ishora
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]i-sho-ra
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]arab. – koʻrsatma; kengash; imo-ishora, belgi;
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1. Koʻz, qosh, qoʻl, bosh va b. harakati bilan berilgan belgi, imo, shuningdek, gap bilan yashirin tarzda ifodalangan maʼno; shama. ◆ Hoʻkizga — turtki, donoga ishora kifoya. Maqol. ◆ Safarov koʻz va qosh ishorasi bilan Samandarovga: "Evi-da-da! Bu gaplar, bu muomala ortiqcha", deganday qildi. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari.“ ◆ Mingboshi tomdagi karnaychilarga "bas" ishorasini qildi. M. Ismoiliy, „Fargʻona tong otguncha“ . ◆ Zulfiqor baʼzan bu qiz nima demoqchi, deganday xayolga choʻmar, Badianing xatti-harakatlari, qiliqlari, gaplaridagi ishora uni chuqur oʻylashga majbur etardi. Mirmuhsin, „Meʼmor.“ ◆ Zumrad Mavlon Isayevichning ishorasini tushundi: "Axir men tufayli kelding bu yerlarga, tentak. Boʻlmasa, yurarding hozir dala kezib..". S. Siyoyev, „Otliq ayol.“
2. Maʼlum maʼno ifodalovchi, vazifa bajaruvchi belgi, alomat. ◆ Trigonometrii funksiyalarning ishoralari. ◆ Roʻzimboy akaning choyxonasida Ramazon noʻgʻay oʻqiydigan gazetalarda nozik ishoralar bor edi. S. Siyoyev, „Yorugʻlik.“ ◆ Maktubdagi tushunish qiyin boʻlgan nuqta va ishoralar yana bir qayta zahar sochib oʻtgandek boʻldilar. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar.“
- Ishora qilmoq Biror maʼno (mazmun)-ni bildiruvchi imo-ishora bermoq, gap-soʻz aytmoq. ◆ Polizning boshiga yetib kelishdi. "Toʻxtanglar" degan ishora qildi Hakim. M. Hazratqulov, „Jurʼat.“ ◆ Oqillar omon boʻlsin! — deb duo qildi Mutrib, Avazning bugungi oqibatiga ishora qilib. S. Siyoyev, „Yorugʻlik.“
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ИШОРА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ot
[tahrirlash]ishora (koʻplik ishoralar)
Ruscha ru
ishora
1 указание; ◆ ~ barmoq указательный палец; ◆ ~ etmoq указывать, показывать; ◆ men u ~ qilgan tomonga yoʻl oldim я направился в указанную им сторону;
2 знак, жест; сигнал; намёк;◆ xonning ~si bilan xizmatkor oʻrnidan qoʻzgʻaldi по знаку хана слуга поднялся с места; ◆ ular ~ bilan gapirishdi они изъяснялись жестами; ◆ imo-~ tili лингв. язык жестов; ◆ tenglik ~si мат. знак равенства; ◆ ~ qilmoq 1) подавать знак, сигнал; делать жест; намекать; 2) ◆ = ~ etmoq; ~ bermoq = ~ qilmoq 1 ;
3 признак; ◆ yangi zamonaning ~lari книжн. признаки нового времени.