Troke (sintake)

Ene troke, dins l' emantchåjhe (emantchaedje del fråze, sintake), pus spepieuzmint, el troke motirrece, c' est l' rashonnaedje des mots ki vont avou cénk metous croejhion: li no (croejhete) (sustantif u no prôpe u prono), viebe, addjectif, adviebe eyet divancete.

Bokets d' ene troke motirrece

Ces mots la sont lomés li mot-corin (cour) del troke. Les ôtes mots sont lomés les mots-cpagnons.

Egzimpes

Troke å sustantif

Vaila, å schinon do bwès d' Floravile, i gn a l' abeye.

Li troke, c' est: «å schinon do bwès d' Floravile», li mot-corin, c' est l' sustantif «schinon».

Les cenes di mon l' Meliye do Påket, i n' frè nén åjhey por zeles di s' maryî.

Li troke, c' est: «les cenes di mon l' Meliye do Påket», li mot-corin, c' est l' prono «les cenes».

Nosse bele grosse rosse poye cove dispu ayir.

Li troke, c' est: «nosse bele grosse rosse poye», li mot-corin, c' est l' sustantif «poye».

Nos n' roveyrans måy nosse bea Ôtchamp, la k' nos avans vnou å monde.

Li troke, c' est: «nosse bosse bea Ôtchamp, la k' nos avans vnou å monde», li mot-corin, c' est l' no prôpe «Ôtchamp».

Troke å viebe

Li troke å viebe, c' est cåzu tote li fråze, apus ki l' sudjet.

il ervont påjhûlmint pa les rampårts e copinant.

Li troke, c' est: «ervont påjhûlmint pa les rampårts e copinant», li mot-corin, c' est l' viebe «ervont».

Troke a l' addjectif

Il esteut roed bleu sot del Djowele.

Li troke, c' est: «roed bleu sot del Djowele», li mot-corin, c' est l' viebe «sot».

Dji l' a trové plin d' lai-m'-e-påye.

Li troke, c' est: «plin d' lai-m'-e-påye», li mot-corin, c' est l' viebe «plin».

Troke a l' adviebe

Ele rote foirt londjinnmint.

Li troke, c' est: «foirt londjinnmint», li mot-corin, c' est l' adviebe «londjinnmint».

Troke a l' divancete

Dji vénrè après l' dimeye di nouv.

Li troke, c' est: «après l' dimeye di nouv», li mot-corin, c' est l' divancete «après».

Troke motirrece et motires

Dins ene motire, les mots sont todi les minmes.

Egzimpes:

• såvadje åwe, c' est ene sustantivire; diferinne del troke å sustantif del fråze: «vos avoz des bén såvadjès åwes»
• cori evoye, c' est ene vierbire; c' est diferin del troke å viebe del fråze «il a corou assu rade k' il a plou»
• pitchote a midjote, c' est ene advierbire; dins les fråzes il arive tot belotmint, ele vént tot bea doûçmint, c' est des trokes a l' adviebe: on pout replaecî les mots-cpagnons insi: …foirt belotmint, …mo doûçmint.

Rilomêye di l' atuze

C' est purade li troke å sustantif k' on ndè cåze coranmint dins les scoles.

Dins les ôtes lingaedjes

Dins les ôtes lingaedjes, on trouve a pô près l' minme corwaitaedje e francès ey e l' espagnol, mins li manire di loukî l' emantchaedje del fråze ni sont shonnnut nén esse les minmes foû des lingaedjes romans.