Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Pierre de Ronsard (11 tháng 9 năm 1524 – 27 tháng 12 năm 1585 ) là nhà thơ Pháp thời Phục hưng , chủ soái của nhóm thơ La Pleiade (Thất tinh), là nhà thơ có sự ảnh hưởng đến sự phát triển của thơ ca Pháp hai thế kỉ sau đó.
Chân dung Ronsard của một họa sĩ khuyết danh Pierre de Ronsard sinh ở Manoir de la Possonnière. Học ở Collège de Navarre, Paris , trở thành thị đồng của các con trai rồi các con gái của vua François I của Pháp . Sau đó ông làm thư ký cho Lazare de Baïf , được sang Scotland và Anh . Trong lần đi sang Anh, ông làm quen với nhiều nhà văn, nhà thơ nổi tiếng nhưng cũng trong thời gian này ông bị bệnh nặng, tai bị điếc. Kể từ đây ông tập trung sức lực cho thơ ca .
Ronsard làm thơ nhiều thể loại nhưng nổi tiếng nhất là những bài thơ tình viết về những người đẹp. Chính những tập thơ tình này mang lại vinh quang cho ông thời đó và vẫn rất nổi tiếng đến ngày nay. Trong thơ của Ronsard có rất nhiều phụ nữ nhưng có ba người nổi tiếng nhất: Cassandre, Marie, Hélène. Đấy là những người phụ nữ trong đời thực chứ không phải là những nhân vật tưởng tượng. Năm 20 tuổi Ronsard gặp người đẹp Cassandre, rồi sau đấy chỉ gặp lại có một lần, vậy mà nhà thơ đã viết tặng người đẹp này Le Premier Livre des Odes (Quyển thơ tình thứ nhất) gồm hơn 400 bài thơ. Le deuxième Livre des Odes (Quyển thơ tình thứ hai), nhà thơ viết về người con gái có tên là Marie. Marie là một thôn nữ. Hình tượng Marie không còn cái vẻ đài các quý tộc như Cassandre mà giản dị, gần gũi hơn. Những năm tháng ở tuổi trung niên nhà thơ lại choáng váng vì một mối tình với người đẹp Hélène, một cô gái quý tộc trẻ hơn nhà thơ 30 tuổi. Ngoài đời thực Hélène là một cô gái xinh đẹp, kiêu kỳ và đỏng đảnh. Pierre de Ronsard đã dành tặng người đẹp này, như ông viết, một Odyssey bằng thơ sonnet.
Ronsard là người thổi một luồng gió mới vào thơ ca Pháp . Ông là người đầu tiên đưa thiên nhiên và tình yêu vào thơ ca , đồng thời là người đổi mới hình thức lẫn ngôn ngữ thơ . Các nhà phê bình gọi Ronsard là ông tổ của thơ trữ tình Pháp . Thơ tình của Pierre Ronsard được dịch nhiều ra tiếng Việt trong thời gian gần đây.
Hoa hồng "Pierre de Ronsard" Odes, 1550-1553Amours (Thơ tình, 1552)Continuations des Amours (Tiếp tục vẫn thơ tình, 1555)La Franciade, 1572, trường ca sử thiSonnets pour Hélène (Những bài sonnet gửi Hélène, 1578)Các tuyển tập tác phẩm: Oeuvres, 1560
Œuvres complétes, t. 1-18, P., 1914-67
Œuvres complètes, [v. 1-2, P., 1958
Ronsard poéte lyrique, 3 éd., P., 1932
Ronsard fra ali astri delle Pleiade, Torino
Tình yêu và chiến tranh
Thần tình yêu cũng giống thần chiến tranh
Cả hai thần đều sống nhờ trận mạc.
Một can đảm giữa thanh thiên bạch nhật
Một thần kia đi bí mật đường mình.
Một thần hiên ngang đánh chiếm tung hoành
Còn thần kia chỉ chui vào lặng lẽ
Cả hai thần không sợ gì xấu hổ
Đã thế còn vật chiếm được coi khinh.
Một thần giương cung để bắn người tình
Thần giương cung bắn kẻ địch của mình
Thần yêu nước, thần kia yêu nước mắt
Cả người lính, người tình đều khao khát
Đều nóng lòng muốn được lập chiến công
Muốn đánh nhau đến hơi thở cuối cùng.
Nếu anh là thần
Nếu anh là thần thì em sẽ là tiên
Trước cung điện gọi về con sóng dữ
Anh gọi em là nàng tiên bất tử
Khoác lên đầu vương miện của đại dương.
