïæ }¢ïæ „ï çÜU‹ãè 11 ÐíÔA¢¢ïæ ÜUï ©œ¢Ú Îèç…» J (Ðíy²ïÜU ÐíÔA¢ ÜU¢ 2 ¥æÜU) 22

2. »ÜU …ïÅ ±¢²é²¢Ý 400 km/h Í¢æÅï ÜUè ™¢H „ï ©ÇG Úã ãñ J ²ã …ïŲ¢Ý ÜUï „¢Ðïÿ¢ 1200 km/h ÜUè
™¢H „ï ¥ÐÝï ÎãÝ ©yТ΢ïæ ÜU¢ï Ï¢¢ãÚ çÝÜU¢H¼¢ ãñ J …G}¢èÝ ÐÚ ¶ÇGï çÜU„è Ðíïÿ¢ÜU ÜUï „¢Ðïÿ¢ §Ý ÎãÝ
©yТ΢ïæ ÜUè ™¢H v²¢ ã¢ïx¢è ?
3. Ðíÿ¢ïŒ² m¢Ú¢ Ðí¢# çÜU» x¢» ÐÚ¢„ ÜU¢ „ê~¢ Ðí¢# ÜUÚ¢ï J
4. ²¢ïx² ©Î¢ãÚ‡¢ ÎïÜUÚ „æ±ïx¢ „æÚÿ¢‡¢ ÜU¢ çݲ}¢ „}¢Û¢¢¥¢ï J
5. »ÜU ç±}¢ }¢ïæ x¢ç¼ ÜUÚ¼ï Ð΢ƒü ÐÚ Hx¢¼ï ÐçÚ±¼èü Ï¢H ÜUï çH» ÜU¢²ü-ª…¢ü Ðí}¢ï² ç„h ÜUÚïæ J
6. ÜU‡¢ ÐÚ Hx¢Ýï ±¢H¢ Å¢òÜUü „}¢Û¢¢§» J
7. „çÎࢠ = 3̂ − 4
̂ + 5  ¼ƒ¢  = 2̂ +
̂ − 3  ÜUï „çÎࢠ¼ƒ¢ ¥çÎࢠx¢é‡¢Ý Ðí¢# ÜUÚïæ J
8. ‹²êÅÝ ÜUï x¢éMy±¢ÜU¯ü‡¢ ÜU¢ „¢±üç~¢ÜU çݲ}¢ çH¶¢ï ¼ƒ¢ §„ÜU¢ x¢ç‡¢¼è² S±MÐ Îࢢü§» J
9. 6m HæÏ¢ï ± 3.0 X 10-5m2 ¥ÝéÐíSƒ ÜU¢Å ÜUï SÅèH ¼ƒ¢ 4m HæÏ¢ï ± 5.0X10-5m2 ¥ÝéÐíSƒ ÜU¢Å
ÜUï ¼¢æÏ¢ï ÜUï ¼¢Ú ÐÚ „}¢¢Ý ÐçÚ}¢¢‡¢ ÜUï |¢¢Ú¢ïæ ÜU¢ï HÅÜU¢Ýï ÐÚ ©ÝÜUè HæÏ¢¢§²¢ïæ }¢ïæ „}¢¢Ý ±ëçh ã¢ï¼è ãñ J ¼¢ï
SÅèH ¼ƒ¢ ¼¢æÏ¢ï ÜUï ²æx¢ Ðíy²¢Sƒ¢ ÜU¢ ¥ÝéТ¼ v²¢ ã¢ïx¢¢ ?
10. »ÜU ÜU¢Ú ©yƒ¢ÐÜU }¢ïæ À¢ïÅï çÐSÅÝ ç…„ÜUè ç~¢Á²¢ 4cm ãñ ©„ ÐÚ F1 Ï¢H „æÐèÇì² ±¢²é Hx¢¢¼è ãñ J ²ã
΢Ϣ 12cm ç~¢Á²¢ ±¢Hï Îê„Úï çÐSÅÝ ÐÚ „æ™çÚ¼ ã¢ï¼¢ ãñ J ²çÎ ©Æ¢§ü …¢Ýï ±¢Hè ÜU¢Ú ÜUè „æãç¼
1200kg ã¢ï ¼¢ï F1 ÜU¢ ¥¢ÜUHÝ ÜUèç…» J §ÜU ÜU¢²ü ÜU¢ï „æÐó¢ ÜUÚÝï ÜUï çH» ¥¢±à²ÜU ΢Ϣ v²¢ ãñ ?
(g = 9.8 ms-2)
11. ç±çà¢C ªc}¢¢ {¢çÚ¼¢ ¥ƒ¢ü¼ì v²¢ ? ²ã çÜU„ ÐÚ ¥¢{¢çÚ¼ ãñ ?
12. „}¢¼¢Ðè² ÐíRU}¢ }¢ïæ ¥¢Îà¢ü ±¢²é m¢Ú¢ ã¢ïÝï ±¢Hï ÜU¢²ü ÜU¢ „ê~¢ Ðí¢# ÜUÚïæ J
13. »ÜU ¼¢H¢Ï¢ ÜUè 40m x¢ãÚ¢§ü „ï 100C ¼¢Ð}¢¢Ý ÐÚ Ú㢠1cm3 ¥¢²¼Ý ÜU¢ »ÜU ã±¢ ÜU¢ Ï¢éHÏ¢éH¢ ªÐÚ
ÜUè ¥¢ïÚ ¥¢¼¢ ãñ J …Ï¢ ±ã „¼ã ÐÚ Ðãé¡™¼¢ ãñ ¼Ï¢ ©„ÜU¢ ¼¢Ð}¢¢Ý 300C ã¢ï ¼¢ï ©„ÜU¢ ¥¢²¼Ý çÜU¼Ý¢
ã¢ïx¢¢ ?
14. „ÚH ¥¢±¼üx¢ç¼ }¢ïæ x¢ç¼…ª…¢ü, çSƒç¼…ª…¢ü ¼ƒ¢ ÜUéHª…¢ü ÜU¢ „ê~¢ Ðí¢# ÜUÚïæ J
15. …¢ï Ðíç¼ „ïÜUæÇ ÜUï Ï¢¢Î çÅÜU ÜUÚ¼¢ ã¢ï ©„ „ÚH H¢ïHÜU ÜUè HæÏ¢¢§ü v²¢ ã¢ïx¢è ?
16. ¥¢Îà¢ü x¢ñ„ }¢ïæ Š±çÝ ÜUè ™¢H ÜUï çH» ‹²êÅÝ ÜU¢ „ê~¢ çH¶¢ï ¼ƒ¢ ©„}¢ïæ H¢ŒH¢à¢ ÜUï m¢Ú¢ çÜU» x¢» „æࢢï{Ý
ÜU¢ï „}¢Û¢¢§» J
17. »ÜU SÅèH ÜUï ¼¢Ú ÜUè HæÏ¢¢§ü 0.92 m ãñ ¼ƒ¢ ©„ÜU¢ Îíò}¢¢Ý 5.0 X 10-3 kg ãñ J ²çÎ ¼¢Ú ÐÚ ¼Ý¢±
80N ãñ ¼¢ï ¼¢Ú ÐÚ ¥ÝéÐíSƒ ¼Úæx¢¢ï ÜUè ™¢H v²¢ ã¢ïx¢è ?

