Ngari

Ngari (Tạng: མངའ་རིས་ས་ཁུལ་; Wylie: mnga' ris sa khul; Trung văn giản thể: 阿里地区; phồn thể: 阿里地區; bính âm: Ālǐ Dìqū; Hán Việt: A Lý địa khu) là một đơn vị hành chính của Khu tự trị Tây Tạng, Trung Quốc. Thủ phủ là huyện Gar. Trung tâm hành chính của địa khu đặt tại trấn Purang. Trấn lớn nhất là Ali. Địa khu Ngari bao gồm một số phần ciủa khu vực Aksai Chin là nơi mà Ấn Độ cũng tuyên bố chủ quyền nhưng hiện do Trung Quốc quản lý. Quốc lộ Thanh Tạng (新藏公路) đi qua địa bàn địa khu. Địa khu có một di cỉ văn hóa từ thời tiền sử gần Rutog.

Ngari từng là trung tâm của vương quốc Tạng cổ Guge. Sau đó Ngari, cùng với Ü và Tsang tạo thành Ü-Tsang, một tỉnh truyền thống của Tây Tạng, các tỉnh khác là Amdo và Kham.

Ngari có cao độ 4.500 mét so với mực nước biển và nằm ở tây bắc của Tây Tạng, cách Lhasa 1.600 km. Sân bay Gunsa bắt đầu hoạt động từ ngày tháng 7 năm 2010, và trở thành sân bay nội địa thứ tư tại khu tự trị. Các sân bay khác là Gonggar tại Lhasa, Bamda tại Qamdo và sân bay Nyingchi Airport. [1]

Hành chính

Bản đồ

#	Tên	Chữ Hán	Bính âm	Hán Việt	Tạng văn	Wylie	Dân số (ước tính 2003)	Diện tích (km²)	Mật độ (/km²)
1	Gar	噶尔县	Gá'ěr Xiàn	Cát Nhĩ huyện	སྒར་རྫོང་	sgar rdzong	10.000	13.179	1
2	Burang	普兰县	Pǔlán Xiàn	Phổ Lan huyện	སྤུ་ཧྲེང་རྫོང་	spu hreng rdzong	10.000	24.602	0
3	Zanda	札达县	Zhádá Xiàn	Trát Đạt	རྩ་མདའ་རྫོང་	rtsa mda' rdzong	10.000	18.083	1
4	Rutog	日土县	Rìtǔ Xiàn	Nhật Thổ huyện	རུ་ཐོག་རྫོང་	ru thog rdzong	10.000	77.096	<1
5	Gê'gyai	革吉县	Géjí Xiàn	Cách Cát huyện	དགེ་རྒྱས་རྫོང་	dge rgyas rdzong	10.000	46.117	<1
6	Gêrzê	改则县	Gǎizé Xiàn	Cải Tắc huyện	སྒེར་རྩེ་རྫོང་	sger rtse rdzong	20.000	135.025	<1
7	Coqên	措勤县	Cuòqín Xiàn	Thố Cần huyện	མཚོ་ཆེན་རྫོང་	mtsho chen rdzong	10.000	22.980	<1

Đọc thêm

Bellezza, John Vincent: Zhang Zhung. Foundations of Civilization in Tibet. A Historical and Ethnoarchaeological Study of the Monuments, Rock Art, Texts, and Oral Tradition of the Ancient Tibetan Upland. Denkschriften der phil.-hist. Klasse 368. Beitraege zur Kultur- und Geistesgeschichte Asiens 61, Verlag der Oesterreichischen Akademie der Wissenschaften, Wien 2008.
Zeisler, Bettina. (2010). "East of the Moon and West of the Sun? Approaches to a Land with Many Names, North of Ancient India and South of Khotan." In: The Tibet Journal, Special issue. Autumn 2009 vol XXXIV n. 3-Summer 2010 vol XXXV n. 2. "The Earth Ox Papers", edited by Roberto Vitali, pp. 371–463.