samer
Apparence
Loukîz a : «såmer»
Etimolodjeye
[candjî]Bodje « same » avou l’ cawete di codjowaedje « -er » des viebes.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /sa.ˈme/ (minme prononçaedje cåzu pattavå)
- diferins prononçaedjes : /sa.ˈme/
- Ricepeures : sa·mer
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | same |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | samez |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | samans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | samnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | samrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | saméve |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | same |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | samé |
Ôtes codjowaedjes | sipepieus tåvlea |
samer
- (v. sins coplemint) fé del same.
- Del bire ki same foirt — Motî Haust (fråze rifondowe).
- Aveur li boke ki same — Motî Forir (fråze rifondowe).
- Si dj' esteu l' pitit flot ki same,
Tot vnant djouwter sol boird do pré,
Dlé mi, vos vénrîz fé vosse same
Dji vs hosreu come on vî mestré— Martin Lejeune, "Ombåde" (fråze rifondowe).
- (v. å coplemint nén direk eployî avou li dvancete « di ») esse måvlé di.
- I saméve di colere — Motî Haust (fråze rifondowe).
Ratourneures
[candjî]- fé samer.
Parintaedje
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
- samer : E1
Sipårdaedje do mot
[candjî]Ratournaedjes
[candjî]Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « exaestimare » pal voye do vî francès « esmer ».
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | same |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | samez |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | samans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | samnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | samrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | saméve |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | same |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | samé |
Ôtes codjowaedjes | sipepieus tåvlea |
samer (v. sins coplemint)
- (mot d' moxhî) endaler di s' tchetoere, åtoû d' ene novele rinne, tot djåzant d' moxhes al låme.
- Ces moxhes la n' ont nén co samé — Motî Forir (fråze rifondowe).
- Les moxhes samèt — Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
- Li moxhe same — Joseph Calozet (fråze rifondowe).
- Èl vèyez-ve, la, d’å lon
acori so nos-autes, come on djonnê qui same ?
— Henri Simon, Li pan dè Bon Diu, L'iviér.
Parintaedje
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Li mot n’ est nén dins : R13
Ratournaedjes
[candjî]Prononçaedje
[candjî]- AFE : /sa.ˈme/
Etimolodjeye 1
[candjî]Loukîz a : « semer ».
Viebe
[candjî]samer (viebe å coplemint)
- semer (des grins…).
Etimolodjeye 2
[candjî]Loukîz a : « samer »
Viebe
[candjî]samer (v. sins coplemint)
- samer (po les moxhes al låme).
Sipårdaedje do mot
[candjî]Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Viebes do walon avou l' cawete -er
- Mots ki s' prononcèt parey cåzu totavå
- Mots do walon di deus pîs
- Viebes do walon
- Viebes do walon ki s' codjowèt come bouter
- Mots do walon avou des ratourneures
- Mots do grand Payis d' Lidje
- Mots do walon vinant do latén
- Mots do walon do minme sourdant k' on mot do vî francès
- Motlî do walon po l' aclevaedje des moxhes al låme
- Mots ki sont dins l' motî d' Bive
- Mots ki l' rifondowe est dins l' motî d' Bive
- Mots do walon scrîts e Feller
- Viebes do walon scrîts e Feller
- Mots d' Årdene nonnrece sicrîts e Feller