{ç±|¢¢x¢ - C}
• çÝ}ÝçH綼 çλ x¢» ÐíÔA¢¢ïæ }¢ïæ „ï çÜU‹ãè 8 ÐíÔA¢¢ïæ ÜUï ©œ¢Ú Îèç…» J (Ðíy²ïÜU ÐíÔ¢A ÜU¢ 3 ¥æÜU) 24

18. ã}¢ »ÜU „ÚH H¢ïHÜU ÜU¢ ΢ïHÝ ÜU¢H ¿¢¢¼ ÜUÚ¼ï ãñæ J Ðí²¢ïx¢ ÜUï RUç}¢ÜU }¢¢ÐÝ¢ï }¢ïæ çH» x¢» ТƲ¢æÜU ãñæ :
2.63 s, 2.56 s, 2.42 s »±æ 2.71 s | çÝÚÐïÿ¢ ~¢éçÅ, „¢Ðïÿ¢ ~¢éçÅ »±æ Ðíç¼à¢¼ ~¢éçÅ ÐçÚÜUçH¼ ÜUèç…» J
19. »ÜU„}¢¢Ý y±çÚ¼ x¢ç¼ ÜUï „}¢èÜUÚ‡¢ x¢í¢ÈUG ÜUè ç±ç{ „ï Ðí¢# ÜUÚïæ J
20. çλ x¢» „çÎࢢïæ A ¼ƒ¢ B ÜUï ÐçÚ‡¢¢}¢è }¢¢Ý ¼ƒ¢ çÎࢢ §Ý „çÎࢢïæ ÜUï }¢¢Ý ¼ƒ¢ ©ÝÜUï Ï¢è™ ÜUï ÜU¢ï‡¢ 
ÜUï ÐÎ }¢ïæ Ðí¢# ÜUÚïæ J
21. É¢H ±¢Hï ±RU¢ÜU¢Ú }¢¢x¢ü ÐÚ „ï x¢é…Ú¼ï ±¢ãÝ ÜUï çH» }¢ãœ¢}¢ „éÚçÿ¢¼ ™¢H Vmax ÜU¢ „ê~¢ Ðí¢# ÜUÚ¢ï J
22. 6kg ¼ƒ¢ 12kg ÜUï ΢ï çЇǢïæ ÜU¢ï çÜU„è ãËÜUè ¥ç±¼¢‹² Ç¢ïÚè, …¢ï Í¢¯ü‡¢Úçã¼ çÍ¢ÚÝè ÐÚ ™ÉGè ãñ, ÜUï ΢ï
ç„Ú¢ïæ „ï Ï¢¢¡{¢ x¢²¢ ãñ J çЇǢïæ ÜU¢ï }¢éQU À¢ïÇÝG ï ÐÚ ©ÝÜUï y±Ú‡¢ ¼ƒ¢ Ç¢ïÚè }¢ïæ ¼Ý¢± ¿¢¢¼ ÜUèç…» J
23. çÜU„è |¢±Ý ÜUï |¢ê¼H ÐÚ Hx¢¢ ÜU¢ï§ü ÐæÐ 30m3 ¥¢²¼Ý ÜUè ТÝè ÜUè ÅæÜUè ÜU¢ï 12min }¢ïæ |¢Ú Îï¼¢ ãñ J
²çÎ ÅæÜUè Ðë‰±è ¼H „ï 40 m ªÐÚ ã¢ï ¥¢ñÚ ÐæÐ ÜUè Îÿ¢¼¢ 40% ã¢ï ¼¢ï ÐæÐ m¢Ú¢ çÜU¼Ýè ç±lé¼ à¢çQU ÜU¢
©Ð²¢ïx¢ çÜU²¢ x¢²¢ ã¢ïx¢¢ ?
24. HC l ¥‡¢é }¢ïæ ΢ï ÐÚ}¢¢‡¢é¥¢ïæ ÜUï Ý¢ç|¢ÜU¢ïæ ÜUï Ï¢è™ ÐëƒÜUÝ Hx¢|¢x¢ 1.27 A (1A = 1010 m) ãñ J ²ã ¿¢¢¼
ãñ ÜUè vH¢ïÚèÝ ÜU¢ ÐÚ}¢¢‡¢é 㢧Çî¢ï…Ý ÜUï ÐÚ}¢¢‡¢é ÜUè ¼éHÝ¢ }¢ïæ 35.5 x¢éÝ¢ |¢¢Úè ã¢ï¼¢ ãñ ¼ƒ¢ çÜU„è ÐÚ}¢¢‡¢é
ÜU¢ „}¢S¼ Îíò}¢¢Ý ©„ÜUï Ý¢ç|¢ÜU ÐÚ ÜUïæçÎí¼ ã¢ï¼¢ ãñ J ¼¢ï §„ ¥‡¢é ÜUï Îíò}¢¢Ý ÜUïæÎí ÜUè Hx¢|¢x¢ ¥±çSƒç¼
¿¢¢¼ ÜUèç…» J
25. l |¢é…¢ ÜUï çÜU„è ±x¢ü ÜUï à¢è¯¢ïü ÐÚ çSƒ¼ ™¢Ú ÜU‡¢¢ï ÜUï çÝÜU¢² ÜUè çSƒç¼… ª…¢ü ¿¢¢¼ ÜUèç…» J ±x¢ü ÜUï ÜUïæÎí
ÐÚ ç±|¢± |¢è ¿¢¢¼ ÜUèç…» J
26. ¼ÚH ÜUè Ï¢ê¡Î ¼ƒ¢ Ï¢éHÏ¢éHï ÜUï çH» ΢Ϣ¢æ¼Ú ÜU¢ „}¢èÜUÚ‡¢ Ðí¢# ÜUÚ¢ï J
27. ¥™H ΢Ϣ ÐÚ Úãï 2.0X10-2kg Ý¢§Åî¢ï…Ý (ÜU}¢Úï ÜUï ¼¢Ð}¢¢Ý ÐÚ) ÜU¢ ¼¢Ð}¢¢Ý 400C 煼ݢ Ï¢ÉG¢Ýï ÜUï
çH» çÜU¼Ýè ª…¢ü ÎïÝè ÐÇGïx¢è ? (N2 ÜU¢ ¥‡¢é|¢¢Ú = 28 ; R = 8.31 J/mol K)
28. ¥±}¢æçμ ΢ïHÝ ÜUï çH» x¢ç¼ ÜU¢ ¥±ÜUH „}¢èÜUÚ‡¢ Ðí¢# ÜUÚ¢ï ¼ƒ¢ ©„ÜU¢ ãH Ðí¢# ÜUÚ¢ï J
29. 280 m ª¡™è }¢èÝ¢Ú ÜUï à¢è¯ü „ï çx¢Ú¢²¢ x¢²¢ ÐyƒÚ }¢èÝ¢Ú ÜUï ¥¢{¢Ú ÐÚ Ï¢Ýï ¼¢H¢Ï¢ ÜUï ТÝè „ï ÅÜUÚ¢¼¢
ãñ J ²çÎ ±¢²é }¢ïæ Š±çÝ ÜUè ™¢H 340 m/s ãñ ¼¢ï ÐyƒÚ ÜUï ÅÜUÚ¢Ýï ÜUè Š±çÝ }¢èÝ¢Ú ÜUï à¢è¯ü ÐÚ ÐyƒÚ
çx¢Ú¢Ýï ÜUï çÜU¼Ýè ÎïÚ Ï¢¢Î „éÝ¢§ü Îïx¢è ? (g = 9.8 m/s2)
 {ç±|¢¢x¢ - D}

