Matoufè
Li matoufè[1] ou touyisse[2], c' est èn amagnî raddimint fwait, dins ene paile, avou les minmes ingredyints ki les vôtes, mins tot touyant toltins l' pailêye.
Ricete
[candjî | candjî l’ côde wiki]Vola l' ricete do matoufè måtchwès, po ût djins.
- fé fonde dins ene paile å lådje boird 200 grames di maigue lård – salé mins nén foumé –, et côpé a ptits bokets. * dins on pailon sol costé, maxhî deus djates di laecea, ene djate d’ aiwe et on coyî d’ farene.
- casser ût oûs dvins, et touyî vigreuzmint.
- vudî dins l’ paile avou l’ lård fondou.
- cure e l’ rimouwant et siervi bén tchôd so do pwin ene miete rashît.[3]
Istwere
[candjî | candjî l’ côde wiki]On rtrouve si traece dins les vîs papîs dispu l' 16inme sieke.[4]
Dins les Belès Letes e walon
[candjî | candjî l’ côde wiki]A dné ene tchanson da Guy Cabay, ki l' tite est l' minme.
Ene ôte des Djiffs.
Ene pîce e trintche di bon djambon
K’ on rafricasse dins on pailon;
Divins l’ laecea, on casse les oûs
Avou l’ farene on maxhe tot foû.
Ça fond el paile et ça sint bon.
Ti cmaxhes li cråxhe et les kertons
Ça cût el paile, ça serè bon
Fåt nén k’ ça hape sortot e fond
Ene fameuse pîce di pwin d’ frumint
Ene coûtche bén spesse di matoufè
Tot å matén, mes bråvès djins,
Dji so al gasse, dji magnrè bén.[5]
Hårdêyes difoûtrinnes
[candjî | candjî l’ côde wiki]
Sourdant
[candjî | candjî l’ côde wiki]- ↑ sicrît eto "matoufet" e francès d' Walonreye, rifafloté "matoufèt" e sistinme Feller; mot eployî po cist amagnî cial so Lidje, l' Årdene(Bijhe et mitan), et l' payis d' Nameur.
- ↑ riscrît "toûyis´" e sistinme Feller; mot eployî e l' Årdene nonnrece.
- ↑ Julie Wanlin, scoles di Bive, 5 d' avri 2016; riprins divins Li Rantoele 78, esté 2016.
- ↑ Boschman Eric, Derny Nathalie, Le goût des Belges, Volume II, 2007, Éditions Racine.
- ↑ tecse provizwere, å-z ôre li stroete plake.