[go: up one dir, main page]

İçeriğe atla

Tartışma:Kızılderililer

Sayfa içeriği diğer dillerde desteklenmemektedir.
Konu ekle
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Son yorum: Firatlal tarafından 3 yıl önce Sayfanın silinmesi lazım başlığına

Kızılderili mi Amerika yerlileri mi?

[kaynağı değiştir]

Merhaba. Yahu kızılderili çok ofensif ve ırkçı bir söz değil mi? İngilizce redskin desen birine ırkçı algılanırsın. Wikipedia'da diğer dillerdekilere baktım hiçbirinde deri bağlamında kızılderili geçmiyor. Native Americans diye geçiyor. Bizim de bunu Amerika Yerlileri şeklinde değiştirmemiz gerekmez mi? Benvewikilerim 19:02, 4 Eylül 2010 (UTC)

Evet; ayrıca, yaklaşık 2 yıl önce sorulan soruya da burada yanıt verme alışkanlığını geliştirmemiz gerekiyor. Maddelerin sahibi yok ama kim hangi konuya daha çok katkıda bulunuyor, önem veriyorsa o konuda açılan tartışmalara katılmalı, yorumları havada bırakmamalı... --E4024 (mesaj) 09:48, 6 Temmuz 2012 (UTC)

Sayfanın giriş cümlesinde "gayet güzel açıklamışım" --Kmoksy (mesaj) 10:51, 6 Temmuz 2012 (UTC)

Tartışma kültürü olmayan bir toplum için buna da şükür... --E4024 (mesaj) 11:03, 6 Temmuz 2012 (UTC)

O anlamı yüklediğimiz için hakaret gibi algılanıyor. Çingeneler gibi. Halkın adı çingene olmasına karşın alınma olmasın diye roman deniyor. Halbuki roman, mübadele sonucu Türkiye'ye gelen çingeneler için kullanılan tabir. Bir başka örnek de hıyar.--RapsarEfendim? 11:06, 6 Temmuz 2012 (UTC)
Indian kelimesi İngilizcede hem Hintli (Hindistanlı) hem de Kızılderili demektir ve bu iki kelime Kuzey Amerika'da oldukça fazla telaffuz edilir. Bu ikili anlamdan kaçınmak için Kanada devletinin "yetkilileri" "First Nation" diye bir terim uydurdu ve onu kullanıyor. Kanada "First Nation" terimini yalnızca "safkan" olan Kızılderililer için "yasal olarak devlet gelirinden pay verebilmek" üzere kullanıyor daha çok. Anası falanca kabileden, babası filanca kabileden olanları bu tanımın dışında tutup "yardım" yapmıyor. Kanada'nın kaygıları her ne kadar "pejorative/derogative" olduğu için kullanmıyoruz deseler de gerçekte "tamamen duygusal nedenlerle" First Nation terimine tutunuyor. Kanada aynı zamanda dünyadaki bütün Eskimoları (Yupikler dahil) "Inuit" adı altında anıyor. Çünkü kendi ülkelerinde yalnızca İnuit Eskimosu var ve Yupik Eskimosu bulunmuyor. Yupiklerin günahı ne? ABD'de ise "Native American" ya da "Amerind" terimleri tercih ediliyor çağımızda. Türkçe için böyle bir ikili anlam yok. Olmadığı gibi ne Hintli adında ne de Kızılderili adında "Çingene" adında olduğu gibi bir "aşağılama" sözkonusu değil. Aksine, sokağa çıkarsanız "kovboyculuk" oynayan çocukların "Kızılderili" rolünü oynamak için sıraya girdiğini görürüsünüz. Özellikle "Italian Western" ürünü çizgi romanlardan "Teksas ve Tommiks" kültürünün Türkiye'de yayılmasıyla "Kızılderili" kullanımında artış olduğu gibi "aşağılama" değil "imrenme" belirtir Türkçede. Burası Türkçe vikipedi; diğer vikilerin "Redskin" dememeleri bizi ilgilendirmez, ısrarla Kızılderililere "Hintli" demeleri de bizi ilgilendirmez. Onların sorunu, bizim değil. O halk için "Amerikan yerlisi" diyemezsiniz, zira içine Kızılderili olmayan Eskimolar da dahildir. Türkçede "Kızılderili" adı şirin, güzel yaygın bir adlandırma. --Kmoksy (mesaj) 11:22, 6 Temmuz 2012 (UTC)
Önce karar verip sonra topluluğu ikna etmeye çalışmak bile bir ilerleme. (Ama bana tartışma sayfalarına "fazla" yazdığım iması yapılmış olan bir Vikipedi için önemsiz sayılmamalı...) --E4024 (mesaj) 11:29, 6 Temmuz 2012 (UTC)
Birincisi, siz sanırım "benim olayı" fazla bilmiyorsunuz ve "aktif olmadığım" dönemleri görmediniz. İkincisi, lütfen Cava maddesinin tartışma sayfasına bakınız. "Önce karar verip sonra topluluğu ikna etmeye çalışmak" ne demektir? Topluluk "Kızılderili denmesin" dedi de yalnız ben mi "Kızılderili densin" dedim??? Yangından mal mı kaçırdım? --Kmoksy (mesaj) 11:35, 6 Temmuz 2012 (UTC)
Ben genel anlamda Tartışma sayfalarının kullanımından bahsediyorum; kişiselleştirmeye gerek yok. Ör: Bir maddede değişiklik yapılır, hemen peşinden Tartışma sayfasında nedenleri açıklanır. Saygıdeğer bir yaklaşımdır. (İlla önce tartışılıp sonra değişiklik yapılması gerekmez.) --E4024 (mesaj) 11:38, 6 Temmuz 2012 (UTC)