• çÝ}ÝçH綼 çλ x¢» ÐíÔA¢¢ïæ }¢ïæ „ï çÜU‹ãè 2 ÐíÔA¢¢ïæ ÜUï ©œ¢Ú Îèç…» J (Ðíy²ïÜU ÐíÔA¢ ÜU¢ 5 ¥æÜU) 10

30. »ÜU „}¢¢Ý ±ëœ¢è² x¢ç¼ ¥ƒ¢ü¼ì v²¢ ? ²¢ïx² ç™~¢ ÜU¢ ©Ð²¢ïx¢ »ÜU „}¢¢Ý ±ëœ¢è² x¢ç¼ }¢ïæ y±Ú‡¢ ÜU¢ „ê~¢ Ðí¢#
ÜUÚ¢ï J Îࢢü§» ÜUè ©„ÜUè ç΄¢ ÜUïæÎí ÜUè ¥¢ïÚ ã¢ï¼è ãñ J
31. Ýx¢‡² Îíò}¢¢Ý ±¢Hè »ÜU ÚS„è 24 kg Îíò}¢¢Ý »æ± 24 cm ç~¢Á²¢ ÜUï x¢ç¼Ð¢HÜU Ðçã» ÜUï çÚ}¢ ÐÚ HÐïÅè
ãé§ü ãñ J ÚS„è ÐÚ 30 N ÜU¢ »ÜU„}¢¢Ý ÜU¯ü‡¢ Ï¢H Hx¢¢²¢ …¢¼¢ ãñ J x¢ç¼ ТHÜU Ðçã²¢ »ÜU ÿ¢ñç¼… {éÚè ÐÚ
Hx¢¢²¢ x¢²¢ ãñ ç…„ÜUï ç±²ôÚx¢¢ïæ }¢ïæ ÜU¢ï§ü Í¢¯ü‡¢ Ýãèæ ãñ J
(a) Ðçã» ÜUï ÜU¢ï‡¢è² y±Ú‡¢ ÜUè x¢‡¢Ý¢ ÜUèç…» J
(b) ÚS„è ¶éHÝï ¼ÜU ÜU¯ü‡¢ Ï¢H m¢Ú¢ çÜU²¢ x¢²¢ ÜU¢²ü ¿¢¢¼ ÜUèç…» J
(c) §„ ÿ¢‡¢ ÐÚ Ðçã» ÜUè x¢ç¼…ª…¢ü ¿¢¢¼ ÜUèç…» ²ã }¢¢çÝ» çÜU Ðçã²¢ à¢ê‹² „ï x¢ç¼ Ðí¢Ú}|¢ ÜUÚ¼¢
ãñ J
(d) |¢¢x¢ (b) »± (c) ÜUï ©œ¢Ú¢ïæ ÜUè ¼éHÝ¢ ÜUèç…» J

