[go: up one dir, main page]

İçeriğe atla

Snorri Sturluson

Vikipedi, özgür ansiklopedi
“Snorre Sturluson”, Christian Krogh çizimi (1890'lar)

Snorri Sturluson (1178 - 23 Eylül 1241), İzlandalı tarihçi, şair ve politikacıydı. İzlanda parlamentosu, Althing'de iki kez (1215–18 ve 1222–31) kanun konuşmacısı olmuştur. Prose Edda (ya da Genç Edda)'nın yazarıydı ve bu eserde Nors mitolojisi ile ilgili Gylfaginning (Gylfi ile dalga geçilmesi), şiir dili ile ilgili Skaldskaparmal ve mısra çeşitlerini anlatan Hattatal bulunuyordu. Ayrıca Heimskringla isimli Norveç krallarını İskandinav tarihi doğrultusunda anlatan kitabın da yazarıydı. Metotları ve stili doğrultusunda birçok kez Egill'in Sagası'nın da yazarı olduğu düşünülmüştür.

Çocukluğunu norveç kraliyet ailesi uzantısı ve izlanda'da önemli bir kültür merkezi görevi gören Odde adlı çiftlikte iyi bir eğitim alarak geçirdi. Sonra zengin bir aileye damat oldu ve zamanla izlanda'nın kendi çiftliği Reykholt'da oturan en bilge ve en güçlü kişilerinden biri oldu. 1217-18 yIllarında norveç'in geleneksel kraliyet merkezi Tønsberg'e bir ziyaret gerçekleştirdi. O sıralar kral Inge II Bårsson (1185 - 1217) yeni ölmüş, yeni kral olmaya çok talip vardı. Ev sahibi ve ölen kralın üvey kardeşi Skule (1189 - 1240) ile iyi anlaştılar. Döndüğünde galiba Skule'nin de teşviki doğrultusunda, Edda'yı, Norveç'i hristiyanlaştIran kral Aziz Olav destanını (Olav II, 995-1030) ve Olav Trygvason destanını (Olav I, 995–999) yazarak başlayıp sonunda Halvdan Svarte (810 - 860) den kendi doğumundan 2 yıl önceki (1177) Re savaşına kadar ki tüm Norveç krallarının destanlarını yazdı.

1223 Bergen kurultayında Håkon IV Håkonsson tek kral seçilince, hem 1239da başkaldıran batı kralı Skule yenilip öldürüldü, hem de onu destekleyen Snorri Sturluson ölmüş kızının kocası Gissur Þorvaldsson gönderilip öldürtüldü (1241).

Ünü eserleri 300 yıl sonra danimarkaca'ya, 500 yıl sonra da norveççeye çevrilip basılınca yayıldı. Norveç'in bağımsız ve kendinden emin bir ulus olarak ortaya çıkışının da bu eserin güncel dilde bol resimli bir kısa halinin bol basılıp yaygın okunması sayesinde olduğu düşünülüyor.[1]

  1. ^ https://tv.nrk.no/program/KOID75004321 18 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Norveç'i kurtaran kitap? (Belgesel)