Nếu anh là vua thì em sẽ bà hoàng
Trên kiệu vua nghe những lời khen ngợi
Ngựa phóng nhanh từ đâu cơn gió nổi
Mái tóc vàng để ngọn gió mơn man.
Nhưng anh không là vua, không phải thánh thần
Anh sinh ra là để phụng thờ em
Mọi lời em với anh đều đúng cả
Em là nỗi đau, là cuộc đời anh đó
Hãy yêu anh cho anh trở thành thần
Trở thành ông vua hạnh phúc, giàu sang.
Giọng tình yêu
Ngày hôm qua em bảo với tôi rằng
Em không thích những bài thơ bóng bẩy
Những bài thơ lạnh lẽo mà trong đấy
Không có van nài, tuyệt vọng, đau thương.
Lúc rảnh rang thường em vẫn thích hơn
Những câu thơ của tôi đầy ai oán
Bởi giọng tình yêu đớn đau, sầu thảm
Gợi cho em những cao thượng trong hồn.
Như cạm bẫy những lời em lôi cuốn
Quên giận hờn tôi đi tìm đồng cảm
Nhưng mà tôi trả giá cuộc đời mình
Để trên thơ từ đôi mắt gượng gạo
Sẻ rỏ xuống giọt nước mắt cá sấu
Trước khi lấy đời của kẻ cả tin.
Vội hái nụ hoa đời
Khi mà em đã về gặp tuổi già
Ngồi một mình buổi chiều bên lò sưởi
Em đọc những dòng thơ và nhớ lại:
"Những ngày xưa thơ đã viết Ronsard".
Và tôi như nhà thi sĩ tài hoa
Cho nữ tỳ đem tên tôi khen ngợi
Em không ngủ và em quên mệt mỏi
Nghe những lời ca tụng của người ta.
Còn tôi ngủ yên giấc ngủ muôn đời
Tình chỉ là sự quên lãng mà thôi
Nhưng còn em những đêm dài không ngủ
Em buồn rầu nhớ lại những lời tôi.
Chớ miệt thị tình yêu mà hãy nhớ
Giữa mùa xuân vội hái nụ hoa đời.
Khổ sở vì yêu
Một buổi chiều khi còn lại mình em
Ngồi lặng lẽ trầm ngâm em mơ ước
Em nghĩ gì chỉ có trời biết được
Có vẻ như trong giấc mộng êm đềm.
Trong lặng yên anh đáp lại tình em
Muốn xua đi nỗi buồn em yêu mến
Dù sợ hãi vẫn nhà em anh đến
Nhưng giọng run run đã phản bội anh.
Ánh mắt của em anh chẳng dám nhìn
Trước mặt em anh chỉ biết lặng im
Nhưng tay chân lại vô cùng lóng ngóng
Và hơi thở tưởng chừng như đứt quãng
Chỉ nỗi buồn và gương mặt xanh xao
Muốn nói rằng anh khổ sở biết bao.
Tình kỳ diệu
Ôi tình yêu, tình kỳ diệu biết bao
Bên người yêu chẳng lúc nào im bặt
Tôi nói hết chuyện trên trời, dưới đất
Dẫu suốt đêm cũng không chán tý nào
Nhưng bỗng nhiên có ai đấy ghé vào
Thì lời nói, nghĩ suy liền đổi khác
Câu lẫn lộn, ý tứ bay đâu mất
Lưỡi cứng đờ, lời ấp úng, nghẹn ngào.
Khách ra đi tôi trở lại lúc đầu
Dễ đùa vui, nói năng nghe hoạt bát
Dễ tìm ra những lời âu yếm nhất
Tôi vội vàng đi kể chuyện cho em
Chỉ hai người dù ngồi đế trăm năm
Và thấy tiếc dù rời nhau chốc lát.
Sao em xua đuổi tình yêu
Chẳng lẽ em lại tàn nhẫn thế sao?
Xua đuổi tình, em không hề vui vẻ
Em hãy nhìn – dù sang bầy chim sẻ
Chim ác là hay sáo đá, bồ câu.
Ánh bình minh lo thức dậy cho mau
Để vuốt ve ngày dài thêm một chút
Cây tơ hồng bám chặt vào cây cột
Sông, biển, rừng đều nhắc đến tình yêu.