Karman çorman

[kaynağı değiştir]
  1. Kızılderili = İngilizce vikide ABD'deki Yerli halklar (Native Americans in the United States) konu edinmiş. Almanca viki Kuzey Amerika Kızılderilileri (Indianer Nordamerikas) başlığını kullanmış, içinde ABD ve Kanada Kızılderilileri işlenmiş, Meksika konmamış. Rusça vikide ABD yerli halkları (Коренные народы США) başlık seçilmiş.
  2. Amerika yerlileri = İngilizce vikide Amerika Kıtalarının yerli halkları (Indigenous peoples of the Americas), Almanca vikide ise Kızılderililer (Indianer). Aynı şekilde Rusça viki de Kızılderililer (Индейцы) başlığını seçmiş.
  3. Kızılderili kabileleri listesi = İngilizce vikide Amerika Kıtalarının yerli halklarının sınıflandırması (Classification of indigenous peoples of the Americas) başlığı seçilmiş ve Kızılderililer ile Eskimolar alınmış. Almanca viki Kuzey Amerika Kızılderili kabileleri listesi (Liste nordamerikanischer Indianerstämme) başlığını kullanmış ve "Nordamerikanische Kulturareale en.png" resmindeki kültür bölgeleri (Eskimo = Arctic hariç) alınmış. Rusçası da Kızılderililerin sınıflandırması (Классификация индейцев) başlığını kullanmış ve Kuzeyden Güneye bütün Amerika Kızılderilileri işlenmiş (Eskimolar kısaca değinilmiş)

Görüldüğü üzere "Kızılderililer + Eskimolar = Amerika yerlileri" denklemi büyük vikilerarasında karışık sunulmuş, Düzenlemeye çalışayım. Öncelikle Kızılderililer adı Amerika Yerlileri maddesi için, Kızılderililer maddesinin içeriğini Kuzey Amerika Kızılderilileri ya da ABD Kızılderilileri olarak düzenlemek, Amerika Yerlileri yeniden yapılandırılıp imtervikisiz sunmak, Kızılderili kabileleri listesi'ni de başlığını değiştirip "ansiklopedik düzen" sağlamak gerekir --Kmoksy (mesaj) 11:21, 12 Aralık 2012 (UTC)

İlk etap olarak;

biçiminde taşıdım ve içeriklerini de başlıkla uyumla hâle getirmeye çalışayım. --Kmoksy (mesaj) 11:40, 12 Aralık 2012 (UTC)

Sayfanın silinmesi lazım

[kaynağı değiştir]

Amerika yerlileri ve bu sayfa aynı, bu sayfanın olmasının hiçbir mantığı yok, sadece insanların kafasını karıştırıyor. Firatlal (mesaj) 18.35, 21 Ocak 2021 (UTC)Yanıtla