Zerdüşt

Pers mitolojisi ve efsaneleriyle ilgili elde edilen en eski bilgiler MÖ. 15. yüzyıla kadar gitmektedir. Arkeolojik verilerin dışında İran’ın tarihi ve dini inançları ile ilgili en eski bilgiler ise Rîg Vedâ ve Avestâ’da yer almaktadır.
Zerdüştlük, açığa çıkarılan dünya dinleri arasında en eskilerinden birisidir. Bundan dolayı da  insanlık üzerinde büyük bir etki bırakarak, Batı dinlerinin de gelişmesinde önemli rol  oynamıştır. Zerdüştler köken olarak Hint-Avrupa ailesinin torunları olan Proto Hint-İran halkının torunlarıdır. Zerdüştlük dini, tarihte önemli bir güç olan Akhaimenid İmparatorluğu (M.Ö. 550-330) tarafından benimsenmiş ve devlet dini haline getirilmiştir. Dünya çapında 200.000'den az takipçisi olduğu düşünülen Zerdüştlük dinin, İran coğrafyasında ortaya çıktığı  düşünülmektedir. Zerdüştlük dininin peygamberi olan Zerdüşt’ün yaşadığı tarih tartışmalı bir  konu olup, inancını 5 temel ilkeye dayandırmaktaydı. Zerdüşt, kötülük güçlerine karşı bir savaş ilan etmişti; iyi dini seçen her kişiyi kötülerle savaşmaya ve dünyayı kötülerden temizlemeye çağırıyordu. Zerdüşt’ün kutsal kitabı olan Avestâ, farklı dönemlerde kaleme alınmış ve en eski bölümünü Gathalar oluşturmaktaydı. Pers mitolojisi İslamiyet öncesi inanç, efsane ve özellikle de zerdüştlüğün düalist yapısı ile birçok tanrı ve olağanüstü yaratıkların hikayesini taşımaktadır. Pers mitolojisinde yer alan karakterler güçlü bir şekilde iyi ve kötü olanlar olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Söz konusu olan iyi ve kötü anlayışı Pers mitolojisinde efsane, hikâye, figür ve motiflerde de sıkça karşımıza çıkmaktadır. Aynı zamanda İran kralları da kötülük ve ölüm güçleriyle savaşıp, İyiliğin kazanmasında önemli katkılarda bulunmaktaydılar. Bu konuda Pers imparatoru 1. Kserkses (M.Ö. 485-465) imparatorluk genelinde Daevaların tapımını
yasaklamaktaydı. Özetle bir Mazdeist, Ahura Mazda’yı seçerken kötüye karşı iyiyi, Daevaların dinine karşı hakikat dinini de seçmiş olur. Bundan dolayı da her Mazdeist kötülüğe karşı savaşmalıdır. İyi ve kötü arasındaki bu çekişme Pers mitolojisinde yaratılışın başlangıcında yaratılan Spenta Mainyu (Yardımsever Ruh) ve onun ikizi olan Angra Mainyu (Yıkıcı Ruh)
arasındaki mücadeleden kaynaklanmaktaydı. Zerdüşt dininin en önemli tanrısı olan Ahura Mazda ışığın ve iyiliğin sembolü iken onun tam karşıtı olan Angra Mainyu öfke, kıskançlık, kötülük ve karanlıkla özdeşleştirilmekteydi. Kutsal ateşi yaratan Ahura Mazda “Ameşa Spenta”
ismi verilen melekleri yönetirken, külleri yaratan Angra Mainyu ise “Daeva” ismi verilen şeytanları yönetmektedir. Angra Mainyu’nun bildiği tek şey Ahura Mazda’nın oluşturduğu düzeni ve yaratığı güzel şeyleri yıkmaktı. Bu yüzden kötücül güçlerin veya şeytanların lideri olarak tanımlanmaktaydı. Bu araştırmada, öncelikle Pers imparatorluğunun tarihi çağları elle alınmış, Zerdüşt dini ve Avestâ hakkında bilgi verilip, Pers mitolojisindeki iyi ve kötü güçler  arasındaki mücadelelerin Pers mitolojisindeki yeri ve yansımaları anlatılacaktır. Sonrasında  araştırmanın ana konusunu oluşturan Pers mitolojisindeki kötücül güçler tanımlanmaya  çalışılacaktır.