32. çÜU„è Ç¢ïÚè ÐÚ ÜU¢ï§ü ¥ÝéÐíSƒ x¢é‡¢¢±ë眢 ¼Úæx¢ ÜU¢ ±‡¢üÝ Y(x, t) = 2.0 sin (36 t + 0.018x + )
4
m¢Ú¢ çÜU²¢ …¢¼¢ ãñ J ²ã¢¡ x »±æ y „ïæÅè}¢èÅÚ }¢ïæ ¼ƒ¢ t „ïÜUæÇ }¢ïæ ãñ J x ÜUè {Ý¢y}¢ÜU çÎࢢ Ï¢¢¡» „ï ΢¡» ãñ J
(a) v²¢ ²ã Ðíx¢¢}¢è ¼Úæx¢ ãñ ¥ƒ±¢ ¥Ðíx¢¢}¢è ? ²çÎ ²ã Ðíx¢¢}¢è ¼Úæx¢ ãñ ¼¢ï §„ÜUè ™¢H ¼ƒ¢ „æ™Ú‡¢
ÜUè çÎࢢ v²¢ ãñ ?
(b) §„ÜU¢ ¥¢²¢}¢ ¼ƒ¢ ¥¢±ëç¼ v²¢ ãñ ?
(c) ©Îìx¢}¢ ÜUï „}¢² §„ÜUè ¥¢Úç}|¢ÜU ÜUH¢ v²¢ ãñ ?
(d) §„ ¼Úæx¢ }¢ïæ ΢ï RU}¢¢x¢¼ çࢶڢïæ ÜUï Ï¢è™ ÜUè ‹²êݼ}¢ ÎêÚè v²¢ ãñ ?

The End

 Gujarat Secondary and Higher Secondary Education Board ,Gandhinagar
Standard 12 Diagnostic Test
Subject: Biology (056) Total Marks: 80
Medium: English Time: 3 hrs

Section-A
1) Answer the following questions. (Each carries 1 mark) [24]
i. Can you identify the correct sequence of taxonomical categories?
a) Species  Order  Phylum  Kingdom
b) Genus  Species  Order  Kingdom
c) Species  Genus  Order  Phylum
ii. State one economically important uses of archaebacteria.
iii. Match the following (column I with column II)
Column I Column II
a) Chlamydomonas (i) Moss
b) Cycus (ii) Pteridophyte
c) Selaginella (iii) Algae
d) Sphagnum (iv) Gymnosperm
iv. Water vascular system is the characteristic of which group of the following:
(a)Porifera (b) Ctenophora (c) Echinodermata (d) Chordata
v. Define : Aestivation
vi. How many types of nephridia are found in earthworm based on their location?
vii. What is a mesosome in a prokaryotic cell?
viii. Draw structure of Glycine.
ix. The backbone in a nucleotide chain is formed by ________
x. What is G0 (quiescent phase) of cell cycle?
xi. Can there be mitosis without DNA replication in ‘S’ Phase?
xii. Complete the following chemical reaction for splitting of water during
Photosynthesis.
2H2O ------> ______________
xiii. Define RQ. What is its value for fats?
xiv. What are respiratory substrates? Name the most common respiratory substrate.
xv. Which one of the plant growth regulators would you use if you are asked to:
Induce growth in axillary buds
xvi. State the value of air remaining in the lungs after a normal breathing.
xvii. Explain the term: Systole and Diastole.
xviii. Why do we call our heart myogenic?
xix. Fill in the gaps:
(i) Dialysis fluid contain all the constituents as in plasma except ________
 xx. Write true or false. If false change the statement so that it is true.
(i) Sternum is present on the ventral side of the body.
xxi. Name the type of joint between the following:
(i) Between pubic bones in the pelvic girdle.
(ii) Femur / acetabulum
xxii. Differentiate between: cerebrum and cerebellum.
xxiii. Fill in the blanks:
Hormones Target gland
a) Gonadotrophins (LH, FSH) ____________
b) Melanotrophin (MSH) ____________
xxiv. Which hormonal deficiency is responsible for the following?
(a) Goitre (b) Cretinism

Section – B
 Answer any 11 questions from the following: (Each carries 2 marks). [22]

2. How are viroids different from viruses?

3. Differentiate between the following: red algae & brown algae.
4. “All vertebrates are chordates but all chordates are not vertebrates.” Justify the
statement.
5. Describe briefly: Rocemose & Cymose inflorescence.
6. What are the following and where do you find them in normal body.
(a) Axons (b) Ciliated epithelium
7. What are the nuclear pores? State their function.
8. Describe the important properties of enzymes.
9. How does cytokinesis in plant cells differ from that in animal cells?
10. Give comparison between the following:
Anatomy of leaf in C3 and C4 plants.
11. Give the schematic representation of an overall view of Krebs cycle.
12. Define oxygen dissociation curve. Can you suggest any reason for its sigmoidal
Pattern?
13. Name of the components of the formed elements in the blood and mention one
major function of each of them.
14. What is the significance of juxta glomerular apparatus (JGA) in kidney function?
15. Write the difference between: pectoral and pelvic girdle.
16. Answer the following:
(i) Which part of the human brain is the most developed?
(ii) Which part of our central nervous system act as a master clock?
17. Write short note on the functions of Androgens.
 Section- C
 Answer any 8 questions from the following. (Each carries 3 marks) [24]

