Zencan (eyalet)

Zencan eyaleti
استان زنجان
Zencan eyaleti; استان زنجان
Eyalet
Ülke	İran
Başkent	Abhar
İller	8
Yüzölçümü
• Toplam	21.773 km²
Nüfus (2005)
• Toplam	970.946
• Yoğunluk	44.6/km²
Zaman dilimi	UTC+03:30 (ISS)
Diller	Azerice; Farsça; Tati

Zencan Eyaleti (Farsça: استان زنجان Ostān-e Zencān, Azerice: Zəncan, eski adı: Hamse), İran'ın 31 eyaletinden birisidir.

Konum

Ülkenin kuzeyinde yer alan eyaletin, kuzeyinde Erdebil ve Doğu Azerbaycan, doğusunda Gilan ve Kazvin, güneyinde Hamedan ve batısında Kürdistan Eyaleti ile Batı Azerbaycan eyaletleri bulunur.

Yönetim merkezi kendi adını taşıyan Zencan şehridir. 21.841 km²'lik bir yüzölçümü vardır.Nüfusu, 971.000 kişidir ve büyük çoğunluğunu Azeriler oluşturur. Zencan şehrinin nüfusu ise 378.000 kişdir. Bundan başka önemli şehirleri Hürrem dere'dir.

Ekonomi

*Eyaletin merkezi Zencan şehrinde, Safevi döneminden kalma bir çarşı*

Eyaletin ekonomik faaliyetlerinde tarım ilk sıradadır. Başlıca ürünler tahıl, pirinç, mısır, yağlı tohumlar, meyve ve patatesdir. Ayrıca çekirdeksiz üzümü ülke içinde meşhurdur.

Hayvancılık faaliyetlerinde ise en çok tavukçuluk, koyun ve sığır yetiştiriciliği yapılır.

Eyalette çıkarılan madenler krom, kurşun ve bakırdır.

Zencan'da geleneksel el sanatları özellikle bıçak yapımı gelişmiştir. Eski zamanlardan beri kaliteli bıçakları ile tanınan bölgede artık bu zanaat, unutulmaya başlanmıştır. Ayrıca gümüş işleme sanatları da ileri seviyededir. Köylerde ise geleneksel halı dokuma hala insanların geçimini sağlamaktadır.

Zencan, Tahran'ı kuzeybatı bölgelerine bağlayan yollar üzerinde olduğundan gelişmeye açık bir bölgedir. Tahran'ı Tebriz ve Türkiye'ye bağlayan kara yolu ve demiryolu bu eyaletten ve Zencan şehrinden geçer.

Coğrafi yapı ve iklim

Zencan, İran topraklarının % 1,34'ini kaplayan 22.164 km²'lik bir alana sahiptir. Zencan içinde ortalama nüfus yoğunluğu 1 km başına 4 kişidir. Eyalet 7 şehristana ayrılmıştır.

Zencan bir yayla iklimine sahiptir. Yükseklerde soğuk bir hava ve karlı kış ayları hakimken, ovaları ise nispeten ılımlı iklime sahiptir. Yazları, hava genellikle sıcaktır. Zencan'da ortalama maksimum sıcaklık 27 °C, ortalama en düşük sıcaklık ise -19 °C'dir. Görülen en düşük sıcaklık -27 °C, en yüksek sıcaklık sıcaklık ise 32 °C'dir. Yıllık yağış miktarı ilkbahar aylarında 72 mm iken bu rakam yaz aylarında 3,6 mm'ye kadar düşer. Nem oranı ortalaması sabah saatlerinde 74% iken, öğle vakitlerinde 43% olarak ölçülmüştür.

Eyaletteki tek akarsu Zencan Nehri'dir.

Toplum

Azerilerin ostanlardaki (eyaletler) yerleşimleri ve genel nüfus içindeki oranları, 2010

Eyalet nüfusunun çoğunluğunu Azeriler oluşturur.

2010-cu yılda Zencan Eyaletinde nüfusun ana diline esasen etnik terkibi^[1]
etnik qrup			nisbəti
İran Azerileri			%98.40
Farslar			%1.10
Tasniflenmemiş			%0.50

Tarihi ve turistik yerler

Kaynakça

^ شماره کتابشناسی ملی:۲۸۷۹۴۱۴/طرح بررسی و سنجش شاخص‌های فرهنگ عمومی کشور (شاخص‌های غیرثبتی){گزارش}:استان زنجان/به سفارش شورای فرهنگ عمومی کشور؛ مدیر طرح و مسئول سیاست گذاری:منصور واعظی؛ اجرا:شرکت پژوهشگران خبره پارس -شابک:۶-۴۹-۶۶۲۷-۶۰۰-۹۷۸ *وضعیت نشر:تهران-موسسه انتشارات کتاب نشر ۱۳۹۱ *وضعیت ظاهری:۲۹۲ ص:جدول (بخش رنگی)، نمودار (بخش رنگی)

Dış bağlantılar

Zencan için daha fazla bilgi
Islamic Azad University of Abhar
Islamic Azad University of Zanjan
Zencan Eyaleti Valiliği resmi site
İran el sanatları
Sultaniye
Zanjan University of Medical Sciences
Zencan şehri hk.8 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] شماره کتابشناسی ملی:۲۸۷۹۴۱۴/طرح بررسی و سنجش شاخص‌های فرهنگ عمومی کشور (شاخص‌های غیرثبتی){گزارش}:استان زنجان/به سفارش شورای فرهنگ عمومی کشور؛ مدیر طرح و مسئول سیاست گذاری:منصور واعظی؛ اجرا:شرکت پژوهشگران خبره پارس -شابک:۶-۴۹-۶۶۲۷-۶۰۰-۹۷۸ *وضعیت نشر:تهران-موسسه انتشارات کتاب نشر ۱۳۹۱ *وضعیت ظاهری:۲۹۲ ص:جدول (بخش رنگی)، نمودار (بخش رنگی)

[1]