Segregatie

Keuzes op het gebied van onderwijs zijn ethisch complex, en als we ethisch verantwoorde keuzes willen maken, zullen we ons er wel bewust van moeten zijn welke invloed onze keuzes hebben op anderen en welke invloed anderen hebben op onze keuzes. Om aan te tonen waarom schoolkeuze een ethische kwestie is, komen met name de volgende drie onderwerpen aan de orde: de complexiteit van de keuze op zich; de toenemende concurrentie in het onderwijsveld; en tot slot schoolsegregatie.

De middeleeuwse leproos had een marginale positie binnen de stedelijke samenleving. Uitgesloten en verstoten leefde hij buiten de stadsmuren in een houten hutje bij een kapel of langs een van de toegangswegen, zonder zorg of hulp. Vanaf de 14de eeuw gingen echter steeds meer stadsbesturen een leprozerie bouwen om de zorg te reguleren. Zij deden dat niet zozeer vanuit de wens om de leprozen een beter leven te geven, maar om andere redenen. In dit artikel doet de auteur een historische verkenning naar de motieven voor de bouw van leprosaria nabij Hollandse steden.

In this article we describe the plural nature of the Dutch education system and discuss how the many options combine with constitutional rights to facilitate and maintain a highly segregated school system. We express caution about expecting segregation to wane when choice and parental freedom remain carefully guarded values.

Er woedt in de sociale wetenschappen al geruime tijd een debat over de macht van de staat in een tijd van geïntensiveerde mondialisering. Daarin doet zich onder meer de vraag voor in hoeverre lokale overheden aan invloed winnen (Borja & Castells,
1997) en of nationale overheden internationale migratiestromen nog wel kunnen sturen (Andreas & Snyder, 2000). De stadssociologische blik van waaruit dit artikel is geschreven vergroot het inzicht in de (in)effecitiviteit van nationaal immigratiebeleid.

Na het kamperen voor de schoolpoort, blijft de verdeeldheid tussen ouders, politici en academici in Vlaanderen groot. Wat moeten we doen om de schoolinschrijvingen rechtvaardiger te maken? Moeten we wel iets doen? Op één punt lijken alle partijen in het onderwijsdebat het evenwel eens: een 'gezonde mix' van leerlingen op school is een goede zaak. Conservatieven vinden die mix weliswaar minder belangrijk dan de vrijheid van de ouders of de autonomie van de school, hem afwijzen doen ze niet. Linkse academici en politici zijn het erover eens dat de 'sociale mix' meer rechtvaardigheid tot doel heeft.

In western countries illegal immigrants constitute a significant segment of the population. By combining quantitative and qualitative research methods this article describes, and explains, illegal immigrants’ patterns of spatial concentration and incorporation in the Netherlands. So far these spatial patterns have not been described and explained systematically, neither in the Netherlands nor elsewhere. The article shows that illegal residence is selectively embedded in the social structure. Urban and rural concentration areas are often characterized by the (simultaneous) presence of legal family members and countrymen, openings in the labour market, cheap accommodation opportunities, and potential life partners. The authors argue that illegal immigrants are likely to be spatially concentrated and incorporated in other western countries in similar ways; now and in the foreseeable future.