18. Define and understand the following terms:

(i) Phylum (ii) Family (iii) Genus
19. What is heterospory? Briefly comment on its significance. Give two examples.
20. Give comparison of chordates & Non-chordates.
21. Draw a neat diagram of digestive system of frog.
22. What is a centromere? How does the position of centromere form the basis of
classification of chromosomes. Support your answer with a diagram showing the
position of centromere on different types of chromosomes.
23. Explain the following bond linking of monomers in a polymer. (i) Peptide polymer
(ii) Glycosicid bond (iii) Phosphodiester bond.
24. List the main differences between mitosis and meiosis.
25. Describe the stages of Calvin cycle. (Diagram is not necessary).
26. What would be expected to happen if:
(i) GA3 is applied to rice seedings.
(ii) a rotten fruit gets mixed with unripe fruits.
(iii) you forget to add cytokinin to the culture medium.
27. What is the significance of atrio-ventricular node and atrio-ventricular bundle
in the functioning of heart?
28. Describe the role of liver, lungs and skin in excretion.
29. Explain briefly ovarian hormones.
Section – D
 Answer any 2 questions from the following: (Each carries 5 marks) [10]

30. Explain: Transmission of a nerve impulse across a chemical synapse with

diagram.
31. Explain the steps involve in respiration process in human being.
32. Explain the structure of protein.
 ગુજરાત માધ્યમમક અને ઉચ્ચતર માધ્યમમક મિક્ષણ બોર્ડ , ગાાંધીનગર
ધોરણ – ૧૨ મનદાન કસોટી
મિષય: જીિમિજ્ઞાન (056) કુલ ગુણ : 80 ગુણ
માધ્યમ: ગુજરાતી સમય : 3 કલાક

મિભાગ : A
1) ુ )
નીચે આપેલ પ્રશ્નોના માગયા પ્રમાણે જવાબ આપો.(દરે કનો 1 ગણ [24]
i. િગીકરણ કક્ષાઓની સાચી શ્રેણીને (ક્રમને) ઓળખો?
a) જામત ગોત્ર સમુદાય સ ૃષ્ટટ
b) પ્રજામત જામત ગોત્ર સ ૃષ્ટટ
c) જામત પ્રજામત ગોત્ર સમુદાય
ii. એક આમથિક ઉપયોગગતા જણાિો : આર્કિબેકટે રીયા.
iii. નીચે આપેલ જોર્કાાં બનાિો. : (કોલમ 1 સાથે કોલમ 2).
કોલમ – 1 કોલમ – 2
a) કલેમમર્ોમોનાસ 1.મોસ
b) સાયકસ 2.મત્રઅંગી
c) સેલાજીનેલા 3.લીલ
d) સ્ફેગ્નમ 4.અનાવ ૃત બીજધારી
iv. જલિહન તાંત્ર નીચેનામાાંથી કયા સમ ૂહની લાક્ષગણકતા છે ?
(a) સમછદ્ર (b) કાંકતધારા (C) શ ૂળત્િચી (d) મેરુદાંર્ી
v. વ્યાખ્યામયત કરો : કગલકાાંતર મિન્યાસ
vi. સ્થાનના આધારે અળમસયામા કેટલા પ્રકારની ઉત્સગગિકાઓ આિેલી હોય છે ?
vii. આર્દકોષ કેન્દ્રી કોષમાાં આિેલ મેસોઝોમ્સ શુ ાં છે ?
viii. ગ્લાયસીન એમમનો એમસર્ની રચનાનુ ાં રે ખાાંકન કરો.
ix. ાંૃ
ન્યુર્કલઓટાઇર્ શ્ખલામાાં મુખ્ય ધરી _____ થી બનેલ હોય છે .
x. કોષચક્રની GO .(િાાંત અિસ્થા) શુ ાં છે ?
xi. શુાં ‘ર્’ અિસ્થામાાં DNA ના સ્િયાં જનન િગર સમભાજન થઇ િકે છે ?
xii. પ્રકાિ સાંશ્ર્લેષણ દરમમયાન થતાાં પાણીના મિભાજન માટે ન ુ ાં નીચે આપેલ સમીકરણ પ ૂણડ કરો :
2H2O
xiii. ચરબી માટેન ુ ાં RQ મ ૂલ્ય શુાં છે ?
xiv. સૌથી સામાન્ય શ્ર્િાસ્ય પદાથડન ુ ાં નામ આપો.
xv. જો તમને ઉપયોગ કરિાનુ ાં કહેિામાાં આિે તો તમે કયા િનસ્પમત વ ૃધ્ધ્ધ મનયામકનુ ાં નામ આપો :
કગક્ષય કગલકાઓમાાં વ ૃધ્ધ્ધ પ્રેરિા માટે .
xvi. સામાન્ય શ્વાસોશ્વાસ બાદ ફેફસામાાં રહેલ િાયુન ુ ાં કદ જણાિો.
xvii. ભેદ સ્પટટ કરો : મસસ્ટોલ અને ર્ાયેસ્ટોલ.
xviii. િા માટે આપણા હ્દયને આપણે માયોજેમનક કહીએ છીએ?
 xix. ખાલી જગ્યા પુરો :
(i) ર્ાયાલીસીસ પ્રિાહીમાાં ______ પદાથડ મસિાય રુમધર રસના અન્ય બધા પદાથો હાજર હોય છે .
xx. આપેલ મિધાન સાચુાં છે કે ખોટુાં તે લખો. જો ખોટુાં હોય તો મિધાન સુધારીને સાચુ ાં મિધાન લખો :
(i) ઉરોસ્સ્થ િરીરની િક્ષ બાજુએ આિેલ છે .
xxi. નીચે આપેલ રચનાઓ િચ્ચે કયા પ્રકારનો સાાંધો છે તે જણાિો :
(i) મનતાંબમેખલાના પુરોમનતાંબકાસ્થીના અસ્સ્થઓ િચ્ચે.
(ii) ઊિડસ્સ્થ - મનતાંબઉલ ૂખલ
xxii. કેલોસમકાય શુાં છે ?
xxiii. ખાલી જગ્યા પુરો :
અંતઃસ્ત્રાિ લક્ષ્યગ્રાંમથ
(a) ગોનાર્ોટ્રોફીન (LH,FSH) ________
(b) મેલેનોટ્રોફીન (MSH) ________
xxiv. નીચેના માટે કયા અંતઃસ્ત્રાિની ઊણપ જિાબદાર છે ?
(a) ગોઇટર (b) ર્ક્રટીનીઝમ

