Jinghu

Jinghu (xit. 京胡, pinyin Jīnghu — Pekin operasida joʻrlik qiluvchi anʼanaviy xitoy torli cholgʻu asbobi. Pekin skripkasi nomi ham baʼzan ishlatiladi^[1].

Tarixi

Taxminlarga koʻra, jinxu Pekin operasi bilan bir vaqtda — 1785-yilda imperator Chianlong davrida paydo boʻlgan. Koʻplab turdosh cholgʻu asboblari, jumladan, erhu^[2] singari hutsin^[3] asosida yaratilgan.

Tavsifi

Tashqi koʻrinishidan erhuga oʻxshaydi, lekin ancha kichikroq; jinghu — hutsin cholgʻu asboblari oilasining eng kichigi va ovozi eng balandi^[4]. Oldiga ilon terisi qoplangan, tanasi bambukdan qilingan^[2]. Cholgʻu asbobi umumiy uzunligi taxminan 50 santimetrni tashkil qiladi^[4]. Cholgʻuning umumiy uzunligi taxminan 50 santimetrni tashkil qiladi^[4].

Boʻyinchasining yuqori qismida ikkita qulogʻi bor^[5]. Ikki tor anʼanaviy ravishda ipakdan qilinadi, ammo bugungi kunda ular odatda poʻlat yoki neylondan qilinadi^[4]. Kamoncha uchun ot qili ishlatiladi^[6].

Aksariyat jinxu ikki oktava diapazoniga ega. Ikkita tur mavjud: erhuan (tonallik D yoki E) va sipi (tonallik E yoki G)^[6].

Pekin opera orkestrida u erhu^[7] joʻrligida asosiy torli cholgʻu hisoblanadi.

Jinghu uchun asarlar

Jinghu chalayotgan qiz (akvarel, Xitoy, XIX-asr boshi)

Jinghu uchun yakkaxon asarlar deyarli yoʻq, cholgʻu asosan joʻrovoz sifatida qoʻllanadi.

Jinghu uchun quyidagi asarlar borligi maʼlum:

„Kichik ochiq eshik“ (xitoycha: 小開門),
„Tun tubida“ (xitoycha: 夜深沉).

Manbalar

↑ Ван Чуньмей. Специфические черты китайского оперного искусства // Музичне мистецтво і культура : сборник. — Одесса: Друкарський дім, 2011. — Вып. 13.
↑ ^2,0 ^2,1 „Цзинху“. Китайский информационный Интернет-центр (2006-yil 23-noyabr). Qaraldi: 2016-yil 2-may.
↑ „Китайский струнный инструмент эрху“. Международное радио Китая (2005-yil 28-may). Qaraldi: 2016-yil 2-may.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 „Jinghu“ (en). Encyclopædia Britannica. Qaraldi: 2016-yil 2-may.
↑ „Chinese Musical Instruments“ (en) (deadlink). Chinaculture.org. 2016-yil 24-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 2-may. „arxiv nusxasi“. 2016-yil 24-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 5-may.
↑ ^6,0 ^6,1 {|url=http://www.chinaculture.org/gb/en_madeinchina/2005-03/23/content_67372_11.htm}}^{[sayt ishlamaydi]}
↑ Ван Чуньмей. Специфические черты китайского оперного искусства // Музичне мистецтво і культура : сборник. — Одесса: Друкарський дім, 2011. — Вып. 13.

[1] Ван Чуньмей. Специфические черты китайского оперного искусства // Музичне мистецтво і культура : сборник. — Одесса: Друкарський дім, 2011. — Вып. 13.

[russian.china.org.cn-2] 2,0 ^2,1 „Цзинху“. Китайский информационный Интернет-центр (2006-yil 23-noyabr). Qaraldi: 2016-yil 2-may.

[3] „Китайский струнный инструмент эрху“. Международное радио Китая (2005-yil 28-may). Qaraldi: 2016-yil 2-may.

[britannica-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 „Jinghu“ (en). Encyclopædia Britannica. Qaraldi: 2016-yil 2-may.

[5] „Chinese Musical Instruments“ (en) (deadlink). Chinaculture.org. 2016-yil 24-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 2-may. „arxiv nusxasi“. 2016-yil 24-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 5-may.

[Chinaculture.org-6] 6,0 ^6,1 {|url=http://www.chinaculture.org/gb/en_madeinchina/2005-03/23/content_67372_11.htm}}^{[sayt ishlamaydi]}

[Ван_Чуньмей-7] Ван Чуньмей. Специфические черты китайского оперного искусства // Музичне мистецтво і культура : сборник. — Одесса: Друкарський дім, 2011. — Вып. 13.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]