Zoroastrianism, the ancient Iranian religion, may appear to be a dualistic structure with Ehrimen, who may be regarded as the archenemy or devil in the face of the god Ahura Mazda in terms of faith, but it can be thought that it emerged as a monotheistic system. Its founder, the Prophet Zoroastrian, is a man chosen by the god Ahura Mazda. God himself spoke to him and communicated his orders to the people. The foundation of religion is based on a bright, good, just life. Over time, this belief system created by Zoroastrians manifested itself in a structure interpreted and synthesized with ancient Iranian beliefs. In this study, it is aimed to compare these situations with a general evaluation with the Islamic belief system by mentioning the emergence and basic approaches of Zoroastrianism without mentioning the emergence and development of Islam.

Dinler tarihinde önemli bir basamağı temsil eden Mazdaizm; molla karşıtı Farslar adına bir sığınak, acemilik ile profesyonellik arasında gidip gelen genç-yaşlı araştırmacıların ayağına dolanan bir bilmece, Kürtlerin ulus-tarih yazımında kullanmayı tercih ettikleri yeni bir eğilim ve diğer kesim için eş dost sohbetlerinde anılabilecek ilgi çekici bir konu sadece. Genel kabul onun tek tanrılı (monoteist) dinlerin atası olduğu ve tanrının temsiliyeti noktasında sadece antropomorfik değil, sosyal yaşama dair çağrışım yapabilecek her türlü belirgin şekli reddeden anikonik bir anlayışı benimsediği yönünde. İkinci söylediğimiz bilginin her zaman geçerli olmadığı kolaylıkla kanıtlanabilir. Bunun için yapmamız gereken tek şey Persepolis gibi büyük Akhaimenid Pers kentleri ile Nakş-ı Rüstem gibi anıtsal mezarlık alanlarındaki heykeltıraşlık eserlerine bakmak olacaktır. İkincil ve üçüncül öneme sahip figürlerin yanı sıra evrenin yaratıcısı Ahura Mazda taşlara betimlenmiştir. Aslına bakılırsa Akhaimenid Pers Dönemi’ne tarihlenen faravahar ikonu hakkında fikir birliği bulunmamaktadır. Büyük bir kısım araştırmacı söz konusu ikonun Ahura Mazda’yı, diğerleri ise inanışın kurucusu-peygamberi Zerdüşt’ü yahut da Ahura Mazda tarafından insanlara sunulan ve onun parçası olan koruyucu ışık fravashiyi temsil ettiğini savunmaktadır.

Mevlânâ, Gelibolulu Âlî, Dostoyevski, Anatoly France, Firdevsî, Zerdüşt ve daha pek çok büyük düşünce insanı bizleri hep şeytanın iğvasına karşı uyarıyor. Şeytan, kendisinin yücelerden kovulmasına sebep olan insandan intikam almak için hangi taktikleri uyguluyor? Büyük klasiklere baktığımız zaman neden hep aynı uyarılarla karşılaşıyoruz? Şeytanın oyunlarına dikkat çeken bu büyük insanlar bu sinsi tuzakları nasıl anlatıyorlar? Kanmamak için uyarıları derlenen literatürden yalnızca bir kaçına bakarak yapılan araştırma.

The text which is translated here is one of Heidegger‘s later era works. This text holds importance in Heidegger‘s thinking and philosophy because it reflects Heidegger‘s thinking over Nietzsche, a name who has a respectful reputation in both history of philosophy and in the eyes of Heidegger. In this text, Heidegger examines the character of Zarahustra which reflects Nietzsche‘s views on world, human and life. With this text, Heidegger presents a genuine philosophical reading of Nietzsche by interpreting his thoughts and make these subjects into his own philosophical investigation.

Heidegger’s this short text whose translation is given here is important in a way that it shows Heidegger’s opinions about the Zarathustra character in Nietzsche’s So Spoke Zarathustra work. In Heidegger’s opinion, this examination of characters of Zarathustra’s animals in So Spoke Zarathustra which is one of the most important works of Nietzsche who Heidegger considers as the last representative of Western metaphysics can be read both as a analysis with Heidegger’s critics towards Western people and be seen as mentioning the importance of eagle and snake, Zarathustra’s animal, as an ethic value.