Zavazava
| Zavazava | |
|---|---|
 | |
| Switirhisiwa | Nhova |
Zavazava i nsinya wo komile, naswona a wukuli wuya e henhla. Nsinya wa zavazava wu tswala mihandzu ya ribungu naswona a wu dyiwi hi vanhu hikuva wu na mitwa.[1]
Nhlamuselo
[Lulamisa | edit source]Vanhu ngopfu varimi a va wu rhandzi nsinya wa zavazava hikuva wu endla nhova leyikulu emasin`wini. Nsinya wa zavazava wu vangela vahlakuri ntirho lowukulu hikokwalaho ka nhova.[1]
Matirhisele
[Lulamisa | edit source]Murhi lowu wu na chefu eka vanhu. Mbewu ya wona loko vana vo tlanga hi wona yi nga va vangela ku kula ka ndzololo ematihlweni, ku hisa ka miri, ku oma ka nomo, mbilu yi bela ehenhla. Vana va fanele ku lemukisiwa leswaku a va fanelangi ku tlanga hi murhi lowu. Mbewu kumbe mihandzu ya zavazava loko wu tsakama kumbe wu omile, wa phutseriwa hi phepha wu lumekiwa ndzilo va dzaha musi wa kona, wu hanyisa vuvabyi bya matino na rifuva.[1]
Matluka ya murhi lowu ma horisa swilondzo, ku vava ka miri, vuvabyi byo tlulela tanihi mukhuhlwana, marhumba, ku tshoveka ka marhambu, marhambu yo ka ma nga tiyelanga, ku hundzuluka ka misiha na ku tshungula ku tshamela ku ya exiyindlwanini ku ya ba mati. Loko munhu a dya matluka ya ku tsakama kumbe yo oma ma ta n`wi etlerisa kumbe ku n`wi hlanganisa nhloko. Nsinya lowu wu na mitwa leyi damarhelaka loko munhu a tshuka a hundza hi le kusuhi na wona. Timbuti na tinyimpfu ta damarheliwa loko ti tshuka ti fambela kusuhi na murhi lowu. Mbewu ya murhi lowu yi byaleka hi ku olova hikuva yi phatsama eka munhu kumbe xiharhi xo karhi kutani laha yi fikaka yi wela kona yo mila. Nsinya lowu wu tshungula vuvabyi bya asthma na ku herisa ku vava ka miri. Nsinya wa zavazava wu tshungula swilondzo na ku chuluka na ku tlhela wu tshungula meno na swirhumbana. Nakambe murhi lowu wu tshungula vuvabyi bya mahlo.[1]
Mintshaho
[Lulamisa | edit source]- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 MALAMULE, R.J (2015). "Mathyelo ya mavito ya minsinya yo tshungula mavabyi eka Skhukhuza, eMpumalanga: Maendlelo ya Onomasitiki". University of Limpopo.