મિભાગ : B
 ુ )
નીચે આપેલ પ્રશ્ન નં 2 થી 17 માંથી કોઇપણ 11 પ્રશ્નોનો ઉત્તર આપો.(દરે કનો 2 ગણ [22]

2. મિરોઇડ્સ એ િાઇરસ કરતાાં કેિી રીતે જુદા પર્ે છે ?

3. ભેદ સ્પટટ કરો : રાતી (લાલ)લીલ અને બદામી (કથ્થાઇ) લીલ.
4. “બધા પ ૃટઠિાંિીઓ મેરુદાંર્ીઓ છે પરાં ત ુ બધા મેરુદાંર્ીઓ પ ૃટઠિાંિીઓ નથી.” આ િાક્યની
યથાથડતા ચકાસો.
5. તફાિત આપો : અપર્રમમત અને પર્રમમત પુટપમિન્યાસ.
6. નીચે આપેલ રચનાઓ શુ ાં છે અને પ્રાણીઓના િરીરમાાં તે ક્યાાં જોિા મળે છે ?
1. ચેતાક્ષ 2. પક્ષ્મલ અમધચ્છદ
7. કોષકેન્દ્ર પટલ મછદ્રો એટલે શુ?ાં તેના કાયો જણાિો.
8. ઉત્સેચકોના મહત્િપુણડ ગુણધમોનુ ાં િણડન કરો.
9. િનસ્પમત કોષમાાં થતુાં કોષરસ મિભાજન પ્રાણીકોષમાાં થતા કોષરસ મિભાજનથી કઇ રીતે અલગ
પર્ે છે ?
10. તુલના કરો. : C3 અને C4 િનસ્પમતઓમાાં પણોની પેિીય સાંરચના (અંતઃસ્થ રચના)
11. ક્રેબ્સ ચક્રનો સાંપ ૂણડ ચાટડ દિાડિો.
12. ઓસ્સસજન મિયોજન િક્રને વ્યાખ્યામયત કરો,શુાં તમે તેની મસગ્મોઇર્ આકૃમતનુાં કારણ આપી િકો
છો?
13. રુમધરના સાંગર્ઠત ઘટકોના નામ આપો અને તે દરે કનુાં એક મુખ્ય કાયડ જણાિો.
14. મુત્રમપિંર્ના કાયૉમાાં જકસ્ટા રુમધરકેમિકાગુચ્છ ઉપકરણ (JGA) નુાં મહત્િ જણાિો.
15. તફાિત આપો : સ્કાંધ અને મનતાંબમેખલા.
16. નીચેનાના જિાબ આપો :
1. માનિ મગજનો કયો ભાગ સૌથી િધુ મિસસીત છે ?
2. મધ્યસ્થ મગજનો કયો ભાગ પ્રમુખ ઘર્ર્યાળ(MASTER CLOCK) તરીકે િતે છે ?
17. એન્રોજન્સના કાયો પર ટૂાંકનોંધ લખો :
મિભાગ : C
ુ )
 નીચે આપેલ પ્રશ્ન નં 18 થી 29 પૈકી કોઇપણ 8 પ્રશ્નોના ઉત્તર આપો : (દરે કનો 3 ગણ [24]
18. નીચેના િબ્દોને વ્યાખ્યામયત કરી સમજાિો.
1. સમુદાય 2.કુળ 3.પ્રજામત
19. મિષમબીજાણુતા શુાં છે ? તેની અગત્યતા મિષે ર્ટપ્પણી કરો, બે ઉદાહરણ આપો.
20. મેરુદાંર્ી અને અમેરુદાંર્ી િચ્ચેનો તુલનાત્મક તફાિત આપો તેમજ મેરુદાંર્ીને કયા ઉપસમુદાયોમાાં
મિભાજીત કરિામાાં આિે છે તે જણાિો.
21. દે ર્કાના પાચનતાંત્રની નામમનદે મિત આકૃમત દોરો.
22. સેન્ટ્રોમમયર એટલે શુ?ાં રાં ગસુત્રોને સેન્ટ્રોમમયરના સ્થાનના આધારે કેિી રીતે િગીકૃત કરી િકાય?
તમારા જિાબનો આધાર આપિા માટે જુદા-જુદા પ્રકારના રાં ગસુત્રો પર સેન્ટ્રોમમયરની સ્સ્થમત
બતાિતી આકૃમત દોરો.
23. પોગલમરમાાં આિેલા મોનોમરને જોર્તાાં બાંધોને વ્યાખ્યામયત કરો :
1.પેપ્ટાઇર્ બાંધ 2.ગ્લાયકોમસર્ર્ક બાંધ 3.ફોસ્ફોર્ાયેસ્ટર બાંધ
24. સમભાજન અને અમધિકરણમાાં જોિા મળતા મુખ્ય ભેદની સ ૂચી બનાિો.
25. કેધ્લ્િનચક્રના તબક્કા િણડિો.(આકૃમત જરુરી નથી)
26. જો આવુાં થાય તો શુાં થઇ િકે છે ?
1) GA3 નો છાંટકાિ ર્ાાંગરના રોપાઓ પર કરિામાાં આિે
2) એક સર્ેલા ફળને કાચા ફળો સાથે મુકિામાાં આિે
3) જો તમે સાંિધડન માધ્યમમાાં સાયટોકાઇનીન ઉમેરિાનુ ાં ભ ૂલી જાિ
27. કણડક-ક્ષેપક ગાાંઠ (AV ગાાંઠ) અને કણડક-ક્ષેપક જુથનુાં હ્દયના કાયોમાાં શુાં મહત્િ છે ?
28. ઉત્સર્જનમાાં યકૃત , ફેફસાાં અને ત્િચાનો ફાળો િણડિો.
29. અંર્મપિંર્ના અંત:સ્ત્રાિ િણડિો.

