İkidillilik

ÇAKIR, Mustafa (Ezgi İNAL ile ortak yayın). Okul Öncesi Eğitim Sürecinde İkinci Dil Edinimi. İçinde: İsmail GÜLEÇ, Bekir İNCE, H. Neslihan DEMİRİZ (Eds.). İkidillilik ve İkidilli Çocukların Eğitimi. İstanbul: Kesit, 2021, ss. 135-176.ISBN : 978-625-7698-26-9

İkidillilik, Türkler ve Türkçe için çok eski bir kavram olduğu halde ikidillilik üzerine yapılan çalışmalar ülkemizde oldukça az sayıdadır. Bu konuda yayınlanmış kitapların sayısı henüz bir elin parmakları kadar bile değildir.
İkidillilik çalışmaları disiplinler arası bir çalışma alanıdır. İkidilli/çokdilli çocukların eğitimini tekdilli çocukların eğitiminden ayıran değişkenler sadece eğitim ile bağlantılı değildir; ortam, aile, çevre ve ülkeden ülkeye değişen şartlar bu süreci belli bir oranda etkiler. Bu kitap, ikidilli çocukların dünyasını her yönüyle gözler önüne sermeye çalışıyor. Dünyada ve Türkiye’de ikidillilik durumunun yanı sıra bu çocukların eğitim sürecinde karşılaştıkları sorunlara ve çocukların ve ailelerinin sosyolojik, psikolojik, hukuki boyutta ne tür problemler ile karşılaştıklarına dair yazılardan oluşuyor. Bu şekilde ikidilliliği hem eğitim hem de ikidilli çocukların ve ailelerinin dünyası ile birlikte sunmaya çalıştık.
Bu kitap üç amaç doğrultusunda yazılmıştır: İlki, ikidillilik eğitimi üzerine verilen dersler için bir başvuru kitabı olması. İkincisi ülkemizde eksikliğini hissettiğimiz ikidillilik çalışmalarına bir ivme kazandırmak. Üçüncü ise özellikle yurtdışında yaşayan Türk çocuklarına Türkçe öğretmek üzere yapılacak çalışmalara dikkat çekmek ve öncülük etmek.

ÇAKIR, Mustafa (Gönül KARASU ile ortak yayın). İkinci Dil Edinimi Süreçlerinde İşlevsel Edimbilim: Eğitim Kurumları, Sınıf İçi Söylem Çözümlemeleri, Örnekçeler ve Öğretmen Öğrenci İletişimi Şemaları. İçinde: İsmail GÜLEÇ, Bekir İNCE, H. Neslihan DEMİRİZ (Eds.). İkidillilik ve İkidilli Çocukların Eğitimi. İstanbul: Kesit, 2021. ss. 405-428. ISBN : 978-625-7698-26-9

The topic of this article concerns the acquisition of the connective role of finite elements in Turkish by monolingual Turkish children and Turkish children growing up as bilinguals in Germany. First, the structural and typological properties of the Turkish finite verbal forms and their connective role are briefly presented. After having discussed the research up to now on the topic of acquisition of the Turkish finite forms, I will formulate the assumptions of the paper, and present the data of our mono- and bilingual groups of children, which will be analysed and compared with regard to the connective role of finite forms.

Osmanlı Devleti’nin 15. yüzyıldan 20. yüzyılın başına kadar yaklaşık beş yüz yıl hüküm sürdüğü Balkanlar, eğitim tarihi açısından incelenmesi gereken bir alandır. Bu tarihi incelerken kullanılacak araçlardan biri, programlardır. Osmanlı Devleti’nin Balkan Savaşları neticesinde çekilmek zorunda kaldığı bölgede ana dilinde eğitim büyük bir sorun olarak ortaya çıktığı için Türkçe dersi programlarının incelenmesi büyük bir önem taşımaktadır. Bu programlardan birisi Batı Trakya’daki Türk azınlığa yönelik olarak hazırlanmıştır. “Batı Trakya Türk İlkokulları Müfredat Proğramı” adıyla 1963’te, Rodop Evros Öğretmenler Birliğince yayımlanan program, Gümülcine’de basılmıştır. Bu çalışmada söz konusu Programdaki Türkçe dersi merkeze alınarak; benimsenen eğitim felsefesi, dersin amaçları ve içeriği ile okuma, dinleme, konuşma, yazma ve dil bilgisi alanlarına yer verme durumu, yöntem ve teknikler, ölçme değerlendirme gibi ögelerin yanında, bir azınlık programı olmasından ötürü Türkçe dersinin diğer derslere göre oranı, Türkçe ve Yunanca yürütülmesi öngörülen derslerin oranı gibi hususlar hakkında bilgi edinilmeye çalışılacaktır. Bunun yanında, Programın Türkçe dersi kısmının 1948 Türkçe programıyla ne kadar benzeştiği de tartışılacaktır.

Abstract: The Balkans, where the Ottoman Empire ruled for about five hundred years from the 15th century to the beginning of the 20th century, is a field that must be examined in terms of education history. One of the tools to use to examine this history is the curricula. Since education in the mother tongue where the Ottoman State had to withdraw in the wake of the Balkan Wars has emerged as a major problem, the examination of Turkish lesson programs is of great importance. One of these programs was prepared for the Turkish minority in Western Thrace. The program published in 1963 by Rodop Evros Union of Teachers in the name of "Western Thrace Turkish Primary Schools Curriculum" in Gümülcine. In this study, Turkish lesson curriculum will be examined in point of the educational philosophy adopted, aims and content of the course, and the place of reading, listening, speaking, writing and grammar areas, methods and techniques, measurement and evaluation, and because of it is a minority curriculum, the ratio of Turkish lesson to other courses and proportion of courses envisaged to be conducted in Turkish and Greek languages. Besides, it will also be discussed how the Turkish lesson section of the program is similar to the 1948 Turkish language program.