Betchete a-

Li betchete a-, c' est ene betchete k' a sacwantès valixhances:

• betchete a- d' atelaedje
• betchete a- d' aprepiaedje
• betchete a- po fé fé
• betchete a- di rindaedje (betchete a- des viebes del cwatrinme troke)

Coinreçmint, sacwantès betchetes a- polèt esse des disfondowes d' ene betchete e-.

Li betchete a- provént del betchete latene ad-

Tos les a- metous å cminçmint d' on mot (ki shonne esse fwait pa aboctaedje) ni rprezintnut nén todi l' betchete a-.

Fåssès betchete a- di riscôpaedje.

Li riscôpaedje pout provni:

• d' on mot femrin do francès: avuzion (la vision), abwesson (la boisson), asmala (la smala).
• d' on mot femrin do lorin u d' on mot omrin u femrin do tchampnwès: arantoele (la rantoele, atchenå (la tchenå).
• d' on stindaedje, ådvins do walon, des piceures cial ådzeu: abertale.

Atroclaedje d' ene divancete

Loukîz a : Atroclaedje del divancete

C' est des mots k' ont skepyî d' on sustantivaedje d' ene troke "divancete" + "mot ki shût"

Li mot "aprandjire"

• divancete + viebe: aboere, amagnî, amindjî aschate, aprandjire, adinner, amarinde, aroke, ahiket. Les mots s' ont abocté a pårti di fråzes come:

Dinez mu åk (ene sacwè) a magnî => Dinez mu a magnî. => Dinez mu d' l' amagnî.

Il a arivé a rok => il a yeu ene aroke.

Dj' a tcherwé l' tchamp al bôle. Dj' a tcherwé l' Albôle.

• divancete + årtike + no: åmatén, alnute, a l' Albôle. Les mots s' ont abocté a pårti di fråzes come:

Il a vnou å matén => Il a vnou å matén

• parint fwait so ene etroclaedje divancete + no: amayî. Les mots s' ont abocté a pårti di fråzes come:

Il est todi a maye avou onk u l' ôte. => :Il est todi amayî avou onk u l' ôte.

Alére

L. Remacle Sintake do walon del Gléjhe, II, p. 11-12.

Hårdêye difoûtrinne

• Sacwants mots avou l' betchete a- (ki sont dedja sol Wiccionaire)