મિભાગ : D
 ુ )
પ્રશ્ન નં 30 થી 32 પૈકી કોઇપણ બે ના વવસ્ત ૃત ઉત્તર આપો.(દરે કના 5 ગણ [10]
30. ચેતોપાગમ સ્થાને ઉમમિિેગનુાં િહન આકૃમતસહ સમજાિો.
31. મનુટયમાાં થતી શ્વસનની પ્રર્ક્રયાના તબક્કાઓ જણાિો.
32. પ્રોટીનની રચના િણડિો.
 गुजरात माध्यलमक अने उच्चतर माध्यलमक लशक्षण बोर्ि, गांधीनगर
कक्षा – 12 तनिान कसौटी
विषय – जीि विज्ञाि (056) पर्
ू ााक – 80

माध्यम – हहन्दी समय – 3 घण्टा

विभाग – A
1) निम्िलिखित प्रश्ि के अनतसंक्षिप्त उतर लिखिए।(प्रत्येक प्रश्ि का 1 अंक है ।) [24]

i. क्या आप वर्गिकी संवगि का सही क्रम पहचान सकते है ?

(अ) जातत (स्पीशीज) – गण (आर्िर) – संघ (फाइलम) – जगत (ककंग्र्म)
(ब) वंश (जीनस) – जातत – गण – जगत
(स) जातत – वंश – गण – संघ
ii. आध बैक्टीरीया की कोइ एक महत्वपण
ू ि उपयोर्गता ललखिए।
iii. स्तंभ I में दिए गये पािपों का स्तंभ II में दिए गये पािप वगो से लमलान कीजजए।
स्तंभ - I स्तंभ - II
अ क्लैमाइर्ोमोनोस 1 मॉस
ब साइकस 2 टे ररर्ोफाइट
स लसलैजीनैला 3 शैवाल
ि स्फैगनम 4 जजम्नोस्पमि

iv. जल संवहन तंत्र ककस वगि का मख्

ु य लक्षण है?
(अ) पोरीफेरा (ब) टीनोफोरा (स) एकाइनोर्मेटा (ि) कोर्ेटा
v. पष्ु पिल ववन्यास की पररभाषा िीजजए।
vi. अपनी जस्ितत के अनस
ु ार केंचए
ु में ककतने प्रकार के वक्
ृ कक पाये जाते है?
vii. प्रोकेरीयोदटक कोलशका में मीसोजोम का क्या कायि है?
viii. ग्लाइसीन की संरचना बनाइए।
ix. न्यजू क्लयोटाइर् शि
ं ृ ला का आधार ......................... के द्वारा बना होता है ।
x. कोलशका चक्र की Go (प्रशांत प्रावस्िा) क्या है ?
xi. क्या S प्रावास्िा में बबना र्ी.एन.ए. प्रततकृतत के सत्र
ू ी ववभाजन हो सकता है?
 xii. प्रकाशसंश्लेषण के िौरान जल के ववघटन के ललए तनम्नललखित रासायतनक
समीकरण को पण
ू ि कीजजए।
2H2O
xiii. वसा के ललए सॉस गण
ु ांक (R.Q.) का मान क्या है ?

xiv. सवािर्धक सामान्य (साधारण) कक्रयावार का नाम ललखिए ।

xv. कक्षस्ि कललकाओं में वदृ ि को प्रेररत करने वाले पािप वदृ ि तनयामक का नाम

ललखिए।

xvi. सामान्य तन:श्वसन के उपरांत फेफर्ों में शेष वायु के आयतन को बताइए।

xvii. शब्ि समझाइए : प्रकंु चन (लसस्टोल) एवं अनलु शर्िललन (र्ायस्टोल)

xviii. हम अपने ह्रिय को पेशीजनक (मायोजेतनक) क्यों कहते है ?

xix. ररक्त स्िान की पतू ति कीजजए।

अपोहन द्रव में ........................... पिािि के अलावा रक्त प्लाजमा के अन्य

सभी पिािि उपजस्ित होते है ।

xx. ‘सही’ या ‘गलत’ ललखिए। यदि गलत हो तो सध

ु ारकर सही ललखिए। उरोजस्ि शरीर के

अधर भाग में जस्ित होती है।

xxi. तनम्नललखित जोर्ों के प्रकार बताइए।

(1) श्रोखण मेिला की प्यबू बक अजस्ियों के बीच

(2) फीमर/एसीटे बल
ु म
xxii. कापिस कैलोसम क्या है ?
xxiii. ररक्त स्िानों की पतू ति कीजजए।
हामोन लक्ष्य ग्रंर्ि
(अ) गोनेर्ोट्रोवपन (एलएच, एफएसएच) .........................................
(ब) मेलानोट्रोवपन (एमएसएच) .........................................
xxiv. ककस हामोन की कभी क्रेटीतनज्म नामक ववकार के ललए जजम्मेिार है ?
 विभाग – B