Chú bé chăn trâu từ sáng đến chiều
Chỉ hát hoài một bài hát tình yêu.
Ai cũng yêu, tất cả đều vui vẻ
Ai cũng muốn nhận về và mong chia sẻ
Vậy thì sao em một mực khăng khăng
Xua đuổi tình yêu, em không chịu đầu hàng?
Tình là cuộc chiến tranh
Biết bao lần ta đã giận hờn nhau
Rồi làm lành nhưng rồi ta lại vẫn
Thương rồi giận, kẻ chủ trò nghịch ngợm
Thần tình yêu công và tội như nhau.
Và cứ lặp đi, lặp lại thật nhiều
Gần rồi xa, bằng lòng rồi từ chối
Rồi cam kết chỉ trong giờ ngắn ngủi
Tất cả là triệu chứng bệnh tình yêu.
Ông trời đan xen từ thuở xa xưa
Mâu thuẫn tình yêu không thiếu, không thừa
Giận và thương tất cả đều bình đẳng
Cùng hoà quyện hy vọng và thất vọng
Tình yêu quả là một cuộc chiến tranh
Khốc liệt, dài lâu rồi lại hoà bình.
Nàng thơ
Chia tay em tôi ngơ ngẩn làm sao
Trên cổ tôi ai đặt vào gánh nặng
Dù tôi cố hết sức ra tôi quẳng
Nhưng thiên nhiên người lại lấy đặt vào.
Thiếu tình yêu – tôi tấm vải nát nhàu
Chỉ yêu vào tôi thấy người khoẻ mạnh
Lòng rộn ràng và nàng thơ lại đến
Lại xôn xao những ý nghĩ trong đầu.
Nguồn cảm hứng cho Ronsard sáng tạo
Sẽ còn mãi đến muôn đời con cháu
Thề có trời, tôi chỉ hát về em!
Gương từ xưa người đời mãi không quên
Sắc đẹp và phẩm hạnh của Helène
Từng cảm hứng cho Hôme sáng tạo.
Gửi Amadis Jamyn
Ba thời gian từ lúc ta sinh ra
Có hiện tại, tương lai và quá khứ
Ngày mai, than ôi! - biết gì đâu chứ
Tốt nhất đừng thiên kiến, chớ đoán mò.
Hôm qua đã đi như một giấc mơ
Và mãi mãi không còn quay về nữa
Chưa đến tương lai, không còn quá khứ
Chỉ mình ta làm chủ phút giây này.
Hãy nắm bắt, hãy biết sống hôm nay
Bởi thời gian vút qua như chiếc bóng
Bên chén rượu, quây quần quanh bè bạn
Một lần thôi hãy quý phút giây này
Hãy hát tình yêu, uống rượu và vui
Xua chiến tranh, nỗi buồn và cay đắng.
Em đừng giả tảng
Để người ta kiên nhẫn phụng thờ em
Em hãy yêu chứ em đừng giả tảng
Cho ngọn lửa tình yêu bừng toả sáng
Và lời yêu sẽ thành thật cất lên.
Em hãy vui tươi, ngoan ngoãn, dịu hiền
Trả lời thư và hỏi thăm tình cảm
Còn ở nơi thư và lời bị cấm
Thì mắt nói thay tình cảm của em.
Ngày một trăm lần xem trộm tấm hình
Rồi hôn lên, rồi ép vào trong ngực
Hồn và xác hai người hoà làm một
Biết dõi theo từng nhịp đập con tim
Để tình yêu thực sự sẽ nảy mầm
Chứ không phải chỉ yêu trong tưởng tượng.
Thứ đồ không bền vững
Một bó hoa tươi tôi gửi cho nàng
Những bông hoa đã qua giờ đẹp nhất
Giá mà tôi ngày hôm nay không ngắt
Thì ngày mai hoa cũng sẽ héo tàn.
Nhắc cho nàng nghĩ đến cách hoa tươi
Rằng sắc đẹp thứ đồ không bền vững
Ngày hôm nay dù lung linh toả sáng
Vẫn qua mau như mọi thứ trên đời.
Cuộc đời trôi, cuộc đời trôi, ma Dame
Không phải đời! Ta trôi qua thời gian
Lòng âu yếm ở đời không khỏi chết.
Ta đem cản lại thời gian khắc nghiệt
Những đêm thanh ta dâng hết cho tình
Hãy yêu nhau ta đang có ngày xanh. Bản dịch của Nguyễn Viết Thắng
