Person
Görünüm
Ayrıca bakınız: person |
Almanca
[değiştir]Köken
[değiştir]- Bu isim 12. asırdan beri standartmaşmış bir kelimedir; Orta Yüksek Almanca persōn, persōne[1]; Latinceden alınmıştır: persōna (“maske, rol”), aynı zamanda Charakter (“karakter”) (… oyuncu).[2][3][4][5]
Söyleniş
[değiştir]Ad
[değiştir]Person d (tamlayan hâli Person, çoğulu Personen)
- (edebiyat, tiyatro) bir rolü üstlenen oyuncu
- Weißt Du, welche Personen in Goethes Faust vorkommen? — Goethe'nin Faust'unda hangi karakterlerin yer aldığını biliyor musunuz?
- (ekonomi, hukuk) ekonomik varlık, tüzel kişilik
- Juristische Personen müssen im Handelsregister eingetragen werden. — Tüzel kişilerin ticaret siciline kayıtlı olması lâzımdır.
- (genel konuşma) bir insan: kişi, şahıs
- eş anlamlıları: Gegenstand, Objekt
- Die Person kann ich nicht ausstehen. — Bu kişiye tahammülüm yok.
- (gramer) fiil ve zamirin bir çekimi: kişi, şahıs
- eş anlamlıları: Modus, Numerus, Tempus
- Er spricht von sich selbst in der dritten Person. — Kendinden üçüncü şahıs olarak bahseder.
- „Es weist Züge einer restflektierenden, aber auch einer agglutinierenden Sprache auf: Alle Kasus der Nominalflexion sind bis auf den Genitiv (einheitlich auf -s) verschwunden und im verbalen Bereich gibt es nur noch eine Einheitsflexion, die keine Kongruenzbeziehungen mehr in bezug auf Numerus oder Person aufweist.“ — Artık bir çekimin özelliklerini gösterir, ancak aynı zamanda bitişmeli bir dilin özelliklerini de gösterir: ilgi hali (-s'ye yeknesak) hâricinde bütün isim çekim hâlleri ortadan kaybolmuş olup sözel alanda artık herhangi bir uyumu olmayan yalnızca bir birim çekim vardır. Sayı veya şahıs ile alakalı irtibatlar mevcuttur.[6]
- „Er“ ist ein Personalpronomen der 3. Person. — “O”, 3. şahsın şahıs zamiridir.
- „Die Endung des Verbs zeigt deutlich, dass es sich hier um die erste Person Singular handelt, ein Personalpronomen war zur Verdeutlichung nicht nötig.“ — Fiilin sonu, bunun 1. tekil şahıs olduğunu açıkça göstermektedir; izah için şahıs zamirine lüzum yoktur.[7]
Zıt anlamlılar
[değiştir]- (genel konuşma): Persönchen
Üst kavramlar
[değiştir]- (genel konuşma): Lebewesen
Alt kavramlar
[değiştir]- (ekonomi, hukuk): juristische Person, natürliche Person
- (genel konuşma): Frau, Mann; Kind; Junge, Mädchen
- (genel konuşma): Amtsperson, Aufsichtsperson, Auskunftsperson, Autoritätsperson, Begleitperson, Bezugsperson, Chairperson, Drittperson, Einzelperson, Ersatzperson, Erwerbsperson, Gewährsperson, Hauptperson, HwG-Person, Kontaktperson, Lehrperson, Militärperson, Mittelsperson, Nebenperson, Ombudsperson, Pflegeperson, Privatperson, Rechtsperson, Respektsperson, Schlüsselperson, Standesperson, Testperson, Tiefenperson, Versuchsperson, Vertrauensperson, Zivilperson
- (genel konuşma, eskimekte, eskimiş): Frauensperson, Mannsperson, Weibsperson
- (gramer): erste, zweite, dritte Person
Kelime birliktelikleri
[değiştir]Türetilmiş kavramlar
[değiştir]- (fiiller): personalisieren, personifizieren
- (isimler): Dreipersonenhaushalt, Einpersonenhaushalt, Fünfpersonenhaushalt, Mehrpersonenhaushalt, Vierpersonenhaushalt, Zweipersonenhaushalt; Personal, Personenaufzug, Personenbeförderung, Personenbeförderungsgesetz, Personenbeschreibung, Personenbetreuer, Personenfirma, Personengesellschaft, Personengesellschafter, Personengruppe, Personenkontrolle, Personenkraftwagen, Personenkreis, Personenkult, Personenlift, Personenmehrheit, Personennahverkehr, Personenname, Personenschaden, Personenschifffahrt, Personenschutz, Personenschützer, Personenstand, Personenstandsregister, Personentransport, Personentransportmittel, Personenvereinzelungsanlage, Personenverkehr, Personenversicherung, Personenverzeichnis, Personenwaage, Personenwagen, Personenwaggon, Personenwitz, Personenzahl, Personenzug, Personifikation, Personifizierung, Personsbeschreibung (Avusturya Yüksek Almancası), Unperson
- (sıfatlar): personal, personaliter, personell, personenbezogen, personengebunden, persönlich
İlgili kavramlar
[değiştir]- (genel konuşma): Mensch, Individuum, Charakter, Subjekt, Typ (Şablon:ugs.), Leute (çoğul)
- (edebiyat, tiyatro): Part, Rolle
Kaynaklar
[değiştir]- Jacob Grimm, Wilhelm Grimm: „Deutsches Wörterbuch“ (Almanca sözlük), 16 cilt. Leipzig, 1854–1961, kelime: „Person“
- Digitales Wörterbuch der deutschen Sprache'de Person
- (edebiyat, tiyatro; genel konuşma): Leipzig Üniversitesi kelime portâlî: „[1]“
- The Free Dictionary „[2]“
- (edebiyat, tiyatro; genel konuşma): Şablon:Kaynak-Adelung
- (edebiyat, tiyatro; genel konuşma): Oekonomische Encyklopädie von J. G. Krünitz „Person“
- (genel konuşma): Şablon:Kaynak-Elsässisch
- (genel konuşma): Şablon:Kaynak-Lothringisch
- (genel konuşma): Şablon:Kaynak-Rheinisch
- (genel konuşma): Şablon:Kaynak-Pfälzisch
- (ekonomi, hukuk; genel konuşma): Şablon:Kaynak-DRW
- (genel konuşma): Şablon:Kaynak-Wander
- Şablon:Kaynak-Redensarten
- ↑ Şablon:Kaynak-Lexer“
- ↑ Şablon:Kaynak-Adelung
- ↑ Friedrich Kluge, Elmar Seebold tarafından hazırlanmış „Etymologisches Wörterbuch der deutschen Sprache“ (Almancanın etimolojik sözlüğü). 25. gözden geçirilmiş ve genişletilmiş baskısı. Walter de Gruyter, Berlin/New York 2001, ISBN 978-3-11-017473-1, DNB 965096742, kelime: „Person“, sayfa 694.
- ↑ Wolfgang Pfeifer et al.: Etymologisches Wörterbuch des Deutschen, 1. baskı, Kramer yayımı, Rhenania Yayın Evi (Akademie Verlag, Berlin'in lisanslı baskısı), Koblenz, 2010, ISBN 978-3-941960-03-9 .
- ↑ Duden: Person
- ↑ Kurt Braunmüller (1991). Die skandinavischen Sprachen im Überblick. Francke. Zitat Seite 89 f. Kursiv gedruckt: -s.
- ↑ Duden: Person.
Ek okumalar
[değiştir]- (ekonomi, hukuk; genel konuşma): Almanca Vikipedi'de Person
- (gramer): Almanca Vikipedi'de Person (Grammatik)