 निम्िलिखित प्रश्ि क्रमांक 2 से 17 तक में से ककन्ही 11 प्रश्िो के उतर लिखिए।

(प्रत्येक प्रश्ि 2 अंक का है।) [22]

2. वाइरस से ववरोईर् कैसे लभन्न होते है ?
3. लाल शैवाल एवं भरू े शैवाल में अंतर स्पष्ट कीजजए।
4. सभी कशेरूकी (वदटि ब्रट्
े स) रज्जक
ु ी (कोर्ेट्स) है लेककन सभी रज्जुकी कशेरुकी नही है ।
इस किन को लसद्ध कीजजए।
5. संक्षेप में समझाइए : असीमाक्षी तिा ससीमाक्षी पष्ु पक्रम
6. तनम्न क्या है? तिा प्राखणयों के शरीर में कहां लमलते है?
(अ) तंबत्रकाक्ष एक्सोन (ब) पक्ष्माभ उपकला
7. केन्द्रक तिद्र क्या है ? इनके कायि को बताइए।
8. एंजाइम के महत्वपण
ू ि गण
ु ों का वणिन कीजजए।
9. पािप व प्राणी कोलशकाओं के कोलशकाद्रव्य ववभाजन में क्या अंतर है ?
10. तनम्नांककत में तुलना कीजजए।

C3 एवं C4 पािपों की पत्ती की शारीररकी।

11. क्रेब्स चक्र का समग्र रे िार्चत्र बनाइए।

12. ऑक्सीजन ववयोजन वक्र की पररभाषा िीजजए। क्या आप इसकी लसग्माभ

आकृतत का कोई कारण बता सकते है ?

13. रक्त के संगदित पिािों के अवयवों का वणिन करे तिा प्रत्येक अवयव के

एक प्रमि
ु कायि के बारे में ललखिए।
14. वक्
ृ क के कायि में जकसटागच्
ु ि उपकरण (JGA) का क्या महत्व है ?
15. अंस मेिला एवं श्रोणी मेिला में अंतर ललखिए।

16. तनम्नललखित के उत्तर ललखिए।

(1) मानव मजस्तष्क का सवािर्धक ववकलसत भाग कौन सा है ?

(2) केन्द्रीय तंबत्रका तंत्र का कौन सा भाग मास्टर क्लोक की तरह कायि
करता है?
17. एन्रोजेन्स के कायो पर संक्षक्षप्त दटप्पणी ललखिए।
 विभाग – C

 निम्िलिखित प्रश्ि क्रमांक 18 से 29 तक में से ककन्ही 8 प्रश्िो के उतर लिखिए।

(प्रत्येक प्रश्ि 3 अंक का है ।) [24]
18. तनम्नललखित शब्िो को समखझए तिा पररभावषत कीजजए।
(1) संघ (2) कुल (3) वंश
19. ववषम बीजाणुता क्या है? इसकी साििकता पर संक्षक्षप्त दटप्पणी ललखिए।
इसके िो उिाहरण िीजजए।
20. रज्जक
ु ी एवं अरज्जक
ु ी की तल
ु ना कीजजए। रज्जक
ु ी को ककन उपसंघो में बांटा
गया है?
21. मेढक के पाचनतंत्र की लसफि नामांककत आकृतत बनाइए।
22. गुणसत्र
ू बबंि ु क्या है? कैसे गण
ु सत्र
ू बबंि ु की जस्ितत के आधार पर गुणसत्र
ू का
वगीकरण ककस रूप में होता है । अपने उतर के िे ने हे तु ववलभन्न प्रकार के
गुणसत्र
ू ों पर गण
ु सत्र
ू बबंि ु की जस्ितत को िशािने हे तु र्चत्र बनाइए।
23. मोनोमर के जुर्ने से पोलीमर बनने में तनम्नललखित बंधो को समझाइए।
(1) पेप्टाइर् बंध (2) ग्लायकोलसडर्क बंध (3)फोस्फोर्ाइस्टर बंध
24. सत्र
ू ी व अधिसत्र
ू ी बबभाजन में प्रमि
ु अंतरों को सच
ू ीबद्ध कीजजए।
25. केजववन चक्र के चरणों का वणिन कीजजए। (चाटि जरुरी नही है।)
26. क्या हो सकता है , अगर :
(क) जी ए3 (GA3) को धान के नवोिलभिों पर दिया जाए।
(ि) एक सर्ा फल कच्चे फलों के साि लमला दिया जाए।
(ग) अगर आप संवधिन माध्यम में साइटोककतनंस र्ालना भल
ू जाए।
27. आललंि तनलय गांि (AVN) तिा आललंि तनलय बंर्ल (AVB) का ह्िय
के कायि में क्या महत्व है?
28. उत्सजिन में यकृत फुफ्फुस तिा त्वचा का महत्व बताइए।
29. अंर्ाशय के होमोन्स को संक्षेप में समझाइए।
 विभाग – D
 निम्िलिखित प्रश्ि क्रमांक 30 से 32 तक में से ककन्ही 2 प्रश्िो के उतर लिखिए।
( प्रत्येक प्रश्ि 5 अंक का है ) [10]

30. समझाइए: रासायतनक लसनेप्स द्वारा तंबत्रका आवेगो का संवहन (आकृतत सदहत)

31. मनष्ु य में श्वासन की कक्रयाववर्ध के चरण समझाइए।

32. प्रोटीन की संरचना समझाइए।