avni
Apparence
Etimolodjeye 1
[candjî]Do viebe «vini» avou l’ betchete « a- » d’ aprepiaedje des viebes.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /av.ˈni/ /av.ˈny/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /av.ˈni/
- Ricepeures : av·ni
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | avén |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | avnoz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | avnans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | avegnnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | avénrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | avneu |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | avegne |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | avnou |
avni (v. sins coplemint)
- vini addé l' ci ki cåze.
- I n a des leus toplin les bos;
Avnoz dé mi mes ptits bedots ;
Dj’ côprè l’ linne k’ i n a dsu vo dos
Pol djambot ki m’ atind låvå — viye tchanson d' bierdjî (fråze rifondowe). - Et cmint froz vs po trivierser l' voye,
Cwand l' cir est noer, ki l' måva tins
Fwait rescouler les pus hôtins,
Po-z avni la ki dji vs evoye— Joseph Vrindts, "Vîx Lîge" (1901), "Ax léheus" (fråze rifondowe).
- I n a des leus toplin les bos;
- djonde ene sawice.
- Des autes survinît, Diu sét d’ wice … s’arèstît à nost’ ouhe èt, po z-a’vni à l’ sonète, les rûsés pindârts fît l’ hâle di voleûr— Joseph Vrindts, Tot tûsant (1924), Di m’ finièsse.
- Come des grandès colowes, les pazeas, les rouwales,
Qui dschindént d' Biernåmont, dås Tawes ou d' Djolivet,
Pidjolént-st inte deus håyes ou passént-st å triviè
D' ene tere ou d' ene praireye po-z avni disk' ås Wales
— Louis Lagauche, "Mayon", p. 7 (fråze rifondowe). - Avnou låvå, dins on metou « cinte di dnaedje », ti pous, åy, diner do sonk— David Blaude, Li Rantoele, l° 106 p. 7.
- atoumer, si passer
- Kimint est-çki tot a-t-avnou? Nos end åréns voltî des noveles.
Sourdance : Quatre dialogues de paysans (1631-1636), ramexhnés pa Jean Haust
Parintaedje
[candjî]Sinonimeye
[candjî]Dizotrins mots
[candjî]Loukîz a : « ariver »
Ratournaedjes
[candjî]Loukîz a : ariver
Etimolodjeye 2
[candjî]Aplacaedje di : «a» + «vini».
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes :
- /av.ˈni/
- (pa rfrancijhaedje) /av.ˈniːʀ/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /av.ˈni/
- diferins prononçaedjes :
- Ricepeures : av·ni
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
avni | avnis |
avni omrin
- (cronolodjeye) çou ki va ariver pus tård.
- Ci mestî la n' a pupont d' avni.
- Cwand l’ passé n’ est gote etaetchî,
L’ avni n’ a rén ki vs acåbele. — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.61, “A n’belle Vîle Feume” (fråze rifondowe). - Efants, li mat d' cocagne c' est l' tåvlea d' nosse vicaedje,
Çou k' est dzeur, c' est l' avni, tchaeconk gripe tant k' i pout
— Louis Lagauche, "Mayon" (1923), p. 24 (fråze rifondowe).