Nacini Saznanja Za Krivicna Dela

Apstrakt: Suzbijanje kriminaliteta predstavlja stalni i veoma aktuelan i problematičan dio sveukupne bezbjednosne problematike i stanja u društvu. Najteža krivična djela među kojima su ubistva i teška ubistva, kao tradicionalni oblici nasilnih krvnih delikata, otkrivaju se najčešće klasičnim metodama i sredstvima, iako se u savremnim uslovima koriste nove metode i vještačenja koje doprinose još efikasnijem otkrivanju i suzbijanju ovih krivičnih djela. Analiza dezoksiribonukleinske kiseline (DNK analiza) predstavlja metodu kriminalističke identifikacije učinioca najtežih krvnih delikata. Shodno navedenom u ovom radu će se prezentirati, analizirati i problematizovati primjena DNK vještačenja u otkrivanju i rasvjetljavanju krivičnog djela teškog ubistva. Pored toga rad će sadržavati studiju slučaja iz kriminalističke prakse Centra javne bezbjednosti Banja Luku, Sektora kriminalističke policije, gdje je na osnovu primjene DNK analize rasvjetljeno krivično djelo teškog ubistva. Ključne riječi: DNK, teško ubistvo, vještačenje, otkrivanje, dokazivanje. UVOD Identifikacija lica (izvršioca krivičnih djela) na osnovu utvrđivanja DNK profila (na osnovu genetske kompozicije dobijene iz izuzetog biološkog materijala) predstavlja jednu od najnovijih i najsigurnijih metoda kriminalističke identifikacije. U svjedskim okvirima se koristi već oko dvadesetak godina, s tim da je unazad desetak godina koristi u našoj kriminalističkoj praksi. Kriminalističke metode identifikacije na osnovu utvrđivanja DNK profila pružaju izvanredne mogućnosti u otkrivanju i dokazivanju krivičnih djela. Na osnovu DNK analize i komparacinje spornih i nespornih uzoraka veoma uspješno su rasvjetljavani najteži oblici nasilnih krvnih delikata. Međutim stučna javnost ne bi smjela da izgubi iz vida domene, granice i ograničenja ovih metoda. Opasnosti od kontaminacije biološkog materijala kao i dokazivanje relevantnosti između traga i krivičnog djela predstavlja ozbiljne izazove koje organi unutrašnjih poslova, tužilaštvo, sud i naučna javnost moraju da imaju na umu. Od njih se očekuje da svako u svom domenu bude maksimalno svjestan vrijednosti ali i mogućnosti grešaka u radu sa DNK dokazima i da pruži doprinos njihovom predupređenju. Shodno navedenom u ovom radu će se pre prezentirati, analizirati i problematizovati primjena DNK vještačenja u otkrivanju i rasvjetljavanju krivičnog djela teškog ubistva. Pored toga rad će sadržavati studiju slučaja iz kriminalističke prakse Centra javne bezbjednosti Banja Luka, Sektora kriminalističke policije, gdje je na osnovu primjene DNK analize rasvjetljeno krivično djelo teškog ubistva. ANALIZA DEZOKSIRIBONUKLEINSKE KISELINE Analiza dezoksiribonukleinske kiseline označava skup primijenjenih biohemijskih i molekularno-genetičkih metoda za izdvajanje molekule DNK iz biološkog traga koji može poslužiti kao DNK uzorak, umnožavanje fragmenata određenih genetičkih lokusa iz izdvojenih molekula DNK, elektroforetsko razdvajanje umnoženih DNK fragmenata, detekciju razdvojenih fragmenata, utvrđivanje prisutnih varijanti alela na DNK fragmentu ili biološkom tragu (Simonović, 2002). Članom 117. Zakona o krivičnom postupku Republike Srpske se precizira da će analizu DNK obavljati PAGE \* MERGEFORMAT 7